(Siêu ngắn) Soạn bài Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật - Cánh diều

Bài viết soạn bài Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật trang 48, 49, 50 siêu ngắn gọn sách Ngữ văn 6 Cánh diều giúp học sinh lớp 6 dễ dàng soạn văn 6.

(Siêu ngắn) Soạn bài Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật - Cánh diều

A/ Hướng dẫn soạn bài Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?

1. Chuẩn bị

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng những hiểu biết về văn nghị luận xã hội vào đọc hiểu văn bản này.

– Khi đọc văn bản nghị luận, các em cần chú ý:

+ Nhan đề thường cho biết nội dung, đề tài của bài viết.

+ Ở văn bản này, người viết định bảo vệ hay phản đối điều gì? Để bảo vệ hay phản đối ý kiến đó, người viết đã nêu lên những lí lẽ và bằng chứng nào?

+ Vấn đề bài viết nêu lên có liên quan gì đến cuộc sống hiện nay và với bản thân?

– Đọc trước văn bản Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?. Liên hệ với những hiểu biết của em để đọc hiểu và tìm ra những thông tin liên quan tới bài viết này.

Trả lời:

- Nhan đề văn bản cho biết nội dung văn bản sẽ giải thích lí do chúng ta cần đối xử thân thiện với động vật.

- Trong văn bản người viết muốn bảo vệ tất cả các loại động vật trên trái đất.

- Để bảo vệ ý kiến, người viết đã nêu lên những lí lẽ và bằng chứng:

Lí lẽ	Bằng chứng
Động vật nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ	- nhìn lũ kiến “hành quân” tha mồi về tổ - buộc chỉ vào chân cánh cam làm cánh diều thả chơi…
Động vật gắn liền với cuộc sống con người	- gà trống gọi xóm làng thức dậy - lũ chim chích đùa vui trên cành cây - đàn bò chậm rãi ra đồng làm việc - người nông dân được mẻ tôm, mẻ cá đem về làm thức ăn…
	Mỗi loài động vật đều có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp đối với con người.
Loài người kì thực cũng chỉ là một loài đặc biệt trong thế giới động vật	con người cùng tổ tiên với khỉ và vượn…

- Đây là vấn đề thời sự, có liên quan và sức ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống của con người hiện nay khi sự tồn tại của con người vẫn tiếp tục có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với các loài động vật. Vậy nhưng hiện nay đang diễn ra rất nhiều hành vi phá hoại môi trường sống của động vật, săn bắt động vật khiến các giống loài dần tuyệt chủng.

=> Con người cần có ý thức chung tay bảo vệ môi trường, bảo vệ động vật.

- Thông tin liên quan đến bài viết (tham khảo)

Hơn 70% quần thể động vật hoang dã biến mất trong 50 năm qua

Dữ liệu do báo cáo Sức sống Hành tinh 2024 (Living Planet 2024) của Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới (WWF) do Tổ chức Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên công bố.

Báo cáo cảnh báo rằng một số khu vực trên Trái đất đang tiến đến điểm tới hạn nguy hiểm do sự kết hợp của tình trạng mất môi trường thiên nhiên và biến đổi khí hậu gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với nhân loại. Theo báo cáo, sự suy giảm đa dạng sinh học diễn ra với tốc độ chóng mặt và quy mô chưa từng thấy.

Chỉ số Sức sống Hành tinh do Hiệp hội Động vật học London (ZSL) cung cấp theo dõi gần 35.000 quần thể động vật có xương sống thuộc 5.495 loài từ năm 1970 - 2020. Sự suy giảm mạnh nhất là ở quần thể nước ngọt (85%), tiếp theo là trên cạn (69%) và sau đó là dưới biển (56%).

Báo cáo của WWF nêu chi tiết về sự suy giảm mạnh trong quần thể động vật hoang dã với mức giảm mạnh nhất được ghi nhận ở khu vực Mỹ Latin và Caribe (95%), châu Phi (76%), châu Á - Thái Bình Dương (60%), tiếp theo là Bắc Mỹ (39%), châu Âu và Trung Á (35%).

