Soạn bài Ôn tập trang 83 lớp 9 Tập 2 - ngắn nhất Chân trời sáng tạo

Soạn bài Ôn tập trang 83 Tập 2 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo giúp học sinh soạn văn 9 dễ dàng hơn.

Soạn bài Ôn tập trang 83 lớp 9 Tập 2 - ngắn nhất Chân trời sáng tạo

Câu 1 (trang 83 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Trình bày các đặc điểm của thể thơ song thất lục bát.

Trả lời:

- Đặc điểm của thể thơ song thất lục bát:

+ Số chữ, số dòng: Mỗi khổ thơ bốn dòng được cấu trúc bằng hai dòng thất kết nối với hai dòng lục bát.

+ Vần: Hiệp vần ở mỗi cặp, cặp song thất có vần trắc, cặp lục bát có vần bằng; giữa cặp song thất và cặp lục bát có vần liền.

+ Nhịp: Thường ngắt nhịp 3/4 ở hai dòng thất, 2/2/2 và 2/2/2/2 ở cặp lục bát.

+ Hài thanh: Cặp song thất lấy tiếng ở vị trí thứ ba làm chuẩn, có thể có thanh bằng hoặc thanh trắc nhưng không bắt buộc. Cặp lục bát thì sự đối xứng bằng - trắc chặt chẽ hơn (giống như thơ lục bát).

Câu 2 (trang 83 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Đọc lại các văn bản đã học và điền thông tin vào bảng sau (làm vào vở):

Văn bản	Từ ngữ, hình ảnh độc đáo	Mạch cảm xúc	Cảm hứng chủ đạo	Chủ đề
Nỗi nhớ thương của người chinh phụ
Hai chữ nước nhà
Tì bà hành

Trả lời:

Văn bản	Từ ngữ, hình ảnh độc đáo	Mạch cảm xúc	Cảm hứng chủ đạo	Chủ đề
Nỗi nhớ thương của người chinh phụ	oanh già, ý nhi gáy trước nhà đào quyến gió đông, tuyết mai trắng bãi, đào đông đỏ bờ	nỗi nhớ dai dẳng của người chinh phụ chờ chồng từ năm này qua năm khác	cảm hứng buồn, nhớ mong	tình cảm đôi lứa
Hai chữ nước nhà	con ơi! Nhớ đức sinh thành, Sao cho khỏi để ô danh với đời.	người cha trăn trối bàn giao việc lại cho con nhưng thực chất khẳng định lại những công lao của cha ông	Cảm hứng hào hùng	quê hưng, đất nước
Tì bà hành	“tiếng suối lạnh”, “ôm sầu, đau giận”, “bình bạc vỡ”, “ngựa thét giọng”, thật “thanh tao”, và “buông xé lụa”	Qua tiếng đàn tài hoa và số phận lận đận của người ca nữ, nhà thơ đã bộc lộ tâm sự về cuộc đời, về nhân sinh.	Bài thơ là tiếng lòng cảm thương đậm chất nhân văn của nhà thơ đối với tài năng bị cuộc đời vô tình lãng quên.	kiếp người trôi nổi, bạc bẽo, buồn thương, xót xa nhưng không hề oán trách số phận.

Câu 3 (trang 83 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Nhận xét về vần, nhịp của đoạn trích sau:

Ngập ngừng lá rụng cành trâm.

Buổi hôm nghe dậy tiếng cầm xôn xao.

137.

Hẹn nơi nao, Hán Dương cầu nọ,

Chiều lại tìm, nào có tiêu hao.

Ngập ngừng gió thổi áo bào,

Bãi hôm tuôn dầy nước trào mênh mông.

141.

Tin thường lại người không thây lại,

Hoa dương tàn đã trái rêu xanh.

Rêu xanh mấy lớp chung quanh,

Chân đi một bước, trăm tình ngẩn ngơ.

(Chinh phụ ngâm, nguyên tác chữ Hán: Đặng Trần Côn, bản diễn Nôm: Phan Huy Ích)

Trả lời:

- Về vần: đoạn trích gieo vần theo đặc điểm của thể thơ song thất lục bát:

+ Tiếng cuối của dòng thất đầu tiên hiệp vần với tiếng thứ năm của dòng thất tiếp theo (vần trắc).

+ Tiếng cuối của dòng thất tiếp theo hiệp vần với tiếng cuối của dòng lục (vần bằng).

