Bảng bách phân vị. Cách xác định thứ hạng bản thân

Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo lần đầu tiên áp dụng phương pháp bách phân vị để chuẩn hóa điểm thi giữa các phương thức tuyển sinh. Vậy nó có ý nghĩa như thế nào? Tại sao thí sinh có thể biết được vị trí của mình trong tổng thể điểm của nhóm?

Bảng bách phân vị. Cách xác định thứ hạng bản thân

Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Toán 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Văn 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Anh 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Vật Lí 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Hóa 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Sinh 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Sử 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Địa 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp KTPL 2025

Chỉ từ 400k mua trọn bộ đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025 các môn học theo cấu trúc mới bản word có lời giải chi tiết:

Quảng cáo

1. Bách phân vị là gì?

Theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng - nguyên hiệu trưởng Trường đại học Sư phạm kỹ thuật TP.HCM, bách phân vị (percentile) là một khái niệm thống kê giúp xác định vị trí tương đối của một cá nhân trong một nhóm dựa trên điểm số hoặc giá trị đo lường.

Với điểm thi theo tổ hợp, thay vì chỉ nhìn vào điểm số tuyệt đối, bách phân vị cho biết thí sinh “xếp hạng” như thế nào so với toàn bộ nhóm tham gia.

Với bách phân vị này, thí sinh biết điểm của mình tương đương với mức điểm bao nhiêu của tổ hợp khác. Các trường đại học cũng biết được điểm số của thí sinh theo tổ hợp và có cách xét tuyển, định điểm chuẩn phù hợp với sự chênh lệch đó.

Chẳng hạn một thí sinh tổ hợp D01 có điểm thi 23, nhìn vào phổ điểm A00 sẽ thấy điểm D01 thấp hơn, thí sinh không dám đăng ký xét tuyển. Tuy nhiên với bách phân vị các tổ hợp xét tuyển bộ vừa công bố có thể thấy 23 điểm D01 sẽ tương đương mức 25 của A00.

Cùng bách phân vị nhưng điểm số khác nhau, hai thí sinh này được xem là có năng lực tương đương nhau vì cả hai cùng nằm ở bách phân vị thứ 91.

Quảng cáo

Nói một cách “dân dã”, có thể nghĩ bách phân vị như một “thang đo thứ hạng”: không chỉ điểm cao là thắng, mà còn phải xem thí sinh xếp hạng bao nhiêu so với những thí sinh khác.

Điều này có lợi hơn cho thí sinh trong việc xác định ngành nghề xét tuyển, cũng như cơ hội trúng tuyển vào trường đại học mong muốn.

Bảng bách phân vị. Cách xác định thứ hạng bản thân

Phổ điểm tích lũy 7 khối thi tốt nghiệp năm 2025. Ảnh: Internet

2. Ý nghĩa của bách phân vị

Quảng cáo

Khi áp dụng vào kỳ thi tốt nghiệp THPT, phương pháp bách phân vị sẽ chuyển đổi điểm thi thành phân vị, tức là xếp điểm của một thí sinh vào một phân vị cụ thể, theo phân phối điểm thi.

Bách phân vị giúp thí sinh biết mình đang ở đâu

Trong một kỳ thi có hơn 1 triệu thí sinh, ngoài việc biết mình được bao nhiêu điểm, bạn còn muốn biết điểm của mình cao hơn bao nhiêu thí sinh.

Quy trình tính bách phân vị sẽ được thực hiện như sau:

Bước 1: Thu thập điểm của tất cả thí sinh. Ví dụ, môn Toán có 1 triệu thí sinh dự thi.

Bước 2: Sắp xếp tất cả điểm của 1 triệu thí sinh từ thấp đến cao. Ví dụ:

- Có 100.000 bạn đạt từ 0-3 điểm

- Có 500.000 bạn đạt từ 4-6 điểm

- Có 300.000 bạn đạt từ 6-8 điểm

- Có 100.000 bạn đạt từ 8-10 điểm

Bước 3: Chuyển điểm thi thành phân vị (percentile)

Quảng cáo

Giả sử bạn được 8 điểm, và chỉ có 100.000 thí sinh đạt từ 8 trở lên, nghĩa là: điểm của bạn cao hơn 900.000 thí sinh, bạn nằm ở bách phân vị thứ 90 (P90).

