(Siêu ngắn) Soạn bài Ca Huế (trang 103, 104, 105) - Cánh diều

Bài viết soạn bài Ca Huế trang 103, 104, 105 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 7 Cánh diều giúp học sinh lớp 7 dễ dàng soạn văn 7.

(Siêu ngắn) Soạn bài Ca Huế (trang 103, 104, 105) - Cánh diều

A/ Hướng dẫn soạn bài Ca Huế

* Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 103 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Khi đọc văn bản giới thiệu quy tắc, luật lệ của một hoạt động hay trò chơi, các em cần chú ý:

+ Văn bản thông tin này giới thiệu về hoạt động hay trò chơi gì?

+ Hoạt động hay trò chơi đó có những quy tắc, luật lệ nào cần lưu ý?

+ Cách trình bày của văn bản (nhan đề, sa pô, các tiểu mục, sự kết hợp kênh chữ và kênh hình,…) có tác dụng gì?

+ Các thông tin trong văn bản có ý nghĩa như thế nào với xã hội nói chung và với cá nhân em nói riêng?

- Đọc trước văn bản Ca Huế; tìm hiểu thêm (qua sách báo, Internet, thực tế,…) về hoạt động biểu diễn ca Huế trên sông Hương.

Trả lời:

- Văn bản thông tin này giới thiệu về hoạt động trình diễn ca Huế.

- Các quy tắc cần lưu ý trong trình diễn ca Huế bao gồm quy tắc về:

+ Môi trường diễn xướng (không gian hẹp, không có ánh mặt trời)

+ Số lượng người trình diễn và người nghe

+ Số lượng nhạc cụ

- Tác dụng của cách trình bày văn bản:

 + Nhan đề “Ca Huế” ngắn gọn, trực tiếp đưa ra đối tượng chính của văn bản giúp người đọc nhanh chóng nắm bắt được chủ đề.

 + Văn bản được phân làm nhiều tiểu mục, mỗi tiểu mục diễn giải về một khía cạnh trong hoạt động ca Huế, bao gồm: Nguồn gốc ca Huế, các quy tắc và phong cách trình diễn, sự bổ sung và sáng tạo của nghệ nhân, giá trị văn hóa của ca Huế. Cách triển khai từng ý một cách rõ ràng, mạch lạc giúp người đọc từng bước nắm được các đặc điểm chính của ca Huế.

 + Hình ảnh ban nhạc ca Huế được đính kèm bài viết giúp người đọc có cái nhìn cụ thể và trực quan hơn về nội dung đã được giới thiệu trong văn bản.

- Thông tin trong văn bản cung cấp kiến thức cơ bản về hoạt động trình diễn ca Huế theo lối đơn giản, ngắn gọn, giúp đông đảo đối tượng người đọc có thể dễ dàng tiếp cận. Từ đó, văn bản có tác dụng hiệu quả trong việc lan tỏa hiểu biết về ca Huế - một di sản văn hóa của dân tộc. Với cá nhân em, văn bản giúp em biết tới một dòng nhạc lâu đời đậm chất cố đô và khiến em mong muốn tìm hiểu thêm về những nét văn hóa xứ Huế.

* Đọc hiểu

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc: 

Câu 1 (trang 103 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chú ý nguồn gốc của ca Huế.

- Nguồn gốc của ca Huế: Ca Huế khởi nguồn từ hát cửa quyền trong cung vua, phủ chúa, với hình thức diễn xướng mang tính bác học, dành cho giới thượng lưu say mê nghệ thuật

Trả lời:

Câu 2 (trang 103 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Ở phần (2) những thông tin nào thể hiện quy tắc, luật lệ của ca Huế?

Trả lời:

- Những thông tin thể hiện quy tắc, luật lệ của ca Huế bao gồm:

+ Thông tin về môi trường diễn xướng

+ Thông tin về số người trình diễn

+ Thông tin về số lượng và các loại nhạc cụ.

Câu 3 (trang 103 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Hai phong cách trình diễn ca Huế có gì khác nhau?

Trả lời:

- Điểm khác biệt giữa hai phong cách biểu diễn truyền thống và biểu diễn cho du khách nằm ở:

+ Quan hệ giữa người biểu diễn và người thưởng thức: Trong phong cách truyền thống, người diễn và người nghe có quen biết hoặc biết tiếng về nhau, còn trong phong cách phục vụ du khách, người dẫn chương trình sẽ làm cầu nối giữa đôi bên.

+ Độ am hiểu của người thưởng thức: Trong phong cách truyền thống, người nghe am hiểu về ca Huế, còn trong phong cách phục vụ du khách, người nghe không cần có hiểu biết rõ ràng về ca Huế.

+ Hoạt động đi kèm: Buổi biểu diễn truyền thống đi kèm hoạt động bình phẩm, đánh giá nghệ thuật, còn buổi biểu diễn phục vụ du khách đi kèm lời giới thiệu khái quát về ca Huế của người dẫn chương trình dành cho khán giả.

Câu 4 (trang 105 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Thông tin chính của phần (3) là gì?

Trả lời:

- Thông tin chính của phần (3): giá trị nghệ thuật và những thành tựu nổi bật của ca Huế với nền âm nhạc dân tộc.

* Sau khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc: 

Câu 1 (trang 105 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Văn bản Ca Huế giới thiệu về hoạt động nghệ thuật nào?

Trả lời:

- Văn bản Ca Huế giới thiệu về hoạt động trình diễn ca Huế.

Câu 2 (trang 105 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Văn bản Ca Huế gồm ba phần. Có ý kiến cho rằng: Phần (1) nêu giá trị, phần (2) nói về nguồn gốc và phần (3) nêu môi trường diễn xướng của ca Huế. Ý kiến này chưa đúng, em hãy sắp xếp lại nội dung từng phần cho phù hợp.

