Soạn bài Trưa tha hương - ngắn nhất Cánh diều

Soạn bài Trưa tha hương trang 63, 64, 65, 66 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 7 Cánh diều giúp học sinh soạn văn 7 dễ dàng hơn.

Soạn bài Trưa tha hương - ngắn nhất Cánh diều

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 63 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Trần Cư tên thật là Trần Ngọc Cư, sinh năm 1918, mất năm 2002, quê ở Hải Phòng. Lần đầu tiên ông viết bài vào năm 1941. Những bài viết của ông luôn mang màu sắc văn chương, đôi khi lại mang màu sắc của Tự lực văb đoàn. Người đọc thường bị ấn tượng bởi những tác phẩm chứa đầy cảm xúc về tất cả những khía cạnh trong cuộc sống của Trần Cư.

- Điệu hát ru của miền Bắc: đây là một loại hình âm nhạc truyền thống, đây là một loại hình văn hóa nghệ thuật dân tộc đặc biệt trong kho tàng dân gian Việt Nam. Hát ru là những bài hát với giai điệu nhẹ nhàng, êm dịu và đơn giản. Trong đó, thường sử dụng những hình ảnh ẩn dụ để chỉ con người như con cò, con vạc… Hát ru luôn để lại ấn tượng sâu sắc trong suốt cuộc đời của con người bởi nó thường được hát bởi người bà, người mẹ của chúng ta.

2. Đọc hiểu

* Nội dung chính: Văn bản kể về sự hồi tưởng của tác giả về tiếng hát ru quê hương khi nghe thấy một tiếng hát ru tại nơi xa lạ.

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 63 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Tình huống: một ngày được nghỉ, nhân vật tôi đạp xe sang thăm Chúp ở bên kia bờ Cửu Long Giang.

- Địa điểm: miền Nam

- Thời gian: buổi trưa

Câu 2 (trang 64 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

Từ “nạo” trong câu: “Tiếng võng đưa kẽo kẹt như nạo vào hồn.” diễn tả một sự bào mòn tâm hồn trong  tác giả. Biết bao lâu, nhân vật tôi đã nén đi nỗi nhớ quê hương tha thiết và nay, khi nghe tiếng võng khiến nỗi nhớ, những kí ức ùa về, cành trở nên da diết hơn.

Câu 3 (trang 65 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

Bởi khung cảnh ấy, tiếng hát ru ấy cũng từng xuất hiện trong gia đình của nhân vật “tôi” vào những buổi trưa.

Câu 4 (trang 65 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

Tiếng hát ru đã giúp “tôi” nhận ra sự hạnh phúc giản dị, bình thường luôn hiện diện trong gia đình của nhân vật “tôi”, nhưng nay phải đi xa rồi, nhân vật “tôi” mới hiểu.

Câu 5 (trang 65 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 – Cánh diều):

- Thời gian: mới mọc, cao bằng, đầu năm, cuối năm

- Địa điểm: Cao Bằng

Câu 6 (trang 66 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1 – Cánh diều):

Nhân vật “tôi” thấy hình ảnh quê hương hiện nên mang theo vẻ đẹp của cuộc sống bình dị, yên ấm và hạnh phúc với lũy tre làng, cô thôn nữ, đêm trăng,…

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 66 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Bài tùy bút Trưa tha hương viết về câu chuyện nhớ quê hương của nhân vật “tôi” qua tiếng hát ru tại nơi đất khách quê người.

- Đề tài: tình yêu quê hương, đất nước

- Bối cảnh: một ngày được nghỉ, nhân vật tôi đạp xe sang thăm Chúp ở bên kia bờ Cửu Long Giang vào một buổi trưa lung linh.

Câu 2 (trang 66 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

Tiếng hát ru làm nhân vật “tôi” nhớ đến gia đình của mình, nhớ cha mẹ, anh chị em và nhớ đến quê hương bình dị, thân thương của mình.

Câu 3 (trang 66 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

 Một số câu, đoạn thể hiện rõ tình cảm xúc động và những suy nghĩ sâu lắng của tác giả khi nghe tiếng hát ru:

- Tiếng võng đưa kẽo kẹt như nạo vào hồn tôi

- Tự nhiên tôi nhớ nhà. Phải chăng tôi đã gặp hình hồn của đất nước.

- Tôi bỗng nhớ nhà như một đứa trẻ… trong gia đình tôi.

- Tôi bỗng thấy tâm hồn bớt cô đơn hơn một chút.

- Thì ra, cho dù có đi quanh thế giới này đi nữa, trong khi Trái Đất mang ta, ta cũng mang trong lòng cả một thế giới.

Câu 4 (trang 66 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

“Ngôn ngữ rất giàu hình ảnh và cảm xúc” được thể hiện qua câu văn: Tiếng ru đều đều hòa với tiếng võng kẽo kẹt có một cái gì đặc biệt Việt Nam – nhất là một buổi trưa ở chốn xa xôi, nghe một câu hát ru của quê hương mình, thấm thía và buồn mang mang quá!

Đó là một cảm nhận rất chân thực, rất đỗi thân thương của tác giả khi nghe tiếng hát ru. Nó cùng tiếng võng kẽo kẹt như mang theo hình ảnh của quê hương, đất nước Việt Nam, của nơi đồng quê xa xa giản dị, hạnh phúc. Hình ảnh giản dị đó khiến tác giả không khỏi da diết nhớ đến quê hương, nhớ đến gia đình thân thương qua câu hát giản dị, ngọt ngào ấy.

Câu 5 (trang 66 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

Bài tùy bút giúp em hiểu ra rằng, hát ru không chỉ là một loại hình âm nhạc dân gian truyền thống mà nó còn là giai điệu của quê hương, đất nước Việt Nam tươi đẹp. Tiếng hát vang lên là cả quê hương yêu dấu hiện ra trước mắt, khiến người nghe không khỏi nhớ, mong chờ và trân trọng những kỷ niệm, hình ảnh của quê hương mình. Một quê hương bình dị với tiếng hát ru hòa với tiếng võng mỗi buổi trưa hè cũng đủ khiến ta ấm lòng tại phương xa. Vì vậy, nó không chỉ là tình yêu quê hương thắm thiết mà mở rộng ra nó còn là tình yêu đất nước tha thiết, yêu từng giá trị văn hóa dân tộc.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 Cánh diều ngắn nhất, hay khác:

• Kiến thức ngữ văn trang 53

• Cây tre Việt Nam

• Người ngồi đợi trước hiên nhà

• Thực hành tiếng Việt trang 62

• Viết bài văn biểu cảm về con người hoặc sự việc

• Nói và nghe: Trao đổi về một vấn đề

• Tự đánh giá: Tiếng chim trong thành phố

• Hướng dẫn tự học trang 74

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 7 hay khác:

• Soạn văn 7 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn văn 7 Cánh diều (ngắn nhất)
• Giải lớp 7 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 7 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 7 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---