Giáo án Hóa học 8 Chương 4: Oxi - Không khí mới nhất

Hoạt động 1: Khởi động (3’)

- Ở học kì I chúng ta đẫ tìm hiểu về chất (đơn chất và hợp chất). Bắt đầu từ học kì này chúng ta đi tìm hiểu các đơn chất và hợp chất cụ thể có trong tự nhên mà chung ta đã được sử dụng hàng ngày. Hôm nay chúng ta tìm hiểu chương tiếp theo là: OXI – KHÔNG KHÍ.

- Oxi là nguyên tố hóa học phổ biến nhất (chiếm 49,4% khối lượng vỏ Trái Đất). Oxi có nhiều trong không khí, nước,… Vậy oxi có những tính chất vật lí gì? Tính chất hóa học nào ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay.

- Bài học gồm 2 tiết: Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu phần I và phần 1 trong II

Hoạt động 2: Hình thành kiến thức (35 phút)

Hoạt động 2.1. Tìm hiểu tính chất vật lý (10’)

? Gọi 1 HS nêu KHHH, CTHH, NTK, PTK của oxi

?Trong tự nhiên, oxi có ở đâu?

+ Đơn chất: không khí

+ Hợp chất: nước, đường, quặng sắt, đất, đá, cơ thể ngưòi và động, thực vật…

-Cho HS quan sát lọ đựng khí chứa Oxi

? Cho biết trạng thái, màu sắc, mùi vị của khí oxi?

? Em hãy cho biết tỉ khối của oxi so với không khí?

? Oxi nặng hay nhẹ hơn không khí? nặng gấp mấy lần?

GV: ở 20^oC: 1 lít nước hoà tan được 31ml khí oxi.

? Vậy oxi tan nhiều hay ít trong nước ?

GV cung cấp thông tin oxi hoá lỏng ở – 183^oC, oxi lỏng có màu xanh nhạt

KHHH: O

CTHH: O₂

NTK: 16

PTK: 32

-Trong không khí, nước,…

HS quan sát lọ khí oxi

-Khí, không màu, không mùi.

d_O2/kk =

Oxi nặng hơn không khí gấp 1,1 lần

Ít tan trong nước

-Là chất khí, không màu, không mùi, không vị, tan ít trong nước, nặng hơn kk.

KHHH: O

CTHH: O₂

NTK: 16

PTK: 32

I Tính chất vật lý :

- Trong tự nhiên oxi tồn tại dưới 2 dạng:

+ Đơn chất: không khí

+ Hợp chất: nước, đường, quặng sắt, đất, đá, cơ thể ngưòi và động, thực vật…

- Ở đk thường oxi là chất khí không màu, không mùi, không vị, nặng hơn không khí, ít tan trong nước

-Oxi hoá lỏng ở –183^oC, có màu xanh nhạt

Hoạt động 2.2: Tìm hiểu tính chất hoá học của oxi (25’)

? Nhắc lại một số phi kim ở trạng thái rắn?

? Các em hãy dự đoán xem các phi kim này có cháy được?

GV: Cho HS quan sát mẫu S, yêu cầu HS nêu trạng thái, màu sắc của S?

GV: làm TN S + O₂ ở nhiệt độ thường

+Đưa muôi sắt chứa S vào lọ oxi.

? Yêu cầu HS quan sát và nhận xét?

+Đốt muôi S cho HS quan sát sau đó đưa vào lọ oxi.

? Yêu cầu HS nêu hiện tượng, rút ra nhận xét?

? So sánh S cháy trong kk với S cháy trong O₂ ?

? Em có kết luận gì về TCHH tiếp theo của oxi?

? Khói không màu đó là chất nào?

Gv: Chất khí đó là lưu huỳnh đioxit: SO₂ (sunfurơ)

? Gọi 1 HS viết PTHH xảy ra.

Gv: Ngoài S, Oxi cón tác dụng với các phi kim khác nữa, ta tiếp tục làm thí nghiệm với P.

GV: làm TN P + O₂

- HS quan sát trạng thái và màu sắc của P và phát biểu?

-Đưa muôi sắt có chứa P chưa đốt vào lọ oxi có hiện tượng nào xảy ra không?

- đốt P ngoài kk cho HS quan sát

? Yêu cầu HS nêu hiên tượng

- sau đó đưa vào lọ khí oxi?

? các em nêu hiện tượng xảy ra, rút ra nhận xét?

