(Siêu ngắn) Soạn bài Bản sắc là hành trang - Cánh diều

Bài viết soạn bài Bản sắc là hành trang trang 93, 94, 95, 96 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 10 Cánh diều giúp học sinh lớp 10 dễ dàng soạn văn 10.

(Siêu ngắn) Soạn bài Bản sắc là hành trang - Cánh diều

A/ Hướng dẫn soạn bài Bản sắc là hành trang

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

- Văn bản nghị luận xã hội cũng như nghị luận văn học, thường có sự kết hợp với các yếu tố biểu cảm, thể hiện chủ yếu qua ngôn từ, giọng điệu nghị luận. Yếu tố biểu cảm góp phần quan trọng trong việc bộc lộ quan điểm, chính kiến của người viết. Vì thế, khi đọc hiểu văn bản nghị luận, cần chú ý những từ ngữ, câu văn, biện pháp nghệ thuật,... thể hiện tình cảm, thái độ của tác giả.

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này

- Khi đọc một văn bản nghị luận, các em cần chú ý:

+ Đọc nhan đề và suy đoán vấn đề xã hội được người viết đưa ra bàn luận.

+ Đọc kĩ văn bản, nhận diện hệ thống luận điểm của bài viết.

+ Ở mỗi luận điểm, tìm hiểu lí lẽ, dẫn chứng và cách lập luận để hiểu rõ mục đích, quan điểm của người viết và nét đặc sắc của hình thức trình bày.

+ Liên hệ, kết nối để thấy ý nghĩa và tác động của vấn đề đặt ra trong văn bản đối với bản thân.

- Đọc trước văn bản Bản sắc là hành trang, tìm hiểu thêm những bài viết về bản sắc dân tộc và yêu cầu hội nhập quốc tế.

- Từ những hiểu biết và trải nghiệm cá nhân, em hãy suy nghĩ về ý nghĩa của vấn đề mà văn bản nghị luận trên đã nêu lên.

Trả lời:

Ý nghĩa của vấn đề: trân trọng bản sắc của dân tộc, hội nhập với quốc tế chứ không hoà tan.

2. Đọc hiểu

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 94 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Tỉ lệ các con số nói lên điều gì?

Trả lời:

- Chênh lệch lớn trong tỉ lệ giữa người với người, đặt ra vấn đề hoà nhập chứ không hoà tan.

Câu 2 (trang 94 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Câu nào nêu cách hiểu khái quát về bản sắc dân tộc? Những câu còn lại trong đoạn văn có tác dụng gì?

Trả lời:

- Câu văn khái quát: Bản sắc là tất cả những gì đặc trưng cho dân tộc Việt Nam, tất cả những gì làm cho người Việt chúng ta khác với mọi tộc người khác trên thế giới.

- Những câu còn lại làm rõ luận điểm.

Câu 3 (trang 95 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Tác giả mượn hình ảnh chiếc xe Lếch-xớt và cây ô liu để nói về điều gì?

Trả lời:

- Chiếc xe Lếch-xớt đại diện cho sự hiện đại và sự toàn cầu hoá.

- Cây ô liu đại diện cho bản sắc và truyền thống.

=> Sự cân bằng trong truyền thống và hiện đại.

Câu 4 (trang 95 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Hai đoạn cuối phần (2) khẳng định thêm điều gì về bản sắc văn hóa?

Trả lời:

- Hai đoạn cuối phần (2) khẳng định thêm về bản sắc văn hóa:

+ Bản sắc là một lợi thế để cạnh tranh.

+ Bổ sung giá trị cho các hàng hóa và dịch vụ của chúng ta.

Câu 5 (trang 95 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Kêt bài, tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?

Trả lời:

Tiếp thu tinh hoa của nhân loại và giữ gìn, phát triển bản sắc văn hoá riêng của dân tộc.

* Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 96 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Em hiểu như thế nào về nhan đề “Bản sắc là hành trang”? Nhan đề này cho em biết vấn đề tác giả bàn luận trong văn bản là gì? Vấn đề ấy có ý nghĩa như thế nào trong bối cảnh toàn cầu hoá và hội nhập?

Trả lời:

- Hành trang: những thứ cần có, cần mang theo.

- Nhan đề nhấn mạnh tầm quan trọng của bản sắc, con người luôn cần giữ và mang trong mình.

Câu 2 (trang 96 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Hãy nêu ý chính được trình bày ở ba phần của bài viết theo gợi ý sau:

Phần 1	M. Làm thế nào để hội nhập mà không bị tan biến vào thế giới (hoànhập mà không hoà tan)?
Phần 2
Phần 3

Trả lời:

Phần 1	M. Làm thế nào để hội nhập mà không bị tan biến vào thế giới (hoànhập mà không hoà tan)?
Phần 2	Bản sắc và việc giữ gìn bản sắc trong quá trình hội nhập.
Phần 3	Khẳng định tầm quan trọng của giữ gìn bản sắc dân tộc.

