(Siêu ngắn) Soạn bài Người đàn ông cô độc giữa rừng - Cánh diều

Bài viết soạn bài Người đàn ông cô độc giữa rừng trang 15, 16, 17, 18, 19, 20 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 7 Cánh diều giúp học sinh lớp 7 dễ dàng soạn văn 7.

(Siêu ngắn) Soạn bài Người đàn ông cô độc giữa rừng - Cánh diều

A/ Hướng dẫn soạn bài Người đàn ông cô độc giữa rừng

* Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 15 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Khi đọc truyện, các em cần chú ý:

+ Tóm tắt nội dung văn bản (Truyện kể lại sự việc gì? Xảy ra trong bối cảnh nào?)

+ Nhân vật chính là ai? Nhân vật ấy được nhà văn thể hiện qua những phương diện nào?

+ Truyện kể theo ngôi kể nào? Nếu có sự thay đổi ngôi kể thì tác dụng của việc thay đổi ấy là gì?

+ Truyện giúp em hiểu thêm những gì và tác động đến tình cảm của em như thế nào?

- Đọc trước đoạn trích Người đàn ông cô độc giữa rừng; tìm hiểu thêm những thông tin về tác phẩm Đất rừng phương Nam và nhà văn Đoàn Giỏi.

- Đọc đoạn trích sau để hiếu bối cảnh của đoạn trích:

Đất rừng phương Nam là tiểu thuyết của nhà văn Đoàn Giỏi, viết về cuộc đời phiêu bạt của cậu bé An. An theo cha mẹ chạy giặc Pháp hết vùng này tới vùng khác của miền Tây Nam Bộ rồi lạc mất gia đình, trở thành cậu bé lang thang. Trong lúc lưu lạc, em đã được gặp và trở thành con nuôi gia đình ông Hai bán rắn, làm anh em với thằng Cò và làm bạn với chú Võ Tòng.

Trả lời:

- Tóm tắt nội dung văn bản: An theo tía nuôi vào rừng thăm chú Võ Tòng. Cậu biết được cuộc đời bất hạnh và thấy được phẩm chất đáng quý của chú Võ Tòng. An còn được nghe tía nuôi bàn với chú Võ Tòng về việc dùng con dao và chiếc nỏ để giết giặc. Đến khi trời rạng sáng, hai cha con An tạm biệt và hẹn ngày gặp lại chú.

- Nhân vật chính: Chú Võ Tòng. Cuộc đời và tính cách của nhân vật Võ Tòng được thể hiện qua lời kể của những người dân xung quanh. Ngoài ra, nét chất phác hồn hậu của chú còn được thể hiện qua hành động, lời nói khi tiếp xúc với An và tía nuôi.

- Ngôi kể:

+ Ngôi thứ nhất.

+ Việc thay đổi sang ngôi thứ ba khi kể về cuộc đời Võ Tòng góp phần làm gia tăng tính chân thực, khách quan cho câu chuyện.

- Thông tin về tác phẩm và nhà văn Đoàn Giỏi:

+ Nội dung tác phẩm: kể về cuộc đời phiêu bạt của cậu bé tên An.

+ Nhà văn Đoàn Giỏi: Đoàn Giỏi (1925 – 1989) là một nhà văn Việt Nam, hội viên Hội Nhà Văn từ năm 1957. Các tác phẩm của ông thường viết về cuộc sống, thiên nhiên và con người ở Nam Bộ. “Đất rừng phương Nam” làm một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của ông.

* Đọc hiểu

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc: 

Câu 1 (trang 16 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Tiếng kêu và hình ảnh của con vượn bạc má trong phần (1) gợi ra cảm giác về một bối cảnh như thế nào?

Trả lời:

- Tiếng kêu và hình ảnh của con vượn bạc má trong phần (1) gợi ra cảm giác về một không gian hoang sơ.

Câu 2 (trang 16 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Những chi tiết về nhà cửa, cách ăn mặc và tiếp khách,… gợi lên ấn tượng gì về nhân vật chú Võ Tòng?

Trả lời:

- Những chi tiết về nhà cửa, cách ăn mặc và tiếp khách,... gợi lên ấn tượng về chú Võ Tòng là một người có lối sống dân dã, phóng khoáng, gần gũi với thiên nhiên, là một người gan dạ.

Câu 3 (trang 17 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chỉ ra dấu hiệu về sự chuyển đổi ngôi kể

Trả lời:

Dấu hiệu về sự chuyển đổi ngôi kể:

• Đoạn trên đang là ngôi kể thứ nhất, người kể chuyện xưng "tôi" - An, gọi Võ Tòng là "chú".

• Đoạn dưới người kể chuyện ngôi thứ ba, gọi Võ Tòng là "gã".

