Công nghệ 7 VNEN Bài 2: Vai trò, đặc điểm, các yếu tố ảnh hưởng và các phương thức trồng trọt

Công nghệ 7 VNEN Bài 2: Vai trò, đặc điểm, các yếu tố ảnh hưởng và các phương thức trồng trọt

A. Hoạt động khởi động

- Hãy vận dụng những kinh nghiệm, hiểu biết của bản thân về trồng trọt để trả lời các câu hỏi sau:

(trang 9 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Trong nông nghiệp có những loại cây trồng nào? Kể tên những sản phẩm cây trồng nông nghiệp chủ yếu ở địa phương em và nước ta?

Trả lời:

- Trong nông nghiệp gồm các loại cây trồng: cây lương thực lấy hạt, cây lương thực lấy củ, cây ăn quả, cây công nghiệp, cây thực phẩm.

(trang 9 Công nghệ 7 VNEN tập 1),Trồng trọt có vai trò như thế nào?

Trả lời:

- Vai trò của trồng trọt:

   + Cung cấp lương thực, thực phẩm cho con người và động vật.

   + Cung cấp nguyên liệu cho một số ngành công nghiệp.

   + Tạo ra nguồn lợi kinh tế cho người dân.

(trang 9 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Làm thế nào để trồng trọt đạt kết quả?

Trả lời:

- Để trồng trọt đạt kết quả cao cần: tạo ra giống có năng suất cao, áp dụng đúng các kỹ thuật trồng trọt và chăm sóc cây trồng.

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1 (trang 10 Công nghệ 7 VNEN tập 1), khái niệm, vai trò của trồng trọt

(trang 10 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Vì sao trồng trọt có vị trí, ý nghĩa đặc biệt quan trọng?

Trả lời:

- Trồng trọt có vị trí, ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì:

   + Không có hoạt động trồng trọt sẽ không thể có các sản phẩm cây trồng thì sẽ không có thức ăn cho con người và vật nuôi tồn tại.

   + Các sản phẩm của trồng trọt như cao su, bông, cà phê... là nguồn nguyên liệu hông thể thiếu của công nghiệp chế biến thực phẩm, sản xuất hàng tiêu dùng và thủ công nghiệp.

   + Trồng trọt tạo ra nhiều loại hoa thơm, quả ngọt đáp ứng nhu cầu về vật chất, tinh thần của con người.

   + Trồng trọt cung cấp nhiều nông sản có giá trị xuất khẩu, đem lại nguồn thu ngoại tệ đáng kể cho đất nước.

   + Góp phần tạo công ăn việc làm cho người lao động và làm cho chương trình xanh, sạch, đẹp.

(trang 10 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Chọn tên cây trồng thích hợp để điền vào chỗ chấm (...) dưới mỗi hình ảnh ở hình 2.1

(cây rau, cây thanh long, cây ngô, cây chè, cây cà phê, cây khoai lang, cây lúa, cây cao su, cây cà chua)

Trả lời:

(trang 11 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Sắp xếp các hình ảnh ở hình 2.1 vào từng nhóm cây trồng trong bảng sau cho phù hợp:

Các nhóm cây trồng	Gồm các hình ảnh
Cây lương thực lấy hạt
Cây lương thực lấy củ
Cây thực phẩm
Cây ăn quả
Cây công nghiệp

Trả lời:

Các nhóm cây trồng	Gồm các hình ảnh
Cây lương thực lấy hạt	Hình A, Hình C
Cây lương thực lấy củ	Hình K
Cây thực phẩm	Hình H
Cây ăn quả	Hình D, Hình E
Cây công nghiệp	Hình B, Hình I, Hình G

(trang 11 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Đánh dấu x vào ô trống trước những câu trả lời đúng:

Phát triển trồng trọt đem lại những lợi ích gì?

