Lý thuyết Cân bằng của một vật có trục quay cố định. Momen lực (hay, chi tiết nhất)

---

---

Bài viết Lý thuyết Cân bằng của một vật có trục quay cố định. Momen lực hay, chi tiết giúp bạn nắm vững kiến thức trọng tâm Cân bằng của một vật có trục quay cố định. Momen lực.

Lý thuyết Cân bằng của một vật có trục quay cố định. Momen lực

Bài giảng: Bài 18 : Cân bằng của một vật có trục quay cố định. Momen lực - Cô Nguyễn Quyên (Giáo viên VietJack)

1. Cân bằng của một vật có trục quay cô định. Momen lực

    a) Thí nghiệm

    Cho đĩa tròn có trục quay qua tâm O, trên đĩa có lỗ dùng để treo quả cân. Tác dụng vào đĩa hai lực F₁→ và F₂→ nằm trong mặt phẳng của đĩa, sao cho đĩa vẫn đứng yên

    Nếu không có lực F₂→ thì lực F₁→ làm cho đĩa quay theo chiều kim đồng hồ. Ngược lại, nếu không có lực F₁→ thì lực F₂→ làm cho đĩa quay ngược chiều kim đồng hồ. Đĩa đứng yên vì tác dụng làm quay của lực F₁→ cân bằng với tác dụng làm quay của lực F₂→.

    b) Momen lực

    Momen lực đối với một trục quay là đại lượng đặc trưng cho tác dụng làm quay của lực và được đo bằng tích của lực với cánh tay đòn của nó:

    M = F.d

    Trong đó:

    F là độ lớn của lực tác dụng (N)

    d là khoảng cách từ trục quay đến giá của lực và gọi là cánh tay đòn của lực (m)

    M là momen lực (N.m)

2. Điều kiện cân bằng của một vật có trục quay cố định

    a) Quy tắc

    Muốn cho một vật có trục quay cố định ở trạng thái cân bằng thì tổng các momen lực có xu hướng làm vật quay theo chiều kim đồng hồ phải bằng tổng các momen lực có xu hướng làm vật quay ngược chiều kim đồng hồ.

    Biểu thức: F₁.d₁ = F₂.d₂ hay M₁ = M₂

    Trong trường hợp vật chịu nhiều lực tác dụng:

    F₁.d₁ + F₂.d₂ +... = F₁’.d₁’ + F₂’.d₂’ + ...

    b) Chú ý

    Quy tắc momen còn được áp dụng cho cả trường hợp một vật không có trục quay cố định nếu như trong một tình huống cụ thể nào đó ở vật xuất hiện trục quay.

    Nếu ta thôi không tác dụng lực F₂→ vào cán, thì dưới tác dụng của lực F₁→ của tảng đá, chiếc cuốc chim sẽ quay quanh trục quay O đi qua điểm tiếp xúc của cuốc với mặt đất

Bài tập bổ sung

Bài 1: Để tăng mức vững vàng của trạng thái cần bằng đối với xe cần cầu người ta chế tạo:

A. Xe có khối lượng lớn.

B. Xe có mặt chân đế rộng.

C. Xe có mặt chân để rộng và trọng tâm thấp.

D. Xe có mặt chân để rộng và khối lượng lớn.

Bài 2: Mômen lực của một lực đối với trục quay là bao nhiêu nếu độ lớn của lực là 5,5 N và cánh tay đòn là 2 m?

A. 10 N.

B. 10 N.m

C. 11 N

D. 11 N.m

Bài 3: Chọn đáp án đúng.

Ô tô chở hàng nhiều, chất đầy hàng nặng trên nóc xe dễ bị lật vì:

A. Vị trí của trọng tâm của xe cao so với mặt chân đế.

B. Giá của trọng lực tác dụng lên xe đi qua mặt chân đế.

C. Mặt chân để của xe quá nhỏ.

D. Xe chở quá nặng.

Bài 4: Tại sao không lật đổ được con lật đật?

A. Vì nó được chế tạo ở trạng thái cân bằng bền.

B. Vì nó được chế tạo ở trạng thái cân bằng không bền.

C. Vì nó được chế tạo ở trạng thái cần bằng phiếm định.

D. Vì nó có dạng hình tròn.

Bài 5: Đoạn thẳng nào sau đây là cánh tay đòn của lực?

A. Khoảng cách từ vật đến giá của lực.

B. Khoảng cách từ trục quay đến vật.

C. Khoảng cách từ trục quay đến giá của lực.

D. Khoảng cách từ trục quay đến điểm đặt của lực.

Bài 6: Một người gánh 2 thúng, thúng gạo nặng 300 N, thúng ngô nặng 200 N. Đòn gánh dài 1,5 m. Hỏi vai người ấy phải đặt ở điểm nào để đòn gánh cân bằng và vai chịu một lực là bao nhiêu? Bỏ qua trọng lượng của đòn gánh.

Bài 7: Một tấm ván nặng 240 N được bắc qua con mương. Trọng tâm của tấm ván cách điểm tựa A 2,4 m, cách B 1,2 m. Xác định lực mà tấm ván tác dụng lên 2 bờ mương.

Bài 8: Một người dùng chiếc búa dài 25 cm để nhổ một cây đinh đóng ở một tấm gỗ. Biết lực tác dụng vào cây búa 180 N là có thể nhổ được cây đinh. Hãy tìm lực tác dụng lên cây định để nó có thể bị nhổ ra khỏi tấm gỗ, d₂ = 9cm.

Bài 9: Một người khiếng một vật vật nặng 1000 N bằng một đòn dài 2m, người thứ nhất đặt điểm treo của vật cách vai mình 120 cm. Bỏ qua trọng lượng của đòn gánh. Hỏi mỗi người chịu một lực là bao nhiêu?

Bài 10: Hai người khiêng một vật nặng 1200 N bằng một đòn tre dài 1 m, một người đặt điểm treo của vật cách vai mình 40 cm. Bỏ qua trọng lượng của đòn tre. Mỗi người phải chịu một lực bao nhiêu?

Các bài Lý thuyết Vật Lí lớp 10 đầy đủ, chi tiết khác:

• Lý thuyết Cân bằng của một vật chịu tác dụng của hai lực và của ba lực không song song
• Lý thuyết Quy tắc hợp lực song song cùng chiều
• Lý thuyết Các dạng cân bằng. Cân bằng của một vật có mặt chân đế
• Lý thuyết Chuyển động tịnh tiến của vật rắn. Chuyển động quay của vật rắn quanh một trục cố định
• Lý thuyết Ngẫu lực
• Lý thuyết tổng hợp chương Cân bằng và chuyển động của vật rắn

Lời giải bài tập lớp 10 sách mới:

• Giải bài tập Lớp 10 Kết nối tri thức
• Giải bài tập Lớp 10 Chân trời sáng tạo
• Giải bài tập Lớp 10 Cánh diều

---

---

---