Chuyên đề Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát) lớp 9

Chuyên đề Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát) lớp 9 chương trình sách mới hướng dẫn chi tiết cách viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát) lớp 9 (khái niệm, lưu ý, dàn ý các dạng, các bài văn mẫu) giúp Giáo viên có thêm tài liệu giảng dạy Tập làm văn lớp 9.

Chuyên đề Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát) lớp 9

Xem thử

Chỉ từ 200k mua trọn bộ Chuyên đề Tập làm văn lớp 9 bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

1. Khái niệm kiểu bài viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát)

Bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát) là bài viết nhằm làm rõ nét những đặc sắc về nội dung và hình thức nghệ thuật của tác phẩm thơ theo thể loại song thất lục bát. Trong đó người viết dùng lí lẽ, bằng chứng để làm sáng tỏ chủ đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm và hiệu quả của nó đối với việc thể hiện nội dung tác phẩm.

2. Mục đích viết kiểu bài viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát)

Bài văn nhằm làm rõ những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm thơ song thất lục bát. Từ đó giúp người đọc quan tâm, có nhu cầu tìm hiểu về thể thơ song thất lục bát và tác phẩm thơ được phân tích.

3. Một số đặc điểm cơ bản của kiểu bài viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát)

Phương diện	Đặc điểm
Luận đề	- Luận đề là ý kiến hoặc quan điểm tổng quát mà người viết muốn truyền tải về tác phẩm văn học. Đây là câu chủ đạo, thường xuất hiện ngay ở phần mở bài hoặc đầu đoạn văn nghị luận. Đặc điểm trong bài nghị luận phân tích tác phẩm thơ song thất lục bát: Luận đề của bài viết cần làm rõ chủ đề phân tích và nhận định về giá trị nghệ thuật của tác phẩm.
Luận điểm	- Luận điểm là các ý nhỏ, luận cứ cụ thể được đưa ra để chứng minh và làm sáng tỏ luận đề. Các luận điểm cần có sự liên kết chặt chẽ với nhau và với luận đề chung.  Đặc điểm trong bài nghị luận phân tích tác phẩm thơ song thất lục bát: Mỗi luận điểm cần giải thích và phân tích một yếu tố nghệ thuật hoặc nội dung quan trọng của tác phẩm, đồng thời làm rõ tác động của yếu tố đó đến tổng thể tác phẩm.
Lý  lẽ và dẫn chứng	- Lý lẽ là sự giải thích, phân tích chi tiết về luận điểm, còn dẫn chứng là các ví dụ cụ thể từ tác phẩm được trích dẫn để chứng minh các luận điểm.  Đặc điểm trong bài nghị luận phân tích tác phẩm thơ song thất lục bát: Lý lẽ cần làm rõ cách thức mà các yếu tố nghệ thuật của tác phẩm (thể thơ, hình ảnh, từ ngữ, biện pháp tu từ...) góp phần vào việc thể hiện nội dung và cảm xúc của bài thơ.
Thao tác lập luận	- Sử dụng các thao tác lập luận như: giải thích, phân tích, chúng  minh, bình luận và bác bỏ để làm nổi bật các luận điểm trong bài văn.

4. Yêu cầu chung đối với kiểu viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát)

- Giới thiệu khái quát về tác phẩm thơ song thất lục bát (tên tác phẩm, tên tác giả), nêu được nhận định chung của người viết về tác phẩm.

- Làm rõ được nội dung chủ đề của tác phẩm.

- Phân tích được những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm (vần, nhịp, từ ngữ, biện pháp tu từ,…) và hiệu quả thẩm mĩ của chúng; tập trung vào một số yếu tố nghệ thuật nổi bật của tác phẩm.

- Triển khai được hệ thống luận điểm chặt chẽ; sử dụng lí lẽ, bằng chứng xác đáng từ tác phẩm để làm sáng tỏ ý kiến nêu trong bài viết.

- Khẳng định được ý nghĩa, giá trị của tác phẩm.

- Bố cục bài viết cần đảm bảo:

+ Mở bài: giới thiệu về tác phẩm văn học (tên tác phẩm, tác giả), nêu ý kiến khái quát về chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.

+ Thân bài: lần lượt trình bày các luận điểm làm nổi bật chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật trong tác phẩm và tác dụng của nó đối với việc thể hiện nội dung tác phẩm.

+ Kết bài: khẳng định lại ý kiến về chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm; nêu suy nghĩ, cảm xúc, trải nghiệm cá nhân hoặc bài học rút ra từ tác phẩm.