A. Đáp ứng được nhu cầu về lương thực, thực phẩm của con người và nhu cầu về thức ăn cho chăn nuôi

B. Nhiều sản phẩm trồng trọt có giá trị kinh tế và xuất khẩu. Vì vậy, phát triển trồng trọt sẽ góp phần cải thiện đời sống cho người lao động

C. Tạo ra nguồn nguyên liệu dồi dào cho xuất khẩu và ngành công nghiệp thực phẩm, công nghiệp chế biến, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, tiểu thủ công nghiệp.

D. Cung cấp nguyên liệu cho tất cả các ngành công nghiệp của đất nước

E. Làm cho môi trường trở nên xanh, sạch, đẹp

G. Tận dụng được diện tích đất đai và nguồn lực lao động

H. Giảm biến đổi khí hậu

Trả lời:

A. Đáp ứng được nhu cầu về lương thực, thực phẩm của con người và nhu cầu về thức ăn cho chăn nuôi

B. Nhiều sản phẩm trồng trọt có giá trị kinh tế và xuất khẩu. Vì vậy, phát triển trồng trọt sẽ góp phần cải thiện đời sống cho người lao động

C. Tạo ra nguồn nguyên liệu dồi dào cho xuất khẩu và ngành công nghiệp thực phẩm, công nghiệp chế biến, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, tiểu thủ công nghiệp.

D. Cung cấp nguyên liệu cho tất cả các ngành công nghiệp của đất nước

E. Làm cho môi trường trở nên xanh, sạch, đẹp

G. Tận dụng được diện tích đất đai và nguồn lực lao động

H. Giảm biến đổi khí hậu

(trang 12 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Ghi tên sản phẩm và tác dụng của sản phẩm thu được từ hai loại cây trồng mà em biết vào bảng sau:

Tên loại cây trồng	Sản phẩm thu được từ cây trồng	Sản phẩm được sử dụng để làm gì

Trả lời:

Tên loại cây trồng	Sản phẩm thu được từ cây trồng	Sản phẩm được sử dụng để làm gì
Cây lúa	hạt lúa	gạo, các thực phẩm chế biến từ gạo (bún, miến, phở...), xuất khẩu ra nước ngoài.
Cây ngô	Bắp ngô	Làm lương thực, bánh kẹo từ ngô; một phần có thể làm thức ăn cho gia súc.

2 (trang 12 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Một số đặc điểm chủ yếu của trồng trọt

(trang 12 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Trình bày những đặc điểm chủ yếu của trồng trọt?

Trả lời:

- Những đặc điểm chủ yếu của trồng trọt là:

   + Đất trồng là nơi sinh sống, đồng thời là nơi cung cấp nước, không khí, các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng sinh trưởng, phát triển.

   + Đối tượng của trồng trọt là các giống cây trồng.

   + Sản xuất trồng trọt gắn liền và phụ thuộc vào các điều kiện tự nhiên.

(trang 12 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Tại sao phải chọn đất, làm đất khi tiến hành trồng trọt?

Trả lời:

- Phải chọn đất vì mỗi loại cây trồng sẽ ưa những loại đất khác nhau phải chọn đất để có được môi trường phù hợp nhất.

- Phải làm đất trước khi tiến hành trồng trọt vì:

   + Để đất tơi xốp, đủ độ ẩm và không khí để rễ có thể bám sâu vào trong đất.

   + Diệt các loại nấm bệnh và cỏ dại tồn dư từ mùa vụ trước.

(trang 12 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Tại sao phải bón phân cho cây trồng trong quá trình trồng trọt?

- Cần phải bón phân cho cây trồng trong quá trình trồng trọt vì làm như vậy để cung cấp thêm muối khoáng và chất dinh dưỡng cho cây để cây có thể phát triển tốt.

3 (trang 12 Công nghệ 7 VNEN tập 1), các yếu tố ảnh hưởng đến trồng trọt

- Trả lời các câu hỏi:

(trang 13 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Giống cây có ảnh hưởng như thế nào đến năng suất, chất lượng sản phẩm, cây trồng?

