(Siêu ngắn) Soạn bài Giọt sương đêm - Chân trời sáng tạo

Bài viết soạn bài Giọt sương đêm siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 6 Chân trời sáng tạo giúp học sinh lớp 6 dễ dàng soạn văn 6.

(Siêu ngắn) Soạn bài Giọt sương đêm - Chân trời sáng tạo

A/ Hướng dẫn soạn bài Giọt sương đêm

* Chuẩn bị đọc

Câu 1 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Em đã từng thấy bọ dừa chưa? Em đã biết gì về tập tính của bọ dừa? Nếu chưa biết gì về bọ dừa, em hãy hỏi người khác hoặc tìm hiểu thông tin từ sách và Internet.

Trả lời:

- Bọ dừa hay bọ cánh cứng dừa (tên khoa học: Brontispa longissima) là một loài bọ cánh cứng ăn các lá non của dừa và gây hư hại đọt dừa. Nó là loài gây hại nghiêm trọng gần đây đối với cây dừa ở nhiều nơi trong vùng Thái Bình Dương, đặc biệt trong 3 thập niên trở lại đây đây, gồm Indonesia, quần đảo Solomon, Việt Nam, Nauru, Campuchia, Lào, Thái Lan, Myanma, Hải Nam và quần đảo Aru và gần đây nhất là Philippines.

- Bọ cánh cứng có thói quen ăn uống rất đa dạng, nhưng hầu như tất cả đều sử dụng phần miệng sắc bén để nhai thức ăn. Nhiều bọ cánh cứng là động vật ăn cỏ, ăn trên cây. Bọ cánh cứng Nhật Bản (Popillia japonica) gây thiệt hại nặng nề trong các khu vườn và cảnh quan, chúng đi qua và để lại những chiếc lá rách nát, hư hỏng.

- Bọ cánh cứng săn mồi có xu hướng tấn công các động vật không xương sống khác trong đất hoặc trên thảm thực vật.

- Ký sinh trùng bọ cánh cứng có thể sống trên côn trùng khác hoặc thậm chí động vật có vú. Một vài bọ cánh cứng nhặt rác phân hủy chất hữu cơ hoặc xác chết. Bọ phân sử dụng phân như thức ăn và là nơi để chúng đẻ trứng.

Câu 2 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Đã bao giờ có một sự việc bất ngờ xảy ra khiến em thay đổi quyết định của mình? Chia sẻ với các bạn về trải nghiệm ấy.

Trả lời:

Em đã từng là một đứa trẻ ích kỷ và vô tâm, nghĩ rằng mình sẽ luôn được sống trong vòng tay yêu thương, bảo vệ của gia đình. Cho đến một ngày bà em đổ bệnh nặng, em mới nhận ra thời gian được ở bên và dành tình cảm đến những người thân yêu không phải là vô hạn. Từ đó em học được cách quan tâm đến gia đình và nỗ lực để đền đáp công ơn của những người yêu thương em.

* Trải nghiệm cùng văn bản

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc: 

1. Theo em, vì sao giọt sương lại làm cho Bọ Dừa quyết định về quê?

Bọ Dừa quyết định về quê vì chính giọt sương rơi xuống cổ Bọ Dừa trong đêm đã khiến ông chợt tỉnh đã lâu chưa về và nhớ quê da diết.

2. Lời của cụ giáo Cóc có ý nghĩa gì?

Lời của cụ giáo Cóc có ý nghĩa to lớn: Chính giọt sương quen thuộc của làng quê đã làm thức tỉnh người đi xa xứ và khiến nhân vật thao thức chờ đợi đến sáng để được về với quê hương.

* Suy ngẫm và phản hồi

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc: 

Câu 1 (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Nhân vật trong truyện gồm những ai?

Trả lời:

- Truyện kể theo ngôi thứ 3 (người kể chuyện giấu mình)

- Truyện gồm các nhân vật: Thằn Lằn, Bọ Dừa, cụ giáo Cóc.