Câu 4 (trang 17 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chuyện Võ Tòng đánh hổ hé mở điều gì về tính cách, cuộc đời nhân vật?

Trả lời:

Chuyện Võ Tòng đánh hổ hé mở về tính cách và cuộc đời của Võ Tòng:

• Cuộc đời: Cũng từng có vợ con, là người hiền lành, yêu quý vợ rất mực.

• Tính cách: Thẳng thắn, bộc trực, gan dạ có chút liều lĩnh.

Câu 5 (trang 18 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Liên hệ hành vi chống trả tên địa chủ ngang ngược với việc đánh hổ của Võ Tòng.

Trả lời:

- Hành vi chống trả tên địa chủ ngang ngược với việc đánh hổ của Võ Tòng đều thể hiện sự gan dạ, thẳng thắn và sức mạnh của Võ Tòng.

Câu 6 (trang 18 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chú ý cách uống rượu và lời nói của chú Võ Tòng với tía nuôi của nhân vật “tôi”.

Trả lời:

- Chú Võ Tòng rót rượu ra bát, uống một ngụm, trao bát sang cho tía nuôi tôi.

- Trong giọng nói bỡn cợt của chú Võ Tòng có pha đượm nỗi buồn chua chát, khiến tôi vừa ngồi nghe vừa nhìn bếp lửa cháy riu riu mà không khỏi bùi ngùi.

Câu 7 (trang 18 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Câu nói cảm ơn trang trọng của ông Hai và lời đáp của chú Võ Tòng thể hiện điều gì?

Trả lời:

- Câu nói cảm ơn trang trọng của ông Hai và lời đáp của chú Võ Tòng thể hiện sự tôn trọng của hai người dành cho nhau.

* Sau khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc: 

Câu 1 (trang 20 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng kể về việc gì? Đoạn trích có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Nhan đề văn bản gợi cho em những suy nghĩ gì?

Trả lời:

- Văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng kể về việc ông Hai dẫn An đi gặp chú Võ Tòng.

- Nhan đề văn bản gợi cho em suy nghĩ về một người đàn ông sống một mình giữa rừng hoang. Người đàn ông đó hẳn phải là người rất dũng cảm, khỏe mạnh mới có thể chống chọi lại thú dữ ở rừng. Người đàn ông sống giữa rừng cũng cho thấy tính cách không thích ồn ào, có phần lánh đời.

Câu 2 (trang 20 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Đặc điểm tính cách nhân vật Võ Tòng được nhà văn thể hiện trên những phương diện nào? Hãy vẽ hoặc miêu tả bằng lời về nhân vật Võ Tòng theo hình dung của em.

Trả lời:

- Đặc điểm tính cách nhân vật Võ Tòng được nhà văn thể hiện trên những phương diện: ngoại hình, ngôn ngữ, cử chỉ, hành động, suy nghĩ

- Miêu tả bằng lời về nhân vật Võ Tòng theo hình dung của em: thân hình rám nắng, vạm vỡ, có một vết sẹo dài từ má xuống cổ, tóc và râu dài.

Câu 3 (trang 20 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Nêu tác dụng của việc kết hợp giữa lời kể theo ngôi thứ nhất (xưng “tôi”) với lời kể theo ngôi thứ ba trong việc khắc họa nhân vật Võ Tòng.

Trả lời:

- Tác dụng của việc kết hợp giữa lời kể theo ngôi thứ nhất (xưng "tôi") với lời kể theo ngôi thứ ba trong việc khắc họa nhân vật Võ Tòng: giúp cho nhân vật Võ Tòng hiện lên một cách đa chiều, được nhìn nhận trong con mắt của nhiều nhân vật.

Câu 4 (trang 20 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Hãy nêu một số yếu tố (ngôn ngữ, phong cảnh, tính cách con người, nếp sinh hoạt,…) trong văn bản để thấy tiểu thuyết của Đoàn Giỏi mang đậm màu sắc Nam Bộ.

Trả lời:

- Một số yếu tố (ngôn ngữ, phong cảnh, tính cách con người, nếp sinh hoạt,...) trong văn bản cho thấy tiểu thuyết của Đoàn Giỏi mang đậm màu sắc Nam Bộ:

+ Ngôn ngữ: Sử dụng nhiều từ ngữ địa phương (tía, má, khô nai, xuồng,...)

+ Phong cảnh: Sông nước, rừng hoang sơ

+ Tính cách con người: Thẳng thắn, bộc trực, gan dạ, tình cảm

+ Nếp sinh hoạt: Đi xuồng, ăn ở phóng khoáng

Câu 5 (trang 20 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Qua đoạn trích, em hiểu thêm được gì về con người của vùng đất phương Nam? Hãy nêu một chi tiết mà em thích nhất và lí giải vì sao.