Trả lời:

- Giống cây có ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng sản phẩm, cây trồng như sau:

   + Ảnh hưởng tới phẩm chất và khả năng chống chịu sâu, bệnh hạn hán của cây trồng.

   + Khả năng sinh trưởng, phát triển và cho ra năng suất, chất lượng sản phẩm khác nhau.

(trang 13 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Nêu ví dụ chứng tỏ yếu tố ngoại cảnh có ảnh hưởng tới sự sinh trưởng, phát triển của cây trồng?

Trả lời:

- Ví dụ: cây lúa mà lạnh quá thì sẽ không phát triển được, vì thế làm giảm năng suất của cây.

(trang 13 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Thực hiện đúng các biện pháp kĩ thuật trong gieo trồng, chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng có tác dụng như thế nào?

Trả lời:

- Việc thực hiện các biện pháp kĩ thuật trong gieo trồng, chăm sóc và phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng có tác dụng:

   + Làm cho cây trồng được sinh trưởng, phát triển trong điều kiện ngoại cảnh thuận lợi.

   + Có đủ các chất dinh dưỡng cân thiết và giảm tối đa các tác hại do sâu, bệnh gây ra cho cây trồng.

(trang 13 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Ghép một cụm từ ở cột A với một cụm từ ở cột B để được các câu đúng về biện pháp kĩ thuật trong trồng trọt

Trả lời:

4 (trang 14 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Các phương thức trồng trọt chủ yếu

(trang 14 Công nghệ 7 VNEN tập 1), So sánh ưu, nhược điểm của phương thức gieo trồng cây ngoài tự nhiên và phương thức gieo trồng cây ở khu đất được bảo vệ?

Trả lời:

	Trồng cây ngoài tự nhiên	Trồng cây ở khu đất được bảo vệ
Ưu điểm	Tiến hành đơn giản, dễ thực hiện, giá thành hạ và có thể thực hiện trên diện tích lớn	Cây ít bị sâu bệnh, dễ tạo ra năng suất cao, chủ động trong việc chăm sóc và có thể sản xuất được rau, quả trái vụ, an toàn.
Nhược điểm	Cây trồng dễ bị sâu, bệnh phá hoại và việc chống chế các điều kiện bất lợi cho cây như giá rét, khô hạn, bão, lũ... rất khó khăn.	Phức tạp, đòi hỏi phải đầu tư lớn, tốn nhiều công, giá thành cao vì phải làm các khu nhà kính, nhà lưới có hệ thống gió, sưởi ấm, hệ thống ánh sáng thích hợp cho cây xanh.

(trang 14 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Muốn tiến hành phương thức gieo trồng ở khu đất được bảo vệ, cần phải có những điều kiện vật chất nào?

Trả lời:

- Muốn tiến hành phương thức gieo trồng ở khu đất được bảo vệ, cần phải có những điều kiện vật chất là: Có các khu nhà kính, nhà lưới có hệ thống thông gió, sưởi ấm, hệ thống ánh sáng thích hợp cho cây.

(trang 14 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Trong các phương thức trồng trọt trên, theo em, phương thức nào là phương thức phổ biến và được áp dụng với hầu hết các loại cây trồng ở nước ta? Vì sao?

Trả lời:

Trong các phương thức trồng trọt trên, theo em, phương thức trồng cây ngoài tự nhiên đang là phương thức phổ biến và được áp dụng với hầu hết các loại cây trồng ở nước ta vì:

   + Đất nước ta có đang là đất nước hoạt động nông nghiệp là chủ đạo, có điều kiện tự nhiên thuận lợi, có diện tích đất nông nghiệp lớn.

   + Đại bộ phần trồng trọt ở nước ta là theo tính hộ gia đình, tự phát cho nên phù hợp với trồng trọt ngoài tự nhiên.

   + Có giá thành thấp và có thể thực hiện trên diện tích lớn.

