Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 Tuần 16 (trang 73, 74, 75, 76)

Với lời giải Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 Tuần 16 trang 73, 74, 75, 76 hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập về nhà môn Tiếng Việt lớp 4.

Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 Tuần 16 (trang 73, 74, 75, 76)

* KHỞI ĐỘNG

Em hãy đoán xem, khung cảnh trong mỗi bức ảnh dưới đây của nước nào? Nói cho bạn nghe những hiểu biết của em về đất nước ấy nhé.

Trả lời:

Hình 1: Nước Nga.

Nước Nga là nước có diện tích lớn nhất thế giới và đông dân thứ 9 thế giới. Nga có trữ lượng khoáng sản và năng lượng lớn nhất thế giới, và được coi là một siêu cường năng lượng. Nước này có trữ lượng rừng lớn nhất thế giới, được gọi là “lá phổi của châu Âu” và các hồ của Nga chứa xấp xỉ một phần tư lượng nước ngọt không đóng băng của thế giới. Nhà nước Nga có một truyền thống lâu dài và giàu có về nhiều lĩnh vực nghệ thuật và khoa học, cũng như một truyền thống mạnh về công nghệ, gồm cả những thành tựu quan trọng như tàu vũ trụ đầu tiên của loài người.

Hình 2: Nước Pháp.

Nước Pháp là nước lớn nhất Tây Âu (chiếm 1/5 diện tích của cộng đồng chung Châu Âu) với một khu vực lãnh hải rộng lớn (các khu vực khai thác kinh tế trải dài trong khoảng 11 triệu km2). Nước Pháp nổi tiếng với nền văn hóa lâu đời, kiến trúc nguy nga, tráng lệ, pha trộn giữa nét đẹp cổ điển lãng mạn với hiện đại, phóng khoáng. Hơn nữa, tiếng Pháp là ngôn ngữ giàu tính biểu cảm. Pháp phát triển về du lịch trên toàn thế giới với những thành phố du lịch nổi tiếng như Paris, Aix-Marseille, Bordeaux…

Hình 3: Nước Mỹ

Mỹ là một nước cộng hòa liên bang với 50 tiểu bang, được điều hành dựa trên hiến pháp. Nền kinh tế của Mỹ là lớn nhất thế giới về tổng sản phẩm quốc nội và cũng mạnh nhất về công nghệ. Đất nước này có sự đa dạng về văn hóa và chủng tộc, hình thành từ những làn sóng nhập cư lớn từ châu Âu và nhiều khu vực khác. Văn học, nghệ thuật và âm nhạc Mỹ phản ánh di sản phong phú của người dân nơi đây. Ngành truyền thông của Hoa Kỳ có lượng khán giả toàn cầu với các chương trình truyền hình, video ca nhạc và phim ảnh được phân phối rộng rãi.

* ĐỌC

Đọc câu chuyện sau và thực hiện các yêu cầu:

Chủ nhân của những bông hoa

Ngày còn nhỏ xíu, một hôm, An đi vào rừng và tìm thấy một bông hoa. An hát cho bông hoa nghe và âu yếm nâng hoa trên tay. Nghe giọng hát ấm áp và nhìn cử chỉ âu yếm của An dành cho hoa, các con vật trong rừng rất xúc động. Chúng bình chọn An là “Chủ nhân của những bông hoa”: “Cô bé thật tốt bụng và xứng đáng với tên gọi đó. Chỉ có điều, cô bé thường làm mọi việc chưa được cẩn thận lắm”. Các loài hoa nói thầm với nhau. Thế rồi, các bông hoa bàn nhau, khi An ngủ chúng sẽ thổi nhẹ vào các ngón tay của cô.

