Giáo án Chuyên đề Văn 12 Phong cách sáng tác của một trường phái văn học - Cánh diều

             Hoạt động của GV và HS

Dự kiến sản phẩm

Bước 1. Giao nhiệm vụ học tập 

− GV trình chiếu hình ảnh một số tác phẩm nổi tiếng thế giới.

− GV hướng dẫn HS xếp tên các tác phẩm vào 3 nhóm theo yêu cầu.

Ví dụ: Rô-mê-ô và Giu-li-ét (Uy-li-am Sếch-xpia), Những người khốn  khổ (Vích-to Huy-gô),  Tấn  trò đời (Ban-dắc), Đông Gioăng (Mô-li-e), Con cáo và chùm  nho (La-phông-ten), Đỏ và đen (Xtăng-đan), Trà hoa nữ (A-lếch-xăng-đrơ Đu-ma),…

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ

HS quan sát hình ảnh và thực hiện yêu cầu của GV.

Bước 3. Báo cáo, thảo luận 

Học sinh chia sẻ câu trả lời của mình trước lớp. 

Bước 4. Kết luận, nhận định Giáo viên nhận xét, bổ sung và dẫn dắt vào bài học, 

- Học sinh sắp xếp được đúng tên tác phẩm văn học vào các nhóm: chủ nghĩa cổ điển; chủ nghĩa lãng mạn và chủ nghĩa hiện thực.

- Học sinh trình bày những dấu hiệu đặc trưng của những tác phẩm văn học được xếp cùng nhóm

2. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

a. Mục tiêu:

− HS nắm được hai khái niệm, thuật ngữ quan trọng: trường phái văn học và phong cách sáng tác của một trường phái văn học.

− HS nhận biết được phong cách sáng tác của một trường phái (trào lưu) văn học qua một số đặc điểm cơ bản.

b. Nội dung: HS tìm hiểu nội dung trong SGK.

c. Sản phẩm: Tri thức về trường phái văn học và phong cách sáng tác của một trường phái văn học.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của GV và HS

Dự kiến sản phẩm

Hoạt động 1: Tìm hiểu thuật ngữ trường phái văn học

Chuyển giao nhiệm vụ:

− GV cho HS đọc nội dung liên quan trong SGK ( từ tr. 54 – 57);

− GV chia lớp thành  các nhóm, mỗi nhóm thực hiện một phiếu học tập:

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Nội dung: Tìm hiểu về thuật ngữ trường phái văn học

Nhóm thực hiện:…………………..…………

Căn cứ để xác nhận  sự tồn  tại của một trường phái văn học:……..………………….

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Nội dung: Tìm hiểu về thuật ngữ trường phái văn học

Nhóm thực hiện:……………………………

Cơ sở hình thành khuynh hướng sáng tác của mỗi trường phái văn học: …………………

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

Nội dung: Tìm hiểu về thuật ngữ trường phái văn học

Nhóm thực hiện:……………………………

Vận mệnh lịch sử của các trường phái văn học: ……………………………………………

HIẾU HỌC TẬP SỐ 4

Nội dung: Tìm hiểu về thuật ngữ trường phái văn học

Nhóm thực hiện:……………………………

Các thuật  ngữ  gần  nghĩa  với thuật  ngữ trường phái văn học: …………………………….

Thực hiện nhiệm vụ: Mỗi nhóm HS đọc kĩ nội dung trong SGK và điền câu trả lời vào phiếu học tập theo yêu cầu của GV.

Trình bày kết quả thực hiện nhiệm vụ:

− GV cử đại diện của từng nhóm trình bày câu trả lời của mình.

− Các thành  viên trong nhóm  bổ sung, các nhóm khác trao đổi, thảo luận nếu cần thiết.

Nhận xét, đánh giá: GV đánh giá việc đọc hiểu nội dung SGK của HS và chuẩn hoá kiến thức.

Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm phong cách sáng tác của một trường phái văn học

Chuyển giao nhiệm vụ:

1. Trường phái văn học

− Trường phái văn học là một hiện tượng đặc biệt của đời sống văn học, ở đó, các nhà văn có cùng lí tưởng nghệ thuật  tập hợp  lại với nhau  để thực hành và cổ xuý một khuynh hướng sáng tác riêng, nhằm đáp ứng những nhu cầu tư tưởng – thẩm mĩ mới của thời đại mà họ là người cảm nhận được đầu tiên.

− Mỗi trường  phái văn học có một cách tiếp cận riêng đối với các vấn đề nghệ thuật và xã hội, dẫn đến sự thống nhất  tương đối về đề tài, chủ đề, phong cách sáng tác.

− Tuỳ vào các điều kiện văn hoá, xã hội, thẩm mĩ cụ thể mà trường phái văn học có thể tồn tại trong thời gian dài hay ngắn.

− Nhiều nhà văn sống ở những nước khác nhau có thể tự nhận mình thuộc về một trường phái văn học nhất định hoặc được hậu thế xếp vào một trường phái văn học vốn ra đời trước đó rất lâu.

− Thuật ngữ trường phái văn học có những  điểm  giao thoa  với các thuật ngữ khác như nhóm (hay câu lạc bộ) văn học, khuynh hướng văn học, dòng văn học và trào lưu văn học.

2. Phong cách sáng tác của một trường phái văn học (TPVH)

− Phong cách sáng tác của một trường phái văn học là thuật ngữ chỉ nét đặc trưng trong sáng tác của một TPVH. Đó là sự ổn định, phổ biến lặp đi lặp lại qua nhiều tác phẩm văn học cụ thể của tác giả: cái nhìn về đời sống, xử lí các đề tài, chủ đề, xây dựng hệ thống hình  tượng,  vận  dụng  các  phương thức, phương tiện biểu hiện nghệ thuật …