(trang 14 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Ở địa phương và gia đình em thường trồng trọt theo phương thức nào? Nêu ví dụ minh họa.

Trả lời:

- Ở địa phương và đình em thường trồng trọt theo phương thức gieo trồng cây ngoài tự nhiên. Ví dụ như gieo cấy lúa trên đất ruộng; trồng ngô, trồng lạc trên đất bãi...

5 (trang 15 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Quy trình kĩ thuật trồng trọt

(trang 15 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Quy trình trồng trọt là gì? Khi trồng trọt mà bỏ qua một bước nào đó trong quy trình kĩ thuật trồng trọt có được không? Vì sao?

Trả lời:

- Quy trình trồng trọt là những công việc được tiến hành theo một trình tự nhất định khi trồng trọt.

(trang 15 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Thực hiện đầy đủ, đúng các biện pháp kĩ thuật trong quy trình trồng trọt có tác dụng như thế nào?

Trả lời:

- Tác dụng của thực hiện đầy đủ đúng các biện pháp kỹ thuật trong quy trình trồng trọt:

   + Đảm bảo các điều kiện cần thiết cho cây trồng có thể phát triển bình thường.

   + Tạo điều kiện để cây trồng phát triển tốt, tạo năng suất lao động lớn.

C - D . Hoạt động luyện tập và vận dụng

Tìm hiểu ở gia đình, địa phương em đã và đang trồng những loại cây trồng nào? Với mỗi cây trồng, em hãy hỏi người thân hoặc những người đang làm công việc trồng trọt loại cây đó để tìm hiểu những nội dung sau:

1 (trang 16 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Lợi ích cây trồng

Trả lời:

- Lợi ích của cây lúa: Cung cấp nguồn lương thực cho cuộc sống của mọi người, đồng thời tăng thu nhập cho người lao động.

2 (trang 16 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Thời gian gieo trồng

Trả lời:

- Thời gian gieo trồng cây lúa: vụ Chiêm Xuân (tháng 10 đến cuối tháng 5); vụ Mùa (Cuối tháng 5 đến cuối tháng 11).

3 (trang 16 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Những công việc cần thực hiện khi gieo trồng

,

Trả lời:

- Những công việc cần thực hiện khi gieo trồng:

   + Chọn giống lúa

   + Gieo sạ

   + Làm đất

   + Cấy mạ

   + Chăm sóc cây, tưới nước, bón phân

4 (trang 16 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Kinh nghiệm gieo trồng

Trả lời:

- Làm đất sớm và dọn sạch tàn dư sau mỗi vụ thu hoạch, có thể tiêu diệt được nhộng và sâu non sâu đục thân trong rơm rạ, cắt đứt nguồn thức ăn và nơi ẩn nấp của một số loại sâu bênh như rầy nâu,…làm mặt ruộng bằng phẳng thuận lợi cho tưới tiêu.

- Chú ý vào các thời điểm mưa bão, loại đất để bón phân cho phù hợp

- Gieo trồng với mật độ thích hợp, mật độ gieo trồng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như đất đai, thời vụ gieo, giống lúa, tuổi của mạ,…

5 (trang 16 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Kết quả thu được

Trả lời:

- Hạt mẩy, năng suất cao, không bi sâu bệnh

6 (trang 16 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Ghi lại ý kiến nhận xét và đề xuất

Trả lời:

- Để có thể đạt được năng suất cao cần phải lựa chọn được cây trồng hợp lý và áp dụng kỹ thuật nuôi trồng đúng đắn, phù hợp với loài cây đó.

E. Hoạt động tìm tòi mở rộng

1 (trang 16 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Em hãy tìm đọc sách, báo hoặc tra cứu trên mạng Internet để tìm hiểu khái niệm, tác dụng của những nhóm cây trồng sau đây:

- Cây lương thực

- Cây công nghiệp

- Cây thực phẩm

- Cây lâu năm

- Cây ngắn ngày

Trả lời:

- Cây lương thực là các loại cây trồng mà sản phẩm dùng làm lương thực cho người, nguồn cung cấp chính về năng lượng và chất bột cacbohydrat trong khẩu phần thức ăn.