Sáng hôm sau, khi thức dậy, An vẽ một bức tranh về gia đình của mình. Điều kì lạ là khi bức vẽ hoàn thành, nó cứ lớn dần lên. An như thể chui vào trong bức vẽ của mình. An thấy đau chân quá. À, thì ra khi vẽ, An đã vẽ đôi chân của mình không đều nhau. Vừa lúc đó thì chú chó trong bức vẽ cũng thốt lên: “Ôi màu của tôi thật là lem luốc, tôi lại còn thiếu một chân nữa chứ. Vừa định an ủi và xin lỗi chú chó thì An phát hiện ra, miệng mình méo xệch. Thì ra, chỉ vì quá vội vàng mà An đã không tô cho cái miệng của mình xinh xắn hơn. An bắt đầu lo lắng cho bố mẹ. An không chắc mình đã tô đủ mắt, mũi cho bố mẹ hay chưa. An cũng nhận ra, ngôi nhà chưa có cửa, các bức tường đều nham nhở vì An tô màu lem nhem quá.

“Ôi! Giá mà mình được vẽ lại nhỉ!” – An thút thít. “Ước mơ của mình là sẽ vẽ lại bức tranh này thật hoàn hảo”. “Được thôi, cô bé!” – Chú chó nhảy lò cò đến bên An và nói: “Hãy nhặt bút chì lên và tô lại từng chút. Bạn không thể bỏ dở công việc ngay cả khi nó có vẻ không quan trọng, có như thế bạn mới tiến gần hơn đến những ước mơ của mình”. – Chó ba chân thì thầm. An cầm bút chì lên. Lần đầu tiên trong đời, An vẽ và tô màu gọn gàng, cẩn thận, từng chút, từng chút. Và những ngón tay của An toả ra mùi hương dịu dàng của các loài hoa.

1. Câu chuyện kể về ai? Nhân vật này có năng lực gì đặc biệt và nhờ đâu mà nhân vật này lại có năng lực đặc biệt đó?

Trả lời:

Câu chuyện kể về cô bé An. An có năng lực đặc biệt là khi cô vẽ tranh và tô màu, những bức tranh ấy có thể sống động và lớn dần lên như thật. Năng lực đó có được là nhờ sự yêu thương, âu yếm và giọng hát ấm áp mà An dành cho các bông hoa trong rừng.

2. Vì sao An bị đau chân và con chó mà An về lại chỉ có ba chân? Kể về một việc em đã làm chưa cẩn thận để gây ra những hậu quả đáng tiếc?

Trả lời:

- An bị đau chân và con chó trong bức tranh chỉ có ba chân vì An vẽ thiếu cẩn thận, đôi chân của cô và con chó trong tranh không được vẽ đều và đầy đủ. Việc vẽ nhanh, không chú ý khiến bức tranh bị sai lệch, gây ra hậu quả khó chịu.

- Việc em từng làm chưa cẩn thận là khi viết bài tập, nên vở bài tập chữ rất xấu và lộn xộn khiến cô giáo không thể đọc được bài.

3. Ước mơ của An trong câu chuyện là gì?

Trả lời:

Ước mơ của An là được vẽ lại bức tranh thật hoàn hảo, cẩn thận và chỉn chu hơn.

4. Trong câu chuyện, An đã hiểu ra rằng muốn thực hiện ước mơ thì điều quan trọng nhất là gì?

Trả lời:

An hiểu ra điều quan trọng nhất để thực hiện ước mơ là phải làm việc cẩn thận, tỉ mỉ, không được bỏ dở dù việc đó có vẻ nhỏ hay không quan trọng.

5. Em hãy tưởng tượng xem nếu bức tranh của An vẽ một con chim nhưng vì không cẩn thận nên nhìn nó giống một con quái vật thì điều gì sẽ xảy ra?

Trả lời:

Nếu bức tranh con chim nhìn như con quái vật, có thể con chim đó sẽ trở nên đáng sợ, mọi người phải trốn tránh con quái vật đó.  