Tình trạng phá hủy môi trường sống, suy thoái và khai thác quá mức,chủ yếu do hệ thống thực phẩm toàn cầu của con người gây ra, là những mối đe dọa chính đối với quần thể động vật hoang dã trên toàn thế giới. Các loài xâm lấn, bệnh dịch, biến đổi khí hậu và ô nhiễm cũng là những yếu tố dẫn đến tình trạng trên.

Sự suy giảm đáng kể về quần thể động vật hoang dã tác động tiêu cực đến sức khỏe và khả năng phục hồi của môi trường và đẩy thiên nhiên đến gần hơn với các điểm tới hạn thảm khốc, ngưỡng quan trọng dẫn đến sự thay đổi đáng kể và có khả năng không thể đảo ngược. Các điểm tới hạn khu vực (như sự tàn phá của rừng thông Bắc Mỹ, phá hủy rừng mưa Amazon và thực trạng chết hàng loạt của các rạn san hô) có khả năng tạo ra những làn sóng chấn động vượt xa khu vực lân cận, tác động đến an ninh lương thực, sinh kế của người dân và nền kinh tế.

"Thiên nhiên cung cấp nền tảng cho sức khỏe con người, ổn định khí hậu, nền kinh tế thế giới và sự sống trên Trái đất. Báo cáo Sức sống Hành tinh cập nhật các xu hướng trong 50 năm về mức độ chúng ta đã bị tổn thất và các điểm tới hạn sắp tới" - ông Carter Roberts, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc điều hành WWF-US cho biết. "Báo cáo nêu bật các công cụ mạnh mẽ nhất để ngăn chặn sự tổn thất và phù hợp với quy mô của thảm họa. Đây là lời cảnh tỉnh rằng chúng ta cần phải hành động và phải hành động nhanh chóng".

Chỉ số Sức sống Hành tinh cũng tiết lộ những quần thể đã ổn định hoặc tăng lên do những nỗ lực bảo tồn động vật hoang dã hiệu quả, như sự gia tăng quần thể phụ của loài khỉ đột núi khoảng 3% mỗi năm trong giai đoạn 2010 - 2016 ở dãy núi Virunga thuộc khu vực Đông Phi, cũng như sự gia tăng từ 0 đến 6.800 quần thể bò rừng bison trên khắp Trung Âu trong giai đoạn 1970 - 2020.

(Theo vtv.vn)

2. Đọc hiểu

* Trong khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc: 

1. Ý chính của phần (1) là gì?

Ý chính của phần (1): Mối quan hệ mật thiết giữa động vật với con người đặc biệt với  tâm hồn trẻ thơ.

2. Câu nào trong phần (3) cho thấy con người liên quan đến động vật?

Câu “Loài người kì thực cũng chỉ là một loài đặc biệt trong thế giới động vật mà thôi”

3. Tranh minh họa gợi cho em suy nghĩ gì?

Bức tranh gợi cho em suy nghĩ về sự hòa hợp mật thiết của trẻ em với động vật, từ đó nêu cao trách nhiệm của mọi người giúp bảo vệ môi trường sống của các loại động vật cũng chính là cách tạo môi trường phát triển hoàn thiện cho trẻ em.

4. "Môi trường sinh tồn" là gì?

Môi trường sinh tồn là một hệ sinh thái bao gồm các động vật, sinh vật, yếu tố vật lí, ở đó con người cùng nhau sinh sống và tồn tại.

5. Phần (4) nói về thực trạng nào đáng báo động?

Phần (4) nói đến tình trạng môi trường của các loài động vật đang bị đe dọa, chiến lĩnh, phá hoại dưới bàn tay con người.

6. Ý chính của phần 5 là gì?

Ý chính: con người cần thay đổi suy nghĩ và hành động để bảo vệ động vật.

* Sau khi đọc

Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc: 

Câu 1 (trang 50 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Tìm hiểu nghĩa của các từ ngữ in đậm trong các dòng sau:

a) “Qua nghiên cứu, khỉ và vượn có cùng tổ tiên với con người,...”

b) “Mỗi loài động vật đều có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp đối với con người”

c) “Mỗi loài động vật tồn tại... là kết quả của tạo hoá trong hàng tỉ năm...”

d) ...không ít loài đã hoặc đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng hoàn toàn”

Trả lời:

a) tổ tiên: từ sinh vật cổ đại đã biến hoá thành một loại sinh vật hiện đại, trong quan hệ với những sinh vật hiện đại này

b) trực tiếp: có quan hệ thẳng với đối tượng tiếp xúc, không qua khâu trung gian gián tiếp: không có quan hệ thẳng với đối tượng tiếp xúc mà phải qua khâu trung gian

c) tạo hóa: chỉ tự nhiên giới tạo ra muôn vật.

d) tuyệt chủng: bị mất hẳn nòi giống.

