Kiến thức trọng tâm Sinh học 10 Bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức môn Sinh học lớp 10 năm 2021, VietJack biên soạn Sinh học 10 Bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ theo bài học đầy đủ, chi tiết nội dung lý thuyết, câu hỏi trắc nghiệm và giải các bài tập trong sgk Sinh học 10.

A. Lý thuyết bài học

I. Chu trình nhân lên của virut

Giai đoạn	Diễn biến
Hấp thụ	Gai glicôprôtêin của virut đặc hiệu với thụ thể bề mặt tế bào à virut bám vào tế bào.
Xâm nhập	- Đối với virut động vật: virut đưa cả nuclêôcapsit vào tế bào chất sau đó “cởi vỏ” để giải phóng axit nuclêic. - Đối với phagơ: enzim lizôzim phá huỷ thành tế bào để bơm axit nuclêic vào, vỏ nằm bên ngoài.
Sinh tổng hợp	- Virut sử dụng nguyên liệu và enzim của tế bào chủ để tổng hợp axit nuclêic và các loại prôtêin cho mình. - Một số virut có enzim riêng tham gia vào quá trình tổng hợp
Lắp ráp	Vỏ capsit bao lấy lõi ADN, lắp ráp thành virut hoàn chỉnh
Phóng thích	- Virut phá vỡ tế bào vật chủ để ồ ạt chui ra ngoài. - Khi virut nhân lên nhưng không làm tan tế bào gọi là chu trình tiềm tan - Khi virut nhân lên làm tan tế bào gọi là chu trình sinh tan.

II. HIV/ AIDS

1. Khái niệm về HIV

- HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người.

- HIV gây nhiễm và phá hủy 1 số tế bào của hệ thống miễn dịch cơ thể (Limphô T- CD4) làm cơ thể mất khả năng miễn dịch → vi sinh vật cơ hội tấn công gọi là vi sinh vật cơ hội.

2. Ba con đường lây truyền HIV

- Qua đường máu.

- Qua đường tình dục.

- Từ mẹ sang con.

3. Ba giai đoạn phát triển của bệnh

- Giai đoạn sơ nhiễm hay giai đoạn cửa sổ: 2 tuần - 3 tháng, không có triệu chứng.

- Giai đoạn không triệu chứng: 1-10 năm. Số lượng tế bào T - CD4 giảm dần.

- Giai đoạn biểu hiện triệu chứng AIDS: Xuất hiện các bệnh cơ hội: sốt, tiêu chảy, viêm da, ung thư… chết.

4. Biện pháp phòng ngừa

Hiện nay chưa có thuốc phòng và chữa HIV. Hiện nay có nhiều thuốc chỉ tác dụng làm chậm sự phát triển của HIV nhưng chưa hữu hiệu và có nhiều phản ứng phụ. Phương pháp điều trị kết hợp các loại thuốc tuy có hiệu quả bước đầu nhưng rất tốn kém.

- Hiểu biết về HIV/AIDS.

- Sống lành mạnh.

- Vệ sinh y tế.

- Loại trừ tệ nạn xã hội.

B. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Sự nhân lên của virut nói chung trong tế bào vật chủ được diễn ra theo mấy giai đoạn?

A. 4 giai đoạn

B. 5 giai đoạn

C. 6 giai đoạn

D. 7 giai đoạn

Lời giải:

Sự nhân lên của virut nói chung thường diễn ra theo 5 giai đoạn: hấp phụ - xâm nhập – sinh tổng hợp – lắp ráp và phóng thích.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 2: Chu trình nhân lên của virut gồm 5 giai đoạn theo trình tự…

A. Hấp phụ - xâm nhập - lắp ráp - sinh tổng hợp - phóng thích.

B. Hấp phụ - xâm nhập - sinh tổng hợp - phóng thích - lắp ráp.

C. Hấp phụ - lắp ráp - xâm nhập - sinh tổng hợp - phóng thích

D. Hấp phụ- xâm nhập- sinh tổng hợp- lắp ráp- phóng thích.

Lời giải:

Chu trình nhân lên của virut trải qua 5 giai đoạn: hấp phụ- xâm nhập- sinh tổng hợp- lắp ráp- phóng thích.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 3: Giai đoạn nào dưới đây xuất hiện sự liên kết giữa các thụ thể của virut với thụ thể của tế bào vật chủ?