Câu 2 (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Đoạn văn sau được kể bằng lời của người kể chuyện hay lời của nhân vật?

Ai như Tắc Kè khuya khoắt đang gọi cửa. Đêm ở Bờ Giậu thanh vắng đến nỗi nghe rõ cả tiếng Ốc Sên đi làm về, nhẹ nhàng vén tà áo dài trườn qua chiếc lá rụng.

Trả lời:

Đoạn văn được kể bằng lời của nhân vật (những âm thanh và cảm nhận của Bọ Dừa).

Câu 3 (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Dưới đây là một số đoạn văn tóm lược các sự việc trong truyện. Em hãy dùng sơ đồ sự việc đã học ở bài 1 (Lắng nghe lịch sử nước mình) để sắp xếp các sự việc ấy theo đúng trật tự được kể trong truyện.

a. Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ Dừa khoác ba lô hành lí lên vai, chào tạm biệt Thằn Lằn để về quê.

b. Thằn Lằn thông báo với cụ giáo Cóc về sự xuất hiện của nhà buôn Cánh Cứng ở xóm Bờ Giậu đêm ấy.

c. Thằn Lằn đến nhà cụ giáo Cóc kể cho cụ nghe câu chuyện Bò Dừa mất ngủ.

d. Bọ Dừa ngủ dưới vòm lá trúc, nửa đêm, sương rơi trúng cổ làm Bọ Dừa tỉnh ngủ.

e. Bọ Dừa ghé đến xóm Bờ Giậu và hỏi thăm Thằn Lằn về một chỗ trọ qua đêm dưới vòm lá trúc.

Trong những sự việc nêu trên, theo em sự việc là quan trọng nhất? Vì sao?

Trả lời:

e-b-d-a-c

Câu 4 (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Trong đoạn văn sau, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả các loại bọ cánh cứng?

Anh sống trên cây. Anh đào hang dưới đất. Anh lặn xuống nước sâu. Anh béo tốt nhẵn nhụi. Anh gầy còm mảnh mai, Anh trọc đầu không râu. Anh ria dài như hai sợi ăng ten vắt vẻo. Anh hiền lành nhút nhát. Anh ngổ ngáo mọc sừng.

Điều này thể hiện đặc điểm nổi bật gì của truyện đồng thoại?

Trả lời:

- Tác giả đã sử dụng xuyên suốt biện pháp nhân hóa để miêu tả các loại bọ cánh cứng. Ngoài ra, còn sử dụng các biện pháp như: Điệp ngữ (chủ ngữ anh), so sánh (dài như 2 sợi ăng ten)

- Đặc điểm nổi bật của truyện đồng thoại: Sử dụng biện pháp nhân hóa giúp các vật có hành động, suy nghĩ, tình cảm như con người.

Câu 5 (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Lí do đã khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ ở xóm Bờ Giậu?

Trả lời:

Lí do khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ: Nỗi nhớ quê hương da diết được gợi lên nhờ những hình ảnh, âm thanh quen thuộc ở xóm Bờ Giậu. Đặc biệt chính là nhờ giọt sương đêm quen thuộc của miền quê đã xa.

Câu 6 (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Trải nghiệm mà Bọ Dừa có được trong đêm ấy là gì? Qua đó, tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp gì?

Trả lời:

- Trải nghiệm của Bọ Dừa trong đêm: Hòa mình vào thiên nhiên như quan sát được trời nhiều mây, nghe tiếng lá xào xạc, tiếng côn trùng rỉ rả mãi một điệu buồn, tiếng Tắc Kè khuya gọi cửa, tiếng Ốc Sên đi làm về, tiếng thở dài của gió, tiếng lộp độp của sương …

- Thông điệp mà tác giả gửi đến chúng ta: Hãy gần gũi, hòa nhập vào thiên nhiên để cảm nhận được những vẻ đẹp diệu kì tưởng chừng quen thuộc của thiên nhiên.

