Hóa 12 Bài 4: Luyện tập: Este và chất béo

Hóa 12 Bài 4: Luyện tập: Este và chất béo

Video Giải bài tập Hóa 12 Bài 4: Luyện tập: Este và chất béo - Cô Phạm Thị Thu Phượng

Bài 1 (trang 18 SGK Hóa 12): So sánh chất béo và este về: thành phần nguyên tố, đặc điểm cấu tạo phân tử và tính chất?

Lời giải:

So sánh este với chất béo

Bài 2 (trang 18 SGK Hóa 12): Khi đun hỗn hợp hai axit cacboxylic với glixerol (axit H₂SO₄ làm xúc tác) có thể thu được mấy trieste? Viết công thức cấu tạo của các chất này?

Lời giải:

Thu được 6 trieste.

Bài 3 (trang 18 SGK Hóa 12): Khi thủy phân (xúc tác axit ) một este thu được glixerol và hỗn hợp các axit stearic (C₁₇H₃₅COOH), panmitic (C₁₅H₃₁COOH) theo tỉ lệ mol 2:1. Este có thể có công thức cấu tạo nào sau đây?

Lời giải:

Đáp án B.

Bài 4 (trang 18 SGK Hóa 12): Làm bay hơi 7,4 gam một este A no, đơn chức thu được một thể tích hơi bằng thể tích của 3,2 gam khí oxi ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất.

a) Tìm công thức phân tử của A.

b) Thực hiện phản ứng xà phòng hóa 7,4 gam A với dung dịch NaOH để phản ứng hoàn toàn thu được sản phẩm có 6,8 gam muối. Tìm công thức cấu tạo, gọi tên A.

Lời giải:

Vì A và O₂ có cùng V ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất nên n_A = n_O2 = 0,1 (mol)

A là este no đơn chức nên có CTPT là C_nH_2nO₂ (n ≥ 2)

Ta có: M_CnH2nO2 = 14n + 32 = 74 ⇒ n = 3

→CTPT của A là: C₃H₆O₂

b) Gọi CTPT của A là R₁COOR₂

R₁ COOR₂ + NaOH R₁COONa + R₂OH

Theo pt: n_R1COONa = n_A = 0,1 mol

M_{(R1COONa )} = R₁ + 67 = 68 → R₁ = 1

→ R₁ là H (hay muối là HCOONa)

→ CTCT của A là: HCOOC₂H₅ (etyl format).

Bài 5 (trang 18 SGK Hóa 12): Khi thủy phân a gam một este X thu được 0,92 gam glixerol, 3,02 gam matri linoleat C₁₇H₃₁COONa và m gam muối của natri oleat C₁₇H₃₃COONa.

Tính giá trị của a,m. Viết công thức cấu tạo có thể có của X.

Lời giải:

PTHH tổng quát: (RCOO)₃C₃H₅ + 3NaOH → 3RCOONa + C₃H₅(OH)₃

Theo tỉ lệ phản ứng ⇒ n_muối = n_NaOH = 3. n_glixerol = 3. 0,01 = 0,03 mol

⇒n_{(C17H33COONa)} = 0,03 – 0,01 = 0,02 mol

⇒ m = m_{(C17H33COONa)} = 0,02. 304 = 6,08(g)

m_NaOH = 0,03. 40 = 1,2 g

BTKL ⇒ a = m_este = m_Muối + m_glixerol - m_NaOH = 6,08 + 3,02 + 0,92 - 1,2 = 8,82g

Tỉ lệ n_{(C17H31COONa)}: n_{(C17H33COONa)} = 0,01 : 0,02 = 1:2

⇒Có 2 công thức cấu tạo phù hợp:

Bài 6 (trang 18 SGK Hóa 12): Khi thủy phân hoàn toàn 8,8 gam một este đơn chức mạch hở X với 100 ml dung dịch KOH 1M (vừa đủ) thu được 4,6 gam một ancol Y. Tên gọi của X là :

A. etyl fomiat.

B. etyl propionat.

C. etyl axetat.

D. propyl axetat.

Lời giải:

Đáp án C.

Gọi CTPT của este là RCOOR₁

Số mol KOH n_KOH = 0,1.1 = 0,1 (mol)

RCOOR₁ + KOH RCOOK + R₁OH

Theo pt: n_RCOOR1 = n_KOH = 0,1 mol.

Ta có:

Công thức cấu tạo là : CH₃COOC₂H₅: etyl axetat

Bài 7 (trang 18 SGK Hóa 12): Đốt cháy hoàn toàn 3,7 gam một este đơn chức X thu được 3,36 lít CO₂(đktc) và 2,7 gam H₂O. Công thức phân tử của X là

A. C₂H₄O₂

B. C₃H₆O₂

C. C₄H₈O₂

D. C₅H₈O₂

Lời giải:

Đáp án B

CT: C_xH_yO_z

x : y : z = = 0,15 : 0,3 : 0,1 = 1,5 : 3 : 1 = 3 : 6 : 2

CTPT : (C₃H₆O₂)_n Vì este đơn chức có 2 oxi nên n=1 => CTPT C₃H₆O₂

Bài 8 (trang 18 SGK Hóa 12): Cho 10,4 gam hỗn hợp gồm axit axetic và etyl axetat tác dụng vừa đủ với 150 gam dung dịch NaOH 4%. Phần trăm theo khối lượng của etyl axetat trong hỗn hợp bằng:

A. 22%.

B. 42,3%.

C. 57,7%.

D. 88%.

Lời giải:

Đáp án B.

Số mol NaOH là:

Gọi x, y lần lượt là số mol của CH₃COOH và CH₃COOC₂H₅

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

CH₃COOC₂H₅ + NaOH CH₃COONa + C₂H₅OH

n_NaOH = x + y = 0,15.

m_hh = 60x + 88y = 10,4.

Giải hệ phương trình ta có x = 0,1; y = 0,05.

Khối lượng etyl axetat :

m_CH3COOC2H5 = 88 . 0,05 = 4,4(g)

Xem thêm các bài Giải bài tập Hóa học 12 (có video) hay khác:

• Bài 5: Glucozơ
• Bài 6: Saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ
• Bài 7: Luyện tập: Cấu tạo và tính chất của cacbohiđrat
• Bài 8: Thực hành: Điều chế, tính chất hóa học của este và cacbohiđrat

---