Giáo án Toán lớp 5 Bài 38: Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó - Kết nối tri thức

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

TIẾT 1: TÌM HAI SỐ KHI BIẾT TỔNG VÀ TỈ SỐ CỦA HAI SỐ ĐỐ

I. Khởi động:

* Mục tiêu: Tạo cảm xúc vui tươi, kết nối với chủ đề bài học.

* Phương pháp: Thực hành.

* Hình thức tổ chức: Tập thể cả lớp, cá nhân.

GV chiếu hình ảnh Khởi động và yêu cầu HS quan sát, đọc bóng nói và trả lời một số câu hỏi sau.

- GV nêu câu hỏi:

+ Hai lớp đóng góp được bao nhiêu quyển lịch?

+ Tỉ số của số quyển lịch của lớp 5A đóng góp được và số quyển lịch của lớp 5B đóng góp được bằng bao nhiêu?

+ Bài toán yêu cầu phải tìm gì khi biết những điều gì?

- GV giới thiệu: “Bài toán yêu cầu tìm số lượng hai nhóm sự vật khi biết tổng và tỉ số của chúng được gọi là bài toán tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó.”

- GV đặt vấn đề: “Vậy làm thế nào để từ tổng và tỉ số của hai số ta tính được hai số đó?”

- GV giới thiệu: “Để biết cách tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó; chúng ta cùng đến với bài học hôm nay “Bài 38. Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó”.

- HS lắng nghe, thực hiện yêu cầu của GV.

- HS trả lời:

+ Hai lớp đóng góp được 60 quyển lịch.

+ Tỉ số của số quyển lịch của lớp 5A đóng góp được và số quyển lịch của lớp 5B đóng góp được bằng $\frac{7}{8}$

+ Bài toán yêu cầu phải tìm số lịch mỗi lớp quyên góp khi biết tổng số lịch của cả hai lớp và tỉ số giữa hai lớp.

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

II. Hoạt động khám phá

* Mục tiêu:

Nhận biết bài toàn tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó, tìm được hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó.

* Cách tiến hành:

- GV nhắc lại bài toán ở phần Khởi động và đặt câu hỏi để học sinh trả lời, ví dụ

+ Có thể biểu diễn tỉ số bằng sơ đồ đoạn thẳng như thế nào?

- GV giới thiệu về cách vẽ sơ đồ khi chiếu sơ đồ lên màn chiếu:

- GV đặt câu hỏi:

+ Trong sơ đồ này có tất cả bao nhiêu phần bằng nhau?

+ Muốn tính giá trị một phần ta dùng phép tính nào?

+ Muốn tính số quyển lịch lớp 5A đã quyên góp ta tính như thế nào?

+ Muốn tính số quyển lịch lớp 5B đã quyên góp ta tính như thế nào?

- GV nhận xét: “Trong bài này, chúng ta có thể gộp bước tính giá trị một phần vào với phép tính số lượng quyển lịch lớp 5A đã quyển góp như sau: (60 : 15) x 7 = 28 (quyển)”

- GV gọi 1 HS trình bày lại bài hoàn trình lên bảng.

- GV nhận xét và thống nhất lại các bước làm: Với dạng bài “Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó”, ta tiến hành theo các bước sau:

+ Bước 1: Vẽ sơ đồ

+ Bước 2: Tìm tổng số phần bằng nhau

+ Bước 3: Tìm số bé

+ Bước 4: Tìm số lớn

- GV lưu ý cho HS:

+ HS có thể tìm số lớn trước, số bé sau..

- GV cho học sinh nhắc lại cách tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó.

- GV lưu ý: “Với bài toán này, vẽ sơ đồ cũng là một phần của bài giải.”

- HS trả lời:

+ Có thể biểu biễn tỉ số bằng sơ đồ đoạn thẳng cụ thể: lớp 5A được biểu diễn đoạn thằng được chia làm 7 phần bằng nhau, lớp 5B biểu diễn bởi đoạn thẳng được chia làm 8 phần như thế.

- HS quan sát và lắng nghe câu hỏi để trả lời:

+ Trong sơ đồ có tất cả 7 + 8 = 15 phần bằng nhau

+ Muốn tính giá trị một phần, ta dùng phép tính chia lấy 60 chia cho 15:

60 : 15 = 4

+ Ta lấy giá trị một phần nhân với 7: 4 x 7 = 28.

+ Ta lấy giá trị một phần nhân với 7 hoặc lấy tổng số quyển lịch hai lớp trừ số quyển lịch lớp 5A:

4 x 8 = 32 (quyển)

60 - 28 = 32 (quyển)

- HS trình bày bài lên bảng:

Tổng số phần bằng nhau là:

7 + 8 = 15 (phần)

Số quyển lịch của lớp 5A là:

60 : 15 x 7 = 28 (quyển)

Số quyển lịch của lớp 5B là:

60 - 28 = 32 (quyển)

Đáp số: Lớp 5A: 28 quyển lịch

Lớp 5B: 32 quyển lịch

- HS nhắc lại kiến thức và ghi chép vào vở.