Giải bài tập Vật Lí lớp 7 Bài 20: Chất dẫn điện và chất cách điện - Dòng điện trong kim loại

Giải bài tập Vật Lí lớp 7 Bài 20: Chất dẫn điện và chất cách điện - Dòng điện trong kim loại

Bài C1 trang 55 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 3:45): Quan sát và nhận biết:

Hãy quan sát hình 20.1 hoặc các vật thật tương ứng và cho biết chúng gồm:

1. Các bộ phận dẫn điện là...

2. Các bộ phận cách điện là...

Hướng dẫn giải:

1. Các bộ phận dẫn điện là:

    - Ở bóng đèn: dây trục, dây tóc, 2 đầu mấu ở đuôi đèn.

    - Ở phích cắm điện: hai chốt cắm, lõi dây kim loại.

2. Các bộ phận cách điện là:

    - Ở bóng đèn: thủy tinh đen ở đuôi bóng đèn, bóng thủy tinh, trụ thủy tinh.

    - Ở phích cắm điện: vỏ nhựa của phích cắm, vỏ nhựa bọc dây kim loại.

Bài C2 trang 56 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 8:15): Hãy kể tên ba vật liệu thường dùng để làm vật dẫn điện và ba vật liệu thường dùng để làm vật cách điện.

Hướng dẫn giải:

- Ba vật dẫn điện có thể là: đồng, nhôm, sắt.

- Ba vật cách điện có thể là: nhựa, cao su, sứ.

Bài C3 trang 56 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 11:53): Hãy nêu một số trường hợp chứng tỏ rằng không khí ở điều kiện bình thường là chất cách điện.

Hướng dẫn giải:

Có thể là một trong các trường hợp sau:

    - Trong mạch điện thắp sáng trong bóng đèn pin, khi công tắc ngắt, giữa hai chốt công tắc là không khí, đèn không sáng. Vậy bình thường không khí là chất cách điện.

    - Cùng lập luận tương tự khi ngắt công tắc đèn chiếu sáng ở lớp học hay ở gia đình.

    - Các dây tải điện đi xa, không có vỏ bọc cách điện, tiếp xúc trực tiếp với không khí. Giữa chúng không có dòng điện nào chạy qua không khí.

Bài C4 trang 56 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 16:42): Hãy nhớ lại xem trong nguyên tử, hạt nào mang điện tích dương, hạt nào mang điện tích âm.

Hướng dẫn giải:

Trong nguyên tử hạt nhân mang điện tích dương, các êlectrôn mang điện tích âm.

Bài C5 trang 56 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 18:08): Các nhà khoa học đã phát hiện và khẳng định rằng trong kim loại có các electron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong kim loại. Chúng được gọi là các electron tự do. Phần còn lại của nguyên tử dao động xung quanh những vị trí cố định. Hình 20.3 là mô hình đơn giải của một đoạn dây kim loại.

Hãy nhận biết trong mô hình này:

- Kí hiệu nào biểu diễn các electron tự do?

- Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử. Chúng mang điện tích gì? Vì sao?

Hướng dẫn giải:

- Trong hình 20.3 các electron tự do là các vòng tròn nhỏ có dấu (-).

- Phần còn lại của nguyên tử là các vòng tròn lớn có dấu (+), phần này mang điện tích dương. Vì nguyên tử khi đó thiếu (mất bớt) electron.

Bài C6 trang 56 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 22:10): Hãy cho biết các electron tự do bị cực nào của pin đẩy, bị cực nào của pin hút.

Hãy vẽ thêm mũi tên cho mỗi electron tự do này để chỉ chiều dịch chuyển có hướng của chúng.

Hướng dẫn giải:

Electron tự do mang điện tích âm bị cực âm đẩy, bị cực dương hút. Chiều mũi tên như hình vẽ sau:

Kết luận: Các electron tự do trong kim loại dịch chuyển có hướng tạo thành dòng điện chạy qua nó.

Bài C7 trang 57 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 26:24): Vật nào dưới đây là vật dẫn điện?

A. Thanh gỗ khô.

B. Một đoạn ruột bút chì.

C. Một đoạn dây nhựa.

D. Thanh thủy tinh.

Hướng dẫn giải:

Ruột bút chì là vật dẫn điện

Bài C8 trang 57 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 27:12): Trong các dụng cụ và thiết bị điện thường dùng, vật liệu cách điện được sử dụng nhiều nhất là:

A. Sứ

B. Thủy tinh.

C. Nhựa

D. Cao su.

Hướng dẫn giải:

Sứ, thủy tinh, cao su, nhựa đều là chất cách điện tốt, trong thực tế hiện nay chất cách điện thường dùng nhất là nhựa ⇒ Chọn C

Bài C9 trang 57 SGK Vật Lí 7 (Video giải tại 28:05): Trong vật nào dưới đây không có êlectrôn tự do?

A. Một đoạn dây thép.

B. Một đoạn dây đồng.

C. Một đoạn dây nhựa.

D. Một đoạn dây nhôm.

Hướng dẫn giải:

Nhựa không có êlectrôn tự do => Chọn C

Có thể em chưa biết

• Trong những chất cho ở bảng bên em tìm thấy chất nào dẫn điện tốt nhất, chất nào cách điện tốt nhất?

• Vì sao các lõi dây điện thường bằng đồng?

• Khi có dòng điện trong dây dẫn kim loại, các êlectrôn tự do dịch chuyển có hướng với vận tốc khoảng từ 0,1mm/s tới 1 mm/s.

Thế mà khi đóng công tắc điện thì bóng đèn sáng hầu như tức thì, mặc dù dây dẫn có thể rất dài. Đó là vì khi đóng công tắc, các êlectrôn tự do có sẵn ở mọi chổ trong dây dẫn nhận được tín hiệu gần như cùng một lúc và hầu như đồng loạt chuyển động có hướng. Thật đúng là nhanh như điện!

Hướng dẫn giải:

• Chất dẫn điện tốt nhất là bạc; Chất cách điện tốt nhất là sứ.

• Lõi dây điện thường bằng đồng vì nó là chất dẫn điện tốt thứ hai sau bạc nhưng rẻ hơn bạc rất nhiều.

Xem thêm các bài Giải bài tập Vật Lí lớp 7 hay nhất, chi tiết khác:

• Bài 21: Sơ đồ mạch điện - Chiều dòng điện
• Bài 22: Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của dòng điện
• Bài 23: Tác dụng từ, tác dụng hóa học và tác dụng sinh lý của dòng điện
• Bài 24: Cường độ dòng điện

Lời giải bài tập lớp 7 sách mới:

• Giải bài tập Lớp 7 Kết nối tri thức
• Giải bài tập Lớp 7 Chân trời sáng tạo
• Giải bài tập Lớp 7 Cánh diều

---