Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng (hay, ngắn gọn)

---

---

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng hay nhất, ngắn gọn với dàn ý chi tiết giúp học sinh có thêm tài liệu tham khảo để viết văn hay hơn.

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng (hay, ngắn gọn)

Đề bài: Viết bài văn nghị luận về câu ca dao:

   "Bầu ơi thương lấy bí cùng

Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn"

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng - mẫu 1

   Ca dao dân ca là cây đàn muôn điệu. Tiếng đàn ngọt ngào và sâu lắng ấy đã diễn tả đời sống tâm tình của con người Việt Nam từ bao đời nay. Ca dao dân ca có sức mạnh lớn lao, nó cho ta bao bài học về tình thương, đạo lí. Trên chặng đường lịch sử mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước vẻ vang, ông cha ta luôn luôn nhắc nhở con cháu:

   "Bầu ơi thương lấy bí cùng

Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn"

   Bầu và bí là hai loại cây thân thuộc của mỗi vườn quê, của mỗi gia đình nông dân Việt Nam. Là loại cây leo, nhưng bầu và bí lại "khác giống ". Hoa bí vàng, hoa bầu trắng nhạt. Quả bí thì dài, quá bầu thì tròn. Bầu chớ ngại bí nhám hơn bầu mà cách biệt nhau. Tuy "khác giống", nhưng bí và bầu lại "chung giàn" nghĩa là chung cảnh ngộ, chung điều kiện sống, gần gũi bên nhau, chở che nhau để mình tươi tồn tại. Khi trời ấm áp mùa xuân, mưa nắng thuận hoà mùa hạ, đất màu tươi tốt, thì bí bầu chung hưởng, hoa trái trĩu cành. Gặp lúc nắng hạn bão tố, sâu bệnh, giàn đổ "lá gãy cành rơi" thì bí và bầu cùng chung hoạn nạn, cay đắng ngọt bùi có nhau. Cho nên thật tự nhiên và giản dị "Bầu ơi thương lấy bí cùng".

   Bầu và bí là hai biểu tượng để nói về tình người và tình đời. Dưới hình thức ẩn dụ, nhân hoá và cảm thán, giọng thơ vang lên ngọt ngào, thấm thìa, câu ca dao nêu lên một lời khuyên vừa nhẹ nhàng tế nhị vừa sâu sắc chân thành cho mỗi chúng ta.

   Chín mươi triệu người Việt Nam tuy "khác giống", là Kinh, Thượng hay Mán, Mường, v.v..., là miền Bắc hay miền Nam, ở miền xuôi hay miền ngược, chúng ta có chung một Tổ quốc, một lịch sử, một nền văn hoá, một cơ đồ Việt Nam,… Chúng ta có thể khác nhau về gia đình, về cảnh ngộ, điều kiện sống, về trình độ văn hoá… nhưng lại đang tồn tại bên nhau, đang sống, học tập và làm ăn trong chế độ xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Trong cộng đồng người Việt, chúng ta có bao cái "chung" như bí và bầu "chung một giàn" vậy. Chung Tổ quốc, ấy là nghĩa đồng bào. "Một giọt máu đào hơn ao nước lã". Chung làng xóm, phố phường, ấy là tình đồng hương. Chung trường, lớp, ấy là tình đồng học, bạn đồng môn. Ta còn có tình đồng nghiệp, tình đồng cảnh cùng chung ước mơ, hoài bão, v.v... Những nét "chung" ấy đã gắn bó mọi tâm hồn Việt Nam, xây nên tình yêu thương nhân dân đất nước.

   Tóm lại, câu ca dao đã nêu lên bài học tình thương, đạo lí, nhắc nhở chúng ta biết yêu thương, đùm bọc, chở che, giúp đỡ lẫn nhau để xây dựng cuộc sống ấm lo, hạnh phúc lâu dài.

