Các tính chất đặc trưng của tia X Tia X có khả năng đâm xuyên mạnh

Giải Chuyên đề Vật Lí 12 Bài 1: Tia X và tạo ảnh bằng tia X - Cánh diều

Tìm hiểu thêm trang 27 Chuyên đề Vật Lí 12: Các tính chất đặc trưng của tia X

• Tia X có khả năng đâm xuyên mạnh, xuyên qua hầu hết các vật chắn sáng thông thường.

• Tia X có tác dụng mạnh lên phim ảnh.

• Tia X có tác dụng làm phát quang nhiều chất.

• Tia X có tác dụng sinh lí mạnh: huỷ diệt tế bào, diệt khuẩn.

Hãy tìm hiểu và nêu thêm một số tính chất của tia X.

Lời giải:

a) Tính chất nổi bật và quan trọng nhất của tia X là khả năng đâm xuyên. Nó dễ dàng đi qua các vật không trong suốt đối với ánh sáng thông thường như gỗ, giấy, vải, các mô mềm như thịt, da.

Đối với các mô cứng và kim loại thì nó đi qua khó hơn, và kim loại có nguyên tử lượng càng lớn thì tia X càng khó xuyên qua. Chẳng hạn, một chùm tia X có thể đi qua một tấm nhôm dày vài xentimét, nhưng lại bị chặn bởi một tấm chì dày vài milimét. Vì vậy, chì thường được dùng làm tấm chắn bảo vệ cho người sử dụng tia X.

Tia X có bước sóng càng ngắn thì khả năng đâm xuyên càng lớn; ta nói là nó càng cứng.

b) Tia X làm đen kính ảnh nên trong y tế, người ta thường chụp điện thay cho quan sát trực tiếp bằng mắt.

c) Tia X làm phát quang một số chất; ví dụ: platinô - xianua - bari. Vì vậy, chất này được dùng làm màn quan sát khi chiếu điện.

d) Tia X làm ion hoá không khí. Đo mức độ ion hoa của không khí có thể suy ra được liều lượng tia X. Rọi vào các vật, đặc biệt là kim loại, tia X cũng bứt được êlectron ra khỏi vật.

e) Tia X có tác dụng sinh lí: nó huỷ diệt tế bào. Vì vậy người ta dùng tia X để chữa trị ung thư nông.

Lời giải Chuyên đề Vật Lí 12 Bài 1: Tia X và tạo ảnh bằng tia X hay, chi tiết khác:

• Mở đầu trang 24 Chuyên đề Vật Lí 12: Chụp ảnh bằng tia X được dùng phổ biến trong chẩn đoán bệnh (Hình 1.1) ....

• Câu hỏi 1 trang 25 Chuyên đề Vật Lí 12: Tia X được tạo ra như thế nào? ....

• Câu hỏi 2 trang 25 Chuyên đề Vật Lí 12: Mô tả cấu tạo của ống tia X đơn giản ....

• Luyện tập 1 trang 27 Chuyên đề Vật Lí 12: Trong mỗi giây, một chùm tia X truyền năng lượng 400 J qua tiết diện thẳng 5,0 cm² ....

• Câu hỏi 3 trang 27 Chuyên đề Vật Lí 12: Đề xuất cách làm tăng số lượng electron được tạo ra từ cathode của ống tia X ....

• Tìm hiểu thêm trang 28 Chuyên đề Vật Lí 12: Hãy tìm hiểu cỡ độ lớn của hiệu điện thế giữa anode và cathode của ống tia X ....

• Câu hỏi 4 trang 29 Chuyên đề Vật Lí 12: Công thức (1.4) có được dùng cho chùm tia X phân kì không? Vì sao? ....

• Luyện tập 2 trang 29 Chuyên đề Vật Lí 12: Hệ số hấp thụ tuyến tính của đồng là µ=0,693mm^-1. Hãy xác định ....

• Luyện tập 3 trang 30 Chuyên đề Vật Lí 12: Giải thích vì sao có vùng màu sẫm, vùng màu sáng ở ảnh chụp khớp gối bằng tia X trong Hình 1.8b ....

• Câu hỏi 5 trang 30 Chuyên đề Vật Lí 12: Vẽ hình để chứng tỏ rằng, bóng của một vật được chiếu sáng bằng một nguồn có kích thước nhỏ ....

• Luyện tập 4 trang 32 Chuyên đề Vật Lí 12: Dựa vào Hình 1.12, giải thích hoạt động của hệ thống làm tăng độ sắc nét của ảnh chụp bằng tia X ....

• Câu hỏi 6 trang 33 Chuyên đề Vật Lí 12: Khi chụp CT, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh nín thở. Vì sao lại làm như vậy? ....

• Câu hỏi 7 trang 33 Chuyên đề Vật Lí 12: Với một người bị chấn thương sọ não do tai nạn giao thông, chụp CT thích hợp hơn chụp tia X ....

• Luyện tập 5 trang 34 Chuyên đề Vật Lí 12: So sánh hình ảnh được tạo bằng tia X và hình ảnh được tạo bằng chụp CT ....

• Vận dụng trang 35 Chuyên đề Vật Lí 12: Tìm tài liệu như tranh ảnh, bài báo, ... và dựa vào các tài liệu đó viết bài mô tả một số ứng dụng ....

Xem thêm lời giải bài tập Chuyên đề học tập Vật Lí 12 Cánh diều hay, chi tiết khác:

• Chuyên đề Vật Lí 12 Bài 2: Máy biến áp và chỉnh lưu dòng điện xoay chiều

• Chuyên đề Vật Lí 12 Bài 2: Siêu âm và cộng hưởng từ

• Chuyên đề Vật Lí 12 Bài 1: Năng lượng photon và hiệu ứng quang điện

• Chuyên đề Vật Lí 12 Bài 2: Quang phổ vạch của nguyên tử

• Chuyên đề Vật Lí 12 Bài 3: Lưỡng tính sóng hạt và vùng năng lượng

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 12 hay khác:

• Giải Chuyên đề Vật Lí 12 Kết nối tri thức
• Giải Chuyên đề Vật Lí 12 Chân trời sáng tạo
• Giải Chuyên đề Vật Lí 12 Cánh diều
• Giải lớp 12 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 12 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 12 Cánh diều (các môn học)

---