Tính chất hóa học của saccharose | Tính chất vật lí, nhận biết, điều chế, ứng dụng

Bài viết về tính chất hóa học của saccharose gồm đầy đủ định nghĩa, công thức phân tử, công thức cấu tạo, tên gọi, tính chất hóa học, tính chất vật lí, cách điều chế và ứng dụng.

Tính chất hóa học của saccharose

I. Định nghĩa

- saccharose là chất kết tinh không màu, vị ngọt, dễ tan trong nước, đặc biệt tan nhiều trong nước nóng.

- saccharose có trong nhiều loài thực vật như: mía; củ cải đường, thốt nốt, ... Nồng đồ saccharose trong nước mía có thể đạt tới 13%.

II. Tính chất vật lí

- saccharose là chất kết tinh không màu, vị ngọt, dễ tan trong nước, đặc biệt tan nhiều trong nước nóng. Cấu trúc phân tử

- saccharose có công thức phân tử là C₁₂H₂₂O₁₁. Các dữ kiện thí nghiệm:

    + Dung dịch saccharose hòa tan Cu(OH)₂ thành dung dịch mà xanh lam, chứng tỏ trong phân tử saccharose có nhiều nhóm OH kề nhau.

    + Dung dịch saccharose không có phản ứng tráng bạc, không bị oxi hóa bới nước brom, chứng tỏ phân tử saccharose không có nhóm .

    + Đun nóng dung dịch saccharose có mặt axit vô cơ làm chất xúc tác, ta được glucose và fructose.

    + Trong phân tử saccharose gốc α – glucose và gốc β – fructose liên kết với nhau qua nguyên tử oxi giữa C₁ của glucose và C₂ của fructose (C₁–O–C₂). Liên kết này thuộc loại liên kết glicozit. Vậy cấu trúc phân tử saccharose được biểu diễn như sau:

III. Tính chất hóa học

- saccharose không có tính khử vì phân tử không còn nhóm OH hemiaxetal tự do nên không chuyển được thành dạng mạch hở chứa nhóm anđehit. Vì vậy, saccharose chỉ còn tính chất của ancol đa chức và có phản ứng thủy phân của đissaccarit.

1. Phản ứng với Cu(OH)₂

- Kết tủa Cu(OH)₂ tan trong dung dịch saccharose cho dung dịch màu xanh lam.

    2 C₁₂H₂₂O₁₁ + Cu(OH)₂ → (C₁₂H₂₂O₁₁)₂Cu + 2H₂O

2. Phản ứng thủy phân

- Dung dịch saccharose không có tính khử nhưng khi đun nóng với axit thì tạo thành dung dịch có tính khử là do nó bị thủy phân thành glucose và fructose.

- Trong cơ thể người, phản ứng này xảy ra nhờ enzim.

IV. Điều chế

- Sản xuất đường từ cây mía qua một số công đoạn chính thể hiện ở sơ đồ dưới đây:

V. Ứng dụng

- saccharose là nguyên liệu quan trọng cho công nghiệp thực phẩm, để sản xuất bánh kẹo, nước giải khát,... là thức ăn của người.

- Trong công nghiệp dược phẩm để pha chế thuốc.

Xem thêm tính chất hóa học của các chất khác:

• Tính chất của glucose
• Tính chất của ester
• Tính chất của Chất béo (lipid)
• Tính chất các Amin quan trọng
• Tính chất các amino acid quan trọng
• Tính chất của amino acid

---