(Tổng ôn Ngữ văn) Văn bản thông tin khoa học

Nội dung Văn bản thông tin khoa học của Chuyên đề Ôn tập tri thức thể loại đọc hiểu nằm trong bộ Chuyên đề ôn thi Tốt nghiệp Ngữ văn năm 2025 đầy đủ lý thuyết và bài tập đa dạng có lời giải giúp học sinh có thêm tài liệu ôn tập cho bài thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn.

(Tổng ôn Ngữ văn) Văn bản thông tin khoa học

Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Văn 2025 Xem thử Bộ đề Văn theo đề tham khảo Xem thử Chuyên đề ôn thi Tốt nghiệp Văn

Chỉ từ 350k mua trọn bộ Chuyên đề Ngữ văn ôn thi Tốt nghiệp 2025 theo cấu trúc mới bản word có lời giải chi tiết:

Quảng cáo

A. Tri thức về thể loại

I. Khái niệm

Văn bản thông tin là văn bản chủ yếu dùng để cung cấp thông tin về các hiện tượng tự nhiên, thuật lại các sự kiện, giới thiệu các danh lam thắng cảnh, hướng dẫn các quy trình thực hiện một công việc nào đó,... Văn bản thông tin thường được trình bày bằng chữ viết kết hợp với các phương thức khác như hình ảnh, âm thanh,...

II. Mục đích, quan điểm của người viết

Mục đích giao tiếp chủ yếu của văn bản thông tin là cung cấp thông tin, nhưng bên cạnh đó, nó còn có thể nhắm đến mục đích khác như: thuyết phục, giải trí,...

– Kinh nghiệm, niềm tin của người viết cũng chi phối việc bày tỏ quan điểm, thái độ đối với vấn đề được đề cập, mặc dù điều này thường không được thể hiện một cách trực tiếp trong văn bản.

III. Các yếu tố hình thức của văn bản thông tin

Quảng cáo

Nhan đề

Thường tập trung nêu bật đề tài, chủ đề của văn bản; tức là trả lời cho câu hỏi: “Văn bản viết về vấn đề gì?”.

Các đề mục

Tô đậm nội dung chính hoặc chỉ ra điểm bắt đầu của một chủ đề hoặc một mục mới.

Các chữ in nghiêng, in đậm

Thường được sử dụng để nhấn mạnh những từ ngữ then chốt.

Các phương tiện phi ngôn ngữ

Như hình ảnh, bảng biểu, sơ đồ,... thường trực quan hóa những thông tin quan trọng trong văn bản.

IV. Bố cục, mạch lạc và cách trình bày văn bản thông tin

Bố cục

Thường có các phần, mục lớn sau đây: nhan đề, sa pô; thời gian và nơi in văn bản; nội dung chính của văn bản.

Mạch lạc

Là trật tự hợp lí và rành mạch giữa các câu, các đoạn, các phần trong văn bản.

Cách trình bày

Thường được trình bày theo những cách phù hợp với tiến trình nhận thức tự nhiên của người đọc, bằng kênh chữ và có thể kết hợp với kênh hình; kênh chữ có thể có các tiểu mục (có tiêu đề, đánh số thứ tự, trình bày các chữ đậm, nhạt khác nhau); kết thúc văn bản có thể có mục tài liệu tham khảo và các chú thích.

Quảng cáo

B. Cách đọc hiểu văn bản thông tin khoa học

– Xác định đặc điểm của loại VB: Mục đích viết, cấu trúc, đặc điểm hình thức, cách trình bày thông tin trong VB.

– Nhận biết và chỉ ra được tác dụng của cách trình bày thông tin trong VB.

– Xác định được thông tin cơ bản và chi tiết của VB, vai trò của các chi tiết trong VB.

– Nhận biết và chỉ ra quan hệ giữa phương tiện ngôn ngữ và phương tiện phi ngôn ngữ trong VB.

– Chú ý đến mối quan hệ giữa thông tin cơ bản với nhan đề của VB.

C. BÀI TẬP VẬN DỤNG

Bài số 1: Đọc văn bản sau:

NHÀ CỔ TRĂM CỘT QUÝ HIẾM Ở LONG AN

Quảng cáo

Miền đất Long An không chỉ nổi tiếng về những địa điểm du lịch sông nước, nơi đây còn có nhiều di tích lịch sử lâu đời. Đó là ngôi nhà 100 cột có tuổi đời hơn 100 năm, khắc họa những tinh hoa trong kỹ thuật chạm trổ, hài hòa trong thiết kế, được xếp hạng là Di tích Lịch sử - Văn hóa Quốc gia.

(Tổng ôn Ngữ văn) Văn bản thông tin khoa học

(Toàn cảnh Nhà Trăm Cột)

Chủ nhân của ngôi nhà là ông Trần Văn Hoa, lúc ấy là Hương sư làng Long Hựu, Tổng lộc Thành Hạ, tỉnh Chợ Lớn, nay thuộc ấp Cầu Ngang, xã Long Hựu Đông, huyện Cần Đước, tỉnh Long An. Đến nay ngôi nhà đã trải qua 6 đời, hiện chủ nhân ngôi nhà này là bà Trần Thị Ngỏ, 70 tuổi, cháu dâu của ông Hoa.

