(Siêu ngắn) Soạn bài Điều không tính trước - Cánh diều

Bài viết soạn bài Điều không tính trước trang 70, 71, 72, 73, 74, 75 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 6 Cánh diều giúp học sinh lớp 6 dễ dàng soạn văn 6.

(Siêu ngắn) Soạn bài Điều không tính trước - Cánh diều

A/ Hướng dẫn soạn bài Điều không tính trước

1. Chuẩn bị

– Xem lại mục Chuẩn bị ở bài Bức tranh của em gái tôi để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Đọc trước truyện Điều không tính trước; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyễn Nhật Ánh.

Trả lời:

* Tác giả Nguyễn Nhật Anh (7/5/1955) sinh ra ở tỉnh Quảng Nam.

- Nguyễn Nhật Ánh là nhà văn, được xem là một trong những nhà văn hiện đại xuất sắc của Việt Nam hiện nay.

- Ông có nhiều tác phẩm viết về đề tài tuổi trẻ, được giới chuyên môn đánh giác cao và về sau được chuyển thể thành phim.

- Một số sáng tác: Kính vạn hoa, Cô gái đến từ hôm qua, Mắt biếc, Ngày xưa có một chuyện tình, Tôi là Be-tô,…

2. Đọc hiểu

* Trong khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi trong khi đọc: 

1. Chú ý ngôi kể và tác dụng của ngôi kể đó.

- Ngôi kể: ngôi thứ nhất

- Tác dụng: tạo sự chân thật về suy nghĩ, cảm xúc, lời nói cho nhân vật.

2. Tình huống dẫn đến ý định " đánh nhau" là gì?

Tình huống: “Tôi” không được công nhận bàn thắng từ đội bạn, tôi cảm thấy bất công, bực tức, muốn trả thù.

3. Chú ý các lời đối thoại của hai nhân vật, từ đó có thể thấy rõ hơn đặc điểm nhân vật "tôi"

Từ lời đối thoại, có thể thấy “tôi” là người hiếu chiến, nhất định phải đòi lại công bằng.

4. So với dự định ban đầu thì sự việc xảy ra ở phần 3 khác như thế nào?

“Tôi” có ý định ban đầu là chặn đánh Nghi nhưng không ngờ Nghi lại mang cho mình mượn cuốn sách luật bóng đá và mời đi xem phim.

5. Tranh minh họa cho chi tiết sự việc gì trong truyện?

Tranh minh họa cho chi tiết Nghi mang quyển sách luật bóng đá đến trong khi “tôi” và Phước đang giăng bẫy.

6. Trong phần (4), điều gì khiến người đọc hồi hộp?

Người đọc hồi hộp khi Phước không nhận ra dấu hiệu ngừng bắn của “tôi” mà đang tiếp tục ý định giương ná thun bắn Nghi.

7. Qua phần (4), em thấy Nghi là người như thế nào?

Nghi là cậu bé bộc trực, dễ nóng giận nhưng tốt bụng, biết suy nghĩ và chủ động giải quyết vấn đề khúc mắc.

8. Tranh minh họa nhắc em nhớ tới câu tục ngữ nào về sự đoàn kết?

Một cây làm chẳng nên non,

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao

* Sau khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc: 

Câu 1 (trang 74 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Câu chuyện được kể theo ngôi nào? Dẫn ra một ví dụ về lời người kể chuyện và lời nhân vật trong truyện Điều không tính được

Trả lời:

- Câu chuyện được kể theo ngôi thứ nhất.

- Ví dụ:

+ Lời người kể chuyện: Đã vậy, trước khi bỏ đi, thằng Nghi còn nhe răng trêu tôi

+ Lời nhân vật: Lần sau đừng “ăn cắp trứng gà” nữa nghen!

Câu 2 (trang 74 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): “Điều không tính trước" trong câu chuyện là điều gì? Qua đó em thấy nhân vật Nghi là người như thế nào?

Trả lời:

- “Điều không tính trước” là Nghi mang quyển sách luật bóng đá, câu chuyện kết thúc bằng việc ba người bạn cùng đi xem phim vui vẻ.

=> Em thấy Nghi là cậu bé bộc trực, dễ nóng giận nhưng tốt bụng, biết suy nghĩ và chủ động giải quyết vấn đề khúc mắc.

Câu 3 (trang 74 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Nhân vật " tôi" trong truyện là người như thế nào? Hãy chỉ ra một số chi tiết ( hình dáng, lời nói, suy nghĩ, hành động,...) mà nhà văn đã dùng để khắc họa đặc điểm nhân vật " tôi"

Trả lời:

- Nhân vật “tôi” là cậu bé nóng tính, hiếu chiến nhưng có nghĩa khí, biết nhìn nhận vấn đề để cùng thay đổi.

- Một số chi tiết:

+ Ức nhất là lúc đó bên tôi đang bị dẫn trước một bàn.

+ "Được rồi, nếu mày muốn gây sự, ông sẽ cho mày biết tay!".

+ Cuối cùng, tôi tìm thấy "vũ khí" trong hộp đồ nghề của anh Nghĩa.

+ "Chiều nay mày có đi đánh nhau với tao không?"

