Chuyên đề Viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên lớp 11

Chuyên đề Viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên lớp 11 chương trình sách mới hướng dẫn chi tiết cách viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên lớp 11 (khái niệm, lưu ý, dàn ý các dạng, các bài văn mẫu) giúp Giáo viên có thêm tài liệu giảng dạy Tập làm văn lớp 11.

Chuyên đề Viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên lớp 11

Xem thử

Chỉ từ 200k mua trọn bộ Chuyên đề Tập làm văn lớp 11 bản word có lời giải chi tiết:

• B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

1. Khái niệm viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên

Văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên là loại văn bản nhằm cung cấp thông tin, giải thích, mô tả về một sự vật hoặc hiện tượng trong thế giới tự nhiên một cách rõ ràng, chính xác, khách quan và khoa học. Mục đích của văn bản này là giúp người đọc hiểu rõ đặc điểm, cấu tạo, vai trò, nguồn gốc, sự phát triển hoặc các hiện tượng liên quan đến sự vật hoặc hiện tượng đó.

2. Mục đích viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên

Mục đích của việc viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong đời sống là cung cấp thông tin, giải thích chi tiết về đặc điểm, công dụng, nguồn gốc của sự vật, hiện tượng đó để người đọc hiểu rõ hơn. Văn bản thuyết minh giúp nâng cao nhận thức, mở rộng kiến thức, và có thể hướng dẫn cách sử dụng, bảo vệ giá trị văn hóa, lịch sử, hoặc làm rõ các hiện tượng trong tự nhiên và xã hội.

3. Một số đặc điểm cơ bản của kiểu bài thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên

Phương diện	Đặc điểm
Cung cấp thông tin khách quan	Văn bản thuyết minh phải đưa ra các thông tin đúng đắn, có cơ sở khoa học, không mang tính chủ quan hay phán xét.
Giải thích nguyên nhân và tác động	Văn bản có thể đưa ra những lý giải về nguyên nhân hình thành hoặc diễn biến của hiện tượng, cũng như các tác động của chúng đối với tự nhiên và con người.
Ngôn ngữ chính xác	Sử dụng từ ngữ đơn giản, dễ hiểu, tránh những từ ngữ phức tạp hoặc mơ hồ, nhằm giúp người đọc dễ dàng tiếp thu thông tin.
Tính logic và hệ thống	Thông tin trong văn bản phải được trình bày mạch lạc, theo trình tự hợp lý để người đọc dễ dàng tiếp nhận.

4. Yêu cầu chung đối với kiểu văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên

- Nêu rõ sự vật, hiện tượng trong tự nhiên được thuyết minh và cung cấp một số thông tin cơ bản, nổi bật về sự vật, hiện tượng đó

- Làm sáng tỏ sự vật, hiện tượng trong tự nhiên theo trình tự phù hợp với đặc điểm của đối tượng được thuyết minh

- Nêu được ý nghĩa của việc nhận thức đúng về sự vật, hiện tượng được thuyết minh

- Sử dụng kết hợp trong văn bản thuyết minh một hay nhiều yếu tố như miêu tả, tự sự biểu cảm, nghị luận

5. Dàn ý chung đối với kiểu viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên

a. Mở bài:

- Giới thiệu khái quát về sự vật, hiện tượng cần thuyết minh (tên gọi, khái niệm, đặc điểm chung…).

- Nêu vai trò, tầm quan trọng của sự vật, hiện tượng đó.

b. Thân bài

- Khái niệm về sự vật, hiện tượng tự nhiên: Giới thiệu khái niệm, tên gọi khoa học (nếu có) của sự vật, hiện tượng đó.

- Đặc điểm, biểu hiện của sự vật, hiện tượng

+ Đặc điểm nổi bật về hình thức, cấu tạo của sự vật, hiện tượng.

+ Đặc điểm về tính chất của sự vật, hiện tượng.

+ Phân loại (nếu có) và so sánh các dạng khác nhau của sự vật, hiện tượng.

+ Các giai đoạn phát triển, biến đổi của sự vật, hiện tượng theo trình tự thời gian, mối liên hệ giữa các giai đoạn, sự tác động qua lại giữa các yếu tố...

+ Các biểu hiện cụ thể của sự vật, hiện tượng trong thực tế (xuất hiện ở đâu, khi nào? Hiện nay có thay đổi gì so với những lần xuất hiện trước?).

- Nguồn gốc, nguyên nhân hình thành của sự vật, hiện tượng tự nhiên

+ Giải thích sự vật, hiện tượng đó xuất hiện từ đâu, do đâu mà có.

+ Nêu các yếu tố, điều kiện cần thiết cho sự hình thành và phát triển của sự vật, hiện tượng.

+ Sử dụng các dẫn chứng khoa học, số liệu cụ thể (nếu có).

- Mối quan hệ giữa con người và hiện tượng tự nhiên:

+ Hiện tượng tự nhiên đó tác động như thế nào đối với đời sống con người? (tiêu cực/tích cực)

+ Con người bày tỏ thái độ và có hành động gì trước hiện tượng đó?

- Liên hệ mở rộng về các vấn đề liên quan đến hiện tượng tự nhiên:

+ Biện pháp ứng phó với những tác động tiêu cực (nếu có).

+ Kêu gọi mọi người chung tay bảo vệ, gìn giữ (nếu có).

c. Kết bài

- Đánh giá của em về sự vật, hiện tượng tự nhiên vừa thuyết minh.