Câu 7 (trang 93 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1): Nhận xét về cách kết thúc câu chuyện của tác giả. Nếu là em, em sẽ kết thúc câu chuyện này như thế nào?

Trả lời:

- Nếu là tác giả, em sẽ kết thúc câu chuyện bằng hình ảnh: Trên đường bay về nhà gặp những người khách làm ăn trước đây và họ cùng nhau về nhà giống như Bọ Dừa. Vì nhiều con vật khác cũng chưa một lần được về quê hương sau nhiều năm xa cách.

B/ Học tốt bài Giọt sương đêm

1/ Nội dung chính Giọt sương đêm

Với lối truyện đồng thoại nhân cách hóa các loài vật kết hợp các biện pháp tu từ so sánh, liệt kê, điệp từ,…văn bản “Giọt sương đêm” đã kể câu chuyện về những loài vật và đặc biệt là Bọ Dừa. Tác giả vừa khắc họa thành công những đặc trưng của loài vật vừa thể hiện lời nhắc nhở con người đừng vì cuộc sống xô bồ mà quên mất quê hương mình.

2/ Bố cục văn bản Giọt sương đêm

- Gồm 2 phần:

+ Phần 1 (Từ đầu đến ...Thằn Lằn gật gù): Bọ Dừa đến ở trọ xóm Bờ Dậu.

+ Phần 2 (Còn lại): Sau một đêm ở trọ của Bọ Dừa

3/ Tóm tắt văn bản Giọt sương đêm

Ông khách Bọ Dừa tình cờ đi qua xóm Bờ Giậu. Khi gặp Thằn Lằn liền hỏi xem có xóm trọ nào để nghỉ lại một đêm. Thằn Lằn đã đề nghị ông ngủ trong chiếc bình - căn nhà của Thằn Lằn. Nhưng ông đã từ chối vì bị ám ảnh bởi những không gian tối, chật hẹp. Bọ Dừa nói sẽ ngủ tạm dưới vòm trúc. Thằn Lằn cáo từ, rồi chạy đến báo tin cho ông giáo Cóc nghe. Ông giáo lo lắng vì đêm nay trời nhiều mây lá cây xào xạc, côn trùng rỉ rả mãi một điệu buồn nên khó mà Bọ Dừa ngủ ngon cho được. Nửa đêm Bọ Dừa tỉnh dậy vì một giọt sương đêm. Sáng hôm sau, Bọ Dừa từ biệt xóm Bờ Giậu để trở về quê hương.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Giọt sương đêm

- Nội dung: Đoạn trích vừa khơi gợi lại trong lòng những người sinh ra và lớn lên ở làng quê những hình ảnh quen thuộc, thân thương thời thơ ấu, vừa giúp những bạn đọc sinh ra và lớn lên ở thành thị hình dung rõ nét về bức tranh làng quê với những bờ giậu dân dã và một thế giới loài vật phong phú, rực rỡ sắc màu và thấm đẫm thương yêu.

- Nghệ thuật:

+ Cách kể chuyện theo ngôi thứ ba khách quan, toàn diện.

+ Nghệ thuật miêu tả loài vật sinh động, đặc sắc.

+ Ngôn ngữ chính xác, giàu tính tạo hình.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 Chân trời sáng tạo siêu ngắn, hay khác:

• Tri thức ngữ văn trang 81, 82
• Bài học đường đời đầu tiên
• Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
• Thực hành tiếng Việt trang 96
• Cô Gió mất tên
• Kể lại một trải nghiệm của bản thân trang 102
• Kể lại một trải nghiệm của bản thân trang 107
• Ôn tập trang 109

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 6 hay khác:

• Soạn Văn lớp 6 Chân trời sáng tạo (hay nhất)
• Soạn Văn lớp 6 Chân trời sáng tạo (ngắn nhất)
• Soạn Văn lớp 6 Chân trời sáng tạo (siêu ngắn)
• Giải lớp 6 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 6 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 6 Cánh diều (các môn học)

---