Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về việc vay mượn - cải biến - sáng tạo trong một tác phẩm văn học lớp 12

Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về việc vay mượn - cải biến - sáng tạo trong một tác phẩm văn học lớp 12 chương trình sách mới hướng dẫn chi tiết cách viết bài văn nghị luận về việc vay mượn - cải biến - sáng tạo trong một tác phẩm văn học lớp 12 (khái niệm, lưu ý, dàn ý các dạng, các bài văn mẫu) giúp Giáo viên có thêm tài liệu giảng dạy Tập làm văn lớp 12.

Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về việc vay mượn - cải biến - sáng tạo trong một tác phẩm văn học lớp 12

Xem thử

Chỉ từ 200k mua trọn bộ Chuyên đề Tập làm văn lớp 12 bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

1. Khái niệm viết bài văn nghị luận về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học

Bài văn nghị luận về việc vay mượn, cải biến và sáng tạo trong một tác phẩm văn học là bài viết phân tích và đánh giá quá trình tác giả sử dụng, thay đổi hoặc phát triển các yếu tố từ tác phẩm văn học khác để tạo ra những giá trị mới. Vay mượn có thể là việc sử dụng cốt truyện, nhân vật, hoặc hình thức nghệ thuật từ nguồn cảm hứng bên ngoài, trong khi cải biến thể hiện sự thay đổi trong cách thức hoặc nội dung. Sáng tạo là việc tác giả không chỉ đơn thuần sao chép mà còn phát triển, làm mới những yếu tố đã vay mượn, từ đó mang lại dấu ấn riêng biệt cho tác phẩm. Bài nghị luận sẽ làm rõ mối quan hệ giữa sự vay mượn, cải biến và sự sáng tạo trong việc xây dựng giá trị nghệ thuật của tác phẩm văn học.

2. Mục đích viết kiểu bài văn nghị luận về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học

Mục đích của bài văn nghị luận về vay mượn, cải biến và sáng tạo trong tác phẩm văn học là làm rõ cách thức các tác giả tiếp thu và phát triển các yếu tố từ các tác phẩm trước, qua đó thể hiện sự sáng tạo và đổi mới trong văn học. Bài viết nhằm chứng minh rằng sự vay mượn và cải biến không phải là sự sao chép, mà là quá trình sáng tạo có chọn lọc, góp phần làm phong phú thêm giá trị nghệ thuật của tác phẩm.

3. Một số đặc điểm cơ bản của kiểu bài văn nghị về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học

Bài văn nghị luận về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học:

Thành phần	Đặc điểm
Luận đề (Vấn đề nghị luận)	Giới thiệu về vấn đề vay mượn, cải biến và sáng tạo trong tác phẩm văn học, làm rõ mối quan hệ giữa các yếu tố này.
Luận điểm	Cung cấp dẫn chứng từ các tác phẩm văn học, phân tích các yếu tố vay mượn, cải biến và sáng tạo, chỉ ra cách tác giả phát triển các yếu tố này.
Lí lẽ, bằng chứng	Là những lập luận, chứng cứ được đưa ra để giải thích cho các luận điểm. Lí lẽ có thể là các yếu tố từ nội dung, hình thức của từng bài thơ, ví dụ: hình ảnh, biện pháp nghệ thuật, từ ngữ, nhịp điệu… Bằng chứng có thể là dẫn chứng cụ thể từ các đoạn thơ trong mỗi bài.
Phương thức lập luận	- Phân tích: Phân tích sự vay mượn, cải biến, sáng tạo trong các tác phẩm cụ thể để chỉ ra sự khác biệt và điểm mới. - So sánh: So sánh các tác phẩm có yếu tố vay mượn và sáng tạo với các tác phẩm nguyên gốc để làm rõ sự thay đổi và phát triển. - Chứng minh: Chứng minh qua các dẫn chứng thực tế từ tác phẩm văn học, làm rõ cách tác giả cải biến và sáng tạo từ các nguồn gốc văn học trước đó.
Tính thuyết phục	Đưa ra các luận cứ logic, chặt chẽ và dẫn chứng thuyết phục để người đọc thấy sự cần thiết và giá trị của việc vay mượn và sáng tạo trong văn học.
Suy ngẫm, đânhs giá	Đánh giá tác động của việc vay mượn, cải biến và sáng tạo đối với giá trị nghệ thuật của tác phẩm, và cảm nhận về sự đổi mới trong sáng tác văn học.