5. Dàn ý chung đối với kiểu bài viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát)

a) Mở bài: Giới thiệu khái quát về đề tài và giá trị của bài thơ (Song thất lục bát).

b) Thân bài:

- Lần lượt nêu các ý đã tìm được theo một trật tự hợp lí, chẳng hạn:

+ Nêu bối cảnh và sự kiện tạo ra nguồn cảm xúc của tác giả viết bài thơ.

+ Chủ đề ( cảm xúc chủ đạo) của bài thơ.

+ Phân tích các yếu tố hình thức và tác dụng của chúng trong việc biểu đạt nội dung bài thơ.

+ So sánh với một số bài thơ cùng đề tài (nếu có) để làm rõ sự độc đáo của bài thơ.

c) Kết bài: Khẳng định ý nghĩa, giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ và nêu tác động của bài thơ này đối với cá nhân em.

6. Một số kĩ năng để làm tốt kiểu bài viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát)

a. Kỹ năng đọc và hiểu sâu tác phẩm

- Để làm tốt được dạng bài này em cần đọc bài thơ nhiều lần để cảm nhận được toàn bộ nội dung, cấu trúc, nhịp điệu, và cảm xúc mà tác giả muốn truyền tải. Hiểu rõ thể thơ song thất lục bát: Tìm hiểu về đặc điểm và cấu trúc của thể thơ này, để nhận ra những đặc trưng nổi bật như sự kết hợp giữa các câu 7 chữ và 6 chữ, cách gieo vần, nhịp điệu và tính mềm mại, uyển chuyển của nó.

b. Kỹ năng xác định luận đề và luận điểm

- Trước khi viết, em cần xác định rõ luận đề của bài nghị luận (ví dụ: "Thể thơ song thất lục bát trong bài thơ này giúp làm nổi bật cảm xúc của tác giả về quê hương"). Em nên chia nhỏ vấn đề thành các luận điểm, phân tích tác phẩm theo các yếu tố nghệ thuật, như thể thơ, hình ảnh, ngôn ngữ, cảm xúc, thông điệp... Mỗi luận điểm cần được thể hiện rõ ràng và có sự liên kết với nhau.

c. Kỹ năng phân tích hình thức nghệ thuật

- Để làm tốt phần này, em cần chú ý đến cách tác giả sử dụng thể thơ để tạo nhịp điệu, âm thanh. Chú ý đến sự kết hợp giữa câu 7 chữ và câu 6 chữ, và cách vần điệu giúp bài thơ trở nên nhẹ nhàng, dễ cảm thụ. Chú ý đến các biện pháp tu từ (ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa, so sánh...) trong bài thơ. Em cần chỉ ra cách các biện pháp này góp phần làm sâu sắc thêm ý nghĩa của bài thơ.

d. Kỹ năng lựa chọn và sử dụng dẫn chứng

- Trong bài phân tích, em cần trích dẫn các câu thơ, đoạn thơ để chứng minh luận điểm của mình. Dẫn chứng cần phải phù hợp và phản ánh đúng ý nghĩa mà em muốn làm rõ. Sau khi đưa ra dẫn chứng, em cần giải thích chi tiết về ý nghĩa của câu thơ, từ ngữ, hình ảnh hoặc biện pháp nghệ thuật trong dẫn chứng. Đây là bước quan trọng để làm rõ luận điểm.

e. Kỹ năng kết hợp giữa lý luận và cảm nhận cá nhân

- Việc áp dụng lý thuyết nghệ thuật (về thể loại, biện pháp nghệ thuật, cấu trúc…) sẽ giúp em làm rõ ý nghĩa tác phẩm. Hãy dựa vào các kiến thức văn học để phân tích các yếu tố nghệ thuật trong bài thơ. Bên cạnh các phân tích lý luận, em cũng nên đưa ra cảm nhận cá nhân về tác phẩm, về sự hòa hợp giữa nội dung và hình thức. Cảm nhận này sẽ giúp bài viết trở nên sinh động và có chiều sâu hơn.

g. Kỹ năng viết văn chính xác và sinh động

- Trong phân tích tác phẩm văn học, ngôn từ cần phải chính xác, tránh sự mơ hồ. Cần lựa chọn từ ngữ phù hợp để diễn đạt các khái niệm nghệ thuật, cảm xúc. Bên cạnh việc phân tích lý thuyết, em cũng nên chú ý đến việc làm cho bài viết trở nên sinh động, dễ cảm nhận bằng cách sử dụng các hình ảnh, ẩn dụ, so sánh... để diễn đạt cảm xúc cá nhân.

h. Kỹ năng rút ra kết luận và nhận xét

- Kết luận lại những phân tích về hình thức nghệ thuật và nội dung của bài thơ. Từ đó, em cần khẳng định giá trị nghệ thuật của tác phẩm. Cuối bài viết, cần đưa ra một đánh giá tổng quát về tác phẩm và chỉ ra tầm ảnh hưởng của nó đối với nền văn học hoặc đối với người đọc.

