(Siêu ngắn) Soạn văn 6 Ôn tập học kì 1 - Kết nối tri thức

Bài

Văn bản

Tác giả

Thể loại

Đặc điểm nội bật

Nghệ thuật

Nội dung

Bài

Văn bản

Tác giả

Thể loại

Đặc điểm nội bật

Nghệ thuật

Nội dung

Tôi và các bạn

Bài học đường đời đầu tiên

Tô Hoài

Truyện đồng thoại

- Cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất tự nhiên, hấp dẫn.

- Nghệ thuật miêu tả loài vật sinh động, đặc sắc.

- Ngôn ngữ chính xác, giàu tính tạo hình

Bài văn miêu tả Dế Mèn có vẻ đẹp cường tráng của tuổi trẻ nhưng tính nết còn kiêu căng, xốc nổi. Do bày trò trêu chọc chị Cốc nên đã gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt, Dế Mèn hối hận và rút ra được bài học đường đời cho mình.

Gõ cửa trái tim

Mây và sóng

Ta-go

Thơ tự do

+ Thể thơ 5 chữ

+ Sử dụng hình ảnh mang giàu chất trữ tình mang ý nghĩa biểu tượng

+ Kết cấu bài thơ như một câu chuyện kể tạo ấn tượng thú vị với hình thức đối thoại lồng trong lời kể của em bé

+ Nghệ thuật đối lập, ẩn dụ, nhân hóa….

+ Thông qua cuộc trò chuyện của em bé với mẹ, bài thơ Mây và sóng của Ta-go ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng sâu sắc

+ Bài thơ chứa đựng những triết lí giản dị nhưng đúng đắn về hạnh phúc trong cuộc đời.

Yêu thương và chia sẻ

Cô bé bán diêm

An-đéc-xen

Truyện ngắn

+ Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, đan xen giữa yếu tố thật và huyền ảo với các tình tiết diễn biến hợp lí.

+ Kết hợp tự sự, miêu tả và biểu cảm.

+ Kết cấu truyện theo lối tương phản, đối lập

Truyện kể về hình ảnh một cô bé bán diêm nghèo khổ, cô đơn, bất hạnh trong đêm giao thừa. Qua đó tác giả muốn gửi gắm một thông điệp giàu tính nhân đạo: hãy yêu thương và để trẻ thơ được sống hạnh phúc. 

Quê hương yêu dấu

Chuyện cổ nước mình

Lâm Thị Mỹ Dạ

Thơ lục bát

+ Thể thơ lục bát nhẹ nhàng, đằm thắm, trong trẻo.

+ Hình ảnh thơ độc đáo, sáng tạo, những liên tưởng thú vị, so sánh sinh động.

+ Bài thơ đậm chất truyền thống, khẳng định nét đẹp tâm hồn của con người Việt Nam.

+ Tác giả ca ngợi kho tàng chuyện cổ của đất nước. Đó là những câu chuyện về lòng nhân hậu, về sự công bằng,… chứa đựng những kinh nghiệm sống quý báu của ông cha ta truyền lại cho đời sau.

Những nẻo đường xứ sở

Cô Tô

Nguyễn Tuân

Kí

+ Ngôn ngữ điêu luyện, độc đáo

+ Miêu tả tinh tế, chính xác, giàu hình ảnh và cảm xúc

+ Sử dụng nghệ thuật so sánh, nhân hóa, ẩn dụ,…

Cảnh thiên nhiên và sinh hoạt của con người trên vùng đảo Cô Tô hiện lên thật trong sáng và tươi đẹp. Bài văn cho ta hiểu biết và yêu mến một vùng đất của Tổ quốc – quần đảo Cô Tô.

Kiểu bài

Yêu cầu

Kể lại một trải nghiệm của bản thân

- Được kể từ người kể chuyện ngôi thứ nhất.

- Giới thiệu được trải nghiệm đáng nhớ.

- Tập trung vào sự việc đã xảy ra.

- Thực hiện được cảm xúc của người viết trước sự việc được kể

Nêu cảm xúc về một bài thơ

- Giới thiệu nhan đề bài thơ và tên tác giả.

- Thể hiện được cảm xúc chung về bài thơ.

