(Siêu ngắn) Soạn bài Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp - Cánh diều

Bài viết soạn bài Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp trang 5, 6, 7, 8, 9, 10 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 10 Cánh diều giúp học sinh lớp 10 dễ dàng soạn văn 10.

(Siêu ngắn) Soạn bài Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp - Cánh diều

A/ Hướng dẫn soạn bài Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 5 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):

- Tìm hiểu hoàn cảnh lịch sử, văn hoá Việt Nam nửa đầu thế kỉ XV và cuộc đời, sự nghiệp chính trị, văn hoá, văn học của Nguyễn Trãi để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Xem lại các kiến thức đã được học về thơ văn Nguyễn Trãi ở Trung học cơ sở và bổ sung các thông tin mới tìm hiểu được về tác giả.

- Chuẩn bị nội dung thuyết trình ngắn trước lớp về thân thế và sự nghiệp Nguyễn Trãi.

Trả lời:

- Nguyễn Trãi (1380-1442)

* Cuộc đời, sự nghiệp của nhà văn Nguyễn Trãi:

+ Trước khởi nghĩa Lam Sơn.

+ Trong khởi nghĩa Lam Sơn.

=> Nguyễn Trãi vừa là một vĩ nhân vừa là một con người đời thường.

* Sự nghiệp văn học:

+ Tác phẩm chữ Hán: Quân trung từ mệnh tập, Ức Trai thi tập, Bình Ngô đại cáo, Chí Linh sơn phú, Băng Hồ di sự lục, Nguyễn Phi Khanh Truyện,…

+ Tác phẩm chữ Nôm: Quốc âm thi tập, Dư địa chí,…

2. Đọc hiểu

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 6 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Nguyễn Trãi có vai trò, vị trí như thế nào trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn?

Trả lời:

Nguyễn Trãi dâng Bình Ngô sách cùng Lê Lợi và các tướng lĩnh bàn việc quân đánh giặc.

Câu 2 (trang 6 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Chú ý những đóng góp của Nguyễn Trãi cho đất nước và bi kịch cuối đời ông.

Trả lời:

- Nguyễn Trãi cống hiến cả cuộc đời mình cho đất nước.

- Nguyễn Trãi dính vào vụ án Lệ Chi Viên.

Câu 3 (trang 7 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Chú ý các lĩnh vực mà Nguyễn Trãi có đóng góp và các tác phẩm chính của ông.

Trả lời:

- Tư tưởng, chính trị, quân sự, ngoại giao, lịch sử, địa lí, văn học,...

- Các tác phẩm chính: Quân trung từ mệnh tập, Đại cáo bình Ngô, Phù núi Chí Linh, Lam Sơn thực lục, Văn bia Vĩnh Lăng, Chuyện cũ về cụ Băng Hồ, Dư địa chí, Ức Trai thi tập, Quốc âm thi tập,....

Câu 4 (trang 7 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Nguyễn Trãi có đóng góp như thế nào về văn hóa?

Trả lời:

- Mở kì thi, lựa chọn nhân tài.

- Xây dựng thế chế chính trị nhân dân vững mạnh, truyền đạt mặt tích cực của Nho giáo.

- Xây dựng hình luật, âm nhạc, khoa cử, tiến hành các quy chế về lễ nghi, nội trị, biên soạn sách vở,...

Câu 5 (trang 7 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Những nội dung cơ bản của phần này là gì?

Trả lời:

Tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi qua những sáng tác của ông.

Câu 6 (trang 8 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Câu nào nêu nhận xét khái quát về con người Nguyễn Trãi thể hiện trong thơ văn?

Trả lời:

“Thơ văn Nguyễn Trãi phản ánh bức chân dung con người Nguyễn Trãi với vẻ đẹp của sự hài hoà giữa một vĩ khái quát về con người nhân và một con người hết sức đời thường.”

Câu 7 (trang 8 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Bài viết đã dẫn ra những tác phẩm nào của Nguyễn Trãi?

Trả lời:

- Đại cáo bình Ngô.

- Quốc âm thi tập: Ngôn chí 7, Thuật hứng 19, Mạn thuật 6, Gươm báu khuyên răn 26, Bạch Đằng hải khẩu, Mạn thuật 4, Tự thuật 9, Tùng 1, Gươm báu khuyên răn 5.

- Phù núi Chí Linh.

- Ức Trai thi tập.

Câu 8 (trang 9 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Phần này nêu vấn đề gì trong thơ văn Nguyễn Trãi?

Trả lời:

Giá trị nghệ thuật của thơ văn Nguyễn Trãi.

Câu 9 (trang 9 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Chú ý vị trí và đóng góp của hai tập thơ Ức trai thi tập, Quốc âm thi tập.

Trả lời:

- Ức trai thi tập: đưa thơ chữ Hán Việt Nam đạt đến độ nhuần nhuyễn.

- Quốc âm thi tập: khẳng định tiếng Việt là ngôn ngữ sâu sắc phản ánh thế giới nội tâm của con người.

Câu 10 (trang 10 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 ): Kết thúc văn bản, người viết khẳng định điều gì?

Trả lời:

Nguyễn Trãi là sự kết tinh tinh hoa của nhân loại, kết nối xưa và nay, nối Việt Nam với nhân loại.

* Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 10 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Văn bản Nguyễn Trãi – Cuộc đời và sự nghiệp gồm mấy phần, mỗi phần giới thiệu cho người đọc nội dung gì?

Trả lời:

- Gồm 2 phần:

+ Phần 1: Từ đầu … “Danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi”: Cuộc đời của người anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi.

+ Phần 2: Còn lại: Sự nghiệp kiệt xuất của Nguyễn Trãi.

Câu 2 (trang 10 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Dựa vào văn bản trên, em hãy xác định:

- Những điều cần lưu ý về bối cảnh lịch sử, văn hóa của thời đại Nguyễn Trãi.

- Trong cuộc đời Nguyễn Trãi có những sự kiện và dấu mốc quan trọng nào? Những sự kiện và dấu mốc này có liên quan như thế nào tới sự nghiệp văn học của ông?

Trả lời:

- Nguyễn Trãi (1380-1442) sống và hoạt động trong một thời kỳ đầy biến động, đầy hoạn nạn và âu lo của lịch sử Việt Nam.

- Về cuộc đời Nguyễn Trãi.

+ Sinh ra trong một gia đình có truyền thống yêu nước và văn hoá văn học => nuôi dưỡng tư tưởng nhân nghĩa trong những sáng tác của ông.

+ Nguyễn Trãi bị giặc Minh giam lỏng ở thành Đông Quan => tạo ra lòng căm thù giặc sâu sắc trong những sáng tác của ông.

+ Nguyễn Trãi tham gia khởi nghĩa Lam Sơn => thể hiện tình yêu dân tộc qua những sáng tác.

Câu 3 (trang 10 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Dựa trên cơ sở nào để bài viết khẳng định: “Nguyễn Trãi là nhà văn hóa, nhà văn kiệt xuất”?

Trả lời:

Bởi Nguyễn Trãi là người đặt nền móng trong việc xây dựng nền văn hoá nước nhà.

Câu 4 (trang 10 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Nội dung chính của thơ văn Nguyễn Trãi được trình bày trong bài viết bao gồm những điểm gì? Qua thơ văn, Nguyễn Trãi hiện lên là một con người như thế nào?

Trả lời:

- Nội dung chính: Tư tưởng nhân nghĩa.

- Nguyễn Trãi là người hết lòng vì nước, vì dân.

Câu 5 (trang 10 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Những đóng góp to lớn nào về mặt nghệ thuật của thơ văn Nguyễn Trãi được nêu lên trong văn bản trên?

Trả lời:

- Hoàn thiện, phát triển, khởi đầu nhiều thể loại văn học,

- Đưa thể văn nghị luận ở giai đoạn này đạt đến đỉnh cao hoàn thiện,

Câu 6 (trang 10 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi gợi cho em những suy nghĩ, tình cảm gì?

Trả lời:

Nguyễn Trãi đã trải qua nhiều thăng trầm trong cuộc đời song ông vẫn giữ một lòng kiên trung, trung với nước, hiếu với dân.

B/ Học tốt bài Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp

1/ Nội dung chính Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp

- Văn bản “Nguyễn Trãi, người anh hùng của dân tộc” là văn bản tôn vinh Nguyễn Trãi – người anh hùng của dân tộc.

2/ Bố cục văn bản Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp

- Phần 1: Từ đầu đến “Danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi”: Nguyễn Trãi – người anh hùng dân tộc.

- Đoạn 2: Đoạn còn lại: Nguyễn Trãi – nhà văn hóa, nhà văn kiệt xuất.

3/ Tóm tắt văn bản Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp

Tác phẩm nói về tiểu sử, sự nghiệp sáng tác, các tác phẩm xuất sắc và các giải thưởng đạt được của tác giả Nguyễn Trãi.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp

a. Giá trị nội dung:

- Khẳng định tài năng văn chương của Nguyễn Trãi.

- Khẳng định tâm huyết tham gia xây dựng đất nước của Nguyễn Trãi.

b. Giá trị nghệ thuật:

- Lập luận logic, chặt chẽ.

- Dẫn chứng sát thực, thuyết phục.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 Cánh diều siêu ngắn, hay khác:

• Đại cáo bình Ngô

• Gương báu khuyên răn

• Thực hành tiếng Việt trang 20

• Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội

• Thuyết trình và thảo luận về một vấn đề xã hội

Tham khảo thêm bài soạn về tác giả Nguyễn Trãi Ngữ văn lớp 10 các bộ sách khác:

• (Kết nối tri thức) Soạn bài Tác gia Nguyễn Trãi (hay nhất)

• (Kết nối tri thức) Soạn bài Tác gia Nguyễn Trãi (ngắn nhất)

• (Chân trời sáng tạo) Soạn bài Nguyễn Trãi – Nhà ngoại giao, nhà hiền triết, nhà thơ (hay nhất)

• (Chân trời sáng tạo) Soạn bài Nguyễn Trãi – Nhà ngoại giao, nhà hiền triết, nhà thơ (ngắn nhất)

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

• Soạn văn 10 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn văn 10 Cánh diều (siêu ngắn)
• Giải Chuyên đề học tập Văn 10 Cánh diều
• Giải lớp 10 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 10 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 10 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---