Chuyên đề Tập làm một bài thơ tự do lớp 8

Chuyên đề Tập làm một bài thơ tự do lớp 8 chương trình sách mới hướng dẫn chi tiết cách viết bài văn tập làm một bài thơ tự do lớp 8 (khái niệm, lưu ý, dàn ý các dạng, các bài văn mẫu) giúp Giáo viên có thêm tài liệu giảng dạy Tập làm văn lớp 8.

Chuyên đề Tập làm một bài thơ tự do lớp 8

Xem thử

Chỉ từ 200k mua trọn bộ Chuyên đề Tập làm văn lớp 8 bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

1. Khái niệm bài thơ tự do

          Thơ tự do là thể loại thơ không tuân theo những quy định chặt chẽ về số tiếng trong mỗi dòng thơ, số dòng trong mỗi khổ thơ hay cách gieo vần. Người sáng tác có thể tự do bày tỏ cảm xúc, ý tưởng mà không bị giới hạn bởi khuôn mẫu. Thơ tự do thường mang tính sáng tạo và hiện đại, giúp người viết dễ dàng biểu đạt tâm trạng và tư duy cá nhân

2. Mục đích tập làm bài thơ tự do

          Việc tập làm bài thơ tự do chữ giúp rèn luyện kỹ năng sáng tác và sử dụng ngôn ngữ của người học. Thơ tự do chữ có nhịp điệu, số tiếng đều đặn trong mỗi dòng, đòi hỏi người viết phải cân nhắc cách lựa chọn từ ngữ sao cho phù hợp với nội dung và cảm xúc muốn thể hiện. Thông qua đó, người học không chỉ nâng cao khả năng biểu đạt cảm xúc mà còn khơi dậy trí tưởng tượng và sự sáng tạo. Đồng thời, việc thực hành thể loại thơ quen thuộc này còn giúp người học hiểu thêm về giá trị văn hóa, thẩm mỹ của thơ ca truyền thống Việt Nam. Đây là bước khởi đầu ý nghĩa để làm quen với nghệ thuật thơ ca, từ đó phát triển khả năng sáng tạo trong văn học.

3. Một số đặc điểm cơ bản của kiểu bài tập làm một bài thơ tự do

          Bài tập làm một bài thơ tự do chữ có những đặc điểm sau:

Thành phần	Đặc điểm
Vai trò của tình cảm, cảm xúc	Tính chất phóng khoáng vè hình thức giúp thơ tự so có thể diễn tả sinh động cảm xúc của nhà thơ trước những biểu hiện mới mẻ, đa dạng, phong phú của cuộc sống.
Đặc điểm hình thức của thể thơ tự do	- Thơ tự do có thể có vần hoặc không vần. - Khi có vần, cách gieo vần trong bài thơ tự do rất linh hoạt: vần chân hoặc vần lưng, vần liền hoặc vần cách. - Nhịp điệu của bài thơ tự do được tạo nên bởi cách ngắt các vế trong dòng thơ, số tiếng của từng dòng, cách bố trí thanh điệu hoặc vần ở các tiếng được nhấn mạnh của dòng thơ.
Nhan đề	Nhan đề của bài thơ tự do thường ngắn gọn, súc tích, nhưng mang tính khái quát cao, giúp gợi mở nội dung hoặc cảm xúc của toàn bài. Nó có thể thể hiện chủ đề chính, câu chuyện hoặc thông điệp mà bài thơ muốn truyền tải.
Hình ảnh	Hình ảnh trong thơ tự do thường mang tính phóng khoáng, sáng tạo và giàu sức gợi. Không bị ràng buộc bởi các quy tắc nghiêm ngặt, tác giả có thể xây dựng hình ảnh một cách linh hoạt để truyền tải ý tưởng và cảm xúc. Những hình ảnh này có thể là các chi tiết cụ thể, gần gũi trong đời sống thường nhật, như con người, thiên nhiên, hoặc những hiện tượng tự nhiên.
Ngôn ngữ	Ngôn ngữ đời thường, mộc mạc và gần gũi, nhưng giàu sức gợi và tính biểu cảm, nhằm truyền tải cảm xúc và ý tưởng một cách tự nhiên, sâu sắc. Ngoài ra, ngôn ngữ thơ tự do thường đan xen giữa sự cụ thể và trừu tượng, tạo không gian để người đọc tự do liên tưởng và cảm nhận. Các biện pháp nghệ thuật thường được sử dụng linh hoạt, làm tăng chiều sâu cho ý nghĩa của bài thơ.

