Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 35: Ôn tập cuối học kì 2 (trang 76, 77, 78, 79, 80)

Với lời giải Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 35: Ôn tập cuối học kì 2 trang 76, 77, 78, 79, 80 hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập về nhà môn Tiếng Việt lớp 5.

Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 35: Ôn tập cuối học kì 2 (trang 76, 77, 78, 79, 80)

* ĐỌC HIỂU

Đọc và thực hiện các yêu cầu:

Phong cảnh quê Bác

Đường vô xứ Nghệ quanh quanh,

Non xanh nước biếc như tranh hoạ đồ.

Câu hát của người xưa cứ ngân nga trong tâm trí chúng tôi trên con đường chúng tôi đi về quê Bác.

Giữa khung cảnh “non xanh nước biếc”, chúng tôi mải mê nhìn những cánh đồng chiêm mơn mởn, những chiếc cầu sắt mới tinh, duyên dáng, những mái trường, mái nhà tươi rói bên cạnh những rặng tre non.

Phong cảnh vùng này quả thật là đẹp. Hôm chúng tôi đứng trên núi Chung, nhìn sang bên trái là dòng sông Lam uốn khúc theo dãy núi Thiên Nhẫn. Mặt sông hắt ánh nắng chiếu thành một đường quanh co trắng xoá. Nhìn sang bên phải là dãy núi Trác nối liền với dãy núi Đại Huệ xa xa. Trước mặt chúng tôi, giữa hai dãy núi, là nhà Bác với cánh đồng quê Bác. Nhìn xuống cánh đồng, có đủ màu xanh: xanh pha vàng của ruộng mía, xanh rất mượt mà của lúa chiêm đang thì con gái, xanh đậm của những rặng tre, đây đó một vài cây phi lao xanh biếc và rất nhiều màu xanh khác nữa.

Cả cánh đồng thu gọn trong tầm mắt, làng nối làng, ruộng tiếp ruộng. Cuộc sống ở đây có một cái gì mặn mà, ấm áp.

(Theo Hoài Thanh và Thanh Tịnh)

1. Tác giả đứng ở đâu để ngắm toàn cảnh quê Bác?

A. Núi Trác

B. Núi Chung

C. Núi Thiên Nhẫn

D. Núi Đại Huệ

Trả lời:

B. Núi Chung

2. Cảnh đẹp quê Bác được miêu tả qua những từ ngữ nào?

Trả lời:

3. Màu sắc nào nổi bật ở cảnh quê Bác, màu sắc đó được tả qua những từ ngữ nào?

Trả lời:

Màu sắc nổi bật ở cảnh quê Bác là màu xanh, thông qua những từ ngữ là: “xanh pha vàng của ruộng múa, xanh rất mượt mà của lúa chiêm đang thì con gái, xanh đậm của những rặng tre, đây đó một vài cây phi lao xanh biếc và rất nhiều màu xanh khác nữa.”.

4. Ghi lại câu văn nói lên cảm giác của tác giả về cuộc sống ở quê hương Bác.

Trả lời:

Cuộc sống ở đây có một cái gì mặn mà, ấm áp.

5. Tác giả miêu tả phong cảnh quê Bác theo trình tự thời gian hay trình tự không gian? Những từ ngữ nào cho em biết điều đó?

Trả lời:

- Tác giả miêu tả phong cảnh quê Bác theo trình tự không gian.

- Những từ ngữ cho em biết điều đó là: “nhìn sang bên trái, nhìn sang bên phải, trước mặt chúng tôi, nhìn xuống cánh đồng”.

6. Qua bài đọc, em thấy tác giả dành tình cảm thế nào cho quê Bác?

Trả lời:

Qua bài đọc, em thấy tác giả dành cho quê Bác tình cảm yêu mến, trân trọng và tự hào. Tác giả say sưa miêu tả vẻ đẹp phong cảnh quê Bác bằng những hình ảnh sống động, tinh tế, thể hiện sự gắn bó và niềm xúc động sâu sắc khi được đặt chân đến nơi đây.

7. Em có suy nghĩ gì về câu ca dao sau:

Đường vô xứ Nghệ quanh quanh,

Non xanh nước biếc như tranh hoạ đồ.

Trả lời:

“Non xanh nước biếc như tranh họa đồ” câu thơ mang đến cho em một cảm nhận sâu sắc về vẻ đẹp tự nhiên và hình ảnh hữu tình của vùng đất Nghệ An. ”Đường vô xứ Nghệ quanh quanh”, câu thơ tạo nên hình ảnh của một vùng đất xa xôi, nhưng lại đầy sự hấp dẫn. Câu ca dao này khiến em cảm nhận được sự thanh bình và hòa quyện giữa con người và thiên nhiên trong vùng đất Nghệ An. Nơi đây, em tưởng như được đắm mình trong một bức tranh họa đồ, với màu xanh của non nước và sự tĩnh lặng của cảnh vật. Câu ca dao này cũng gợi lên trong em sự tò mò và khát khao khám phá về vùng đất Nghệ An, nơi có những cảnh quan tuyệt đẹp và những truyền thống văn hóa độc đáo.

