Giáo án Bồi dưỡng HSG Văn 7 Viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

GV yêu cầu HS: nhớ lại cách viết bài văn thuật lại một sự kiện mà các em đã học ở lớp 6 (bài 6),

HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

- HS nghe và trả lời

Bước 3: Báo cáo và thảo luận

- HS trình bày sản phẩm thảo luận, thuật lại ngắn gọn

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét, đánh giá

GV dẫn dắt vài bài: Các em vừa nhớ lại bài tường thuật lại lễ hội Gióng, một sinh hoạt văn hoá dân gian. Đó chính là VB thuyết minh thuật lại một sự kiện, thuộc loại văn bản thông tin. Trong bài học mới hôm nay, các em cũng là viết vế một sự kiện/ sự việc, nhưng ở đây yêu cầu sự việc đó phải có thật và liên quan tới một nhân vật hoặc một sự kiện lịch sử.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Hoạt động 1: Tìm hiểu chung về viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- Gv chuyển giao nhiệm vụ:

? Thế nào là bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử?

? Những yêu cầu đối với bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử?

? Bố cục bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.

? Các kiểu bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.

? Các dạng đề của bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS trao đổi hoàn thiện bài tập

- GV quan sát, hỗ trợ

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- HS trình bày sản phẩm cá nhân

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức

I.Tìm hiểu chung về viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.

1.Thế nào là bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử?

- Sự việc có thật là sự việc đã xảy ra trong đời thực, không hư cấu, tưởng tượng; được nhiều người biết hoặc chứng kiến, có sử sách ghi lại…

+ Nhân vật hoặc sự kiện không chỉ có trong lịch sử đấu tranh giữ nước mà còn là những con người hoặc sự kiện trong các lĩnh vực lao động, văn hóa, khoa học. 

+ Các câu chuyện liên quan đến sự kiện hoặc nhân vật lịch sử thường được kể lại bởi người chứng kiến hoặc được sưu tầm, nghiên cứu và thể hiện lại qua sách, báo, phim ảnh…

- Bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử là một kiểu bài thuật lại một sự việc có thật giúp người đọc, người nghe hiểu về sự việc qua đó hiểu về nhân vật và sự kiện lịch sử có liên quan.

Ví dụ:

- Kể lại cuộc đời Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

- Kể lại cuộc đời chị Võ Thị Sáu.

- Kể lại sự kiện Bác Hồ đọc bản tuyên ngôn độc lập

- ….

2.Những yêu cầu đối với bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.

- Giới thiệu được sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện được kể.

- Kể được sự việc theo một trình tự hợp lí

- Sử dụng ngôi kể phù hợp

- Kết hợp yếu tố miêu tả trong khi kể.

- Nêu được ý nghĩa của sự việc

- Nêu được suy nghĩ, ấn tượng của người viết về sự việc được kể.

3. Bố cục bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.

- Mở bài:

+ Giới thiệu được sự việc về nhân vật hoặc sự kiện lịch sử được kể.

+ Ấn tượng chung về nhân vật hoặc sự kiện lịch sử được kể.

- Thân bài:

+ Gợi lại bối cảnh, không gian, thời gian, địa điểm xảy ra sự việc.

+ Kể lại diễn biến của sự việc theo một trình tự hợp lí.

+ Nêu ý nghĩa của sự việc.

- Kết bài:

+ Nhấn mạnh lại ý nghĩa của sự việc.

+ Cảm xúc, suy nghĩ của người viết.

4. Các kiểu bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.

- Kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật lịch sử (trong các lĩnh vực: giữ nước, văn hóa, thể thao, cuộc sống hàng ngày,…).

- Kể lại một sự việc có thật liên quan đến sự kiện lịch sử (trong các lĩnh vực: giữ nước, văn hóa, thể thao, cuộc sống hàng ngày,…).

Lưu ý: Mặc dù hai yêu tố chính của văn tự sự là nhân vật và sự việc nhưng bài văn kể lại sự việc về nhân vật thì nghiêng về nhân vật còn bài văn kể lại sự việc, sự kiện thì nghiêng về sự việc, sự kiện (dù có nhân vật).

5. Các dạng đề của bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử.

- Dạng đề mở: là dạng đề không cụ thể về sự việc, nhân vật, sự kiện.

Ví dụ: Viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em có dịp tìm hiểu.

- Dạng đề cụ thể hơn về đối tượng và phạm vi:

Ví dụ 1: Trong đại dịch Covid 19, có những sự việc có thật về sự hi sinh quên mình của đội ngũ y bác sĩ. Em hãy kể lại một sự việc có thật liên quan đến những y bác sĩ anh hùng đó.

Ví dụ 2: Trong cuộc sống hiện nay có những sự việc về những con người nổi tiếng với những việc làm có ý nghĩa như cứu người gặp nạn, nhường cơm xẻ áo,…Em hãy kể lại một tấm gương mà em biết.

Ví dụ 3: Trong lĩnh vực đấu tranh chống giặc ngoại xâm, các em đã học và đọc nhiều câu chuyện lịch sử, hãy viết bài văn kể lại sự việc liên quan đến một nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em yêu thích.

Lưu ý: Dạng đề này không nên áp đặt quá cụ thể về sự việc và nhân vật, sự kiện.

Ví dụ 1: Trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, Hưng đạo vương Trần Quốc Tuấn là một anh hùng dân tộc. Hãy kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật này.

Ví dụ 2: Trong cuộc sống đời thường, Nguyễn Ngọc Mạnh là một người hùng. Hãy kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật này.

(Bởi đề quá cụ thể sẽ là áp lực đối với học sinh. Vậy nên chỉ giới hạn ở lĩnh vực nào đó để học sinh lựa chọn đối tượng cụ thể sẽ phát huy được năng lực của học sinh hơn như: Giữ gìn và bảo vệ Tổ quốc, khoa học, lao động, …hoặc cụ thể về thời gian như: Chống phong kiến Phương Bắc, chống Pháp, chống Mĩ, hòa bình hay cuộc sống đời thường,…)