Câu 3 (trang 96 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Phân tích những biểu hiện của bản sắc dân tộc Việt Nam được tác giả nêu lên trong văn bản Bản sắc là hành trang. Em có thể bổ sung những biểu hiện nào khác của bản sắc dân tộc?

Trả lời:

- Biểu hiện: ngôn ngữ tiếng Việt, thành tựu văn hoá.

- Bổ sung:

+ Phong tục tập quán.

+ Di tích lịch sử.

+ Kiến trúc.

+ Truyền thống làng nghề.

Câu 4 (trang 96 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Phân tích mối quan hệ giữa hiện đại và truyền thống, cái riêng và cái chung được tác giả nêu lên qua ví dụ về chiếc xe Lếch-xớt và cây ô liu.

Trả lời:

- Chiếc xe Lếch-xớt đại diện cho sự hiện đại và sự toàn cầu hoá. Cây ô liu đại diện cho bản sắc và cho truyền thống.

- Hai hình ảnh này có ý nghĩa về sự cân bằng giữa truyền thống và hiện đại.

Câu 5 (trang 96 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Tác giả có thái độ như thế nào đối với vấn đề bản sắc và hội nhập toàn cầu hoá? Dẫn ra một số câu văn, đoạn văn trong văn bản thể hiện rõ thái độ ấy.

Trả lời:

- Tác giả cho rằng không nhất thiết có xung đột giữa hội nhập toàn cầu hoá và giữ gìn bản sắc.

- Câu văn: Tuy nhiên, chiếc xe Lếch-xớt và cây ô-liu không nhất thiết bao giờ cũng phải xung đột và triệt tiêu lẫn nhau. Ngược lại, chiếc xe Lếch-xớt vẫn có thể tạo điều kiện và bảo tồn cây ô-liu và cây ô liu vẫn có thể trang điểm cho chiếc xe Lếch-xớt.

Câu 6 (trang 96 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Em hiểu như thế nào về câu kết của bài viết: “Giữ gìn bản sắc của dân tộc không chỉ là phương châm hành động, mà còn là bản năng tồn tại của chúng ta.”? Vấn đề đặt ra trong văn bản trên có ý nghĩa gì với cá nhân em?

Trả lời:

- Mỗi con người ngay từ khi sinh ra, cần phải yêu, trân trọng Tổ quốc nơi mình ra đời. Chúng ta phải trân trọng, giữ gìn bản sắc văn hoá của dân tộc như là bản năng sinh tồn. Nếu chúng ta đánh mất đi điều đó tức là chúng ta cũng đang đánh mất chính bản thân mình.

B/ Học tốt bài Bản sắc là hành trang

1/ Nội dung chính Bản sắc là hành trang

Văn bản “Bản sắc là hành trang” là văn bản nghị luận để tôn vinh những nét đặc sắc trong bản sắc văn hóa dân tộc. Bên cạnh việc tiếp thu văn hóa, hội nhập và toàn cầu hóa, chúng ta vẫn phải giữ được những nét riêng biệt, giữ gìn bản sắc riêng cho dân tộc là nhiệm vụ của tất cả chúng ta.

2/ Bố cục văn bản Bản sắc là hành trang

- Phần 1: Từ đầu đến “tan biến vào thế giới”: Khái niệm hội nhập

- Phần 2: Tiếp theo đến “lẫn ngoài nước”: Giá trị của bản sắc văn hóa Việt Nam

- Phần 3: Đoạn còn lại: Nhấn mạnh việc tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.

3/ Tóm tắt văn bản Bản sắc là hành trang

Văn bản “Bản sắc là hành trang” đề cập đến mối quan hệ giữa bản sắc văn hoá và sự hội nhập toàn cầu, qua đó nhắc nhở chúng ta cần biết vừa tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại vừa gìn giữ, phát huy bản sắc của dân tộc.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Bản sắc là hành trang

a. Giá trị nội dung:

- Nêu bật được giá trị của bản sắc văn hóa Việt Nam.

- Nhấn mạnh vào ý thức của mỗi người trong việc giữ gì và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc.

b. Giá trị nghệ thuật:

- Luận điểm rõ ràng

- Ngôn ngữ sắc bén…

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 Cánh diều siêu ngắn, hay khác:

• Gió thanh lay động cành cô trúc

• Đừng gây tổn thương

• Thực hành tiếng Việt trang 105

• Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học

• Giới thiệu, đánh giá vẻ đẹp của tác phẩm văn học

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Soạn văn 10 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (siêu ngắn)
• Giải Chuyên đề học tập Văn 10 Cánh diều
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---