Đề thi thử 2024 Văn trường THPT Nguyễn Viết Xuân

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

4,0

1

- Đề tài của văn bản: người đi săn.

0,5

2

- Người kể chuyện sử dụng ngôi kể thứ ba, điểm nhìn toàn tri.

- Dấu hiệu nhận biết: người kể chuyện xưng hô với nhân vật là “lão, mụ”; người kể không tham gia vào câu chuyện, quan sát từ bên ngoài và kể lại toàn bộ câu chuyện.

0,5

3

Phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tư từ:

- Ẩn dụ: con công múa, cái cánh ánh cầu vồng ngũ sắc; khẩu súng. Hình ảnh con công: tượng trưng cho cái đẹp; khẩu súng: biểu tượng của sự tàn ác, nhẫn tâm.

- Hiệu quả nghệ thuật:

+ Làm tăng tính gợi hình, gợi cảm, cô đọng, hàm súc, đa nghĩa cho lời văn.

+ Thể hiện bản chất tàn bạo của lão thợ săn. Cái đẹp, vũ điệu của con công không thể cảm hoá được lão thợ săn. Họng súng của hắn như mù loà tàn nhẫn giương lên bắn chết con công.

+ Nỗi day dứt của nhà văn trước bản chất bạo tàn của con người.

0,25

0,75

4

- Ước mơ của lão thợ săn là săn được con thú lớn nhất đời mình.

- Nhận xét:

+ Ước mơ của lão thợ săn gắn liền với tham vọng. Hành trình thực hiện ước mơ chính là hành trình hoá thú của một con người. Bản năng thú tính trỗi dậy, lớn dần, lấn át phần người và lão trở thành con mãnh thú đáng sợ.

+ Tư tưởng của nhà văn: cảnh tỉnh con người về hậu quả của lối sống bản năng, tàn nhẫn, vô nhân tính.

0,25

0,75

5

- Chủ đề của câu chuyện: Bi kịch của lão thợ săn khi chìm trong tham vọng của mình. Truyện có ý nghĩa thức tỉnh mỗi con người về hậu quả của lối sống bản năng. Con người cần đấu tranh với chính mình để hoàn thiện nhân cách.

- Chia sẻ góc nhìn của bản thân: trong mỗi con người đều có phần bản năng và ý thức xã hội. Nếu phần bản năng không được kiểm soát, con người sẽ sa xuống thành loài mãnh thú tàn bạo. Câu chuyện của Nguyễn Huy Thiệp đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về hiện tượng người tha hoá, mất nhân tính trong xã hội hiện nay.

(Lưu ý: Chấp nhận những chia sẻ và góc nhìn chủ quan của HS, nếu lí giải thuyết phục)

0,5

0,5

II

VIẾT

6,0

1

Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận về chi tiết: “Một vết đạn xuyên qua trán lão. Lão đã bắn được con thú lớn nhất đời mình”.

2,0

a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn

Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng-phân-hợp, móc xích hoặc song hành.  

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: cảm nhận về một chi tiết nghệ thuật.

0,25

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận.

Xác định được các ý phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý:  

* Vị trí của chi tiết trong mạch truyện: chi tiết lão thợ săn tự bắn vào trán mình, đó là lúc hắn bắn được con thú lớn nhất đời mình nằm ở phần kết thúc truyện.

* Phân tích giá trị của chi tiết:

- Giá trị nội dung:

+ Bộc lộ ý nghĩa nhan đề: Nhan đề đặt ra một ẩn số về con thú lớn nhất mà lão thợ săn mong ước cả đời. Chi tiết kết thúc truyện đã bất ngờ hé lộ, hoá ra con thú lớn nhất đời không phải con vật trong thế giới tự nhiên mà là con thú tồn tại ngay trong bản thân người thợ săn.

+ Thể hiện tính cách nhân vật: bạo tàn, vô nhân tính. Con thú lớn nhất là hình ảnh ẩn dụ cho phần con, phần bản năng. Khi phần lương tri mất đi, phần bản năng chi phối hành động, suy nghĩ, lối sống thì lão thợ săn sa xuống thành loài ác thú. Vì vậy, cuộc đời lão thợ săn kết thúc trong bi kịch.