Với kết quả này, bạn có thể tính toán chính xác hơn trong việc đặt nguyện vọng, xét học bổng...

3. Tính công bằng của bách phân vị

Theo phân tích của Tổ chuyên gia tư vấn kỹ thuật (thành lập theo Quyết định số 1104/QĐ-BGDĐT), phương pháp này được khuyến nghị sử dụng trong trường hợp quy đổi điểm giữa các bài thi.

Điều này nhằm đảm bảo thứ hạng thí sinh, tính công bằng, minh bạch và ổn định theo các đợt thi, các năm tuyển sinh.

Bảng bách phân vị. Cách xác định thứ hạng bản thân

Ví dụ đơn giản để hiểu rõ ý nghĩa của bách phân vị

Nếu chỉ nhìn vào điểm, bạn ở năm A sẽ giỏi hơn bạn ở năm B. Nhưng nếu chuyển sang bách phân vị, bạn sẽ biết mình đứng ở đâu trong toàn bộ thí sinh, không quan tâm đề dễ hay khó.

Ví dụ:

- Bạn ở P90 của năm A --> cao hơn 90% thí sinh cùng thi trong năm A.

- Bạn cũng ở P90 của năm B --> cao hơn 90% thí sinh cùng thi năm B.

Dù điểm số có khác nhau nhưng năng lực tương đương vì thứ hạng trong nhóm là như nhau.

4. Cách thức quy đổi điểm

Về cách thức quy đổi điểm, PGS.TS Đỗ Văn Dũng cho biết phải dựa trên phân tích phổ điểm của các thí sinh bao gồm cả phổ điểm của các kỳ thi riêng và điểm thi tốt nghiệp THPT. Các trường đại học sẽ sử dụng dữ liệu này để tạo bảng quy đổi.

Công thức quy đổi thường sử dụng phương pháp nội suy tuyến tính để tính điểm chính xác trong một khoảng phân vị. Ví dụ: Giả sử điểm trúng tuyển theo tổ hợp A00 (T_A00) nằm trong khoảng từ A2 (điểm cao của khoảng phân vị 2) đến A3 (điểm thấp của khoảng phân vị 3), thì điểm quy đổi sang HSA (T_HSA) sẽ là:

T_HSA = HSA3 + (T_A00 – A3) × (HSA2 – HSA3) / (A2 – A3)

Trong đó:

- HSA2 và HSA3 là điểm tương ứng ở khoảng phân vị 2 và 3 của bài thi HSA.

Khung quy đổi giữa các loại điểm thi

Khung quy đổi đưa ra các khoảng điểm của các bài thi riêng (APT, HSA, TSA..) và khoảng điểm các tổ hợp môn thi tốt nghiệp THPT, trên cơ sở phân tích kết quả thi của những thí sinh có cả điểm bài thi riêng và điểm tổ hợp môn thi tốt nghiệp tương ứng của năm 2025.

Các khoảng điểm được xếp tương ứng với top 0,5%, 1%, 3%, 5%, 10%...

Bảng bách phân vị. Cách xác định thứ hạng bản thân

Khung quy đổi điểm trúng tuyển theo các bài thi riêng về điểm trúng tuyển theo điểm thi tốt nghiệp THPT - ẢNH CHỤP MÀN HÌNH

Trên cơ sở các số liệu này, điểm trúng tuyển và ngưỡng đầu vào của từng ngành, nhóm ngành cụ thể sẽ được quy đổi tuyến tính trong từng khoảng điểm.

Khung quy đổi giữa các tổ hợp sử dụng điểm thi tốt nghiệp THPT

Việc xác định mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa các tổ hợp thông dụng sẽ dựa trên đối sánh phổ điểm do Bộ công bố theo từng khoảng điểm trúng tuyển.