* LUYỆN TỪ VÀ CÂU

1. Chỉ ra tác dụng của dấu gạch ngang trong các câu dưới đây:

a. Một chú chó – nhân vật trong bức vẽ của An – bước ra và thốt lên:”Ôi màu của tôi thật là lem luốc, tôi lại còn thiếu một chân nữa chứ.

……………………………………………………………………………………….

b. An thút thít:

– Ôi! Giá mà mình được vẽ lại nhỉ? Ước mơ của mình là sẽ vẽ lại bức tranh này thật hoàn hảo.

– Được thôi, cô bé! – Chú chó nhảy lò cò đến bên An và nói.

……………………………………………………………………………………….

Trả lời:

a. Đánh dấu phần chú thích.

b. Đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.

2. Cùng bạn hỏi và đáp về câu chuyện Chủ nhân của những bông hoa. Ghi lại 1 – 2 câu hỏi và đáp của em và bạn, trong đó có sử dụng dấu gạch ngang.

Trả lời:

– Tại sao các bông hoa lại thổi nhẹ vào các ngón tay của An khi cô bé ngủ?

– Các bông hoa thổi nhẹ vào các ngón tay của An để giúp cô bé có năng lực vẽ tranh trở nên sống động và lớn dần lên.

* VIẾT

Đọc những cách viết mở bài tả con vật dưới đây và thực hiện các yêu cầu:

- Cách 1: Viết mở bài theo cách thông thường: Tên con vật + Em có con vật đó từ bao giờ + Do đâu mà em có + Tình cảm của em với con vật đó.

Ví dụ:

Đây là con mèo nhà em. Mẹ em đã mua nó về từ hơn 3 tháng trước. Mèo là một người bạn thân thiết và gần gũi của em. Vì thế, em cực kì yêu quý nó.

- Cách 2: Mở bài bằng một điểm đặc biệt của con vật mà em cần tả, ví dụ hình dáng, tiếng kêu, màu sắc, hoạt động, tính nết,...

Ví dụ:

Gừ... gừ... gi... Các bạn chắc sẽ đoán đó là tiếng kêu của một con thú đang săn mồi phải không? Ồ không đâu, đó là tiếng của chú chó Sam khi đang đuổi nhau với mèo nhà tớ đấy. Sam quả thực không chịu thua trong bất kì cuộc chiến đấu nào với mèo.

- Cách 3: Mở bài bằng một đoạn thơ vui hoặc bằng một câu đố hoặc một đoạn của một bài hát.

Ví dụ:

Vừa bằng hạt đỗ, ăn cỗ cả làng.

Các bạn có đoán được là con vật gì không?

Chà, khó chứ chẳng phải chơi đâu. Nhưng các bạn biết không, đó chính là con ruồi. Đúng là ruồi chỉ bằng hạt đỗ nhưng nó có thể bay đến bất cứ nơi đâu trong ngôi nhà của bạn.

– Cách 4: Mở bài bằng một “nghiên cứu khoa học” về loài vật cần tả.

Ví dụ:

Chẳng bao lâu nữa chắc các bạn sẽ khó nhìn thấy các chú chim đại bàng. Theo các báo cáo khoa học, chúng càng ngày càng trở nên hiếm hoi. Vì thế, hãy cùng tìm hiểu về loài chim đặc biệt quý hiếm này các bạn nhé.

1. Đoạn mở bài sau đây được viết theo cách nào?

Tôi tha cái dép đi rồi

Cô chủ thêm phần ngơ ngác

Một lát sẽ tìm nháo nhác

Và gọi ầm lên: Sam ơi!

Tôi tên là Sam các bạn ạ và tôi thì rất yêu quý cô chủ của mình.

Trả lời:

Đoạn mở bài được viết theo cách 3: Mở bài bằng một đoạn thơ vui.

2. Em hãy viết mở bài theo cách thông thường để tả một con chim.

Sau đó, tiếp tục viết mở bài tả chú chim đó theo một trong ba cách còn lại. Em thích cách viết nào hơn? Vì sao?

