Giáo án Chuyên đề Sinh học 12 Chân trời sáng tạo Bài 10: Dự án: Điều tra tìm hiểu về một trong các lĩnh vực sinh thái nhân văn tại địa phương

PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC

YÊU CẦU CẦN ĐẠT

MÃ HOÁ

1. Về năng lực

a. Năng lực sinh học

Nhận thức sinh học

Trình bày được một trong các lĩnh vực sinh thái nhân văn tại địa phương.

SH 1.2.1

Nhận ra và chỉnh sửa được những điểm sai khi đưa ra các phương án nghiên cứu và khi thực hiện dự án.

SH 1.7

Tìm hiểu thế giới sống

Xây dựng được khung logic nội dung về một trong các lĩnh vực sinh thái nhân văn; lựa chọn phương án phù hợp và triển khai thực hiện việc sưu tầm hoặc điều tra.

SH 2.3

Thu thập dữ liệu từ kết quả tìm hiểu về một trong các lĩnh vực sinh thái nhân văn; đánh giá được giá trị của lĩnh vực đó. Đề xuất được ý kiến khuyến nghị về các kết quả đạt được của việc ứng dụng sinh thái nhân văn.

SH 2.4

Sử dụng được ngôn ngữ, hình vẽ, sơ đồ, biểu bảng để báo cáo kết quả điều tra.

SH 2.5

Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học

Đề xuất được một số giải pháp ứng dụng sinh thái nhân văn vào thực tiễn.

SH 3.2

b. Năng lực chung

Tự chủ và tự học

Tìm kiếm, đánh giá và lựa chọn được nguồn tài liệu về các lĩnh vực sinh thái nhân văn phù hợp với mục đích, nhiệm vụ học tập. Ghi chép thông tin bằng nhiều hình thức phù hợp, thuận lợi cho việc sử dụng để thực hiện điều tra.

TCTH 6.2

Tự nhận ra và điều chỉnh được những sai sót và hạn chế của bản thân trong quá trình nghiên cứu khoa học; rút kinh nghiệm để vận dụng phương pháp học bằng nghiên cứu khoa học vào những tình huống khác.

TCTH 6.3

Giao tiếp và hợp tác

Phân tích được các công việc cần thực hiện trong quá trình thực hiện dự án để hoàn thành nhiệm vụ của nhóm.

GTHT 4

Đánh giá được khả năng hoàn thành công việc của từng thành viên trong nhóm để đề xuất điều chỉnh phương án phân công công việc và tổ chức hoạt động hợp tác.

GTHT 5

Đánh giá được mức độ đạt mục đích của cá nhân, của nhóm và nhóm khác; rút kinh nghiệm cho bản thân và góp ý được cho từng người trong nhóm.

GTHT 6

Giải quyết vấn đề và sáng tạo

Biết lựa chọn giải pháp phù hợp trong thảo luận với các thành viên trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ học tập.

VĐST 4

2. Về phẩm chất

Trách nhiệm

Sẵn sàng chịu trách nhiệm về những lời nói và hành động của bản thân trong khi thực hiện dự án.

TN 1.3

HOẠT ĐỘNG 1. MỞ ĐẦU (10 phút)

a) Mục tiêu: Xác định được mục tiêu thực hiện dự án.

b) Tổ chức thực hiện:

* Giao nhiệm vụ học tập:

‒ GV thực hiện hoạt động này vào cuối tiết học trước hoặc cho HS thực hiện trên Google Form từ ngày …/…/… đến …/…/…

‒ GV có thể mở đầu bằng cách cho HS xem hình ảnh của một số lĩnh vực sinh thái nhân văn tại địa phương, yêu cầu HS:

+ Nêu vai trò của sinh thái nhân văn đối với đời sống con người.

+ Tại địa phương em có những lĩnh vực sinh thái nhân văn nào? Các lĩnh vực đó có vai trò gì cho địa phương em?

* Thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện yêu cầu của GV.

* Báo cáo, thảo luận:

‒ GV mời 1 – 3 HS trình bày câu trả lời.

‒ Các HS còn lại có thể cho ý kiến hoặc câu hỏi để tranh luận, phản biện.

* Kết luận, nhận định: GV nhận xét cho câu trả lời của HS. Từ đó, dẫn dắt HS vào nội dung của dự án.

