Giáo án Địa Lí 12 Bài 9: Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa

Hoạt động 1: Tìm hiểu tính chất nhiệt đới.

Hình thức: Cặp.

- GV đặt câu hỏi: Đọc SGK, bảng số liệu, kết hợp quan sát bản đồ khí hậu, hãy nhận xét tính chất nhiệt đới của khí hậu nước ta theo dàn ý:

- Tổng bức xạ....., cân bằng bức xạ......

- Nhiệt độ trung bình năm ..................

- Tổng nhiệt hoạt động: ……………..

- Tổng số giờ nắng: ............................

* Nước ta có nền nhiệt độ cao vì: .......................................................

- Một HS trả lời, các cặp HS khác bổ sung.

- Chuyển ý: Một trong những nguyên nhân quan trọng làm nhiệt độ của nước ta có sự khác biệt giữa miền Bắc và miền Nam là do sự tác động của gió mùa.

1. Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa.

a) Tính chất nhiệt đới :

- Tổng bức xạ lớn, cán cân bức xạ luôn dương.

- Nhiệt độ trung bình năm cao: trên 20⁰C.

- Tổng nhiệt hoạt động lớn: 8.000 - 10.000⁰C.

- Tổng số giờ nắng cao: từ 1400-3000 giờ.

Hoạt động 2: Tìm hiểu gió mùa mùa hạ và gió mùa mùa đông (Nhóm)

- Bước 1: GV chia lớp thành các nhóm nhỏ :

+ Nhóm 1: Tìm hiểu đặc điểm của gió mùa mùa hạ.

b) Gió mùa :

- Gió mùa mùa hạ:

+ Nguồn gốc: Nửa đầu mùa: từ áp cao Bắc ÂĐD. Giữa, cuối mùa: từ các cao áp BCN vượt xích đạo..

+ Hướng thổi: Tây Nam,Đông Nam

+ Thời gian hoạt động: từ tháng V- X.

+ Tính chất: nóng ẩm.

+ Phạm vi ảnh hưởng: cả nước.

+Nhóm2: Tìm hiểu đặc điểm của gió mùa mùa đông.- Bước 2: Hs trình bày, GV chuẩn kiến thức và đặt thêm câu hỏi cho các nhóm:

+ Câu hỏi l: Tại sao miền Nam hầu như không ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc.

+ Câu hỏi 2: Tại sao cuối mùa đông, gió mùa đống bắc gây mưa ở vùng ven biển và ĐBSH?

+ Câu hỏi 3: Tại sao khu vực ven biển miền Trung có kiểu thời tiết nóng, khô vào đầu mùa hạ?

- GV đưa thông tin phản hồi cho HS.

- Gió mùa mùa đông:

+ Nguồn gốc: Từ cao áp Xibia

+ Hướng thổi: Đông Bắc

+ Thời gian hoạt động: từ tháng XI – IV năm sau.

+ Tính chất: đầu mùa gây lạnh khô, cuối mùa gây lạnh , ẩm.

+ Phạm vi ảnh hưởng: từ dãy Bạch Mã trở ra Bắc.

Hoạt động 3: Tìm hiểu tác động của gió mùa đến sự phân mùa khí hậu. ( Cả lớp)

- GV: Dựa vào hình 9.3, cho biết khí hậu nước ta được chia thành mấy miền? Đặc điểm khí hậu các miền?

- HS quan sát, suy nghĩ để trả lời. GV chuẩn kiến thức.

* Ảnh hưởng của gió mùa:

- Làm cho khí hậu nước ta phân hoá thành 2 miền:

+ Miền Bắc: có 2 mùa, mùa hạ nóng, mưa nhiều, mùa đông lạnh, ít mưa.

+ Miền Nam: có 2 mùa mưa – khô rõ rệt, nóng quanh năm.

Hoạt động 4: Tìm hiểu đặc điểm lượng mưa, độ ẩm.

Hình thức: Cả lớp.

- GV đặt câu hỏi: Đọc SGK mục b, kết hợp quan sát bản đồ lượng mưa trung bình năm, hãy nhận xét và giải thích về lượng mưa và độ ẩm của nước ta.

( Biển Đông cung cấp lượng ẩm lớn. Sự hoạt động của dải hội tụ nhiệt đới cùng với tác động của bão đã gây mưa lớn ở nước ta, ngoài ra tác động của gió mùa, đặc biệt là gió mùa mùa hạ cũng mang đến cho nước ta một lượng mưa lớn. Chính vì vậy so với các nước khác nằm cùng vĩ độ, nước ta có lượng mưa lớn hơn. Tuy nhiên lượng mưa phân bố không đều, những khu vực đón gió có lượng mưa rất nhiều)

c) Lượng mưa, độ ẩm

- Lượng mưa trung bình năm cao: 1500 - 2000mm.

( sườn đón gió: 3500 - 4000mm).

- Cán cân ẩm luôn dương.

- Độ ẩm không khí cao trên 80%.