Trả lời:

- Mở bài thông thường:

Đây là con vẹt nhà hàng xóm. Bác mới mua nó về từ tuần trước. Con vẹt rất xinh xắn và thông minh. Em rất thích con vẹt đó.

- Mở bài bằng một điểm đặc biệt của con vật mà em cần tả:

Mấy hôm nay, lúc đi ngang qua nhà hàng xóm, em thường nghe thấy tiếng bác ấy tập nói cho ai đó. Bác cứ lặp lại mấy câu như xin chào, tạm biệt để đứa trẻ ấy tập nói theo, nhưng mãi chưa tròn vành rõ chữ. Em tò mò lắm, vì các cháu của bác ấy đều đã đi học cả rồi mà. Đến chiều hôm nay, bác hàng xóm đã gọi em vào nhà để khoe một điều gì đó. Ồ, thì ra là một con vẹt. Thì ra mấy hôm nay, bác ấy đang tập nói cho chú vẹt này.

- Em thích cách tả đặc điểm đặc biệt của con vật hơn hơn vì có thể tạo được sự tò mò và hấp dẫn cho người đọc.

* NÓI VÀ NGHE

Đóng vai An trong bài đọc và nói về câu chuyện của cô bé và những điều cô bé đã nhận ra qua chuyện đó.

Gợi ý:

– Bức tranh của An còn thiếu những gì? Sự thiếu hụt đó có thể dẫn đến điều gì?

– Chú chó ba chân sẽ đi lại thế nào? Chú có giận An vì điều đó không?

– Làm thế nào để An có thể giúp chú đi lại bình thường?

– Ước mơ của An là gì? An cần thay đổi điều gì để thực hiện ước mơ đó?

Trả lời:

Tớ là An, cô bé đã được gọi là “Chủ nhân của những bông hoa”. Hôm đó, sau khi các loài hoa thổi vào tay tớ khi tớ ngủ, tớ đã vẽ một bức tranh về gia đình mình. Nhưng thật bất ngờ, bức tranh lại lớn dần lên và tớ như bước vào trong đó. Lúc ấy, tớ mới nhận ra bức tranh của mình còn thiếu rất nhiều thứ: đôi chân tớ vẽ không đều khiến tớ bị đau, chú chó chỉ có ba chân, miệng của tớ thì méo xệch, còn bố mẹ thì chưa chắc đã đủ mắt mũi. Căn nhà thì không có cửa, các bức tường lại nham nhở, lem luốc. Tớ thấy thương chú chó của mình lắm. Chú chỉ có ba chân nên đi lại rất khó khăn, nhưng chú không giận tớ. Chú còn nhẹ nhàng khuyên tớ phải làm việc cẩn thận hơn nếu muốn đạt được ước mơ. Và rồi, chính tớ đã cầm bút lên, sửa lại từng nét vẽ, tô lại từng mảng màu. Tớ nhận ra rằng, muốn biến ước mơ thành hiện thực, tớ không thể làm mọi việc qua loa vội vàng. Tớ phải rèn luyện sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và làm việc đến nơi đến chốn. Chỉ có như thế, bức tranh của tớ – và cả ước mơ của tớ – mới trở nên đẹp và hoàn hảo hơn.

Xem thêm lời giải bài tập Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 hay, chi tiết khác:

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 Tuần 15

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 Tuần 17

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 Tuần 18: Ôn tập cuối học kì 1

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 Tuần 19

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 Tuần 20

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 4 Tuần 21

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 4 hay khác:

• Giải sgk Tiếng Việt lớp 4 Kết nối tri thức
• Giải sgk Tiếng Việt lớp 4 Chân trời sáng tạo
• Giải sgk Tiếng Việt lớp 4 Cánh diều
• Giải lớp 4 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 4 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 4 Cánh diều (các môn học)

---