GV: cho nước vào lọ sau đó lắc

? Yêu cầu HS nêu hiện tượng xảy ra và nhận xét?

?so sánh P cháy trong kk với P cháy trong O₂ ?

? Khói màu trắng bám vào thành bình ở dạng bột đó là chất nào?

? Viết PTHH xảy ra.

GV: Oxi còn có thể tác dụng với 1 số phi kim khác như C, H₂, …

-S, C, P,…

-Được

Rắn, màu vàng

-Quan sát

K^o có hiện tượng

-Quan sát

-S cháy trong kk với ngọn lửa nhỏ, màu xanh nhạt

S cháy trong oxi mãnh liệt …

-Oxi phản ứng với phi kim.

-Lưu huỳnh đioxit

S + O₂ SO₂

Đỏ, rắn

Ko có hiện tượng

-Cháy và có khói trắng

-Có khói màu trắng dày đăc bám trên thành bình

-Khói màu trắng tan trong nước.

-P cháy trong oxi mãnh liệt hơn trong không khí.

-Điphotphopentaoxit (P₂O₅)

4 P + 5O₂ 2P₂O₅

II. Tính chất hoá học.

1. Tác dụng với phi kim :

a. Tác dụng với lưu huỳnh (S):

- S cháy trong oxi mãnh liệt, với ngọn lửa màu xanh nhạt, sinh ra khí không màu là lưu hùynh đioxit SO₂ (khí sunfurơ)

- PTHH

S + O₂ SO₂

b. Tác dụng với Photpho (P):

- P cháy trong oxi với ngọn lửa màu sáng chói, tạo ra khói màu trắng dày đặc bám vào thành lọ dưới dạng bột tan được trong nước đó là điphotpho pentaoxit P₂O₅

- PTHH

4P + 5O₂ 2P₂O₅

Hoạt động 1: Giới thiệu bài (2’)

Tiết trước chúng ta đã biết oxi tác dụng với 1 số phi kim như: S,P... và tác dung với kim loại (Fe). Tiết hôm nay chúng ta sẽ xét tiếp các tính chất hoá học của oxi, đó là các tính chất tác dụng với 1số hợp chất và luyện tập tính thể tích của khí oxi ở đktc.

Hoạt động 2: Hình thành kiến thức

Hoạt động 2.1. Oxi tác dụng với kim loại (6’)

?Kể tên một số kim loại trong cuộc sống mà em biết?

GV: Làm TN theo các bước sau

-Lấy 1 đoạn dây sắt (cuốn xoắn) đưa vào trong bình oxi, có dấu hiệu phản ứng hoá học xảy ra không?

- Quấn vào đầu dây sắt 1 mẫu than gỗ, đốt cho than và dây sắt nóng đỏ rồi đưa vào lọ chứa oxi

? Quan sát và nêu hiện tượng hoá học xảy ra và rút ra nhận xét?

?Kết luận về TCHH thứ nhất của oxi?

GV giải thích: Than cháy cung cấp t⁰ cho dây sắt sau đó dây sắt cháy trong oxi…

? Các hạt nhỏ màu nâu đỏ đó là chất nào?

? Viết PTHH xảy ra?

-Công thức Fe₃O₄ gồm FeO và Fe₂O₃

? Dùng cát bỏ dưới bình khi đốt sắt nhằm mục dích gì?

-Al, Fe, Cu, Ag, Au,…

Quan sát

Không có hiện tượng

Quan sát.

-Hiện tượng: Sắt cháy mạnh, sáng chói, không có ngọn lửa, không khói, tạo ra các hạt nhỏ màu nâu đỏ.

-Oxi tác dụng với kim loại.

- Oxit sắt từ ( Fe₃O₄)

3Fe + 2O₂ Fe₃O₄

-Tránh vỡ bình

2. Tác dụng với kim loại

-Sắt cháy mạnh trong oxi, không có ngọn lửa, không có khói → tạo các hạt nhỏ, nóng chảy, màu nâu đó là oxit sắt từ

- PTHH:

3Fe + 2O₂ Fe₃O₄ ( oxit sắt từ)

Hoạt động 2.2. Tìm hiểu tính chất: Oxi tác dụng với hợp chất (10’)

GV: Oxi còn tác dụng với các hợp chất như xenlulozơ (gỗ), metan (khí gas), butan…

Ví dụ: khí metan (có trong bùn ao, khí bioga) pứ cháy cũa mê tan trong không khí tạo thành cacbonic và nước, đồng thời toả nhiệt?