Trả lời:

- Nội dung từng phần của văn bản:

+ Phần (1): nguồn gốc ca Huế

+ Phần (2): các quy tắc trong biểu diễn (môi trường, số người, nhạc cụ) và phong cách biểu diễn của ca Huế

+ Phần (3): giá trị đã được công nhận của ca Huế

Câu 3 (trang 105 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Văn bản giới thiệu các đặc điểm của ca Huế nhưng cũng chính là nêu lên các quy tắc, luật lệ trong hoạt động ca Huế. Hãy làm sáng tỏ điều đó bằng cách nêu quy định cụ thể của các quy tắc, luật lệ ở phần (2) theo mẫu sau:

Quy tắc, luật lệ	Quy tắc cụ thể
Môi trường diễn xướng
Số lượng người trình diễn cho một buổi ca Huế	M: Khoảng từ 8 đến 10 người
Số lượng nhạc công
Số lượng nhạc cụ
Phong cách biểu diễn
Số lượng người nghe ca Huế

Trả lời:

Quy tắc, luật lệ	Quy tắc cụ thể
Môi trường diễn xướng	Không gian hẹp, không có ánh mặt trời
Số lượng người trình diễn cho một buổi ca Huế	Khoảng từ 8 đến 10 người
Số lượng nhạc công	Hạn chế
Số lượng nhạc cụ	Khoảng từ 5 đến 6 người
Phong cách biểu diễn	4 đến 6 loại
Số lượng người nghe ca Huế	Biểu diễn truyền thống và biểu diễn cho du khách

Câu 4 (trang 105 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Câu văn nào trong văn bản đã khái quát được giá trị của ca Huế?

Trả lời:

- Câu cuối cùng của văn bản đã khái quát được giá trị của hoạt động ca Huế là một Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận.

Câu 5 (trang 105 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Dựa vào các thông tin từ văn bản trên, hãy viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) tóm tắt những hiểu biết của em về ca Huế.

Trả lời:

Bắt nguồn từ một hình thức diễn xướng sang trọng trong cung đình, ca Huế dần chuyển hóa để gần gũi hơn với đời sống nhân dân. Ca Huế được biểu diễn trong không gian hẹp, không có ánh mặt trời với số lượng người nghe hạn chế. Ban nhạc gồm 8 đến 10 người, trong đó có 5 hoặc 6 nhạc công, chơi một trong các dàn nhạc cụ: tứ tuyệt, ngũ tuyệt hoặc lục ngự. Hai phong cách: biểu diễn truyền thống và biểu diễn cho du khách phù hợp với những đối tượng người nghe khác nhau. Hiện ca Huế đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Câu 6 (trang 105 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Hãy nêu một hoạt động ca nhạc truyền thống của quê hương em hoặc các vùng miền khác có hoạt động tương tự như hoạt động ca Huế.

Trả lời:

Một hoạt động ca nhạc truyền thống của quê hương em hoặc các vùng miền khác có hình thức tương tự như hoạt động ca Huế: Ca trù, còn gọi là “hát cô đầu” hay “hát ả đào”, là loại hình diễn xướng phổ biến ở Bắc Bộ, khi xưa vốn rất được giới quý tộc và trí thức ưa chuộng. Ca trù từng phát triển mạnh tại các ca quán trong đô thị, là nguồn cảm hứng bất tận cho giới văn nghệ sĩ bởi sự kết hợp điêu luyện giữa thi ca và âm nhạc cũng như tương tác đặc sắc giữa ca nương (nữ ca sĩ), kép (nhạc công nam) và quan viên (người thưởng ngoạn).

B/ Học tốt bài Ca Huế

1/ Nội dung chính Ca Huế

Văn bản tập trung trình bày nguồn gốc, quy định, luật lệ và giá trị nghệ thuật, thành tựu của thể loại âm nhạc Ca Huế

2/ Bố cục văn bản Ca Huế

Chia văn bản thành 2 đoạn:

- Đoạn 1: Từ đầu đến “tầng lớp công chúng”: Nguồn gốc của ca Huế

- Đoạn 2: Tiếp theo đến “nhạc đệm hoàn hảo”: Quy định và luật lệ của ca Huế

- Đoạn 3: Còn lại: Giá trị nghệ thuật và thành tựu của ca Huế

3/ Tóm tắt văn bản Ca Huế

Văn bản tập trung trình bày nguồn gốc, quy định, luật lệ và giá trị nghệ thuật, thành tựu của thể loại âm nhạc Ca Huế

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Ca Huế

- Nội dung: 

+ Ca ngợi những đặc điểm riêng biệt, quy định về cách thức tiến hành hoạt động ca Huế, thể loại âm nhạc đỉnh cao trong toàn bộ các di sản âm nhạc truyền thống Việt Nam.

- Nghệ thuật:

+ Phân tích lập luận giải thích về quy định cách thức tiến hành hoạt động ca Huế

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 Cánh diều ngắn nhất, hay khác:

• Hội thi thổi cơm

• Thực hành tiếng Việt trang 108, 109

• Thực hành đọc hiểu: Những nét đặc sắc trên “đất vật” Bắc Giang

• Viết bài văn thuyết minh về quy tắc luật lệ trong một hoạt động hay trò chơi

• Nói và nghe: Giải thích quy tắc, luật lệ của một hoạt động hay trò chơi

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 7 hay khác:

• Soạn văn 7 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 7 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn văn 7 Cánh diều (siêu ngắn)
• Giải lớp 7 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 7 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 7 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---