Tính chất hóa học của alkadiene | Tính chất vật lí, nhận biết, điều chế, ứng dụng

Bài viết về tính chất hóa học của alkadiene gồm đầy đủ định nghĩa, công thức phân tử, công thức cấu tạo, tên gọi, tính chất hóa học, tính chất vật lí, cách điều chế và ứng dụng.

Tính chất hóa học của Ankadie

I. Định nghĩa

- Định nghĩa: alkadien là hydrocarbon không no, mạch hở có hai liên kết đôi trong phân tử. diene mạch hở, công thức chung C_nH_2n-2 (n ≥ 3) được gọi là alkadien.

- Phân loại:

Tùy vị trí của hai nối đôi mà chia alkadien làm ba loại:

      • Hai nối đôi liền nhau

      • Hai liên kết đôi cách nhau bởi hai liên kết đơn

      • Hai liên kết đôi cách nhau bởi một liên kết đơn (alkadien liên hợp)

   + alkadien liên hợp là alkadien mà hai liên kết đôi ở cách nhau một liên kết đơn.

   + Hai alkadien liên hợp đặc biệt quan trọng: Buta -1,3- diene (gọi đơn giản là butadiene) và 2-methylButa -1,3- diene (thường gọi là isoprene).

II. Tính chất vật lí và nhận biết

butadiene là chất khí, isoprene là chất lỏng (nhiệt độ sôi = 34°C). Cả 2 chất đều không tan trong nước, nhưng tan trong một số dung môi hữu cơ như: rượu, ete.

Nhận biết: butadiene và isoprene làm mất màu nước brom.

III. Tính chất hóa học

1.Phản ứng cộng hiđro

2.Phản ứng cộng halogen và hiđro halogenua

Buta -1,3- diene cũng như isoprene có thể tham gia phản ứng cộng Cl₂, Br₂, HCl, HBr,... và thường tạo thành hỗn hợp các sản theo kiểu cộng 1,2 và cộng 1,4.

Ở nhiệt độ thấp thì ưu tiên tạo thành sản phẩm cộng 1,2; ở nhiệt độ cao thì ưu tiên tạo thành sản phẩm cộng 1,4. Nếu dùng dư tác nhân (Br₂, Cl₂,...) thì chúng có thể cộng vào cả 2 liên kết C=C.

3.Phản ứng trùng hợp

Khi có mặt chất xúc tác, ở nhiệt độ và áp suất thích hợp, Buta -1,3- diene và isoprene tham gia phản ứng trùng hợp chủ yếu theo kiểu cộng 1,4 tạo thành các polymer mà mỗi mắt xích có chứa 1 liên kết đôi ở giữa:

Polibutadiene và poliisoprene đều có tính đàn hồi cao nên được dùng để điều chế cao su tổng hợp. Loại cao su này có tính chất gần giống với cao su thiên nhiên.

IV. Điều chế

Hiện nay trong công nghiệp butadiene và isoprene được điều chế bằng cách tách hiđro từ alkane tương ứng:

V. Ứng dụng

- butadiene và isoprene là những monome rất quan trọng. Khi trùng hợp hoặc đồng trùng hợp chúng với các monome thích hợp khác sẽ thu được những monome có tính đàn hồi cao như cao su thiên nhiên, lại có thể có tính bền nhiệt, hoặc chịu dầu mỡ nên đáp ứng được nhu cầu đa dạng của kĩ thuật.

Xem thêm tính chất hóa học của các chất khác:

• Tính chất của benzene
• Tính chất của Naphtalen
• Tính chất của styrene
• Tính chất của Phenol
• Tính chất của ethylic alcohol (C₂H₅OH)
• Tính chất của acetic acid

---