A. Giai đoạn xâm nhập

B. Giai đoạn sinh tổng hợp

C. Giai đoạn phóng thích

D. Giai đoạn hấp phụ

Lời giải:

Ở giai đoạn hấp phụ, virut bám lên bề mặt tế bào vật chủ nhờ thụ thể thích hợp với thụ thể tế bào chủ. Tại đây, xuất hiện sự liên kết giữa các thụ thể của virut với thụ thể của tế bào chủ.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 4: Sự hình thành mối liên kết hoá học đặc hiệu giữa các thụ thể của virut và tế bào chủ diễn ra ở giai đoạn…

A. Hấp phụ.

B. Xâm nhập

C. Tổng hợp.

D. Lắp ráp.

Lời giải:

Ở giai đoạn hấp phụ: Các virut có gai glicôprôtêin hoặc prôtêin bề mặt đặc hiệu với thụ thể bề mặt của tế bào chủ có thể bám vào được tế bào chủ.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 5: Ở giai đoạn xâm nhập của virut vào tế bào chủ, xảy ra hiện tượng?

A. Virut bám trên bề mặt của tế bào vật chủ

B. Axit nucleic của virut được đưa vào tế bào chất của tế bào chủ

C. Thụ thể của virut liên kết với thụ thể của tế bào chủ

D. Virut di chuyển vào nhân của tế bào chủ

Lời giải:

Ở giai đoạn xâm nhập, thì axit nucleic của virut được đưa vào tế bào chất của tế bào chủ.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 6: Virut xâm nhập vào tế bào chủ diễn ra ở giai đoạn…

A. Hấp phụ.

B. Xâm nhập

C. Tổng hợp.

D. Lắp ráp.

Lời giải:

Virut xâm nhập vào tế bào chủ diễn ra ở giai đoạn xâm nhập. (Phagơ: chỉ axit nucleic chui vào trong tế bào chủ, để vỏ ở bên ngoài; Virut ở động vật: Đưa cả vỏ và lõi vào trong tế bào chủ, sau đó cởi vỏ để giải phóng axit nuclêic)

Đáp án cần chọn là: B

Câu 7: Sự hình thành ADN và các thành phần của phagơ chủ yếu diễn ra ở giai đoạn…

A. Hấp phụ.

B. Xâm nhập

C. Tổng hợp.

D. Lắp ráp.

Lời giải:

Sự hình thành ADN và các thành phần của phagơ chủ yếu diễn ra ở giai đoạn sinh tổng hợp.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 8: Virut sử dụng enzim và nguyên liệu của tế bào chủ để tổng hợp axit nuclêic và prôtêin. Hoạt động này xảy ra ở giai đoạn nào sau đây?

A. Giai đoạn hấp phụ

B. Giai đoạn xâm nhập

C. Giai đoạn tổng hợp

D. Giai đoạn phóng thích

Lời giải:

Virut sử dụng enzim và nguyên liệu của tế bào chủ để tổng hợp axit nuclêic và prôtêin của chính nó diễn ra ở gia đoạn tổng hợp.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 9: Hoạt động xảy ra ở giai đoạn lắp ráp của quá trình nhân lên của virut trong tế bào chủ là:

A. Tổng hợp axit nucleic cho virut

B. Tổng hợp protein cho virut

C. Giải phóng bộ gen của virut vào tế bào chủ

D. Lắp axit nucleic vào protein để tạo virut

Lời giải:

Ở giai đoạn lắp ráp, vỏ capsit bao lấy lõi ADN hoặc ARN để hình thành nên virut mới.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 10: Virut mới được tạo ra mới từ giai đoạn nào?

A. Lắp ráp

B. Phóng thích

C. Xâm nhập

D. Sinh tổng hợp

Lời giải:

Bắt đầu từ giai đoạn lắp ráp các thành phần cơ bản của virut được lắp ghép với nhau và tạo nên virut mới.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 11: Virut được tạo ra rời tế bào chủ ở giai đoạn nào sau đây?

A. Giai đoạn tổng hợp

B. Giai đoạn phóng thích

C. Giai đoạn lắp ráp

D. Giai đoạn xâm nhập

Lời giải:

Phagơ được lắp ráp hoàn chỉnh sẽ phá vỡ vỏ tế bào chủ ồ ạt chui ra ngoài hay tạo thành một lỗ thủng trên vỏ tế bào chủ và chui từ từ ra ngoài, đó là giai đoạn phóng thích.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 12: Các phagơ mới được tạo thành phá vỡ tế bào chủ chui ra ngoài được gọi là giai đoạn

A. Hấp phụ

B. Phóng thích

C. Sinh tổng hợp

D. Lắp ráp

Lời giải:

Phagơ được lắp ráp hoàn chỉnh sẽ phá vỡ vỏ tế bào chủ chui ồ ạt ra ngoài hay tạo thành một lỗ thủng trên vỏ tế bào chủ và chui từ từ ra ngoài, đó là giai đoạn phóng thích.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 13: Vì sao mỗi loại virut chỉ nhân lên trong một số loại tế bào nhất định?