4. Yêu cầu cần đạt đối với kiểu bài tập làm bài thơ tự do

Các tiêu chí	Yêu cầu cần đạt
Nghệ thuật	Vần trong bài thơ: có thể có vần, vần gieo lonh hoạt (vần chân, vần lưng; vần liền, vần cách); có thể không vần.
	Nhịp thơ linh hoạt, phù hợp với cảm xúc.
	Hình ảnh thơ sinh động.
	Biện pháp tu từ đa dạng, phong phú.
	Từ ngữ đặc sắc.
Nội dung	Thể hiện cảm xúc một cách chân thực.
	Thể hiện được ý nghĩa, thông điệp sâu sắc.
Nhan đề	Nhan đề bài thơ thể hiện nội dung hoặc một ấn tượng, cảm xúc đặc biệt của người viết.

5. Một số kĩ năng để làm tốt kiểu bài tập làm thơ tự do

a. Kĩ năng lựa chọn đề tài

          Để tập làm một bài thơ tự do, em có thể chọn bất cứ đề tài nào khơi gợi trong em nhiều cảm hứng nhất. Đó có thể là đề tài nhà trường, gia đình, quê hương, đất nước, người lính, thiên nhiên,…

          Sau khi đã tìm được đề tài yêu thích, em hãy xác định cảm xúc đối với đối tượng được đề cập. Đó có thể là sự quý mến, yêu thương, biết ơn, tự hào hay bang khuâng, nhỡ nhung, xao xuyến,…

b. Kĩ năng lựa chọn hình ảnh, liên tưởng, tưởng tượng

          - Để biểu đạt cảm xúc, hãy tìm hiểu mộ hình ảnh phù hợp, để lại trong em nhiều ấn tượng nhất, chẳng hạn, trong trường hợp chọn viết về đề tài gia đình, em có thể gửi gắm tình cảm, cảm xúc của mình vào hình ảnh ngôi nhà thân thương, hình ảnh bố mẹ, ông bà, anh chị em,… Nếu muốn bày tỏ niềm tự hào, yêu mến quê hương, đất nước, em có thể bộc lộ tình cảm qua những hình ảnh gần gũi như: cánh đồng, khi vườn, con đường tới trường, ngõ phố nhỏ, dòng sông quê,…

          - Sau khi xác định được hình ảnh biểu đạt cảm xúc, em hãy tìm cách phát triển mạch cảm xúc bằng cách tưởng tượng sự vận động của hình ảnh, kết nối với các sự vật, hiện tượng có mối liên hệ với hình ảnh trung tâm. Ví dụ, chọn viết về mẹ của em, em có thể tả hình ảnh mẹ, kể về tình cảm của mẹ đối với em thể hiện qua những điều giản dị mẹ làm cho em hằng ngày.

          - Biểu đạt cảm xúc của mình về đối tượng, ví dụ: niềm xúc động, tình yêu thương, lòng kính trọng của em đối với mẹ.

c. Kĩ năng đặt nhan đề

          Để đặt nhan đề cho bài thơ tự do, trước tiên cần hiểu rõ nội dung và cảm xúc bao trùm bài thơ, từ đó chọn những từ ngữ phản ánh tinh thần của tác phẩm. Nhan đề nên ngắn gọn, súc tích nhưng giàu sức gợi, có khả năng khơi dậy trí tưởng tượng hoặc cảm xúc của người đọc. Việc sử dụng ngôn từ mang tính biểu tượng, ẩn dụ như “Cánh chim lạc” hay “Mảnh trời ký ức” sẽ làm tăng tính hấp dẫn và chiều sâu ý nghĩa. Đồng thời, nhan đề cần tạo không gian mở để người đọc liên tưởng và kết nối với bài thơ. Quan trọng hơn, nhan đề nên thể hiện phong cách sáng tạo riêng của tác giả, tạo dấu ấn cá nhân rõ nét. Một nhan đề hay chính là "cánh cửa" dẫn người đọc bước vào thế giới cảm xúc của bài thơ.

d. Kĩ năng sử dụng ngôn ngữ

          Khi làm thơ tự do, ngôn ngữ cần được sử dụng linh hoạt, sáng tạo và giàu biểu cảm. Để đạt hiệu quả, người viết nên lựa chọn từ ngữ chính xác, giàu hình ảnh và phù hợp với cảm xúc muốn truyền tải. Việc kết hợp các biện pháp nghệ thuật như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa sẽ làm tăng tính gợi hình và gợi cảm của bài thơ. Ngôn ngữ trong thơ tự do có thể gần gũi với đời thường, nhưng vẫn phải tinh tế, mang tính nghệ thuật cao.