+ Thể hiện chủ đề của tác phẩm: nhà văn trăn trở trước vấn đề con người tha hoá, vô nhân tính trong xã hội hiện nay.

- Giá trị nghệ thuật: làm tăng tính sinh động, hấp dẫn cho câu chuyện; là mảnh ghép không thể thiếu của cốt truyện.

* Đánh giá: chi tiết nghệ thuật độc đáo, đặc sắc làm nên tầm vóc nhà văn lớn; nhà văn thức tỉnh con người đấu tranh với phần bản năng để hoàn thiện phần người cao quý.

0,75

d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:

- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

0,25

đ. Diễn đạt:

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25

e. Sáng tạo:

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,25

2

Viết bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ về chủ đề: tuổi trẻ Việt Nam với việc giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.

4,0

a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài:

Xác định được yêu cầu cảu kiểu bài: nghị luận xã hội.

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: tuổi trẻ Việt Nam với việc giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.

0,5

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết:

- Xác định được các chính của bài viết.

- Sắp xếp các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận:

* Giới thiệu vấn đề nghị luận.

* Triển khai vấn đề nghị luận:

- Giải thích: Ý kiến của PGS.TS Nguyễn Chí Hiếu khẳng định sự tác động mạnh mẽ của Toàn cầu hoá và Cách mạng công nghiệp 4.0 tới mọi mặt kinh tế, xã hội, văn hoá. Đặc biệt, những ảnh hưởng tiêu cực làm mất đi các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Bối cảnh ấy đặt ra nhiệm vụ lớn lao cho tuổi trẻ Việt Nam trong việc giữ gìn bản sắc văn hoá.

- Bàn luận:

+ Tuổi trẻ Việt Nam cần nhận thức được những thách thức đặt ra với nền văn hoá dân tộc trong bối cảnh thời đại hôm nay: Thực trạng nhiều phản giá trị, phản văn hóa, tư tưởng độc hại dễ dàng xâm nhập, hoà trộn, du nhập vào nền văn hoá nước ta. Nguyên nhân: do sự gia tăng liên kết giữa các quốc gia về kinh tế, chính trị, văn hoá trên phạm vi toàn cầu. Thời đại của vạn vật kết nối Internet, thông tin bùng nổ từ công nghệ số, giới trẻ dễ dàng tiếp thu những luồng văn hoá mới tràn vào. Hậu quả: truyền thống văn hoá dân tộc đứng trước nguy cơ bị biến dạng, các giá trị đạo đức tốt đẹp bị băng hoại (HS nêu dẫn chứng).

+ Trách nhiệm của tuổi trẻ trong việc giữ gìn bản sắc văn hoá: bởi tuổi trẻ là chủ nhân tương lai của đất nước. Tuổi trẻ vốn nhạy bén, có khả năng tiếp thu khoa học, công nghệ.

+ Giải pháp giúp tuổi trẻ giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc: hiểu và tôn vinh những giá trị cốt lõi của văn hoá dân tộc, truyền thống cao đẹp từ ngàn đời (đoàn kết, sẻ chia, tôn sư trọng đạo, uống nước nhớ nguồn, yêu nước, chăm chỉ, trung thực, yêu lao động, …); quảng bá văn hoá dân tộc với bạn bè năm châu; tích cực đấu tranh với những hành vi bôi nhọ, làm xấu đi vẻ đẹp hình ảnh con người Việt Nam; nói không với những trào lưu, xu hướng phản văn hoá, …

+ Phản bác quan điểm trái chiều: đề xuất ý kiến trái chiều; lập luận bác bỏ quan điểm phiến diện. “Tuổi trẻ dễ dàng tiếp thu luồng văn hoá ngoại lai, ..”

* Khẳng định lại vấn đề nghị luận và rút ra bài học về lẽ sống cho tuổi trẻ hôm nay.

*Lưu ý: Học sinh có thể đề xuất ý kiến khác nhưng cần đảm bảo mạch lạc, đúng với vấn đề nghị luận.

2,0

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:

- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật

0,5

đ. Diễn đạt:

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản.

0,25

e. Sáng tạo:

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5

Tổng điểm

10,0