   Tại sao phải biết sống trong tình yêu thương đùm bọc? Vì sự tồn tại mà mỗi con người Việt nam luôn luôn đặt tình Tổ quốc, nghĩa đồng bào lên trên hết, trước hết, thiêng liêng, cao cả lắm. Vì cuộc sống mà mọi thành viên trong cộng đồng người Việt gắn bó với nhau, vinh nhục, đau khổ, khát khao lo toan, yêu thương, hận thù, cay đắng ngọt bùi cùng chung chịu và chia sẻ. Bị ngoại bang xâm lăng, nước mất nhà tan, sống trong cảnh trâu ngựa, mọi con người Việt Nam đoàn kết yêu thương, cùng quyết tâm đuổi giặc, cứu nước.

   Không ai có thể sống trong cô độc mà được hạnh phúc? Cuộc sống biến động, thiên tai địch họa triền miên, chỉ có tình thương yêu mới cho ta sức mạnh để vượt qua mọi thử thách và chiến thắng. Tình thương yêu, chở che… còn cho ta niềm tin để "Đi tới và làm nên thắng trận", hướng tới một ngày mai ca hát: "Còn non, còn nước, còn người ...". Một nghìn năm Bắc thuộc, một thế kỉ bị thực dân Pháp thống trị, lịch sử đã cho ta bài học về tình thương yêu đoàn kết dân tộc.

   Đạo lí dân tộc ta coi trọng tình yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau. "Anh em như thể chân tay ... Người trong một nước thì thương nhau cùng... Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ", v.v... . Bằng máu, mồ hôi và nước mắt, bằng kinh nghiệm sống qua bốn nghìn năm lao động và chiến đấu, nhân dân ta đã lấy tình thương để tạo nên bản sắc dân tộc, bản lĩnh giống nòi. Chúng ta tự hào về truyền thống nhân nghĩa, nhân ái cao đẹp đã hun đúc nên sức mạnh Việt Nam.

   "Bầu ơi thương lấy bí cùng

Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn"

   Tiếng gọi thiết tha của cha ông hay lời non nước? Trên hành trình đi tới ngày mai, mỗi con người Việt Nam có nghĩa vụ xây đắp đạo lí tình thương vì một nước Việt Nam giàu đẹp.

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng - mẫu 2

Cây bầu xanh và cây bí xanh, theo làn gió trong lành, cất tiếng hát vui chung. 'Bầu ơi thương lấy bí cùng, dù khác biệt nhưng cùng chung một giàn...'. Câu ca dao xưa trở thành bài hát ngân nga khắp nơi như lời nhắn nhủ đến mọi người hãy giữ vững truyền thống tương thân tương ái trong cuộc sống.

Bầu và bí, hai giống cây khác nhau nhưng thường được người nông dân trồng chung trên một rẻo đất ở bờ ao, góc vườn; thường leo chung trên một giàn. Vì thế bầu và bí trở nên gần gũi, thân thiết. Cùng chung một điều kiện sống, cùng chung số phận, cho nên bầu và bí đừng vì lí do nào đó mà xa rời nhau. Bầu chớ chê bí xấu hơn bầu, bí cũng chớ vì hoa bí thì vàng còn hoa bầu thì trắng, quả bí thì dài, quả bầu thì tròn để rồi ganh ghét, xa lánh nhau.

Vì sao vậy? Bầu và bí, dù là hai giống khác nhau nhưng cùng chung một họ. Mưa thuận gió hoà, bầu bí chung hưởng. Gặp khi nắng hạn, bầu bí cùng chịu đựng. Nếu chẳng may gặp cơn gió bão, thân bí dập, quả bí rụng, có lẽ nào bầu một mình tươi tốt như xưa? Câu ca dao mượn chuyện bầu bí để nói về con người, về cuộc sống. Ông cha ta đã truyền dạy một lời khuyên chân thành, kín đáo nhưng đầy ý nghĩa. Sống trên đời, không ai giống ai. Mỗi người có một nguồn gốc, hoàn cảnh, điều kiện sống riêng. Tuy vậy, mọi người vẫn có những điểm chung. Anh em ruột thịt có cùng cha mẹ. Bạn bè cùng trường, cùng lớp, cùng thầy cô, cùng sách vở. Hàng xóm láng giềng cùng đường đi lối lại. Dù có khác nhau về điều kiện làm ăn, về lứa tuổi, ngành nghề, nhưng tất cả đều chung quê hương, đất nước. Những cảnh ngộ chung, những nét giống nhau đã tạo ra một mối quan hệ kết nối, gắn bó, là cơ sở để gần gũi, cảm thông. Và chính vì điều đó mà mỗi người cần biết thương yêu, sẻ chia để công việc chung được tốt đẹp, hoàn cảnh chung được cải thiện, hạnh phúc chung được giữ vững. Không ai có thể sống một mình, độc lập vì tình thương khiến con người gắn bó hơn và cuộc sống của mỗi người sẽ tốt đẹp hơn.