8. Tìm trong bài Phong cảnh quê Bác bốn kết từ và viết vào chỗ trống.

Trả lời:

4 kết từ là: của, và, như, với.  

9. Xác định biện pháp liên kết câu trong đoạn văn dưới đây.

Phong cảnh vùng này quả thật là đẹp. Hôm chúng tôi đứng trên núi Chung, nhìn sang bên trái là dòng sông Lam uốn khúc theo dãy núi Thiên Nhẫn. Mặt sông hắt ánh nắng chiếu thành một đường quanh co trắng xoá. Nhìn sang bên phải là dãy núi Trác nối liền với dãy núi Đại Huệ xa xa. Trước mặt chúng tôi, giữa hai dãy núi, là nhà Bác với cánh đồng quê Bác.

Trả lời:

Liên kết câu bằng cách lặp từ ngữ.

10. Quan sát bức ảnh bên và viết 3 – 5 câu tả phong cảnh quê Bác, chỉ ra biện pháp liên kết câu em đã sử dụng trong đoạn văn.

Trả lời:

Bức ảnh thể hiện vẻ đẹp giản dị, yên bình của ngôi nhà mà Bác ở.  Đó là một ngôi nhà được xây dựng từ tre và gỗ hết sức mộc mạc giản dị, theo đúng kết cấu nhà cũ thời xưa với năm gian. Không gian tĩnh lặng, gợi lên cảm giác thanh thản, thư thái. Xung quanh là cây cối tươi tốt, tạo nên một khung cảnh thiên nhiên hữu tình.

Biện pháp liên kết câu: lặp từ ngữ “ngôi nhà”.

* VIẾT

1. Đọc câu chuyện sau:

Một hôm, An nhận được món quà sinh nhật đặc biệt: hộp đất nặn kì diệu. Loại đất nặn này kì diệu ở chỗ nó có thể biến bất cứ thứ gì mà người nặn tưởng tượng thành hiện thực. An vui mừng nặn thành nhiều hình dạng khác nhau, từ con chim, bông hoa, ngôi nhà đến xe ô tô, tàu vũ trụ, robot,... Niềm vui nhân lên khi An mang hộp đất nặn đến trường và chia sẻ với bạn bè. An và các bạn cùng nhau nặn khu vườn, công viên, thành phố,... Hộp đất nặn kì diệu giúp An và các bạn được say sưa, hạnh phúc trong thế giới của trí tưởng tượng trẻ thơ.

Một học sinh đã phát triển cốt truyện này theo ba phương án sau:

– Phương án 1: Sau khi thực hành và hiểu được sự kì diệu của hộp đất nặn, An mang tặng hộp đất nặn đó cho các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn.

- Phương án 2: An nặn thành một món quà đặc biệt để tặng cho người thân yêu

của mình.

– Phương án 3: Hộp đất nặn kì diệu giúp An trở thành một nhà điêu khắc tài năng.

Em sẽ phát triển câu chuyện trên như thế nào? Hãy viết đoạn phát triển câu chuyện theo tưởng tượng của em.

Trả lời:

Bài làm tham khảo

Sau khi cùng bạn bè trải qua những giờ phút vui chơi tuyệt vời với hộp đất nặn kì diệu, An chợt nghĩ đến những em nhỏ ở làng bên còn thiếu thốn đồ chơi. An quyết định gói ghém thật cẩn thận hộp đất nặn và mang tặng cho các em. Nhìn thấy nụ cười hạnh phúc của các em khi tạo ra những con vật ngộ nghĩnh và ngôi nhà mơ ước, An cảm thấy lòng mình ấm áp. Món quà kì diệu ấy đã mang niềm vui và trí tưởng tượng đến với nhiều trái tim trẻ thơ.

2. Đọc câu chuyện sau:

Pipo, chú gà nhép bé nhỏ, luôn ôm ấp giấc mơ được bay lượn trên bầu trời cao rộng. Nhìn những chú chim tung cánh tự do, Pipo khao khát một ngày nào đó mình cũng có thể bay cao như vậy. Để thực hiện ước mơ, Pipo tập luyện mỗi ngày, kiên trì rèn luyện sức mạnh và vỗ cánh với đôi chân ngắn ngủn của mình. Một lần, Pipo gặp nguy hiểm khi bị diều hâu hung dữ tấn công. Bỗng nhiên, Pipo nhớ đến giấc mơ biết bay của mình và vỗ cánh mạnh mẽ, bất ngờ chú bay lên cao, né tránh cú tấn công của diều hâu. Pipo đã biết bay, giấc mơ của chú gà nhép bé nhỏ đã thành sự thật.