Trả lời:

- Qua văn bản, em hiểu được con người Nam Bộ có tính cách bộc trực, thẳng thắn, gan dạ và tình cảm, có lối sống phóng khoáng. Thiên nhiên Nam Bộ giàu có, trù phú, hoang sơ.

- Một chi tiết mà em thích nhất: Chú Võ Tòng giết hổ khi ở thế bị động. Em thích chi tiết này vì nó cho thấy sự gan dạ, dũng mãnh của chú Võ Tòng. Đồng thời, nó cũng làm em liên tưởng đến nhân vật Võ Tòng trong Thủy hử truyện, cũng có sức mạnh vô song và giết chết hổ.

Câu 6 (trang 20 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Viết đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) nêu lên những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng.

Trả lời:

Văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng là đoạn trích trong tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của nhà vằn Đoàn Giỏi. Văn bản đã thành công trong việc miêu tả nhân vật Võ Tòng bằng cách sử dụng nhiều ngôi kể và những tình tiết đặc sắc. Đó là ngôi kể thứ nhất xưng "tôi" của nhân vật An, và ngôi kể thứ ba của người kể chuyện. Cách kể này cho người đọc một cái nhìn đa chiều về Võ Tòng. Trong mắt cậu bé An, chú Võ Tòng là người cởi mở, phóng khoáng, vui tính. Trong mắt người kể chuyện và người dân, Võ Tòng là một người gan dạ, có phần ngang tàng, liều lĩnh nhưng vô cùng tốt bụng và đáng quý. Đoàn Giỏi cũng đã thành công trong việc thể hiện đặc trưng Nam Bộ bằng cách miêu tả tính cách nhân vật, quang cảnh thiên nhiên cùng giọng văn, từ ngữ đậm chất Nam Bộ.

B/ Học tốt bài Người đàn ông cô độc giữa rừng

1/ Nội dung chính Người đàn ông cô độc giữa rừng

Văn bản “Người đàn ông cô độc giữa rừng” kể về việc tía nuôi dắt An đi thăm chú Võ Tòng. Trong cuộc gặp đó Võ Tòng kể cho hai cha con An về việc giết hổ, giết tên địa chủ và hành động Võ Tòng làm mũi tên tẩm độc trao cho ông Hai.

2/ Bố cục văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng

Gồm 2 phần:

+ Phần 1: Từ đầu đến “thời kì loài người mới tìm ra lửa vậy”: An và tía nuôi đến thăm chú Võ Tòng tại căn lều nhỏ giữa rừng U Minh.

+ Phần 2: Tiếp theo đến “nói một cách chắc chắn như vậy”: Câu chuyện về cuộc đời bất hạnh và phẩm chất đáng quý của chú Võ Tòng

+ Phần 3: Tiếp theo đến “ít khi đau mồm và đau dạ dày lắm!”: Chú Võ Tòng làm mũi tên tẩm thuốc cho tía nuôi của An.

+ Phần 4: Còn lại: Hai cha con tạm biệt chú Võ Tòng và hẹn ngày gặp lại.

3/ Tóm tắt văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng

Câu chuyện kể lại chuyến đi thăm chú Võ Tòng của cậu bé An và tía nuôi. Tại đây An đã được gặp chú Võ Tòng, hiểu được phần nào về con người lương thiện, chất phác và mạnh mẽ của chú.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng

- Nội dung:

Ca ngợi chú Võ Tòng với phẩm chất hiền lành, chất phác nhưng vô cùng mạnh mẽ. Mang trong mình phẩm chất của một người anh hùng sẵn sàng hi sinh, xả thân vì đất nước.

- Nghệ thuật:

+ Nghệ thuật miêu tả tâm lí, tính cách, phẩm chất nhân vật.

+ Tác giả đã sử dụng những ngôn từ địa phương, đặc trưng của mảnh đất miền Tây Nam Bộ, giúp bài văn sinh động hấp dẫn mang nhiều nét đặc trưng văn hóa vùng miền.

+ Thay đổi ngôi kể từ ngôi thứ nhất (theo lời kể của cậu bé An) sang ngôi kể thứ ba, giúp câu chuyện thu hút, hấp dẫn, phù hợp hơn.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 Cánh diều ngắn nhất, hay khác:

• Buổi học cuối cùng

• Thực hành tiếng Việt trang 26

• Dọc đường xứ Nghệ

• Viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử

• Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 7 hay khác:

• Soạn văn 7 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 7 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn văn 7 Cánh diều (siêu ngắn)
• Giải lớp 7 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 7 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 7 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---