A. Gai glicoprotein của virut phải đặc hiệu với thụ thể trên bề mặt của tế bào chủ

B. Protein của virut phải đặc hiệu với thụ thể trên bề mặt của tế bào chủ

C. Virut không có cấu tạo tế bào

D. Cả A và B

Lời giải:

Vì gai glicoprotein của virut phải đặc hiệu với thụ thể trên bề mặt của tế bào chủ và protein của virut phải đặc hiệu với thụ thể trên bề mặt của tế bào chủ.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 14: Vì sao mỗi loại virut chỉ xâm nhập vào một số loại tế bào nhất định?

A. Chỉ những loại tế bào đó mới có các chất virut cần

B. Gai glicoprotein của virut phải đặc hiệu với thụ thể trên bề mặt của tế bào chủ

C. Virut không có cấu tạo tế bào

D. Cả A và B

Lời giải:

Đáp án cần chọn là: B

Câu 15: Tại sao người ta thường dùng thuật ngữ nhân lên thay cho thuật ngữ sinh sản đối với virut?

A. Virut chỉ được coi là một dạng sống

B. Virut chưa có cấu tạo tế bào

C. Virut chỉ nhân lên khi ở trong tế bào chủ

D. Cả A, B và C

Lời giải:

Vì virut không có cấu tạo hoàn chỉnh của 1 tế bào và sống kí sinh bắt buộc.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 16: Vì sao người ta không sử dụng thuật ngữ sinh sản đối với virut?

A. Virut không phải là sinh vật

B. Virut chưa có hệ sinh sản

C. Virut kí sinh bắt buộc và phải nhờ tế bào chủ tạo ra các virut con

D. Virut làm tan tế bào chủ

Lời giải:

Vì virut không có cấu tạo hoàn chỉnh của 1 tế bào, sống kí sinh bắt buộc và phải nhờ tế bào chủ tạo ra các virut con.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 17: Sinh tan là quá trình:

A. Virut xâm nhập vào tế bào chủ

B. Virut sinh sản trong tế bào chủ

C. Virut nhân lên và làm tan tế bào chủ

D. Virut gắn trên bề mặt của tế bào chủ

Lời giải:

Sinh tan là quá trình virut nhân lên và làm tan tế bào.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 18: Chu trình tan là chu trình

A. Lắp axit nucleic vào protein vỏ.

B. Bơm axit nucleic vào chất tế bào.

C. Đưa cả nucleocapsit vào chất tế bào.

D. Virut nhân lên và phá vỡ tế bào.

Lời giải:

Chu trình tan (Sinh tan) là quá trình virut nhân lên và làm tan tế bào.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 19: Virut ôn hòa là:

A. Loại virut phát triển làm tan tế bào chủ

B. Loại virut mà bộ gen của virut gắn vào NST của tế bào chủ và tế bào vẫn sinh trưởng bình thường

C. Virut không sống kí sinh bắt buộc

D. Virut sống kí sinh bắt buộc

Lời giải:

Virut ôn hòa là virut mà bộ gen của virut gắn vào NST của tế bào chủ và tế bào vẫn sinh trưởng bình thường.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 20: Quá trình tiềm tan là quá trình

A. Virut nhân lên và phá tan tế bào.

B. ADN gắn vào NST của tế bào, tế bào sinh trưởng bình thường.

C. Virut sử dụng enzim và nguyên liệu tế bào để tổng hợp axit nucleic và nguyên liệu của riêng mình.

D. Lắp axit nucleic vào protein vỏ.

Lời giải:

Tiềm tan: virus ôn hòa cài xen bộ gen của mình vào hệ gen của vật chủ, tế bào vật chủ sinh sản bình thường và sao chép tiền virus sang các tế bào con.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 21: Virut nào sau đây gây hội chứng suy giảm miễn dịch ở người?

A. Thể thực khuẩn

B. H5N1

C. HIV

D. Virut của E.coli

Lời giải:

HIV là virut gây suy giảm miễn dịch ở người. Chúng có khả năng lây nhiễm và phá hủy một số tế bào của hệ thống miễn dịch (tế bào limphô T4 và đại thực bào). Sự giảm số lượng các tế bào này làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 22: Virut có khả năng lây nhiễm và phá hủy một số tế bào của hệ thống miễn dịch (tế bào limphô T4 và đại thực bào). Sự giảm số lượng các tế bào này làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể là?

A. HIV

B. H5N1

C. Phagơ

D. E.coli

Lời giải:

Đáp án cần chọn là: A

Câu 23: Khi xâm nhập vào cơ thể người, HIV sẽ xâm nhập vào tế bào nào dưới đây?