Khung quy đổi điểm trúng tuyển từ kết quả học tập THPT (điểm học bạ)

Điểm học bạ ở THPT không phản ánh kết quả đánh giá trên một thang đánh giá thống nhất toàn quốc. Vì vậy việc xây dựng một khung quy đổi chung không có ý nghĩa.

Tuy nhiên, Bộ sẽ công bố các số liệu thống kê về tương quan giữa điểm các môn thi tốt nghiệp THPT với điểm trung bình các môn học ở THPT.

Trên cơ sở đó, các cơ sở đào tạo xác định quy tắc quy đổi tương đương điểm trúng tuyển, ngưỡng đầu vào.

Thí sinh có thể tra cứu bảng quy đổi trên website của Bộ GD-ĐT hoặc các trường để dự đoán điểm chuẩn.

5. Vietjack – Người bạn đồng hành cùng học sinh chinh phục cánh cửa đại học

Vietjack là nền tảng học tập trực tuyến hàng đầu Việt Nam, có lượng truy cập đứng số 1 trong lĩnh vực giáo dục. Với hệ thống kiến thức từ lớp 1 đến lớp 12, Vietjack giúp học sinh nắm chắc nền tảng, tiến dần đến các dạng bài nâng cao và tự tin bước vào những kỳ thi quan trọng.

Bảng bách phân vị. Cách xác định thứ hạng bản thân

Kho đề thi đa dạng và phong phú của Vietjack

Đặc biệt, để phục vụ nhu cầu ôn thi đại học và cao đẳng, Vietjack đã xây dựng các khóa học online chuyên biệt cùng với kho đề thi phong phú:

• Khóa học luyện thi THPT Quốc gia và xét tuyển đại học: Bao gồm bài giảng chi tiết, hệ thống bài tập, đề minh họa và đề thi thử bám sát cấu trúc mới nhất của Bộ GD&ĐT.

• Khóa học và tài liệu luyện thi Đánh giá năng lực (ĐHQG Hà Nội, ĐHQG TP.HCM, ĐH Sư phạm Hà Nội, Bộ Công an,…): Giúp học sinh làm quen cấu trúc đề, rèn kỹ năng quản lý thời gian và nâng cao khả năng đạt điểm cao.

• Đề thi thử trực tuyến đa dạng: Có đáp án và lời giải chi tiết, giúp học sinh tự đánh giá năng lực và điều chỉnh chiến lược học tập.

• Lộ trình học tập khoa học: Được thiết kế bởi đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm, tối ưu thời gian và hiệu quả ôn thi.

Tại Vietjack đã có hàng triệu học sinh đã đạt được những điểm số ấn tượng và trúng tuyển vào các trường đại học, cao đẳng top đầu trên cả nước.

Nếu bạn là một trong những thí sinh chuẩn bị bước vào kỳ thi đại học, cao đẳng,..hãy cùng khám phá những đề thi thử chất lượng cùng chương trình thi online của VietJack TẠI ĐÂY(https://khoahoc.vietjack.com/trac-nghiem)

Có thể thấy, phương pháp bách phân vị trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 không chỉ mang lại cái nhìn công bằng, minh bạch hơn trong tuyển sinh mà còn giúp thí sinh hiểu rõ vị trí của mình trong mặt bằng chung. Từ đó, các em có thể lựa chọn ngành học, trường học phù hợp với năng lực và tăng cơ hội trúng tuyển. Với sự đồng hành của Vietjack cùng kho tài liệu, đề thi và khóa học luyện thi chất lượng, thí sinh hoàn toàn có thể yên tâm chuẩn bị hành trang vững vàng để chinh phục cánh cửa đại học.

Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Toán 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Văn 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Anh 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Vật Lí 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Hóa 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Sinh 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Sử 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp Địa 2025 Xem thử Đề thi Tốt nghiệp KTPL 2025

Xem thêm các thông tin mới nhất về kì thi Tốt nghiệp THPT năm 2025:

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.


Giải bài tập lớp 12 sách mới các môn học