Giáo án Sinh học 12 Bài 8: Quy luật Menđen: Quy luật phân li

* Hoạt động 1: Phương pháp nghiên cứu di truyền của Men đen.

GV: Phương pháp lai và phân tích con lai của Menđen được thể hiện như thế nào?

HS: Trình bày các bước trong phương pháp lai và phân tích con lai của Menđen.

GV: yêu cầu HS nêu thí nghiệm và cách suy luận của Menđen.

HS : trình bày

GV: Nhận xét và bổ sung để hoàn thiện kiến thức.

I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN CỦA MEN ĐEN.

1. Phương pháp lai và phân tích con lai của Menđen.

- Tạo dòng thuần về từng tính trạng.

- Lai các dòng thuần chủng khác biệt về 1 hoặc 2 tính trạng rồi phân tích kết quả lai ở F₁, F₂, F₃.

- Sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai sau đó đưa ra giả thuyết để giải thích kết quả.

- Tiến hành thí nghiệm chứng minh cho giả thuyết.

2. Thí nghiệm và cách suy luận khoa học của Menđen.

* Hoạt động 2: Tìm hiểu về hình thành giả thuyết khoa học.

GV: Menđen đã đưa ra giả thuyết như thế nào để giải thích kết quả phân li kiểu gen ở F1: 1:2:1?

HS: Nghiên cứu thông tin SGK, trình bày giả thuyết và viết sơ đồ lai.

GV: Nhận xét, đánh giá, bổ sung để hoàn thiện kiến thức.

GV: Theo em Men đen đã thực hiện phép lai như thế nào để kiểm tra lại giả thuyết của mình?

HS: Lai cây dị hợp với cây đồng hợp tử lặn aa.

GV: Hãy phát biểu nội dung của qui luật phân li theo thuật ngữ hiện đại?

HS: Tham khảo phần in nghiên SGK trang 35, liên hệ kiến thức lớp 9 trả lời.

II. HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC.

1. Nội dung giả thuyết:

- Mỗi tính trạng đều do 1 cặp nhân tố di truyền qui định. Trong tế bào nhân tố di truyền không hòa trộn vào nhau.

+  Bố (mẹ) chỉ truyền cho con (qua giao tử) một trong 2 thành viên của nhân tố di truyền.

+ Khi thụ tinh, các giao tử kết hợp với nhau một cách ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử.

Quy ước: alen A- hoa đỏ > alen a- hoa trắng

2. Kiểm tra giả thuyết:

- Bằng phép lai phân tích (lai kiểm nghiệm): Tiến hành ở 7 tính trạng khác nhau, cho F1 lai với cây hoa trắng cho tỉ lệ kiểu hình xấp xỉ 1:1

- Sơ đồ lai như dự đoán của Men đen.

3. Nội dung qui luật:

- Mỗi tính trạng được qui định bởi 1 cặp alen.

- Các alen của bố, mẹ tồn tại trong tế bào của cơ thể con một cách riêng rẽ, không hòa trộn vào nhau.

- Khi hình thành giao tử,  các thành viên của cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên 50% số giao tử chứa alen này và 50% số giao tử chứa alen kia.

* Hoạt động 3: Cơ sở tế bào học của qui luật phân li.

GV: Yêu cầu HS quan sát hình 8.2 SGK phóng to và cho biết: Hình này thể hiện điều gì? Vị trí của alen A so với alen a trên NST? Sự phân li của NST và sự phân li của các gen trên đó? Tỉ lệ giao tử chứa alen A và tỉ lệ chứa alen a? (ngang nhau)

Điều gì quyết định tỉ lệ này?

HS: Nghiên cứu thông tin SGK trang 35 và 36 để trả lời.

III. CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC CỦA QUI LUẬT PHÂN LI.

- Trong tế bào sinh dưỡng, các gen và các NST luôn tồn tại thành từng cặp. Các gen nằm trên các NST.

- Khi giảm phân tạo giao tử, các thành viên của một cặp alen, mỗi NST trong từng cặp NST tương đồng phân li đồng đều về các giao tử.

- Lôcut: là vị trí xác định của gen trên NST.

- Alen: là những trạng thái khác nhau của cùng 1 gen.