Giáo án Chuyên đề Văn 12 Thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học - Kết nối tri thức

Với giáo án Thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học Chuyên đề Ngữ văn lớp 12 Kết nối tri thức mới, chuẩn nhất theo mẫu Kế hoạch bài dạy (KHBD) chuẩn của Bộ GD&ĐT sẽ giúp Giáo viên dễ dàng soạn giáo án Chuyên đề học tập Văn 12.

Giáo án Chuyên đề Văn 12 Thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học - Kết nối tri thức

Xem thử

Chỉ từ 250k mua trọn bộ Kế hoạch bài dạy (KHBD) hay Giáo án Chuyên đề Ngữ văn 12 Kết nối tri thức chuẩn kiến thức, trình bày đẹp mắt, dễ dàng chỉnh sửa:

• B1: Gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
• B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận giáo án

I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

- HS hiểu được mối quan hệ giữa văn học và các loại hình nghệ thuật khác.

- HS hiểu và phân tích được đặc trưng cơ bản của các loại hình nghệ thuật như hội hoạ, âm nhạc, điện ảnh.

2. Về năng lực

- HS biết cách thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học, bao gồm: giải mã các kí hiệu nghệ thuật, nhận xét và đánh giá được giá trị của các tác phẩm nghệ thuật.

- HS biết cảm thụ nhiều loại hình nghệ thuật như âm nhạc, hội hoạ, điện ảnh, sân khấu,…

- HS phát triển năng lực nghiên cứu và năng lực sáng tạo, kĩ năng kết hợp làm việc độc lập và làm việc nhóm.

3. Về phẩm chất: Biết trân trọng giá trị cá nhân, phát huy sự sáng tạo; tinh thần hợp tác, lắng nghe, chia sẻ trong tập thể, ...

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC, HỌC LIỆU

1. Thiết bị dạy học:

- Máy chiếu (nếu có), tư liệu liên quan;

- Giấy A0 hoặc bảng phụ để HS trình bày kết quả làm việc nhóm;

2. Học liệu:

- Sách giáo khoa, sách giáo viên, phiếu học tập…

- Một số tranh, ảnh có trong SGK Chuyên đề học tập Ngữ văn 12 hoặc do GV sưu tầm;

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. Tổ chức

Lớp	Tiết	Ngày dạy	Sĩ số	Vắng

2. Kiếm tra bài cũ:

3. Bài mới:

HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: : Huy động, kích hoạt kiến thức đã học trước đó và trải nghiệm của HS có liên quan đến nội dung bài học. Tạo tình huống có vấn đề để kết nối vào bài học.

b. Nội dung:

- HS hoạt động cá nhân

- GV hướng dẫn HS cách thức tìm hiểu và trình bày.

c. Sản phẩm: Kết quả trình bày của HS, phiếu học tập

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của GV và HS	Dự kiến sản phẩm
B1. Chuyển giao nhiệm vụ - GV cho HS kể tên một số tác phẩm văn học đã được chuyển thể thành các loại hình nghệ thuật. - GV yêu cầu HS ghi chú vào nháp nội dung trình bày. B2. Thực hiện nhiệm vụ: - HS suy nghĩ và thực hiện nhiệm vụ. B3. Báo cáo thảo luận: - GV yêu cầu một số HS trả lời B4. Đánh giá kết quả thực hiện và dẫn dắt vào bài.	- HS hoàn thành nhiệm vụ

HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 2.1. Từ tác phẩm văn học đến tác phẩm nghệ thuật chuyển thể

a. Mục tiêu:

- Phân biệt được những nét cơ bản giữa tác phẩm văn học và tác phẩm nghệ thuật.

- Nhận biết được thế nào là chuyển thể tác phẩm văn học.

b. Nội dung:

c. Sản phẩm: Các phiếu học tập.

d. Tổ chức thực hiện:

B1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập:

1) Nhóm 2 HS đọc mục Tác phẩm văn học, tác phẩm nghệ thuật (SGK Chuyên đề học tập Ngữ văn 12, trang 26) và điền vào Phiếu học tập số 1:

Phiếu học tập số 1                       TÌM HIỂU KHÁI NIỆM

Tác phẩm	Khái niệm/ đặc trưng
Tác phẩm văn học
Tác phẩm nghệ thuật

2) Cá nhân HS nghe 2 clip: clip ngâm thơ bài thơ Lá đỏ (Nguyễn Đình Thi); clip bài hát Lá đỏ (nhạc Hoàng Hiệp, lời thơ Nguyễn Đình Thi) và thực hiện Phiếu học tập số 2:

Phiếu học tập số 2: SO SÁNH TÁC PHẨM VĂN HỌC VÀ BÀI HÁT

	Bài thơ Lá đỏ (Nguyễn Đình Thi)	Bài hát Lá đỏ (nhạc Hoàng Hiệp)
Điểm giống nhau	…
Điểm khác nhau	…	…

3) Nhóm 4 HS đọc đoạn văn bản Thánh Gióng, quan sát đường nét, màu sắc của bức tranh Thánh Gióng (trang 31) và thực hiện Phiếu học tập số 3:

Phiếu học tập số 3: SO SÁNH TÁC PHẨM VĂN HỌC VÀ BỨC TRANH

Tác phẩm	Chất liệu	Nội dung
Đoạn văn (truyền thuyết Thánh Gióng)	…	…
Tranh vẽ Thánh Gióng	…	…

4) Từ kết quả trả lời cho các câu hỏi trên, nêu cách hiểu thế nào là chuyển thể tác phẩm văn học.

B2. Thực hiện nhiệm vụ: Nhóm 2 HS lần lượt thực hiện các nhiệm vụ 1) 🡪 2) 🡪 3) 🡪 4).

B3. Báo cáo, thảo luận: Đại diện 4 nhóm HS trình bày câu trả lời cho 4 câu hỏi, các nhóm khác bổ sung.

B4. Kết luận, nhận định: Dựa trên câu trả lời của HS, GV định hướng:

1) Tìm hiểu khái niệm

Tác phẩm	Khái niệm/ Đặc trưng
Tác phẩm văn học	Sản phẩm nghệ thuật ngôn từ (truyền miệng/ viết) được sáng tạo bởi các nhà văn (vô danh/ hữu danh): thơ, truyện, kí, kịch,...
Tác phẩm nghệ thuật	Các tác phẩm thuộc các ngành nghệ thuật khác nhau: kiến trúc, điêu khắc, hội hoạ, âm nhạc, vũ đạo, điện ảnh,...

2) Nêu những điểm giống và khác nhau giữa bài thơ Lá đỏ và bài hát Lá đỏ:

	Bài thơ Lá đỏ	Bài hát Lá đỏ
Điểm giống nhau	– Khắc hoạ hình ảnh cuộc gặp gỡ tình cờ, vội vã giữa đoàn quân giải phóng và cô gái (có thể là du kích) giữa rừng Trường Sơn lá đỏ, mịt mù khói lửa. – Lời bài hát, lời bài thơ: cơ bản giống nhau. – Gợi cảm xúc vừa tha thiết vừa hùng tráng.
Điểm khác nhau	– Chất liệu: ngôn từ. – Kết hợp các dòng thơ 6 chữ và 7 chữ. – Cách ngắt nhịp ngắn (2/4, 4/3, 3/4).	– Chất liệu: ca từ, giai điệu. – Tiết tấu: mạnh mẽ, dứt khoát. – Giai điệu: mang âm hưởng hành khúc.

3) So sánh tác phẩm văn học và bức tranh:

Tác phẩm	Chất liệu	Nội dung
Đoạn văn (truyền thuyết Thánh Gióng)	Ngôn từ	Miêu tả chi tiết trang phục, hành động dũng mãnh của Thánh Gióng (lên ngựa, giết giặc)
Tranh vẽ Thánh Gióng	Giấy, màu	Thể hiện tư thế dũng mãnh của Thánh Gióng (cưỡi ngựa, cầm roi sắt, cây tre)

4) Chuyển thể là dựa trên những nội dung cơ bản của tác phẩm văn học để sáng tạo tác phẩm thuộc thể loại mới như điện ảnh, âm nhạc, hội hoạ,... Ví dụ, nhạc sĩ dùng ca từ, giai điệu; hoạ sĩ, nhà điêu khắc dùng đường nét, màu sắc, hình khối,...; biên đạo múa dùng vũ điệu phối hợp với âm nhạc; nhà biên kịch dùng lời thoại, hành động của các nhân vật,...

 để mang lại đời sống mới cho tác phẩm văn học.

Hoạt động 2.2. Tính sáng tạo trong quá trình chuyển thể tác phẩm văn học thành tác phẩm nghệ thuật

a. Mục tiêu: Giúp HS:

– Nhận biết sự khác biệt về chất liệu của văn học và một số loại hình nghệ thuật khác.

– Nhận biết được các đặc điểm của ngôn ngữ văn học.

– Lí giải được vai trò đồng sáng tạo của người đọc.