+ Tôi khích "Chẳng lẽ mày sợ thằng Nghi! Chính nó đã ăn gian trận bóng hôm nọ, lại còn chọc tức tụi mình nữa! Bỏ qua sao được!"

+ Tôi lên giọng đàn anh.

Câu 4 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Điều gì tạo nên sự hấp dẫn trong kết thúc của câu chuyện (phần 4)

Trả lời:

Kết thúc của câu chuyện đã có sự chuyển biến đột ngột trong cảm xúc, hành động của nhân vật khi nhận ra vấn đề. Từ dự định ban đầu không tốt (đánh nhau, trả thù vặt) đến kết thúc tốt đẹp (ba người bạn vui vẻ khoác vai nhau đi xem phim).

Câu 5 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Theo em, qua câu chuyện, tác giả muốn ca ngợi hay phê phán điều gì? Điều gì đối với em là thấm thía và sâu sắc nhất? Vì sao?

Trả lời:

- Tác giả muốn ca ngợi sự bình tĩnh, suy nghĩ thấu đáo để giải quyết vấn đề trong các mối quan hệ (tình bạn,…) đồng thời phê phán sự nóng giận, mất kiềm chế, hiếu thắng, bốc đồng sẽ gây nên những hậu quả khiến chúng ta hối hận.

- Điều thấm thía nhất với em là sự đoàn kết, thấu hiểu trong tình bạn được xây dựng từ những khoảnh khắc nhỏ nhặt và lựa chọn cách ứng xử của mỗi người trong mỗi tình huống đó.

Câu 6 (trang 75 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Em hiểu như thế nào về kết thúc truyện: "Nắng chiều hắt bóng ba đứa xuống mặt đường thành một khối, giống như người khổng lồ trong truyện cổ”

Trả lời:

- Kết thúc truyện cho thấy mọi khúc mắc đã được hóa giải, ba người bạn thấu hiểu nhau hơn và tình bạn càng thêm bền chặt thành một khối đoàn kết.

B/ Học tốt bài Điều không tính trước

1/ Nội dung chính Điều không tính trước

Trước một xích mích nhỏ, cách hành xử của nhân vật tôi thật trẻ con, nông nổi, thiếu suy nghĩ trong khi đó Nghi lại tìm cách gỡ rối, cùng nhau trở nên tốt hơn. Thay vì thù hẳn thì Nghi đã tạo ra thêm một tình bạn trong sáng, bền chặt.

2/ Bố cục văn bản Điều không tính trước

- Gồm 3 phần:

+ Phần 1: Từ đầu đến “hộp đồ nghề của anh Nghĩa”: nguyên nhân dẫn đến tâm trạng uất ức và muốn đánh nhau của nhân vật “tôi”

+ Phần 2: tiếp theo đến ”thế là nó lăn đùng ra đất”: sự chuẩn bị cho cuộc đánh nhau của nhân vật “tôi” cùng đồng bọn

+ Phần 3: còn lại: hành động bất ngờ của Nghi và sự giảng hòa của ba đứa trẻ

3/ Tóm tắt văn bản Điều không tính trước

Không phục vì bị Nghi cho là mình phạm lỗi việt vị trong trận bóng giao hữu, “tôi” quyết định đánh nhau để giành lại công bằng, thậm chí còn chuẩn bị sẵn vũ khí và rủ thêm Phước làm đồng bọn, nấp sẵn trong bụi cây đánh lén hòng muốn cho Nghi một trận nhớ đời. Thế nhưng khi gặp nhau, hành động của Nghi đã làm cả hai chú bé bất ngờ, Nghi đưa ra một cuốn sách về luật bóng đá để “tôi” đọc tham khảo, còn rủ hai người bạn cùng đi xem phim. “Tôi” và Phước thấy thế bỗng nhiên nguôi giận, không còn muốn đánh nhau nữa, cả ba lại hòa đồng vui vẻ.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Điều không tính trước

- Nội dung: Văn bản kể về việc giải quyết một mâu thuẫn trong trận bóng giữa nhân vật tôi và Nghi. Mỗi người lại có những suy nghĩ và cách giải quyết khác nhau trước một vấn đề. Tuy nhiên, nếu như đoàn kết, giải quyết theo hướng tích cực thì mọi việc sẽ nhẹ nhàng hơn.

- Nghệ thuật:

+ Xây dựng tình huống truyện bất ngờ, gây hài hước, kịch tính.

+  Kể chuyện theo ngôi thứ nhất cùng việc miêu tả tâm lý nhân vật vô cùng chân thực.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 Cánh diều siêu ngắn, hay khác:

• Kiến thức ngữ văn trang 65 - 66

• Bức tranh của em gái tôi

• Thực hành tiếng Việt trang 75 - 76

• Thực hành đọc hiểu: Chích bông ơi!

• Viết bài văn tả cảnh sinh hoạt

• Thảo luận nhóm về một vấn đề trang 82 - 83 - 84

• Tự đánh giá: Nắng trưa bồi hồi

• Hướng dẫn tự học trang 88 Tập 2

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 6 hay khác:

• Soạn Văn lớp 6 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn Văn lớp 6 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn Văn lớp 6 Cánh diều (siêu ngắn)
• Giải lớp 6 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 6 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 6 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---