7. Một số bài tập liên quan đến viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học (thơ song thất lục bát)

Đề 1: Viết bài văn phân tích về phương diện nội dung và nghệ thuật của bài thơ “Khóc Dương Khuê” của Nguyễn Khuyến.

Dàn ý:

a. Mở bài:

- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Khuyến và hoàn cảnh sáng tác bài thơ.

- Nguyễn Khuyến là một trong những nhà thơ nổi bật của nền văn học trung đại Việt Nam, ông sống trong thời kỳ cuối của triều đại nhà Nguyễn, khi đất nước gặp nhiều biến cố. Bài thơ “Khóc Dương Khuê” được ông viết nhân sự ra đi của người bạn thân là Dương Khuê, một nhà thơ, người bạn chí cốt của Nguyễn Khuyến.

b. Thân bài:

- Phân tích về phương diện nội dung:

+ Nỗi đau mất bạn: Bài thơ thể hiện nỗi đau đớn, xót xa của Nguyễn Khuyến trước sự ra đi của người bạn thân. Từ những hình ảnh trong bài, ta có thể cảm nhận được tình bạn sâu sắc, thắm thiết giữa hai người.

+ Những kỷ niệm về bạn: Nguyễn Khuyến không chỉ khóc thương mà còn bày tỏ những ký ức về Dương Khuê - một người bạn tài hoa, thanh cao. Những kỷ niệm như việc cùng nhau ngao du, chơi thơ, cùng chia sẻ vui buồn, trở thành những niềm tiếc nuối trong lòng tác giả.

+ Lời tiễn biệt đầy cảm động: Nguyễn Khuyến sử dụng những lời tiễn biệt chan chứa tình cảm để thể hiện sự xót thương đối với người bạn thân đã khuất.

b. Phân tích về phương diện nghệ thuật:

- Từ ngữ và hình ảnh: Nguyễn Khuyến sử dụng những từ ngữ giản dị, gần gũi nhưng lại rất xúc động. Cách ông dùng hình ảnh thiên nhiên (hoa, mưa) để miêu tả nỗi đau là một nét nghệ thuật đặc sắc.

- Nhịp điệu và âm thanh: Nhịp điệu của bài thơ khá nhẹ nhàng, chậm rãi, như những bước đi trong đám tang, tạo nên không khí buồn bã, u uất. Âm điệu của bài thơ phản ánh tâm trạng đau buồn của tác giả.

- Biện pháp tu từ: Nguyễn Khuyến sử dụng các biện pháp như đối lập, so sánh, nhân hóa để tăng thêm tính biểu cảm cho bài thơ.

c. Kết bài:

- Bài thơ “Khóc Dương Khuê” là một tác phẩm thể hiện sâu sắc tình bạn giữa Nguyễn Khuyến và Dương Khuê, đồng thời cũng thể hiện tài năng nghệ thuật của Nguyễn Khuyến qua việc sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh và nhịp điệu. Bài thơ là một tiếng khóc đầy xúc động, gửi gắm niềm tiếc thương vô hạn đối với người bạn đã khuất.

................................

................................

................................

Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong Chuyên đề Tập làm văn lớp 9, để mua tài liệu mời Thầy/Cô xem thử:

Xem thử

Xem thêm tài liệu Chuyên đề Tập làm văn lớp 9 hay khác:

• Chuyên đề Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ lớp 9

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (con người trong mối quan hệ với tự nhiên) lớp 9

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống của học sinh hiện nay) lớp 9

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trong đời sống xã hội) lớp 9

• Chuyên đề Viết bài văn phân tích một tác phẩm (truyện) lớp 9

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm kịch lớp 9

• Chuyên đề Viết văn bản thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử lớp 9

• Chuyên đề Viết quảng cáo hoặc tờ rơi về một sản phẩm hay một hoạt động lớp 9

• Chuyên đề Tập làm một bài thơ tám chữ lớp 9

• Chuyên đề Viết truyện kể sáng tạo lớp 9

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---