- Nêu ý nghĩa của việc nhận thức đúng về sự vật, hiện tượng đó.

6. Một số kĩ năng để làm tốt kiểu viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên

a) Tìm hiểu kỹ về đối tượng cần thuyết minh: Trước khi viết, em cần nghiên cứu kỹ lưỡng về sự vật hoặc hiện tượng mình sẽ thuyết minh. Việc nắm rõ các thông tin cơ bản, các đặc điểm và nguyên lý hoạt động của sự vật hoặc hiện tượng sẽ giúp bài viết trở nên chính xác và đầy đủ.

b) Lựa chọn cách tổ chức thông tin hợp lý: Văn bản thuyết minh cần có cấu trúc rõ ràng, hợp lý, thường theo trình tự từ khái quát đến chi tiết. Em có thể bắt đầu bằng việc giới thiệu khái quát về đối tượng, sau đó đi vào mô tả chi tiết các đặc điểm, tính chất, và kết thúc bằng những giải thích hoặc ứng dụng thực tế của đối tượng đó.

c) Sử dụng ngôn ngữ khoa học và khách quan: Trong văn bản thuyết minh, việc sử dụng ngôn ngữ chính xác, khách quan và dễ hiểu là rất quan trọng. Tránh sử dụng những từ ngữ cảm tính hoặc mơ hồ, thay vào đó, nên dùng các thuật ngữ khoa học, những mô tả cụ thể để người đọc dễ hình dung.

d) Miêu tả chi tiết và sinh động: Mặc dù văn bản thuyết minh yêu cầu tính khách quan, nhưng cách em trình bày cũng cần sinh động, dễ hình dung. Hãy mô tả đặc điểm của sự vật hoặc hiện tượng một cách chi tiết, có thể sử dụng ví dụ cụ thể hoặc hình ảnh để minh họa.

e) Giải thích các nguyên nhân và mối quan hệ: Để giúp người đọc hiểu rõ hơn về sự vật hoặc hiện tượng, em cần chỉ ra các nguyên nhân, quá trình hình thành và các mối quan hệ tác động qua lại giữa chúng. Việc giải thích sự hình thành và tác động của hiện tượng sẽ giúp bài viết thêm phần sâu sắc.

f) Kiểm tra lại thông tin và chỉnh sửa bài viết: Sau khi viết xong, em cần đọc lại bài viết để kiểm tra tính chính xác của thông tin, ngữ pháp và cách trình bày. Một bài văn thuyết minh tốt phải không có lỗi chính tả, cấu trúc câu rõ ràng và các ý tưởng được trình bày một cách mạch lạc, dễ hiểu.

7. Một số bài tập liên quan đến viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên

Đề 1: Em hãy viết văn bản thuyết minh về hiện tượng núi lửa

a. Mở bài:

- Giới thiệu khái quát về núi lửa, một hiện tượng thiên nhiên đặc biệt.

- Đặt vấn đề: Núi lửa không chỉ là một phần của cảnh quan tự nhiên mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến môi trường và đời sống con người.

b. Thân bài:

- Khái niệm núi lửa:

+ Giải thích núi lửa là gì.

+ Nguyên lý hoạt động của núi lửa: Sự phun trào magma từ lòng đất lên bề mặt.

- Quá trình hình thành núi lửa:

+ Magma từ lớp manti của trái đất được đẩy lên bề mặt khi có sự thay đổi về áp suất hoặc tác động từ các lực địa chất.

+ Các giai đoạn phun trào, tích tụ vật liệu tạo thành miệng núi lửa.

- Cấu tạo của núi lửa:

+ Miệng núi lửa, ống phun, tầng dung nham, và các dạng hình thái núi lửa (dạng hình chóp, dạng chắn).

- Tác động của núi lửa:

+ Tác động tích cực: tạo thành đất màu mỡ, làm thay đổi cảnh quan địa lý.

+ Tác động tiêu cực: gây thảm họa thiên nhiên, đe dọa đến tính mạng và tài sản của con người.

- Các núi lửa nổi tiếng:

+ Vài ví dụ về những núi lửa lớn trên thế giới: Núi lửa Krakatoa, Vesuvius, hay Fuji.

c. Kết bài:

- Khẳng định núi lửa là hiện tượng thiên nhiên mạnh mẽ, có ảnh hưởng sâu sắc tới đời sống con người.

- Cần nghiên cứu và cảnh giác để giảm thiểu những tác động tiêu cực từ núi lửa.

................................

................................

................................

Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong Chuyên đề Tập làm văn lớp 11, để mua tài liệu mời Thầy/Cô xem thử:

Xem thử

Xem thêm tài liệu Chuyên đề Tập làm văn lớp 11 hay khác:

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội lớp 11

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm nghệ thuật hoặc tác phẩm văn học lớp 11

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một tác phẩm truyện (Truyện thơ) lớp 11

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm kịch lớp 11

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm thơ, tác phẩm trữ tình lớp 11

• Chuyên đề Viết bài văn nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật (bài hát, bộ phim, bức tranh, pho tượng) lớp 11

• Chuyên đề Viết văn bản thuyết minh về một tác phẩm văn học lớp 11

• Chuyên đề Viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong đời sống lớp 11

• Chuyên đề Viết báo cáo nghiên cứu về một vấn đề tự nhiên, xã hội lớp 11

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---