HOẠT ĐỘNG 2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 2.1. Phân chia nhóm và lựa chọn chủ đề dự án (0,5 tuần)

a) Mục tiêu: Xác định được nội dung dự án, thành lập nhóm để thực hiện dự án.

b) Tổ chức thực hiện:

* Giao nhiệm vụ học tập:

‒ Đối với Hoạt động 2.1, GV tổ chức thực hiện ngoài tiết học thông qua trang học tập của lớp trên Google Classroom (Zalo, Messenger,…).

‒ GV giới thiệu cho HS về dự án học tập “Điều tra tìm hiểu về một trong các lĩnh vực sinh thái nhân văn tại địa phương” với các nội dung:

+ Yêu cầu cần đạt, sản phẩm của dự án.

+ Thiết bị và học liệu cần thiết cho bài dự án.

+ Kế hoạch tổ chức dạy học dự án.

+ Tiêu chí đánh giá dự án.

+ Một số yêu cầu khác của GV.

(1) Phân chia nhóm và nội dung đề tài

‒ GV tiến hành chia lớp thành các nhóm (5 – 6 HS/nhóm), mỗi nhóm sẽ lựa chọn một trong các đề tài về một lĩnh vực sinh thái nhân văn tại địa phương,… bằng hình thức bốc thăm (hoặc hình thức khác). Một số chủ đề gợi ý tuỳ tình hình thực tế tại địa phương: hệ sinh thái nông nghiệp, hệ sinh thái công nghiệp, hệ sinh thái đô thị, khu du lịch sinh thái hoặc khu bảo tồn sinh học, mô hình hệ sinh thái (nông nghiệp, công nghiệp, đô thị) thích ứng với biến đổi khí hậu,…

‒ Trong mỗi đề tài, cần trình bày dựa trên các mục được gợi ý sau đây:

+ Thực trạng, nguyên nhân cần áp dụng sinh thái nhân văn vào các lĩnh vực tại địa phương (ví dụ: mục đích cần xây dựng khu đô thị sinh thái, lợi ích của khu đô thị sinh thái,…).

+ Cơ sở khoa học của ứng dụng sinh thái nhân văn (ví dụ: Việc xây dựng khu đô thị sinh thái dựa trên những cơ sở khoa học nào?).

+ Một số chính sách hoặc hoạt động cụ thể nhằm thể hiện việc ứng dụng sinh thái nhân văn vào các lĩnh vực tại địa phương (ví dụ: Các chính sách để duy trì và phát triển, hoạt động trong khu đô thị sinh thái,…).

+ Trình bày những điểm giống và khác nhau của hệ sinh thái trước và sau ứng dụng sinh thái nhân văn. Từ đó, phân tích được những ưu điểm, hạn chế, giá trị của sinh thái nhân văn trong lĩnh vực được áp dụng và đối với sự phát triển bền vững.

+ Có thể thu thập thêm thông tin từ việc tham quan thực tế tại các hệ sinh thái nhân văn thuộc các lĩnh vực đã chọn (phỏng vấn người dân, cán bộ khuyến nông, các chuyên gia, cán bộ quản lí,…) thông qua mẫu phiếu điều tra gợi ý trong SCĐ. Tuỳ theo lĩnh vực sinh thái nhân văn được lựa chọn mà HS xây dựng các câu hỏi khác nhau. HS thực hiện phỏng vấn trực tiếp bằng mẫu giấy hoặc tiến hành khảo sát trực tuyến bằng Google Form, Microsoft Form,…

+ Kết luận, kiến nghị (dựa trên quan điểm cá nhân) về các kết quả đạt được của việc ứng dụng sinh thái nhân văn trong lĩnh vực được điều tra. Đề xuất một số biện pháp nhằm duy trì và phát huy giá trị của lĩnh vực sinh thái nhân văn tại địa phương.

(2) Sản phẩm dự án

– GV đưa ra yêu cầu thực hiện sản phẩm, giới thiệu một số sản phẩm mẫu để định hướng nghiên cứu cho HS. Mỗi nhóm thực hiện hai sản phẩm học tập:

+ Bài báo cáo (bài trình chiếu) tìm hiểu về một trong các lĩnh vực sinh thái nhân văn tại địa phương. Đối với kết quả điều tra, thông tin cần được xử lí bằng phương pháp thống kê, phân tích số liệu và trình bày dưới dạng bảng biểu, biểu đồ; rút ra nhận xét về kết quả thu được.

+ Poster hoặc infographic về các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị của các lĩnh vực sinh thái nhân văn tại địa phương.