Giáo án Hóa học 8 Chương 1: Chất - Nguyên tử - Phân tử mới nhất

- Giáo viên đọc cho HS nghe bài thơ: “Hóa học là gì ?”

Là hoá học nghĩa là chai với lọ

Là bình to, bình nhỏ... đủ thứ bình

Là ống dài, ống ngắn xếp linh tinh

Là ống nghiệm, bình cầu xếp bên nhau như hình với bóng

***

Là hoá học nghĩa là làm phản ứng

Cho bay hơi, ngưng tụ, thăng hoa

Nào là đun, gạn, lọc, trung hoà

Oxi hóa, chuẩn độ, kết tủa

***

Nhà Hoá học là chấp nhận "đau khổ"

Đứng run chân, tay mỏi lắc, mắt mờ

Nhưng tìm ra được triệu chất bất ngờ

Khiến cuộc đời nghiêng mình bên Hoá học

GV: Qua bài thơ trên, các em hình dung học hóa học là học như thế nào?

(Để HS tự trả lời thoải mái)

GV: Lên lớp 8 các em sẽ học thêm một bộ môn mới đó là môn hoá học. Vậy hoá học là gì? Hoá học có vai trò như thế nào trong cuộc sống của chúng ta? Phải làm gì để có thể học tốt môn Hoá Học? Bài học hôm nay sẽ giúp các em có câu trả lời ở trên.

-Yêu cầu HS quan sát dụng cụ và hoá chất cần thiết cho TN theo SGK. Giới thiệu dụng cụ, hoá chất

- Treo bảng phụ có ghi cách tiến hành thí nghiệm 1,2 sgk/3.

-Gv vừa biểu diễn TN vừa giới thiệu cách làm cho HS.

- Gv hỏi:

+ HS phát biểu trạng thái, màu sắc của các chất ban đầu?

+Phát biểu những gì em nhìn thấy sau khi gv tiến hành thí nghiệm ?

GV nói thêm:

+ Chất lắng xuống đáy ON là ở thể rắn.

+Cái đinh sắt là thể rắn.

GV hỏi:

+ Ở ON₁, em thấy có gì thay đổi?

+ Ở ON₂, em thấy có gì thay đổi?

GV: Hiện tượng sôi lên ở ON₂ là các bọt khí giống như nước sôi.

?Em kết luận gì qua 2 thí nghiệm trên?

?Vậy Hoá Học là gì?

Chuyển ý: Hóa học có vai trò như thế nào trong cuộc sống của chúng ta?

-Quan sát dụng cụ và hoá chất

- Đọc

-Quan sát

-ON₁: Chất lỏng màu không màu với chất lỏng màu xanh.

-ON₂: Chất lỏng ko màu và 1 đinh sắt.

-TN1: chất màu xanh lắng xuống đáy ống nghiệm.

-TN2: Chất trong ống nghiệm sôi lên.

-Từ 2 chất lỏng biến thành chất rắn.

-Từ 1 chất rắn trộn với 1 chất lỏng biến thành chất khí.

-TN1:Có chất không tan trong nước.

TN2: có chất khí bay lên.

-Có sự biến đổi chất.

“Hoá học là khoa học nghiên cứu các chất, sự biến đổi chất …”

I. Hoá học là gì?

Hoá học là khoa học nghiên cứu các chất, sự biến đổi chất …

? Yêu cầu HS thảo luận 3 câu hỏi sgk của mục II?

?Gọi 1 đại diện nhóm trả lời

GV: Kết luận

-Cho HS quan sát một số tranh ảnh, tư liệu về ứng dụng của hóa học.

-Đọc phần nhận xét sgk của mục II

? Hóa học có vai trò như thế nào trong cuộc sống của chúng ta?

Chuyển ý: Muốn học tốt môn hóa học chúng ta cần phải làm gì?

HS thảo luận nhóm trong 4 phút.

-Đại diện nhóm trả lời.

a.Nồi, dao, kéo …

b.Phân, thuốc, chất bảo quản…

c.Giấy, bút, thước …

HS khác nghe và bổ sung

-1 HS đọc

-Hóa học có vai trò rất quan trọng.

II. Hoá học có vai trò như thế nào trong cuộc sống chúng ta?

Hóa học có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta.

GV: cho các nhóm thảo luận câu hỏi sau

1) Các hoạt động cần chú ý khi học tập môn hoá học?

2) Phương pháp học tập môn hoá học như thế nào là tốt?

-Gọi đại diện 1 nhóm trả lời.

GV: cho các nhóm bổ sung, nhận xét và treo bảng phụ ghi câu trả lời

? Vậy học thế nào thì được coi là học tốt môn Hoá Học?

?Để học tốt cần có phương pháp học như thế nào?

HS thảo luận trả lời 2 câu hỏi khoảng 3 phút.

-Đại diện 1 nhóm trả lời.

-Các nhóm nghe nhận xét, bổ sung.

-Là nắm vững và có khả năng vận dụng kiến thức đã học.