          Ngoài ra, cách ngắt nhịp, bố cục câu thơ nên được điều chỉnh sao cho tự nhiên, tạo nên nhịp điệu riêng phù hợp với nội dung bài thơ. Người viết cần biết cách tạo điểm nhấn qua những từ khóa hoặc câu thơ đắt giá, làm nổi bật ý tưởng hoặc cảm xúc chủ đạo. Quan trọng hơn, việc sử dụng ngôn ngữ nên phản ánh cá tính sáng tạo của người viết, để bài thơ mang dấu ấn riêng biệt và độc đáo.

e. Kĩ năng trình bày hình thức bài thơ

          Trình bày bài thơ tự do đòi hỏi sự chú ý đến bố cục, nhịp điệu, và cách sắp xếp các dòng thơ để tạo nên sự hài hòa, thu hút. Dù không bị ràng buộc bởi số dòng hay số chữ, người viết cần biết cách ngắt dòng hợp lý để làm nổi bật ý nghĩa, cảm xúc, hoặc tạo nhịp điệu riêng cho bài thơ.

          Các khổ thơ nên được sắp xếp sao cho rõ ràng, không quá dài hoặc quá ngắn, giúp người đọc dễ theo dõi và cảm nhận. Khoảng cách giữa các dòng hoặc khổ thơ có thể được điều chỉnh linh hoạt để tạo hiệu ứng thị giác, làm tăng tính nghệ thuật. Đồng thời, việc sử dụng dấu câu trong thơ tự do cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng, chỉ dùng khi thực sự cần thiết để hướng dẫn nhịp đọc hoặc nhấn mạnh ý nghĩa.

          Ngoài ra, hình thức trình bày nên sạch sẽ, cân đối, tránh lỗi chính tả hoặc ngắt dòng không hợp lý, để không làm gián đoạn mạch cảm xúc của người đọc. Việc trình bày tốt không chỉ làm nổi bật nội dung bài thơ mà còn thể hiện sự chăm chút, nghiêm túc trong sáng tác của người viết.

6. Một số bài tập liên quan đến viết bài tập làm thơ tự do

Đề bài 1: Viết bài thơ thể hiện tình cảm sẻ chia và tinh thần đoàn kết trước thiên tai bão lũ.

Bài thơ tham khảo

YAGI

Trong những ngày gần đây

Bão lũ đi qua

Miền Bắc thương quá

Nhà nhà tan hoang

 

Ngập tràn trong nước lũ

Em bé bơ vơ khóc

Cụ già run sợ đau

Lũ quét bao nhà mất

 

Nhà cửa lợn gà

Mùa màng trôi theo tất

Nỗi đau quặn thắt

Núm ruột liền nhau

 

Chung một dòng máu đào

Con Lạc, cháu Hồng

Một miếng sẻ chia

Ấm tình dân tộc.

Nguyễn Tiến Sơn, 8EK13, THCS Pascal

................................

................................

................................

Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong Chuyên đề Tập làm văn lớp 8, để mua tài liệu mời Thầy/Cô xem thử:

Xem thử

Xem thêm tài liệu Chuyên đề Tập làm văn lớp 8 hay khác:

• Chuyên đề Viết bài văn kể lại một chuyến đi hoặc một hoạt động xã hội (tham quan một di tích, lịch sử, văn hóa) lớp 8

• Chuyên đề Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do lớp 8

• Chuyên đề Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ sáu chữ, bảy chữ lớp 8

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống (Con người trong mối quan hệ với cộng đồng, đất nước) lớp 8

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống (một thói quen xấu của con người trong xã hội hiện đại) lớp 8

• Chuyên đề Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học (bài thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật) lớp 8

• Chuyên đề Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học (thơ trào phúng) lớp 8

• Chuyên đề Viết bài văn phân tích một tác phẩm (truyện) lớp 8

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm kịch lớp 8

• Chuyên đề Viết văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên lớp 8

• Chuyên đề Viết bài văn thuyết minh giới thiệu cuốn sách yêu thích lớp 8

• Chuyên đề Viết văn bản kiến nghị về một vấn đề của đời sống lớp 8

• Chuyên đề Tập làm một bài thơ sáu chữ lớp 8

• Chuyên đề Tập làm một bài thơ bảy chữ lớp 8

• Chuyên đề Viết một nhan đề và sáng tạo một tác phẩm mới lớp 8

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---