? Các em hãy viết PTHH xảy ra?

? Trong các hợp chất (SO₂, P₂O₅, Fe₃O₄, CO₂ ) oxi có hoá trị mấy ?

? Qua các tính chất trên em có nhận xét như thế nào về tính chất hoá học của oxi?

GV: Ngoài việc tham gia các phản ứng hóa học trong đời sống và sản xuất thì oxi cũng tham gia phản ứng trong cơ thể người và động vật

Vd: Khi con người hít khí oxi vào cơ thể thì oxi làm nhiệm vụ oxi hóa các loại thức ăn để chuyển hóa thành năng lượng cung cấp cho cơ thể hoạt động.

?Oxi có cần thiết trong đời sống?

HS nghe và ghi

HS viết PTHH

CH₄ + 2O₂ CO₂ + 2H₂O

Hoá trị II

Khí oxi là một đơn chất phi kim hoạt động, đặc biệt ở nhiệt độ cao, dễ dàng tham gia các phản ứng hoá học với nhiều kim loại, phi kim và hợp chất . Trong các hợp chất oxi có hóa trị II.

Theo dõi

-Kết luận: Oxi rất cần thiết trong đời sống.

3. Tác dụng với hợp chất

CH₄ + 2O₂ CO₂ + 2H₂O

Kết luận:

-Khí oxi là một đơn chất phi kim hoạt động, đặc biệt ở nhiệt độ cao, dễ dàng tham gia các phản ứng hoá học với nhiều kim loại, phi kim và hợp chất.Trong các hợp chất oxi có hoá trị II.

-Oxi rất cần thiết trong đời sống.

Hoạt động 3: Luyện tập củng cố (14’)

Bài tập 1: (BT3/84 SGK)

-Đọc đề

-Cho thời gian 1’ để suy nghĩ. Gọi 2 hs lên bảng hoàn thành

Bài tập 2 : (BT 24.4/28-SBT) - Phát PHT theo bàn.

Chọn những CTHH (O2, Mg, P, Al, Fe) và hệ số thích hợp để điền vào chổ trông trong các phản ứng sau:

a/ 4Na + … ---> 2Na₂O

b/ ……+ O₂ ---> 2MgO

c/ ……+ 5O₂ ---> 2P₂O₅

d/ … + 3O₂ ---> 2Al₂O₃

e/…… +…… ---> Fe₃O₄

Bài 3 : Đốt cháy hoàn toàn 3,2g khí metan (CH₄) trong khí oxi.

a. Tính thể tích khí oxi (ở đktc) cần dùng?

b. Tính khối lượng khí cacbonic tạo thành?

-Tóm tắt đề:

?Nhắc lại các bước tiến hành?

-Gọi 2 HS lên bảng làm 2 câu a,b.

-Cả lớp làm vào vở, GV thu vở một số HS chấm lấy điểm miệng.

-Đọc đề

2C₄H₁₀ + 13O₂ 8CO₂ + 10H₂O

Thảo luận theo bàn: (3’)

a/ 4Na + O₂ 2Na₂O

b/ 2Mg + O₂ 2MgO

c/ 4P + 5O₂ 2P₂O₅

d/ 4Al + 3O₂ 2Al₂O₃

e/ 3Fe +2O₂ Fe₃O₄

Tóm tắt: m_CH4 = 3,2 (g)

a/ V_{O2 (đktc)} = ? (l)

b/ m_CO2 = ? (g)

Bài tập 1: (BT3/84 SGK)

2C₄H₁₀ + 13O₂ 8CO₂ + 10H₂O

Bài tập 2: (BT 24.4/28-SBT)

a/ 4Na + O₂ 2Na₂O

b/ 2Mg + O₂ 2MgO

c/ 4P + 5O₂ 2P₂O₅

d/ 4Al + 3O₂ 2Al₂O₃

e/ 3Fe +2O₂ Fe₃O₄

Bài 3 :

a/

Số mol của CH₄ là :

CH₄ +2O₂ CO₂ + 2H₂O

1mol → 2 mol → 1mol

0,5--->1mol --> 0,5mol

Theo PT ta có:

Thể tích khí oxi ở đktc là:

b/

Từ (1) ta có:

Khối lượng CO₂ tạo thành là:

m_CO2 = 0,5.(12 + 16.2) = 22 (g)