+ Tiếng cuối của dòng lục hiệp vần với tiếng thứ sáu của dòng bát (vần bằng).

+ Tiếng cuối của dòng bát hiệp vần với tiếng thứ năm của dòng thất kế đó (vần bằng) và cứ thế tiếp tục.

- Về ngắt nhịp:

+ Hai dòng thấy được ngắt nhịp lẻ (3/4 hoặc 3/2/2) nhưng thường sẽ ngắt nhịp 3/4

+ Dòng lục và dòng bát ngặp nhịp linh hoạt hơn nhưng thường là nhịp chẵn.

=> Tác dụng: Vần, nhịp góp phần tạo nên âm hưởng du dương, uyển chuyển cho đoạn thơ. Vần, nhịp giúp thể hiện tâm trạng bâng khuâng, ngỡ ngàng, buồn thương của nhân vật trữ tình

Câu 4 (trang 83 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Xác định ý nghĩa của các yếu tố Hán Việt đồng âm khác nghĩa trong các nhóm từ ngữ sau:

- Thần đồng, đồng tâm hiệp lực

- Đồng minh hội, tường minh

Trả lời:

* Thần đồng, Đồng tâm hiệp lực:

- Thần đồng: (đứa trẻ) để chỉ đứa trẻ có khả năng vượt trội ở một lĩnh vực nào đó.

- Đồng tâm hiệp lực: “cùng, cùng nhau” nên “đồng tâm hiệp lực” là chung lòng góp sức lại với nhau để làm những việc lớn, đạt đến mục đích chung.

* Đồng minh hội - Tường minh:

- Đồng minh hội: có nghĩa “thề; có quan hệ tín ước” nên “đồng minh hội” để chỉ một tổ chức với các thành viên đã cùng thề, cùng giao ước/ thoả thuận/ cam kết với nhau

- Tường minh: có nghĩa “làm cho rõ” nên “tường minh” có nghĩa là diễn đạt trực tiếp, rõ ràng.

Câu 5 (trang 83 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Rút ra những điều cần lưu ý khi viết bài văn nghị luận phân tích một văn bản thơ: chủ đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật và hiệu quả thẩm mĩ của nó.

Trả lời:

Những điều cần lưu ý khi viết bài văn nghị luận phân tích một văn bản thơ:

- Về nội dung:

+ Xác định được chủ đề và phân tích, đánh giá ý nghĩa, giá trị của chủ đề bài thơ.

+ Phân tích, đánh giá được một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật như dạng thức xuất hiện của chủ thể trữ tình, kết cấu, từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, biện pháp tu từ,…

- Về hình thức:

+ Lập luận chặt chẽ, thể hiện được những suy nghĩ, cảm nhận của người viết về bài thơ.

+ Có bằng chứng tin cậy từ bài thơ.

+ Diễn đạt mạch lạc, sử dụng được các câu chuyển tiếp, các từ ngữ liên kết giúp người đọc nhận ra mạch lập luận.

Câu 6 (trang 83 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Theo em, để cuộc thảo luận nhóm về một vấn đề trong đời sống trở nên thú vị và hữu ích, cần có những điều kiện gì?

Trả lời:

- Để cuộc thảo luận nhóm về một vấn đề trong đời sống trở nên thú vị và hữu ích, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, kỹ năng thảo luận tốt, môi trường thảo luận phù hợp và kỹ năng kết thúc thảo luận hiệu quả.

Câu 7 (trang 83 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Vì sao cần chia sẻ tình cảm của mình với người khác và thấu hiểu cảm xúc của họ?

Trả lời:

- Chúng ta cần chia sẻ tình cảm của mình với người khác để được thấu hiểu, cảm thông; ngược lại, khi người khác chia sẻ cảm xúc, chúng ta cần thấu hiểu, tôn trọng cảm xúc để họ cảm thấy được an ủi, yêu thương. 

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 Chân trời sáng tạo ngắn nhất, hay khác:

• Tri thức ngữ văn trang 85

• Pơ-liêm, quỷ Riếp và Ha-nu-man

• Tình yêu và thù hận

• Cái roi tre

• Thực hành tiếng Việt trang 104

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 9 hay khác:

• Soạn văn 9 Chân trời sáng tạo (hay nhất)
• Soạn văn 9 Chân trời sáng tạo (ngắn nhất)
• Giải lớp 9 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 9 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 9 Cánh diều (các môn học)

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---