Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 8 (trang 33, 34, 35, 36, 37)

Với lời giải Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 8 trang 33, 34, 35, 36, 37 hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng làm bài tập về nhà môn Tiếng Việt lớp 5.

Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 8 (trang 33, 34, 35, 36, 37)

* KHỞI ĐỘNG

Đọc và thực hiện các yêu cầu:

Cô bé được quạ tặng quà

Cô bé Ga-bi hay cho lũ quạ sống quanh nhà ăn, và đổi lại, chúng đem cho cô bé nhiều đồ vật nhỏ xinh để làm quà. Cô bé đã có một bộ sưu tập gồm 100 hạt cườm, nút áo, mẩu kim loại, miếng nhựa hoặc xốp. Tất cả đều được lũ quạ kiếm được ở đâu đó và đem về tặng cô bé như món quà cảm ơn.

Tình bạn lạ lùng của cô bé với lũ quạ bắt đầu từ năm 2011 khi cô bé mới 4 tuổi. Khi đó, cô hay làm rơi đồ ăn. Lũ quạ thường lởn vởn quanh nhà để hi vọng có thể nhặt nhạnh chỗ thức ăn rơi dưới đất. Khi Ga-bi đủ tuổi đến trường, cô bé bắt đầu cho lũ quạ ăn phần cơm trưa của mình. Chúng luôn xếp thành hàng đợi cô xuống xe buýt vào cuối ngày khi tan học về. Ga-bi giữ tất cả những món quà của lũ quạ một cách cẩn thận như những kỉ niệm đẹp về tình bạn.

(Sưu tầm)

1. Em hãy cho biết chi tiết tương đồng giữa hình dưới đây với câu chuyện. Ý nghĩa của chi tiết ấy là gì?

Trả lời:

- Chi tiết tương đồng giữa hình ảnh và câu chuyện là hình ảnh cô bé ôm chú sư tử, thể hiện tình bạn thân thiết và sự gắn bó giữa con người và động vật. Trong câu chuyện, cô bé Ga-bi và lũ quạ cũng có một tình bạn đặc biệt, nơi chúng tin tưởng và trao đổi quà tặng cho nhau.

- Ý nghĩa của chi tiết này là nhấn mạnh thông điệp về tình bạn giữa con người với động vật và lòng tốt có thể kết nối con người với thế giới tự nhiên. Nó cho thấy khi con người đối xử tử tế, yêu thương với động vật, chúng ta có thể nhận lại được sự tin cậy, tình cảm và thậm chí là những món quà bất ngờ, như cách lũ quạ đã tặng quà cho Ga-bi.

2. Em hãy đặt tên khác cho câu chuyện.

Trả lời:

Tình Bạn Kỳ Diệu Của Ga-bi.

* ĐỌC

Đọc và thực hiện các yêu cầu:

Những người tiên phong nhí

“Những người tiên phong nhí” là tên gọi của câu lạc bộ do một nhóm học sinh lớp 5B Trường Tiểu học Cầu Vồng lập nên.

Các thành viên của câu lạc bộ gồm: Yến, Minh, Lan, Tít, Bình. Mỗi người trong số họ đều có những đặc điểm độc đáo và thú vị. Bạn Yến yêu thích việc giải các câu đố. Minh tựa như một diễn viên hài luôn dí dỏm, vui tươi. Lan đặc biệt thích sách. Tít thì thích kể chuyện. Còn Bình thì lại mê các con số.

Có một nhiệm vụ mà “Những người tiên phong nhí” còn chưa vượt qua được đó là tham gia cuộc thi chạy tiếp sức được tổ chức hàng năm tại vườn hoa thành phố. Mấy năm trước, cả năm bạn không dám tham gia cuộc thi này vì còn hơi tự ti về thể lực. Nhưng năm nay, cả đội quyết tâm tham gia.

Vì thế, các bạn trong đội lên kế hoạch tập luyện. Ngày nào cũng vậy, sau khi tan học, cả đội tập trung ở sân trường và tham gia chạy. Khi có ai đó kêu lên: “Ôi, cơ bắp của tớ đau quá, tớ muốn nghỉ tập” thì tất cả lại cùng hô: “Cố lên nào! Chúng mình nhất định sẽ giành được chiến thắng”. Ngày nối ngày, sự quyết tâm và lòng nhiệt huyết khiến các bạn luyện tập không biết mệt mỏi.