Dưới đây là ba phương án thay đổi phần kết của câu chuyện:

– Phương án 1: Pipo thoát khỏi sự tấn công của diều hâu một cách ngoạn mục. Cả họ hàng nhà gà kéo đến chúc mừng Pipo và cậu trở thành người duy nhất trong dòng họ gà có thể bay được như chim.

– Phương án 2: Gà mẹ Pimo lay gọi cậu thức dậy đi học. Hoá ra, đó chỉ là một giấc ngủ mơ.

– Phương án 3: Không chỉ thoát khỏi sự tấn công của diều hâu, Pipo còn trở thành huấn luyện viên dạy bay cho bầy gà nhép trong làng.

Em đồng ý với phương án nào? Vì sao?

Em hãy viết phần kết câu chuyện trên theo cách hiểu của em.

Trả lời:

- Mình đồng ý với phương án 3, vì nó cho thấy Pipo không chỉ đạt được ước mơ mà còn giúp ích cho mọi người. Câu chuyện trở nên ý nghĩa hơn khi Pipo chia sẻ khả năng đặc biệt của mình để giúp những chú gà nhép khác cùng bay cao.

- Phần kết:

Sau khi thoát khỏi cú tấn công nguy hiểm của diều hâu, Pipo vui mừng nhận ra mình thật sự có thể bay. Từ đó, Pipo kiên nhẫn hướng dẫn bầy gà nhép trong làng cách tập luyện để bay. Nhìn những đôi cánh nhỏ dần dần cất lên khỏi mặt đất, Pipo cảm thấy hạnh phúc vô cùng. Giấc mơ của cậu không chỉ thành hiện thực cho riêng mình mà còn lan tỏa đến cả đàn gà nhỏ bé.

3. Chọn một trong hai đề sau:

Đề số 1: Viết bài văn tả một cảnh đẹp mà em có dịp đến thăm.

Đề số 2: Viết bài văn kể lại sáng tạo câu chuyện em đã đọc hoặc đã nghe bằng cách thay đổi đoạn mở đầu hoặc đoạn kết thúc của câu chuyện.

Em chọn đề số ……………..

Trả lời:

Đề 1

Những ngày đầu mùa đông, em có dịp đến thăm nhà người chị họ ở Đà Lạt. Ở đó, em được dịp chiêm ngưỡng những cánh rừng thông bạt ngàn.

Ngay từ lúc ở trên sân thượng nhà chị họ, em đã nhìn thấy thấp thoáng một vạt xanh ở phía xa xa. Nhưng đến tận khi đứng trước những đồi thông trập trùng, thì em mới thực sự choáng ngợp trước vẻ đẹp của nó. Bởi các đồi thông ở đây thật rộng lớn vô cùng. Những cây thông cao chừng cả 6m mọc thẳng lên cao, thân to như bắp đùi. Chúng mọc thẳng hàng thẳng lối, trải dài từ ngọn đồi này đến ngọn đồi kia, nhìn chẳng khác gì một ma trận không có điểm cuối. Dọc theo các đồi thông, là con đường trải nhựa lúc nào cũng sẫm màu xám xịt. Bởi tán thông đã che hết ánh nắng mặt trời. Quanh năm chẳng bao giờ có tia nắng nào chiếu được xuống mặt đất cả. Dưới gốc cây trong rừng, từng lớp lá thông khô rơi xuống tạo thành lớp thảm dày đặc, mỗi khi dẫm lên nghe lạo xạo. Những quả thông khô rơi xuống cũng chẳng nghe rõ âm thanh được, chỉ nghe lộp độp mà thôi. Thích nhất, có lẽ là bầu không khí đặc biệt trong rừng thông. Bước vào bên trong, như bước vào một thế giới khác. Ở đây yên tĩnh vô cùng, chỉ nghe tiếng lá thông rơi, tiếng quả thông rụng xuống, tiếng sóc chuyền cành, tiếng chim líu ríu. Và tràn ngập xung quanh ta sẽ là một mùi hương duyên dáng khó tả của thông. Mùi hương ấy khiến em mê say và thư giãn đến lạ lùng.

Những ngọn đồi thông ấy đã để lại ấn tượng cho em vô cùng sâu sắc. Mà chắc chắn, trong tương lai, em sẽ trở lại thăm nơi đây thêm nhiều lần nữa.

Đề 2

Từ nhỏ, em đã rất thích đọc truyện. Em có thể dành cả buổi ngồi trong phòng để chìm vào thế giới của các câu chuyện hay. Lúc nào, em cũng ưu tiên chọn các câu chuyện có nhân vật là những con vật vì em rất thích kiểu câu chuyện kể về thế giới loài vật. “Sư tử và chuột nhắt” chính là một trong số đó.