– Lí giải được tại sao vai trò "đồng sáng tạo” là cơ hội chuyển thể tác phẩm văn học sang một số loại hình nghệ thuật khác.

b. Nội dung:

c. Sản phẩm: Các phiếu học tập và câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của Gv và Hs

Dự kiến sản phẩm

B1. GV Giao nhiệm vụ học tập: Nhóm 2 HS đọc văn bản 1 (trang 33 – 35), trả lời các yêu cầu/ câu hỏi sau: 1) Nêu sự khác biệt về chất liệu giữa văn học với các loại hình nghệ thuật khác (âm nhạc, hội hoạ, điêu khắc...). 2) Ngôn ngữ văn học có những đặc điểm gì? 3) Tại sao mỗi người đọc có thể có những cách hiểu khác nhau về tác phẩm văn học? Điều này đem đến thuận lợi gì cho việc chuyển thể tác phẩm văn học sang những loại hình nghệ thuật khác? B2. Thực hiện nhiệm vụ Các nhóm HS lần lượt thực hiện 3 nhiệm vụ đã giao. B3. Báo cáo thảo luận HS trao đổi câu trả lời cho 3 câu hỏi. B4. Đánh giá kết quả thực hiện: GV nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS, hướng dẫn HS .

1) Chất liệu của văn học là ngôn từ, chất liệu của âm nhạc là ca từ, giai điệu; chất liệu của hội hoạ, điêu khắc là màu sắc, đường nét, hình khối được thể hiện trên giấy, lụa, đồng, ... 2) Ngôn ngữ văn học có các đặc điểm: a. Sức truyền cảm (hay tính hiểu cảm); b. Tính đa nghĩa (hay tính nhiều tầng ý nghĩa); c. Tính hình ảnh (hay cách nói bằng hình ảnh). 3) Do ngôn từ trong tác phẩm văn học có tính đa nghĩa, có thể gợi lên nhiều cách hiểu khác nhau, do vốn sống, quan điểm thẩm mĩ... của người đọc khác nhau. Vì thế, vai trò của người đọc còn được xem là "đồng sáng tạo" với tác giả. Đây là điều kiện thuận lợi cho việc chuyển thể tác phẩm văn học sang các loại hình nghệ thuật khác. Tuỳ theo cách đọc tác phẩm và tài năng của mình, người nghệ sĩ tìm thấy ở tác phẩm văn học tiềm năng cải biên, chuyển thể thành tác phẩm thuộc loại hình nghệ thuật mới. Lưu ý: cùng một tác phẩm văn học có thể có nhiều tác phẩm nghệ thuật chuyển thể. Cơ hội sáng tạo, đồng sáng tạo dành cho nghệ sĩ là rất nhiều và rất đa dạng.

Hoạt động 2.3. Mục đích, yêu cầu của việc chuyển thể tác phẩm văn học

a. Mục tiêu:

- Lí giải được thế nào là chuyển thể trung thành và chuyển thể tự do (“cải biên”) từ tác phẩm văn học.

- Giải thích được ưu thế và hạn chế của ngôn ngữ văn học so với ngôn ngữ của các loại hình nghệ thuật.

- Nêu được nhiệm vụ, mục đích của việc nghiên cứu tác phẩm nghệ thuật chuyển thể từ tác phẩm văn học.

b. Nội dung: GV giao nhiệm vụ cho học sinh hoạt động nhóm.

c. Sản phẩm: Các câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

................................

................................

................................

Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong bộ Kế hoạch bài dạy (KHBD) hay Giáo án Chuyên đề Ngữ Văn 12 mới nhất, để mua tài liệu đầy đủ, Thầy/Cô vui lòng xem thử:

Xem thử

Xem thêm các bài soạn Giáo án Chuyên đề Ngữ văn lớp 12 Kết nối tri thức hay, chuẩn khác:

• Giáo án Chuyên đề Văn 12 Chuyên đề 2: Phần 2: Viết bài phân tích, giới thiệu và thuyết trình về một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học

• Giáo án Chuyên đề Văn 12 Chuyên đề 2: Phần 3: Thực hành chuyển thể tác phẩm văn học

• Giáo án Chuyên đề Văn 12 Chuyên đề 3: Tri thức tổng quát trang 56

• Giáo án Chuyên đề Văn 12 Chuyên đề 3: Phần 1: Tìm hiểu cách nghiên cứu phong cách sáng tác của một trường phái văn học

• Giáo án Chuyên đề Văn 12 Chuyên đề 3: Phần 2: Viết bài giới thiệu về phong cách sáng tác của một trường phái văn học được thể hiện qua những tác phẩm cụ thể

---