Ngày diễn ra cuộc thi đã đến. Cả đội hồi hộp và căng thẳng đứng ở điểm xuất phát. Khi tiếng còi vang lên, theo đúng như “kịch bản” đã được tập luyện nhiều ngày, Tít là người bứt phá, rồi cây gậy được chuyển lần lượt cho các bạn ở mỗi chặng. Cứ mỗi lần như thế, các bạn đều trao cho nhau những tiếng cười kèm lời nhắc nhở: “Cố lên nhé! Chúng mình nhất định vượt qua!”.

Và rồi tất cả vỡ oà khi Bình nhận cây gậy chuyền từ Minh và băng mình về đích. Tiếng reo hò vang lên rộn ràng. Cả đội lên nhận chiếc cúp vô địch cuộc thi chạy tiếp sức trong tiếng vỗ tay không ngớt.

Chiếc cúp đó không chỉ ghi nhận chiến thắng của “Những người tiên phong nhí”, nó còn đánh dấu sự nỗ lực, ý chí kiên cường và lòng quyết tâm của các bạn nhỏ. Và nhìn vào đó ai cũng nhận ra rằng, khi có nỗ lực và quyết tâm cao thì mình có thể đạt được những đỉnh cao mà chính mình cũng không nghĩ tới.

(Cỏ Mùa Xuân – Hồng Đậu Đậu)

1. Ở phần đầu bài đọc, hoạt động nào mà các thành viên câu lạc bộ “Những người tiên phong nhí” chưa thể vượt qua?

Trả lời:

Các thành viên câu lạc bộ “Những người tiên phong nhí” còn chưa vượt được đó là tham gia cuộc thi chạy tiếp sức được tổ chức hàng năm tại vườn hoa thành phố.

2. Cả đội đã chuẩn bị những gì để có thể vượt qua thử thách của cuộc thi chạy tiếp sức?

Trả lời:

Cả đội đã lên kế hoạch tập luyện. Ngày nào cũng vậy, sau khi tan học, cả đội tập trung ở sân trường và tham gia chạy. Khi có ai đó kêu lên: “Ôi, cơ bắp của tớ đau quá, tớ muốn nghỉ tập.” thì tất cả lại cùng hô: “Cố lên nào! Chúng mình nhất định sẽ giành được chiến thắng.”. Ngày nối ngày, sự quyết tâm và lòng nhiệt huyết khiến các bạn luyện tập không biết mệt mỏi.

3. Theo em, những khó khăn mà các bạn có thể gặp phải khi tập luyện là gì?

Trả lời:

Theo em, những khó khăn mà các bạn có thể gặp phải khi tập luyện là khó thở, mỏi chân và cơ bắp, hoặc mất động lực.

4. Ghi lại ít nhất ba từ ngữ miêu tả cảm xúc của các bạn khi về đích và giành cúp vô địch cuộc thi chạy tiếp sức.

Trả lời:

3 từ ngữ miêu tả cảm xúc: vui sướng, tự hào, hạnh phúc.

5. Câu kết giúp em hiểu điều gì? Em đã có trải nghiệm nào tương tự như các bạn trong bài đọc chưa (khi cố gắng vượt qua thử thách nào đó và cuối cùng đạt được kết quả như mong muốn)?

Trả lời:

Câu kết giúp em hiểu rằng nếu có nỗ lực và quyết tâm thì chúng ta có thể đạt được kết quả vượt xa cả sự mong đợi. Em cũng từng gặp thử thách trong một cuộc thi học sinh giỏi. Ban đầu em rất lo lắng và tự ti, nhưng sau nhiều ngày chăm chỉ ôn luyện, em đã vượt qua và đạt giải, khiến em rất hạnh phúc và tự hào.

* LUYỆN TỪ VÀ CÂU

1. Nghĩa của từ “đỉnh” trong câu sau là nghĩa chính hay nghĩa chuyển? Vì sao em hiểu như vậy?

“Và khi nhìn vào đó ai cũng nhận ra rằng, khi có nỗ lực và quyết tâm cao thì mình có thể đạt được những đỉnh cao mà chính mình cũng không nghĩ tới.