- Nêu các chi tiết  mang tính tự sự và miêu tả trong bài thơ và đánh giá ý nghĩa của chúng đối với sự thể hiện tình cảm của tác giả trong bài thơ.

- Chỉ ra nét độc đáo của bài thơ.

Tập làm thơ lục bát

- Các dòng thơ được sắp xếp thành từng cặp, một dòng sáu tiếng và một dòng tám tiếng.

- Tiếng cuối của dòng sáu vần với tiếng thứ sáu của dòng tám.

- Trong dòng sáu dòng tám, tiếng thứ sáu là thanh bằng, tiếng thứ tư là thanh trắc.

- Thường ngắt nhịp chẵn 2/2/2, 4/4.

Tả cảnh sinh hoạt

- Giới thiệu được cảnh sinh hoạt, tả bao quát quang cảnh.

- Tả hoạt động cụ thể của con người.

- Sử dụng những từ ngữ phù hợp để miêu tả cảnh sinh hoạt.

- Nêu được cảm nghĩ về cảnh sinh hoạt.

Bài

Nói và nghe

Liên quan đến phần đọc

Liên quan đến phần viết

1

Kể lại một trải nghiệm của em

Phần đọc đưa ra những bài học và trải nghiệm có được từ tình bạn

Viết bài văn kể lại một trải nghiệm của em

2

Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống gia đình.

Phần đọc đưa ra những bài học về tình cảm gia đình

Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về bài thơ có yếu tố tự sự và miêu tả

3

Kể về một trải nghiệm của em

Phần đọc đưa ra những bài học về tình yêu thương trong cuộc sống, qua đó cũng gửi gắm đến các bạn về tình yêu thương qua những trải nghiệm của các nhân vật

Viết bài văn kể lại một trải nghiệm của em

4

Trình bày suy nghĩ về tình cảm con người đối với quê hương

Phần đọc đưa ra những bài học về quê hương, đất nước

- Tập làm thơ lục bát

- Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về bài thơ lục bát

5

Chia sẻ trải nghiệm về nơi em sống hoặc từng đến

Phần đọc đưa ra những bài học về xứ sở, các vùng miền của Việt Nam.

Viết bài văn tả cảnh sinh hoạt

Bài

Kiến thức tiếng Việt

Gõ cửa trái tim

Ẩn dụ: Biện pháp tu từ gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó, nhằm tang khả năng gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt

Ví dụ:

Cha dắt con đi trên cát mịn

Ánh nắng chảy đầy vai

(Hoàng Trung Thông, Những cánh buồm)

Bài

Kiến thức tiếng Việt

1

- Từ đơn là từ chỉ có một tiếng.

- Từ phức là từ có hai tiếng trở lên.

+ Từ ghép: Giữa các tiếng có quan hệ về nghĩa.

+ Từ láy: Giữa các tiếng có quan hệ về âm (lặp lại âm đầu, vần hoặc cả hai).

2

Ẩn dụ là biện pháp tu từ gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó, nhằm tăng khả năng gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

3

Thành phần chính của câu có thể là một từ, cũng có thể là một cụm từ.

- Dùng cụm từ làm thành phần chính giúp câu cung cấp được nhiều thông tin hơn cho người đọc, người nghe, tiêu biểu là cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ.

+ Cụm danh từ: Gồm danh từ và một hoặc một số từ khác bổ nghĩa cho danh từ.

+ Cụm động từ: Gồm động từ và một hoặc một số từ khác bổ nghĩa cho động từ.

+ Cụm tính từ: Gồm tính từ và một hoặc một số từ khác bổ nghĩa cho tính từ.

4

- Từ đồng âm là những từ có âm giống nhau nhưng nghĩa khác nhau, không có mối liên hệ nào với nhau.

- Từ đa nghĩa là từ có hai hoặc nhiều hơn hai nghĩa, các nghĩa này có liên quan với nhau.

Hoán dụ là biện pháp tu từ dùng từ ngữ vốn chỉ sự vật, hiện tượng này để gọi tên sự vật, hiện tượng khác có mối quan hệ tương cận (gần nhau) nhằm tăng khả năng gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

5

Công dụng của dấu ngoặc kép:

- Đánh dấu từ ngữ, đoạn dẫn trực tiếp, lời đối thoại

- Đánh dấu tên tác phẩm, tờ báo, tập san, … được dẫn,

- Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt.