Giáo án bài Bác ơi! (Tố Hữu) - Giáo án Ngữ văn lớp 12

Hoạt động 2. Hoạt động hình thành kiến thức mới

?Tố Hữu có đóng góp như thế nào với đề tài viết về Bác?

?Em hãy cho biết hoàn cảnh ra đời của bài thơ?

GV đọc diễn cảm bài thơ.

?Tìm bố cục bài thơ? (Theo câu hỏi SGK)

Hướng dẫn HS tìm hiểu 4 khổ thơ đầu

? Nỗi đau xót lớn lao khi Bác qua đời được thể hiện như thế nào? (Cảnh vật? Lòng người?) Giữa cảnh vật và con người có gì tương đồng?

?Hình tượng Bác Hồ được thể hiện như thế nào?

(GV gợi mở: về tình thương yêu, lý tưởng, lẽ sống...)

 Nhận xét, khái quát ý

 Hướng dẫn HS tìm hiểu 3 khổ cuối

?Hãy cho biết cảm nghĩ của mọi người khi Bác ra đi?

Nhận xét, khái quát ý.

Yêu cầu HS đọc lại bài thơ, tổng hợp kiến thức để đưa ra nhận xét chung.

I. Tiểu dẫn:

- Tác giả:

+ Tố Hữu là nhà thơ viết về Bác nhiều nhất, có nhiều tác phẩm hay, sâu sắc và cảm động về Bác Hồ.

+ Đó là tấm lòng của mọi người Việt Nam hướng về vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc.

- Hoàn cảnh ra đời: Ngày 02/9/1969, Bác Hồ từ trần, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho cả dân tộc Việt Nam. Trong hoàn cảnh ấy, Tố Hữu đã sáng tác bài thơ ″Bác ơi″.

II. Đọc – hiểu văn bản:

1. Bốn khổ đầu: Nỗi đau xót lớn lao trước sự kiện Bác qua đời.

- Lòng người:

+ Xót xa, đau đớn: chạy về, lần theo lối sỏi quen thuộc, bơ vơ đứng nhìn lên thang gác.

+ Bàng hoàng không tin vào sự thật: ″Bác đã đi rồi sao Bác ơi″

- Cảnh vật:

+ Hoang vắng, lạnh lẽo, ngơ ngác (phòng im lặng, chuông không reo, rèm không cuốn, đèn không sáng...)

+ Thừa thải, cô đơn, không còn bóng dáng Người.

- Không gian thiên nhiên và con người như có sự đồng điệu ″Đời tuôn nước mắt/ trời tuôn mưa″ → Cùng khóc thương trước sự ra đi của Bác

⇒ Nỗi đau xót lớn lao bao trùm cả thiên nhiên đất trời và lòng người.

2. Sáu khổ tiếp: Hình tượng Bác Hồ.

- Giàu tình yêu thương đối với mọi người.

- Giàu đức hy sinh.

- Lẽ sống giản dị, tự nhiên, khiêm tốn.

⇒ Hình tượng Bác Hồ cao cả, vĩ đại mà giản dị, gần gũi

3. Ba khổ cuối: Cảm nghĩ của mọi người khi Bác ra đi:

- Bác ra đi để lại sự thương nhớ vô bờ

- Lý tưởng, con đường cách mạng của Bác sẽ còn mãi soi đường cho con cháu.

- Yêu Bác → quyết tâm vươn lên hoàn thành sự nghiệp cách mạng.

⇒ Lời tâm nguyện của cả dân tộc Việt Nam.

III. Tổng kết:

- Bài thơ là tình cảm ngợi ca Bác, đau xót, tiếc thương khi Bác qua đời. Đó cũng là tấm lòng kính yêu Bác Hồ của Tố Hữu, cũng là của cả dân tộc Việt Nam

- Bài thơ tiêu biểu cho giọng thơ tâm tình, ngọt ngào, tha thiết của thơ Tố Hữu.