4. Yêu cầu chung đối với kiểu bài văn nghị luận về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học

- Giới thiệu chung về tác phẩm được lựa chọn; mối quan hệ giữa tác phẩm đó với tác phẩm mà nó đã chịu ảnh hưởng.

- Chỉ ra và phân tích được các phương diện, khía cạnh chủ yếu của sự tiếp nhận, chịu ảnh hưởng, trong tác phẩm.

- Chỉ ra và phân tích được những điểm cách tân, sáng tạo của tác giả khi tiếp nhận ảnh hưởng từ tác phẩm khác.

- Đánh giá giá trị của tác phẩm xét trên phương diện tiếp nhận và sáng tạo dựa vào các dẫn chứng cụ thể.

5. Dàn ý chung đối với kiểu bài văn nghị luận về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học

a. Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn các thông tin về tác giả, tác phẩm, trọng tâm vấn dề (khía cạnh nào của sự vay mượn – cải biến) mà bài viết bàn luận.

b. Thân bài: Cần triển khai các ý chính sau đây:

+ Nhận diện về phạm vi, tính chất của việc tiếp nhận, chịu ảnh hưởng.

+ Phân tích, đánh giá sự vay mượn, tiếp nhận, chịu ảnh hưởng trên các phương diện

cụ thể.

+ Phân tích, đánh giá những điểm cải biến, sáng tạo của tác giả trong quá trình vay mượn.

Lưu ý: Việc sắp xếp hệ thống ý chính cần linh hoạt, phụ thuộc vào ý tưởng triển khai mạch nghị luận. Ví dụ, có thể sắp xếp theo cấu trúc: các phương diện chỉ vay mượn mà không cải biển, vay mượn nhưng cải biến một phần, vay mượn về mặt hình thức nhưng cải biến hoàn toàn về nội dung.

c. Kết bài: Ý nghĩa của việc tìm hiểu về sự vay mượn và cải biên trong tác phẩm. Nêu đánh giá chung và hưởng khám phá, tìm tòi tiếp theo.

6. Một số kĩ năng để làm tốt kiểu bài văn nghị luận về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học

Để làm tốt bài văn nghị luận về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học, cần phát triển một số kỹ năng cơ bản sau:

- Kỹ năng phân tích: Phải biết phân tích các yếu tố văn học trong tác phẩm, từ đó chỉ ra rõ ràng sự vay mượn, cải biến và sáng tạo của tác giả. Cần phân tích cấu trúc, ngôn ngữ, chủ đề và các yếu tố nghệ thuật để làm rõ quá trình sáng tạo của tác giả.

- Kỹ năng so sánh: So sánh tác phẩm gốc với tác phẩm có sự cải biến hoặc vay mượn để chỉ ra những sự khác biệt, cách thức sáng tạo của tác giả mới, và làm rõ các yếu tố sáng tạo được phát triển từ cái cũ.

- Kỹ năng lập luận chặt chẽ: Trong bài văn, cần có lập luận logic và chặt chẽ, thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về tác phẩm và vấn đề được đề cập. Lý giải nguyên nhân tại sao tác giả lại vay mượn, cải biến và sáng tạo trong tác phẩm của mình, đồng thời chứng minh giá trị nghệ thuật và ý nghĩa của sự sáng tạo đó.

- Kỹ năng lựa chọn dẫn chứng phù hợp: Chọn các dẫn chứng từ các tác phẩm văn học tiêu biểu để minh họa cho sự vay mượn, cải biến và sáng tạo. Dẫn chứng cần có sự liên quan trực tiếp và hỗ trợ cho luận điểm của bài viết.

- Kỹ năng đánh giá, suy ngẫm: Cần có cái nhìn sâu sắc về tác động của việc vay mượn và sáng tạo đối với tác phẩm, đặc biệt là về giá trị văn học, nghệ thuật và cảm xúc mà tác phẩm mang lại cho người đọc. Sự đánh giá này cần thuyết phục và hợp lý.

- Kỹ năng tổ chức bài viết hợp lý: Bài văn cần có cấu trúc rõ ràng, dễ hiểu, từ mở bài, thân bài đến kết luận. Cần sắp xếp các luận điểm một cách hợp lý để người đọc dễ dàng theo dõi và tiếp nhận thông tin.

7. Một số bài tập liên quan đến viết bài văn nghị luận về việc vay mượn – cải biến – sáng tạo trong một tác phẩm văn học

Đề 1:  Viết bài văn nghị luận về việc vay mượn – cải biên – sáng tạo trong Truyện Kiều của Nguyễn Du

a. Mở bài

- Giới thiệu ngắn gọn về Nguyễn Du – đại thi hào dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới.

- Khái quát về Truyện Kiều: Tác phẩm đỉnh cao của văn học trung đại Việt Nam, dựa trên cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung Quốc).

- Nêu vấn đề: Sự vay mượn, cải biên và sáng tạo của Nguyễn Du trong quá trình chuyển thể từ Kim Vân Kiều truyện.

b. Thân bài

- Nhận diện phạm vi, tính chất của sự tiếp nhận và chịu ảnh hưởng:

+ Kim Vân Kiều truyện: Cốt truyện gốc mà Nguyễn Du đã dựa vào.

+ Nguyễn Du mượn cốt truyện, tên nhân vật, mạch truyện chính từ nguyên tác.

- Phân tích, đánh giá sự vay mượn, tiếp nhận cụ thể:

+ Cốt truyện: Giữ nguyên kết cấu 3 phần (gặp gỡ - gia biến - đoàn tụ).

+ Nhân vật: Bảo lưu tên gọi và các tính cách cơ bản của các nhân vật chính như Thúy Kiều, Kim Trọng, Từ Hải.

+ Nội dung: Dựa trên bi kịch của Thúy Kiều – cô gái tài sắc vẹn toàn nhưng chịu số phận long đong.

- Phân tích, đánh giá sự cải biên và sáng tạo:

+ Ngôn ngữ: Biến đổi toàn bộ từ văn xuôi sang thơ lục bát giàu nhạc điệu, ngôn ngữ mang đậm tính dân tộc.

+ Nội dung và tư tưởng: Nâng tầm tư tưởng nhân đạo, đề cao giá trị con người. Thêm vào các triết lý sâu sắc về nhân sinh và nỗi đau thân phận.

+ Nhân vật: Thúy Kiều trong Truyện Kiều không chỉ đẹp mà còn giàu đức hy sinh và lý tưởng. Từ Hải trong Truyện Kiều là hình tượng anh hùng lý tưởng, mang khát vọng tự do lớn lao hơn nguyên tác.

- Đánh giá chung:

+ Truyện Kiều vượt xa Kim Vân Kiều truyện nhờ sự sáng tạo độc đáo.

+ Nguyễn Du đã “mượn” để làm nên cái của mình, biến một câu chuyện bình thường thành một kiệt tác vượt thời đại.

c. Kết bài

- Khẳng định lại ý nghĩa của việc tìm hiểu sự vay mượn và cải biên trong Truyện Kiều.

- Đánh giá: Chính sự vay mượn và cải biên sáng tạo đã làm nên sức sống lâu bền của tác phẩm trong lòng người Việt.

- Hướng mở: Tiếp tục nghiên cứu để làm rõ hơn tài năng nghệ thuật của Nguyễn Du và giá trị trường tồn của Truyện Kiều.

................................

................................

................................

Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong Chuyên đề Tập làm văn lớp 12, để mua tài liệu mời Thầy/Cô xem thử:

Xem thử

Xem thêm tài liệu Chuyên đề Tập làm văn lớp 12 hay khác:

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một vấn đề liên quan đến tuổi trẻ lớp 12

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện lớp 12

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm kí lớp 12

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ lớp 12

• Chuyên đề Viết báo cáo kết quả của bài tập dự án hay kết quả nghiên cứu về một vấn đề lớp 12

• Chuyên đề Viết thư trao đổi về công việc hoặc một vấn đề đáng quan tâm lớp 12

• Chuyên đề Viết bài phát biểu trong lễ phát động một phong trào hoặc một hoạt động xã hội lớp 12

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---