A. Hồng cầu

B. Limphô T

C. Thần kinh

D. Đại thực bào

Lời giải:

Virut HIV chỉ có thể thực hiện chức năng như một cơ thể sống khi chúng kí sinh nội bào trong tế bào limpho T.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 24: Tế bào nào sau đây bị phá huỷ khi HIV xâm nhập vào cơ thể chủ

A. Tế bào limphô T

B. Đại thực bào

C. Các tế bào của hệ miễn dịch

D. Cả A,B,C đều đúng

Lời giải:

Vius HIV có khả năng lây nhiễm và phá hủy một số tế bào của hệ thống miễn dịch (tế bào limphô T4 và đại thực bào). Sự giảm số lượng các tế bào này làm mất khả năng miễn dịch của cơ thể.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 25: Các vi sinh vật lợi dụng lúc cơ thể suy giảm miễn dịch để tấn công gây các bệnh khác được gọi là?

A. Vi sinh vật cộng sinh

B. Vi sinh vật hoại sinh

C. Vi sinh vật cơ hội

D. Vi sinh vật tiềm tan

Lời giải:

Các vi sinh vật lợi dụng lúc cơ thể suy giảm miễn dịch để tấn công gây các bệnh khác được gọi là vi sinh vật cơ hội.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 26: Vi sinh vật gây bệnh cơ hội là những vi sinh vật…

A. Kết hợp với một loại virut nữa để tấn công vật chủ.

B. Tấn công khi vật chủ đã chết.

C. Lợi dụng lúc cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công.

D. Tấn công vật chủ khi đã có sinh vật khác tấn công.

Lời giải:

Vi sinh vật gây bệnh cơ hội là những vi sinh vật lợi dụng lúc cơ thể bị suy giảm miễn dịch để tấn công.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 27: Có bao nhiêu con đường lây nhiễm HIV chủ yếu?

A. 3

B. 4

C. 5

D. Vô số (không giới hạn)

Lời giải:

Có 3 con đường lây nhiễm HIV, đó là:

– Qua đường máu: truyền máu, tiêm chích, xăm mình, ghép tạng…

– Qua đường tình dục.

– Mẹ nhiễm HIV truyền cho con qua bào thai hoặc sữa mẹ.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 28: Con đường nào có thể lây truyền HIV?

A. Đường máu

B. Đường tình dục

C. Qua mang thai hay qua sữa mẹ nếu mẹ nhiễm HIV

D. Cả a,b,c đều đúng

Lời giải:

Có 3 con đường lây nhiễm HIV, đó là:

– Qua đường máu: truyền máu, tiêm chích, xăm mình, ghép tạng…

– Qua đường tình dục.

– Mẹ nhiễm HIV truyền cho con qua bào thai hoặc sữa mẹ.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 29: Hoạt động nào sau đây không lây truyền HIV?

A. Sử dụng chung dụng cụ tiêm chích với người nhiễm HIV

B. Bắt tay qua giao tiếp hàng ngày

C. Truyền máu đã bị nhiễm HIV

D. Quan hệ tình dục với người nhiễm HIV

Lời giải:

Có 3 con đường lây nhiễm HIV, đó là:

– Qua đường máu: truyền máu, tiêm chích, xăm mình, ghép tạng…

– Qua đường tình dục.

– Mẹ nhiễm HIV truyền cho con qua bào thai hoặc sữa mẹ.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 30: Hoạt động nào sau đây làm lây truyền HIV?

A. Sử dụng chung dụng cụ tiêm chích với người nhiễm HIV

B. Quan hệ tình dục với người nhiễm HIV

C. Truyền máu đã bị nhiễm HIV

D. Cả A, B và C

Lời giải:

Có 3 con đường lây nhiễm HIV, đó là:

– Qua đường máu: truyền máu, tiêm chích, xăm mình, ghép tạng…

– Qua đường tình dục.

– Mẹ nhiễm HIV truyền cho con qua bào thai hoặc sữa mẹ.

Đáp án cần chọn là: D

C. Giải bài tập sgk

Xem thêm các bài học Sinh học lớp 10 đầy đủ, chi tiết khác:

Lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

Tài liệu cho giáo viên: Giáo án, powerpoint, đề thi giữa kì cuối kì, đánh giá năng lực, thi thử THPT, HSG, chuyên đề, bài tập cuối tuần..... độc quyền VietJack, giá hợp lí

Tủ sách VIETJACK shopee lớp 10-11 cho học sinh và giáo viên (cả 3 bộ sách):

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, SÁCH LUYỆN THI DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 10

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi, sách dành cho giáo viên và gia sư dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Giáo án, bài giảng powerpoint Văn, Toán, Lí, Hóa....

4.5 (243)

799,000đs

199,000 VNĐ

Đề thi, chuyên đề Cánh diều, Kết nối tri thức, Chân trời sáng tạo...

4.5 (243)

799,000đ

99,000 VNĐ

Sách luyện 30 đề thi thử THPT năm 2025 mới

4.5 (243)

199,000đ

99.000 - 149.000 VNĐ

xem tất cả

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.