Trả lời:

- “đỉnh” trong câu trên là nghĩa chuyển: vị trí, mức độ cao nhất trong quá trình phát triển.

- Vì “đỉnh” theo nghĩa gốc nghĩa là phần trên cùng, cao nhất của một vật thẳng đứng.

2. Em hãy tìm hiểu nghĩa của các từ in đậm trong đoạn sau.

Hương rừng tưởng chỉ thoang thoảng vậy mà lại nồng đậm ngọt như mật. Có cảm giác nếu đưa lưỡi ra thì hương rừng sẽ cùng với gió đậu trên đầu lưỡi như một miếng kẹo.

Phía chân trời, mặt trời mới bắt đầu dụi mắt thức dậy.

Nhưng hương rừng thì đã đi suốt cả khu rừng mà không cần chờ có nắng lên.

a. Em hãy cho biết nghĩa khác của từ in đậm trong các kết hợp dưới đây.

- Nghĩa của từ ngọt trong hương rừng ngọt:

- Nghĩa của từ đầu trong đầu lưỡi:

- Nghĩa của từ chân trong chân trời:

Trả lời:

- Nghĩa của từ ngọt trong hương rừng ngọt: có vị như vị của đường, mật

- Nghĩa của từ đầu trong đầu lưỡi: phần trước nhất hoặc phần trên cùng của một số vật.

- Nghĩa của từ chân trong chân trời: phần dưới cùng của một số vật, tiếp giáp và bám chặt vào mặt nền.

b. Có thể tìm thêm nghĩa của từ trong các cách kết hợp khác như: ngọt trong nói ngọt.

Trả lời:

- Nghĩa của từ “chân” trong “vững như kiềng ba chân”: bộ phận dưới cùng của một số đồ dùng, có tác dụng đỡ cho các bộ phận khác. 

- Nghĩa của từ “đầu” trong “đầu làng”: phần có điểm xuất phát của một khoảng không gian hoặc thời gian, đối lập với cuối.

- Nghĩa của từ “ngọt” trong “nói ngọt”: (lời nói, âm thanh) dễ nghe, êm tai, dễ làm xiêu lòng.

* VIẾT

Ở phần thân bài của bài văn tả người, việc tả hình dáng theo trình tự quan sát kết hợp với tả hoạt động là cách tả thông dụng nhất.

Ví dụ: Tả cô giáo.

Cô bước vào lớp và nhìn cả lớp với ánh mắt trìu mến. Cô có khuôn mặt tròn và mái tóc ngắn ôm sát lấy khuôn mặt. Nước da cô hơi ngăm ngăm, có một vài vết tàn nhang lốm đốm.

Nhưng tất cả những điều đó trở nên không có ý nghĩa gì khi cô nở nụ cười. Ôi chao, nụ cười của cô hiền quá và rất tươi nữa. Một cái răng khểnh lấp ló khiến cho nụ cười càng thêm phần duyên dáng.

Cô mặc một bộ quần áo màu ghi nhạt hơi rộng. Cái cổ áo hình lá sen khiến cả bộ quần áo trở nên mềm mại. Dáng người cô hơi đậm. Cô bước từng bước nhẹ nhàng đến bên bàn giáo viên và bắt đầu cất giọng nói: “Cô chào các con!”.

Cả lớp đồng thanh chào cô. Giọng cô cao có cảm giác không êm ái nhưng cả lớp vẫn thấy thân thương ngay từ câu chào đầu tiên.

Cô cầm phấn, từng ngón tay nhẹ nhàng viết những dòng chữ mềm mại trên bảng: Chào năm học mới!

Từ lúc đó, ai cũng cảm thấy cô gần gũi hơn, thân thiết hơn. Và ai cũng tin tưởng rằng sẽ có rất nhiều niềm vui đang chờ đón cùng cô trong một năm học mới.

Dựa vào ví dụ trên, em hãy viết phần thân bài của bài văn tả một người mà em yêu quý.