Câu chuyện kể về hai nhân vật chính là sư tử to lớn, oai phong và chú chuột nhắt nhỏ bé, nhanh nhẹn. Một ngày nọ, trên bãi cỏ rộng lớn đẫm ánh nắng ấm áp, có một con sư tử to lớn đang chuẩn bị ngủ trưa sau bữa ăn ngon. Khi nó đang lim dim hai mắt, sắp chìm sâu vào giấc ngủ, thì bỗng cảm thấy như chân mình có gì chạm vào. Ngẩng đầu lên, sư tử thấy một chú chuột nhắt vừa dẫm lên chân mình và bị ngã xuống bãi cỏ. Thấy sư tử nhìn chăm chú, chuột nhắt sợ lắm. Bởi ở đây chỉ có một mình chú do ham chơi mà đi lạc, nếu bị sư tử ăn thịt thì sẽ không có ai cứu chú cả. Dù sợ hãi như thế, nhưng chuột nhắt thông minh vẫn cố lấy lại bình tĩnh, mở miệng xin tha. Vốn đang no bụng lại buồn ngủ, mà chú chuột nhắt thì bé xíu, chẳng đủ nhét kẽ răng, nên sư tử gật đầu đồng ý. Chuột nhắt mừng lắm, vội cảm ơn sư tử rối rít, và còn hứa hẹn sau này nhất định sẽ báo ơn cho sư tử. Nhưng sư tử nghĩ rằng chuột nhắt bé xíu thì chẳng thể giúp nó làm gì được, nên cười to tỏ ý xem thường, rồi đuổi chuột nhắt đi.

Sau hôm đó, sư tử nhanh chóng quên chuyện đã xảy ra, còn chuột nhắt thì nhớ mãi. Cho đến một ngày nọ, sư tử không may rơi vào bẫy của thợ săn. Toàn thân nó bị một tấm lưới dày buộc chặt lại, treo lơ lửng trên cao. Móng vuốt và hàm răng sắc nhọn cùng cơ thể to lớn của nó bị buộc chặt không thể cử động được. Sư tử nghĩ lần này mình chết chắc rồi, nên vô cùng tuyệt vọng gầm lớn lên lần cuối. Ngờ đâu, chuột nhắt nghe được tiếng gầm, liền kéo cả họ chuột nhắt đến ứng cứu. Những chú chuột nhỏ xíu lại linh hoạt vô cùng. Chúng nhảy lên cây, chạy về phía chiếc lưới đang treo lơ lửng, rồi ra sức gặm đứt sợi lưới. Chiếc răng nhỏ và sắc nhọn của chuột nhắt dễ dàng làm đứt mắt lưới. Với số lượng động đảo, đàn chuột nhanh chóng phá vỡ tấm lưới, giúp sư tử có lại tư do. Khi đàn chuột rời đi, có một con chuột nhỏ đứng lại. Nó nhìn thẳng vào sư tử và nói rằng: “Giờ thì tôi đã trả ơn cho ông rồi. Ông đã tin rằng một chú chuột nhắt nhỏ bé cũng có thể cứu mạng của ông chưa?”. Nói rồi, chuột nhắt mới rời đi. Còn sư tử, thì trở về hang với bao suy nghĩ trong đầu. Lần đầu tiên trong đời nó nhận ra rằng, dù to lớn hay nhỏ bé, mạnh mẽ hay yếu đuối thì cũng có thể giúp đỡ cho người khác.

Câu chuyện “Chuột nhắt và sư tử” không chỉ là câu chuyện giải trí vui vẻ. Mà nó còn chứa đựng những bài học ý nghĩa. Từ chú chuột nhắt nhỏ bé nhưng thông minh và dũng cảm, câu chuyện cổ vũ cho em thêm sự tự tin. Rằng mỗi người đều có thế mạnh riêng của mình. Trong thời điểm nào đó, với điều gì đó, em sẽ phát huy được lợi thế của mình để làm nên việc có ích. Tất cả chúng ta chẳng có ai là vô dụng cả, mỗi người đều có ích theo cách riêng của mình. Bài học ý nghĩa đó chính là lý do khiến cho em yêu thích câu chuyện này đến thế.

Xem thêm lời giải bài tập Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 hay, chi tiết khác:

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 29

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 30

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 31

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 32

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 33

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 34

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 5 hay khác:

• Giải sgk Tiếng Việt lớp 5 Kết nối tri thức
• Giải sgk Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo
• Giải sgk Tiếng Việt lớp 5 Cánh diều
• Giải lớp 5 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 5 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 5 Cánh diều (các môn học)

---