Câu 2 (trang 50 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Theo tác giả, tại sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? Dẫn ra một lí lẽ có trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất.

Trả lời:

- Chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật vì mỗi loài động vật đều có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp, gắn liền với cuộc sống con người.

- Lí lẽ quan trọng nhất:

+ Động vật nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ.

+ Động vật gắn với cuộc sống con người.

Câu 3 (trang 50 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Tác giả đã thể hiện thái độ như thế nào trước việc con người đối xử không thân thiện với động vật? Thái độ ấy thể hiện rõ nhất ở câu văn nào trong văn bản?

Trả lời:

- Tác giả thể hiện thái độ bất bình, không thể chấp nhận trước hành động không thân thiện của con người với động vật.

- Cân văn thể hiện rõ thái độ: Môi trường sống của động vật bị con người chiếm lĩnh, phá hoại, không ít loài đã hoặc đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng hoàn toàn.

Câu 4 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Hãy tìm trong văn bản một ví dụ, trong đó, người viết nêu lên lí lẽ và dẫn ra các bằng chứng làm sáng tỏ lí lẽ ấy.

Lí lẽ	Bằng chứng
Vì vậy, khó mà tưởng tượng được rằng nếu không có động vật thì cuộc sống của con người sẽ ra sao	Buổi sáng tinh mơ, gà trống gáy vang ò ó o gọi xóm làng thức dậy , lũ chim chích vui trên cành cây, đàn bò chậm rãi ra đồng làm việc. Người nông dân ra bờ sông cất vó, được mẻ tôm, mẻ cá nào đem về chế biến thành những món ăn thanh đạm của thôn quê.

Trả lời:

Lí lẽ	Bằng chứng
Vì vậy, khó mà tưởng tượng được rằng nếu không có động vật thì cuộc sống của con người sẽ ra sao	Buổi sáng tinh mơ, gà trống gáy vang ò ó o gọi xóm làng thức dậy , lũ chim chích vui trên cành cây, đàn bò chậm rãi ra đồng làm việc. Người nông dân ra bờ sông cất vó, được mẻ tôm, mẻ cá nào đem về chế biến thành những món ăn thanh đạm của thôn quê.
Những loài động vật nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ	Đứng nhìn lũ kiến hành quân tha mồi về tổ, buộc chỉ vào chân cánh cam làm cánh diều thả chơi
Loài người kì thực cũng chỉ là một loài đặc biệt trong thế giới động vật mà thôi	- Nhìn cảnh khỉ mẹ cho con bú, bóc chuối bằng những ngón tay khéo léo, chúng ta không khỏi ngạc nhiên tự hỏi: Sao chúng có thể giống con người đến vậy - Qua nghiên cứu khỉ và vượn có cùng tổ tiên với con người

Câu 5 (trang 51 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 2): Văn bản trên giúp em hiểu biết thêm gì về động vật? Tìm thêm các lí lẽ hoặc bằng chứng khác để làm sáng rõ sự cần thiết phải thân thiện với động vật?

Trả lời:

- Văn bản giúp em hiểu hơn về thế giới động vật phong phú và đa dạng, sự ảnh hưởng của thế giới đó với cuộc sống mỗi người. Vì vậy, mỗi người cần góp phần chung tay giúp bảo vệ sự sinh tồn của các giống loài động vật để trái đất.