Bà Ngỏ chia sẻ, ngôi nhà có chiều ngang 21m, dài 42m, được ông cố của bà xây dựng từ 1898, hoàn thành 1903. Sau 2 năm xây dựng xong ngôi nhà, ông đã mời 15 nghệ nhân người Huế chạm trổ trong 3 năm. Chính diện của ngôi nhà quay về hướng Tây Bắc. Mái lợp ngói âm dương. Ngôi nhà được xây dựng theo kiểu nhà rường Huế, ba gian hai chái đôi, gồm chái thượng và chái hạ. Sau khi chạm trổ bên dưới xong, các nghệ nhân mắc võng lên cao để chạm khắc trên trần nhà.

“Gian bàn thờ giữa là ông cố của tôi, ông Trần Văn Hoa, người xây dựng ngôi nhà, bên trái là ông nội, bên phải là cha của tôi”- bà Ngỏ cho biết thêm.

Gọi là nhà 100 cột, nhưng số lượng thực tế là 120 cây cột, trong đó có 68 cột tròn, 52 cột vuông. Ngôi nhà sử dụng nhiều loại gỗ như gõ đỏ, cẩm bông, mun, teak […]

Theo các tài liệu nghiên cứu, nhà 100 cột là một ngôi nhà có kiểu thức thời Nguyễn, về tổng quan mang dấu ấn rõ rệt của phong cách Huế. Nhưng do được làm theo đơn đặt hàng của gia chủ trong bối cảnh Nam bộ thời Pháp thuộc, nên có nhiều nét thay đổi trong đề tài trang trí, tạo được sự phong phú và đa dạng.

Qua hơn 100 năm tồn tại, phần nội thất bên trong của ngôi nhà vẫn còn chắc chắn, tuy nhiên những hạng mục khác như gạch ngói và những phần chịu nhiều nắng mưa bên ngoài đã có phần xuống cấp. Sau khi tham quan tìm hiểu và lắng nghe những chia sẻ của bà Trần Thị Ngỏ về những nét đặc sắc trong kiến trúc của ngôi nhà, rõ ràng đây là một công trình có sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc Trung và Nam bộ, cùng nội dung sâu sắc ẩn chứa bên trong những đường nét chạm trổ tinh xảo và độc đáo. Đây sẽ là một địa điểm không thể bỏ lỡ đối với những ai có cơ hội đặt chân đến mảnh đất Cần Đước, Long An.

(Quang Khoa, Theo https://www.sggp.org.vn, xuất bản 06/02/2019)

Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 5 (trình bày ngắn gọn)

Câu 1. Xác định thể loại của văn bản trên.

Câu 2. Văn bản cung cấp thông tin về đối tượng nào?

Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong các câu văn sau: “Chính diện của ngôi nhà quay về hướng Tây Bắc. Mái lợp ngói âm dương. Ngôi nhà được xây dựng theo kiểu nhà rường Huế, ba gian hai chái đôi, gồm chái thượng và chái hạ.”

Câu 4. Khi giới thiệu về đối tượng, tác giả đã bộc lộ thái độ gì?

Câu 5. Theo anh/chị, cần làm gì để quảng bá những di tích lịch sử - văn hoá của dân tộc?

GỢI Ý ĐÁP ÁN

Câu 1. Thể loại của văn bản: văn bản thông tin.

Câu 2. Văn bản cung cấp thông tin về Nhà Trăm Cột.

Câu 3. - Tác dụng:

+ Lời văn cụ thể, sinh động, giàu hình ảnh.

+ Nhấn mạnh kiến trúc độc đáo của nhà cổ Trăm cột.

Câu 4. - Khi giới thiệu về Nhà Trăm Cột, tác giả đã bộc lộ thái độ ngưỡng mộ, trân trọng và tự hào về một công trình kiến trúc có giá trị lịch sử - văn hoá của Long An nói riêng và của đất nước nói chung.

Câu 5. HS nêu những hành động cụ thể để quảng bá những di tích lịch sử - văn hoá của dân tộc một cách hợp lí, thuyết phục, có thể theo hướng: đầu tư xây dựng, tôn tạo di tích; tổ chức hoạt động du lịch, lễ hội gắn với các di tích lịch sử - văn hoá; các hoạt động quảng bá trên các kênh thông tin đại chúng…

................................

................................

................................

Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Văn 2025 Xem thử Bộ đề Văn theo đề tham khảo Xem thử Chuyên đề ôn thi Tốt nghiệp Văn

Xem thêm các chuyên đề ôn thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ văn năm 2025 có đáp án hay khác:

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Giải bài tập lớp 12 sách mới các môn học