-Đọc SGK.

1.Khi học tập môn hóa học các em cần chú ý thực hiện các hoạt động: Tự thu thập, tìm kiếm kiến thức, xử lí thông tin, vận dụng và ghi nhớ.

2. Phương pháp học tập môn hóa học như thế nào là tốt?

→ Học tốt môn hóa học là nắm vững và có khả năng vận dụng kiến thức đã học.

GV yêu cầu HS gấp sách vở lại, trả lời nhanh các câu hỏi:

- Hoá học là gì?

- Vai trò của hoá học trong cuộc sống của chúng ta

- Khi học tập môn hoá học chúng ta cần chú ý các hoạt động nào?

- Phương pháp học tập tốt môn hoá học?

- Học như thế nào thì được coi là học tập tốt môn hoá học?

-HS tự phát biểu những điều mình đã lĩnh hội

-Mỗi bạn tìm 5 đồ vật trong gia đình. Và tìm hiểu xem mỗi đồ vật đó được làm từ chất liệu gì?

- Liệt kê những điều em biết về nước tự nhiên.

Chia lớp học thành 4 đội, các đội thảo luận và đại diện các đội lên bảng ghi 10 đồ vật và cho biết mỗi đồ vật được làm từ những chất nào?

Ví dụ: cái bàn làm từ gỗ, cái lốp xe làm từ cao su …

Đội nào làm xong sớm và đúng nhiều hơn được thưởng.

Đội thua sẽ bị phạt theo quản trò.

Hằng ngày chúng ta thường tiếp xúc và dùng hạt gạo, củ khoai, chuối, xe đạp … và cả bầu khí quyển. Những vật thể này có phải là chất không? Chất và vật thể có gì khác khác nhau? Bài học hôm nay sẽ giúp cho các em trả lời câu hỏi trên?

GV: Hãy kể tên một số đồ dùng, con vật, cây cối quanh ta?

-Những dụng cụ mà các em vừa kể cô gọi là vật thể

GV: Cây cảnh, hoa: có ở đâu?

-Những vật thể có ở trong thiên nhiên ta gọi là vật thể tự nhiên.

GV: Bàn, ghế, sách, vở do đâu mà có?

-Ta gọi những vật thể đó là vật thể nhân tạo.

?Vậy, vật thể được chia thành mấy loại? Kể tên?

-Treo bảng phụ và phát phiếu học tập số 1 chia nhóm cho HS hoàn thiện (3’)

- Cho các nhóm nhận xét, bổ sung

-Gv kết luận

? Em hãy cho biết chất có ở đâu?

-Cho HS thảo luận làm bài tập số 3 sgk. Hãy chỉ ra đâu là vật thể, là chất trong phần I.

-Cho các nhóm khác nhận xét, bổ sung và gv kết luận.

Chuyển ý: Chất có những tính chất nào? Việc hiểu biết tính chất của chất có lợi gì?

-Bàn, ghế, sách, vở, cây cảnh, con chó …

-Nghe GV bổ sung.

-Trong đất mọc lên.

-Do con người làm ra.

-Hai loại: Tự nhiên và nhận tạo

- Hoàn thành phiếu học tập số 1 (3’)

-Các nhóm còn lại nhận xét, bổ sung.

-Chất có ở vật thể

HS thảo luận hoàn thành bài tập 3/11 (2’)

a. Vật thể: người, bút chì, dây điện, áo, xe đạp.

b. Chất: nước, than chì, chất dẻo, xenlulozơ, nilon, sắt, nhôm

-Các nhóm khác nhận xét, bổ sung (nếu có)

I. Chất có ở đâu?

-Vật thể chia thành 2 loại:

+Vật thể tự nhiên.

+Vật thể nhân tạo.

- Chất có ở khắp nơi, ở đâu có vật thể là ở đó có chất.

-Yêu cầu HS đọc phần 1 sgk

-Giới thiệu: nhôm, lưu huỳnh, P đỏ cho HS quan sát, nêu tính chất bề ngoài?

-Dựa vào tính chất nào ta nhận biết được chúng?

- Làm thế nào để biết được nhiệt độ sôi của chất ? (giáo viên dùng tranh 1.2 SGK)

?Những biểu hiện nào của chất gọi là tính chất vật lý.

- GV giới thiệu dụng cụ, mô tả cách tiến hành thí nghiệm và làm thí nghiệm thử tính dẫn điện của S và Al

?Qua thí nghiệm trên ta biết được TCHH của chất. Làm thế nào biết được tính chất của chất ?

GV: cho HS phát dụng cụ cho HS: mẫu lưu huỳnh, dây điện bằng nhôm, đồng, đinh sắt … và quan sát hình 1.1; 1.2 sgk

? Yêu cầu HS thảo luận làm thí nghiệm hoàn thành phiếu học tập số 2. (5’)

-Gọi 1 đại diện các nhóm nhận xét, bổ sung (nếu có)

?Dấu hiệu nào để nhận biết TCHH của chất?