- Một số lí lẽ, bằng chứng khác:

Lí lẽ	Bằng chứng
Động vật giúp cân bằng sự đa dạng sinh học trên thế giới	Hiện có khoảng 10 tới 15 triệu loài sinh vật sinh sống trên hành tinh. Tất cả các cá thể sống đều là một phần của mạng lưới phức tạp, cân bằng một cách tinh vi gọi là sinh quyển. Ngược lại, sinh quyển của trái đất của tạo nên bởi vô số các hệ sinh thái bao gồm các loài động thực vật và môi trường sống tự nhiên của chúng. Sự biến mất của một loài sẽ gây nên phản ứng dây chuyền, ảnh hưởng tới rất nhiều loài khác. Đặc biệt đối với các loài có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái thì sự tuyệt chủng của chúng có thể dẫn đến những hậu họa khó lường chẳng hạn như sói xám được cho là một trong những loài động vật có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái. Mỗi loài đều có những giá trị ẩn sâu bên trong. Việc làm biến mất một loài sinh vật được ví như xé những trang giấy ra khỏi cuốn vở nhưng chưa kịp đọc.
Bảo vệ động vật giúp lưu truyền các giá trị vô giá của tự nhiên cho các thế hệ con người	- Thiên nhiên mang đến lợi ích nông nghiệp: Người nông dân thường sử dụng các loại côn trùng và động vật ăn sâu bọ để tiêu diệt sâu bọ gây hại cho mùa màng. Bên cạnh đó là sử dụng các loại cây trồng chứa độc tố tự nhiên đẩy lùi công trùng gây hại, chúng là những thiên địch, là biện pháp thay thế vừa an toàn, vừa hiệu quả đồng thời còn đảm bảo an toàn và thân thiện với môi trường, ít tốn kém hơn các loại thuốc hóa học tổng hợp. - Thiên nhiên giúp điều tiết môi trường: Việc bảo vệ động vật hoang dã có ý nghĩa rất quan trọng trong việc điều tiết và đánh giá chất lượng của môi trường.

B/ Học tốt bài Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?

1/ Nội dung chính Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?

Văn bản thuyết phục mọi người cần phải đối xử thân thiện với động vật bởi chúng gần gũi với chúng ta, có mối quan hệ gián tiếp hoặc trực tiếp ảnh hưởng đến đời sống của con người. Và bảo vệ động vật chính là bảo vệ chính bản thân mình.

2/ Bố cục văn bản Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?

- Gồm 3 phần:

+ Phần 1: Từ đầu…”là môi trường sinh tồn của con người”: Vai trò của động vật trong cuộc sống của con người.

+ Phần 2: Tiếp…”không nương tay”: Thực trạng cuộc sống của động vật trong những năm gần đây.

+ Phần 3: còn lại: Bài học nhận thức của con người

3/ Tóm tắt văn bản Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?

Động vật không hề xa lạ mà vô cùng gần gũi với đời sống con người và không thể tưởng tượng được nếu không có chúng thì cuộc sống sẽ ra như thế nào. Thực ra loài người cũng chỉ là một loài đặc biệt trong thế giới động vật mà thôi. Mỗi loài đều có quan hệ với con người. Gần đây, môi trường sống của các loài vật bị phá hủy. Nếu thực sự là chủ nhân muôn loài thì chúng ta phải bảo vệ ngôi nhà chung Trái Đất.

4/ Nội dung, nghệ thuật văn bản Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?

- Nội dung: Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? nhấn mạnh vai trò quan trọng của động vật đối với con người cũng như Trái Đất. Bên cạnh đó, tác giả còn nêu ra hiện trạng hành động sai trái của động vật cùng lời nhắn nhủ con người phải đặt mình vào vị trí của động vật và bảo vệ chúng.

- Nghệ thuật: Lập luận chặt chẽ cùng những lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 Cánh diều siêu ngắn, hay khác:

• Kiến thức ngữ văn trang 47 - 48

• Khan hiếm nước ngọt

• Thực hành tiếng Việt trang 54 - 55

• Thực hành đọc hiểu: Tại sao nên có vật nuôi trong nhà?

• Viết bài văn trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống

• Trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống

• Tự đánh giá: Thế giới ra sao nếu không có cây xanh?

• Hướng dẫn tự học trang 64

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 6 hay khác:

• Soạn Văn lớp 6 Cánh diều (hay nhất)
• Soạn Văn lớp 6 Cánh diều (ngắn nhất)
• Soạn Văn lớp 6 Cánh diều (siêu ngắn)
• Giải lớp 6 Cánh diều (các môn học)
• Giải lớp 6 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 6 Chân trời sáng tạo (các môn học)

---