Trả lời:

Năm nay, mẹ tôi đã bước qua tuổi 40. Tuy vậy, trông mẹ vẫn còn rất tươi trẻ. Trong mỗi khoảnh khắc quan trọng của cuộc đời, dù buồn dù vui, tôi đều nhớ đến bóng dáng của mẹ. Dáng người mẹ thanh mảnh, làn da trắng đã điểm những nếp nhăn. Mẹ là một người phụ nữ trẻ trung, năng động, nhiệt huyết nhưng đằng sau vẻ tươi tắn đó là sự hi sinh to lớn để nuôi nấng tôi. Cũng chính vị vậy mà đôi bàn tay mẹ chai sạn, gầy gầy, xương xương. Nhưng không hiểu sao tôi lại muốn được ôm ấp, vỗ về trong đôi bàn tay ấm áp đó. Có lẽ, vì đôi bàn tay đó đã chịu bao nhiêu sự vất vả vì tôi chăng? Sự vất vả của mẹ còn thể hiện rất rõ qua những nếp nhăn, vết chân chim trên gương mặt mẹ. Khuôn mặt trái xoan cùng vầng trán cao và đôi lông mày ngang tạo nên nét thanh thoát riêng biệt của mẹ. Mẹ tôi có đôi mắt bồ câu đen láy, ánh lên sự hiền dịu, trìu mến. Nhưng khi tôi chưa vâng lời, đôi mắt ấy lại đượm buồn khó tả. Chiếc mũi mẹ cao dọc dừa, trông hài hòa với những nét vốn có của mẹ. Hình ảnh trên gương mặt mẹ để lại cho tôi ấn tượng sâu sắc nhất chính là nụ cười. Nụ cười của mẹ rạng rỡ chính nhờ khóe miệng nhỏ nhắn, đôi môi trái tim và hàm răng trắng đều tăm tắp. Nụ cười ấy như ánh mặt trời ban mai, ấm áp, thân thiện, chan hòa và đầy tình thương yêu. Khi nào buồn, chỉ cần nhìn vào nụ cười động viên của mẹ, tôi lại có thêm động lực. Đôi lúc, nụ cười ấy lại tan biến, thay vào đó là những giọt nước mắt. Lúc đó, trông mẹ như một bông hoa đang úa dần, buồn đến lạ…! Nên tôi luôn thầm nhủ phải học thật chăm, thật giỏi để giữ mãi nụ cười trên đôi môi mẹ.

Là một người phụ nữ của gia đình nên tính cách mẹ tôi vừa hiền hậu vừa rất nghiêm khắc. Mẹ thức khuya, dậy sớm để chăm lo cho gia đình từng bữa ăn, giấc ngủ. Mỗi sớm thức dậy, tôi luôn cảm thấy thật hạnh phúc khi được ăn những món ăn mẹ nấu. Mẹ nhanh tay đảo thức ăn trong chảo. Mẹ nêm, nếm cẩn thận rồi múc ra bát, ra đĩa cho tôi. Ngày trước, tôi thường biếng ăn. Mẹ luôn bắt tôi ăn hết. Giờ thì tôi hiểu, mẹ cũng chỉ muốn tôi có sức khỏe tốt mà thôi. Mẹ thường dặn dò, hướng dẫn tôi trong việc học tập.

* NÓI VÀ NGHE

Em thử tưởng tượng xem những hình sau nói về điều gì?

Theo em, người trong hình nào sẽ thành công hơn? Vì sao?

Trả lời:

- Hai hình ảnh này nói về cách con người đối diện với những gánh nặng, khó khăn, hay thử thách trong cuộc sống.

- Theo em, người trong hình (1) sẽ thành công hơn vì người này có thái độ chủ động, kiên trì và lòng nỗ lực để cố gắng vượt qua khó khăn mà không than vãn hay tìm cách né tránh.

Xem thêm lời giải bài tập Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 hay, chi tiết khác:

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 7

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 9: Ôn tập giữa học kì 1

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 10

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 11

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 12

• Bài tập phát triển năng lực Tiếng Việt lớp 5 Tuần 13

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 5 hay khác:

• Giải sgk Tiếng Việt lớp 5 Kết nối tri thức
• Giải sgk Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo
• Giải sgk Tiếng Việt lớp 5 Cánh diều
• Giải lớp 5 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 5 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 5 Cánh diều (các môn học)

---