- Cây công nghiệp là các loại cây cho sản phẩm dùng làm nguyên liệu cho công nghiệp chế biến, đặc biệt là công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng và công nghiệp thực phẩm.

- Cây thực phẩm là những loại cây được trồng nhằm cung cấp nguồn thức ăn cho con người. Ví dụ như cây khoai, cây ngô, cây lúa...

- Cây lâu năm là các loại cây lâu năm có sản phẩm thu hoạch không phải là gỗ, được dùng để làm nguyên liệu cho sản xuất công nghiệp hoặc phải qua chế biến mới sử dụng được như chè, cà phê, cao su, hồ tiêu, điều, ca cao, dừa... vv.

- Cây ngắn ngày là loại cây dù trồng bất kỳ lúc nào nhưng phải đợi đến khi số giờ chiếu sáng trong ngày chuyển qua thời kỳ ngắn lại thì mới ra hoa kết quả.

2 (trang 16 Công nghệ 7 VNEN tập 1), Chọn một loại cây cụ thể, sau đó tra cứu trên sách báo hoặc mạng internet để tìm hiểu: đặc điểm sinh vật học; giá trị kinh tế; yêu cầu về điều kiện ngoại cảnh và kĩ thuật gieo trông của loại cây đó để hiêu cụ thể hơn các nội dung trong bài học (khái niệm, vai trò, đặc điểm của trồng trọt, yêu cầu về điều kiện ngoại cảnh của cây trồng và các phương thức trồng trọt). Ghi lại những thông tin thu thập được.

Trả lời:

Cây ngô:

- Đặc điểm sinh vật học: rễ chùm; thân ngô đặc đường kính khoảng 2 -4 cm; lá ngô gồm lá mầm, lá thân, lá ngọn, lá bỉ; hoa ngô gồm cả hoa đực và hoa cái.

- Giá trị kinh tế: đem lại nguồn kinh tế lớn cho người dân.

- Yêu cầu về điều kiện ngoại cảnh và kĩ thuật gieo:

   + Về nhiệt độ: được trồng vào thời gian ấm tại những vùng ôn đới và cận nhiệt đới ẩm.

   + Chế độ không khí trong đất: phát triển trong môi trường hiếm khí.

   + Nước: ngô thoát nhiều nước tuy nhiên có khả năng hút nước từ sâu trong đất cho nên chỉ cần lượng nước để đất không bị khô.

- Kĩ thuật gieo trồng:

   + B1: Chọn giống.

   + B2: Chuẩn bị hạt giống và xử lý hạt giống.

   + B3: Chọn đất và kỹ thuật làm đất.

   + B4: Gieo trồng.

   + B5: Bón phân cho ngô.

   + B6: Rút cờ, thụ phấn bổ khuyết.

   + B7: Thu hoạch.

Xem thêm các bài Giải bài tập Công nghệ lớp 7 VNEN (Soạn Công nghệ 7 VNEN) khác:

• Công nghệ 7 VNEN Bài 3: Một số cây trồng có giá trị xuất khẩu ở nước ta
• Công nghệ 7 VNEN Bài 4: Vai trò, đặc điểm, yếu tố ảnh hưởng các phương thức chăn nuôi
• Công nghệ 7 VNEN Bài 5: Một số vật nuôi đặc sản ở nước ta
• Công nghệ 7 VNEN Bài 6: Giới thiệu chung về lầm nghiệp
• Công nghệ 7 VNEN Bài 7: Trồng và chăm sóc rừng

Lời giải bài tập lớp 7 sách mới:

• Giải bài tập Lớp 7 Kết nối tri thức
• Giải bài tập Lớp 7 Chân trời sáng tạo
• Giải bài tập Lớp 7 Cánh diều

---