Giáo án Sinh học 12 Bài 11: Liên kết gen và hoán vị gen (tiết 1)

*  Hoạt động 1: Tìm hiểu  liên kết gen

GV: Vì sao ruồi giấm là đối tượng thuận lợi cho việc nghiên cứu di truyền học?

HS: Do chúng có nhiều đặc điểm thuận lợi cho việc nghiên cứu di truyền như:Chu trình sống ngắn, đẻ nhiều, các TT biểu hiện rõ ràng hay có nhiều thể đột biến, dễ nuôi trên môi trường nhân tạo, dễ lai chúng với nhau, bộ NST lưỡng bội có số lượng ít (2n = 8) ngoài ra còn có NST khổng lồ dễ quan sát.

GV:  Hãy nhận xét kết quả TN, và giải thích kết quả đó.

HS:   Ngiên cứu kết quả thí nghiệm và liên hệ bài trước để trả lời.

GV : Các gen qui định màu sắc thân và hình dạng cánh phân bố như thế nào trên NST ?

HS: Các gen phải nằm trên cùng một NST và di truyền liên kết hoàn toàn.

GV: Yêu cầu HS lên bảng viết sơ đồ lai thể hiện KG, KH từ P đến F_a.

HS: lên bảng trình bày.

GV: hỏi :

- Một loài có bộ NST 2n= 24 có bao nhiêu nhóm gen liên kết?

- Có phải các gen trên 1 NST lúc nào cũng di truyền cùng nhau?

HS: vận dụng kiến thức vừa học nêu được :

- Số nhóm gen liên kết  = số bộ đơn bội của loài, n = 12 nhóm gen liên kết

* Hoạt động 2: Tìm hiểu ý nghĩa của liên kết gen và hoán vị gen

GV: Di truyền liên kết gen có ý nghĩa gì đối với chọn giống và tiến hóa?

HS: Đọc thông tin SGK mục III trang 48 trả lời câu hỏi.

GV: Nhận xét và bổ sung.

I. LIÊN KẾT GEN

1. Thí nghiệm: (Đối tượng: Ruồi giấm).

Pt/c: Xám, dài     x    Đen, cụt.

F₁:         100% Xám, dài

P_a: Đực F₁ xám, dài x  Cái đen, cụt 

F_a:       1Xám, dài: 1Đen, cụt

2.  Nhận xét và giải thích:

- Pt/c   →   F1 dị hợp 2 cặp gen nhưng Fa chỉ cho 2 kiểu hình với tỉ lệ 1:1  →  KG F1 chỉ cho 2 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau.

→  Các gen qui định các tính trạng khác nhau( màu thân, dạng cánh) cùng  nằm trên 1 NST và di truyền cùng nhau (nhóm gen liên kết).

3. Cơ sở tế bào học:

- Các gen nằm trên một NST tạo thành một nhóm gen liên kết.

- Số nhóm gen liên kết ở mỗi loài bằng số NST trong bộ đơn bội (n) của loài đó

→ Liên kết gen là hiện tựơng các gen trên cùng 1 NST di truyền cùng nhau.

4. Sơ đồ lai.

5. Ý nghĩa của hiện tượng liên kết gen

- Liên kết hoàn toàn hạn chế sự xuất hiện biến dị tổ hợp, duy trì sự ổn định của loài, giữ cân bằng hệ sinh thái.

- Giúp tổ hợp các gen có lợi trên cùng 1 NST

- Ứng dụng: có thể chọn lọc những giống cây trồng, vật nuôi mang những tính trạng tốt đi kèm nhau.