Chú ý: Biểu thức tính khối lượng riêng (HS đã học ở môn vật lí 6 ) D = m/V

- Cho HS quan sát lọ nước cất và lọ cồn 900

?Hãy nêu những tính chất giống nhau và khác nhau của nước và cồn?

GV: làm thí nghiệm chứng minh tính chất khác nhau.

?Để biết được những TCHH của chất ta cần phải làm gì?

GV giới thiệu lọ đựng axit sunfuric đặc yêu cầu HS mô tả tính chất bề ngoài.

GV: Là chất làm bỏng cháy thịt da, vải.

? Em phải sử dụng chất này như thế nào?

? Việc hiểu biết tính chất của chất có lợi gì?

? Nêu một số tính chất biết được về cao su ? Ứng dụng của những tính chất này?

GV kể một số câu chuyện về tác hại của việc sử dụng chất không đúng do không hiểu biết tính chất của chất

?Qua những thông tin trên, hãy cho biết việc hiểu t/c của chất có lợi gì?

- HS đọc thông tin, trả lời.

-HS quan sát mẫu chất và nêu nhận xét:

- Dựa vào chất rắn, màu sắc, ánh kim

- HS quan sát hình vẽ, dựa vào kiến thức vật lý 6 để trả lời: dùng nhiệt kế để đo

- Trạng thái (thể), màu, mùi, vị, tính tan, nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy, khối lượng riêng, tính dẫn điện, dẫn nhiệt,…

-HS tiến hành thử tính dẫn điện của S và Al.

-Làm thí nghiệm

- HS nhận dụng cụ

HS thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập số 2 (5’)

-Đại diện nhóm rút ra nhận xét

Khả năng biến đổi chất, khả năng bị phân hủy,tính chất cháy , nổ...

HS trả lời theo nội dung sgk

- Giống: chất lỏng, không màu

- Khác: Cồn cháy được, nước không cháy …

-Quan sát

-Quan sát: màu sắc, trạng thái …

-Dùng dụng cụ đo: ts, tn/c, khối lượng riêng …

-Làm thí nghiệm: tính tan, tính dẫn diện, dẫn nhiệt…

-Trạng thái lỏng, hơi sánh.

-Không để axit dây vào người, quần áo

+Giúp ta phân biệt được chất này với chất khác

+ Biết sử dụng chất

+ Biết ứng dụng chất thích hợp trong đời sống sản xuất.

-Có tính đàn hồi, không thấm nước, chịu mài mòn chế tạo lốp xe.

II. Tính chất của chất.

1. Mỗi chất có những tính chất nhất định

-Tính chất vật lí: Trạng thái (thể), màu, mùi, vị, tính tan, nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy, khối lượng riêng, tính dẫn điện, dẫn nhiệt,…

-Tính chất hoá học: Khả năng biến đổi chất, khả năng bị phân hủy, tính chất cháy, nổ...

*Để biết được tính chất cần phải:

-Quan sát: màu sắc, trạng thái …

-Dùng dụng cụ đo: ts, tn/c, khối lượng riêng …

-Làm thí nghiệm: tính tan, tính dẫn diện, dẫn nhiệt…

2. Việc hiểu biết tính chất của chất có lợi gì?

a. Giúp phân biệt chất này với chất khác, tức nhận biết được chất.

b. Biết cách sử dụng chất.

c. Biết ứng dụng chất thích hợp trong đời sống và sản xuất.

Hoạt động 3: Luyện tập – củng cố (4 phút)

Hãy phân biệt từ nào gạch chân chỉ vật thể tự nhiên, vật thể nhân tạo hay chất trong các câu sau:

a. Trong quả chanh có nước, axit xitric (vị chua) và một số chất khác.

b. Cốc bằng thuỷ tinh dễ vỡ hơn so với cốc bằng chất dẻo

c. Thuốc đầu que diêm được trộn một ít lưu huỳnh

d. Quặng apatit ở Lào Cai chứa canxi photphat với hàm lượng cao

e. Bóng đèn điện được chế tạo bằng thuỷ tinh, đồng và vonfam (một kim loại chịu nóng dùng làm dây tóc)

* Đáp án:

Hoạt động 4: Vận dụng (4 phút)

Một bạn HS làm thí nghiệm sau: Cho vài viên kẽm và ống nghiệm chứa dung dịch axit clohiđric được kẹp trên giá đỡ thì có khí hiđro bay ra ngoài và dung dịch chứa kẽm clorua trong suốt. Hãy cho biết đâu là chất? Đâu là vật thể trong các từ gạch chân.

* Đáp án:

-Vật thể: Ống nghiệm, giá đỡ

-Chất: kẽm, axit clohdric, kẽm clorua, khí hiđro.

Hoạt động 5: Tìm tòi, mở rộng (2 phút)

a. Học bài và làm bài tập có trong sách giáo khoa.

b. HS ở mỗi bàn chuẩn bị 1 vỏ chai nước khoáng mới, lọ nước cất …và xem trước phần III.