Trong những thời kỳ nước ta bị thực dân xâm lược, người Việt Nam dù giàu sang hay nghèo khổ, hạnh phúc hay đau khổ... nhưng tất cả đều chung nỗi đau mất nước, nỗi nhục nô lệ, chung một ước vọng độc lập, tự do. Vì vậy mà mọi người đã yêu thương, đoàn kết lại với nhau để đấu tranh chống quân thù. Đó là một nhu cầu tự nhiên và cũng là điều kiện sống còn trước những hiểm nguy đe dọa vận mệnh của đất nước, dân tộc.Dân tộc ta chủ yếu làm nông. Trong sản xuất, thời tiết và tự nhiên ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả thu hoạch. Nếu mọi người không đồng lòng đắp đê chống lụt, trồng rừng chống lũ thì khó có thể bảo vệ được mùa màng và thành quả lao động phải vất vả một nắng hai sương mới làm ra được. Trong điều kiện sống khắc nghiệt, nếu không biết dựa dẫm vào nhau thì làm sao tồn tại nổi? Mối quan hệ chặt chẽ đã khiến cho tình thương nảy nở và người Việt Nam coi đó là truyền thống quý báu tự bao đời.

Ca dao Việt Nam còn có câu:

Trong một nước, lòng nhân ái vẫn hiện hữu,
Cho dù hiện đại có nhiều biến đổi, sự đoàn kết vẫn giữ giá trị vững bền.

Dù cuộc sống ngày nay thay đổi, con người quan tâm nhiều đến quyền lợi cá nhân, nhưng truyền thống tương thân tương ái và lòng đoàn kết của dân tộc ta vẫn giữ được giá trị quan trọng.

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng - mẫu 3

Dân Việt Nam có một giá trị quý báu, đó là tinh thần tương thân tương ái “lá lành đùm lá rách”, lòng đoàn kết giúp đỡ nhau “thương người như thể thương thân”. Giá trị này đã trở thành triết lí của dân tộc, thể hiện trong tục ngữ, ca dao. Câu ca dao dưới đây phản ánh rõ tinh thần ấy:

Một lòng yêu thương, bao dung với nhau,
Mặc dù khác biệt nhưng chung một nguồn gốc.

Lòng yêu thương và sự đoàn kết đã được mô tả qua hình ảnh của bầu và bí trong câu ca dao trên. Bầu và bí, mặc dù khác loại nhưng được trồng chung trên cùng một đất đai, leo chung trên cùng một giàn tre. Họ chia sẻ cùng một môi trường sống, cùng chịu những điều kiện khắc nghiệt. Vì vậy, họ trở nên gần gũi, thân thiết với nhau. Bầu mềm mại, bí cũng thế. Bầu cần được tựa vào giàn mới phát triển, và bí cũng như vậy. Sự chia sẻ một giàn cũng có ý nghĩa là bầu và bí cần phải dựa vào nhau, dựa vào giàn để tồn tại. Nếu giàn đổ, bầu và bí đều gặp nguy hiểm. Vậy nên, bầu không nên coi thường bí, và ngược lại. Vì sao bầu và bí khác biệt nhưng vẫn phải thương yêu nhau? Dân gian giải thích rằng 'chung một giàn'. Điều này có nghĩa là họ chia sẻ cùng một vị trí, cùng một không gian. Bầu và bí cùng chịu mưa, chịu nắng, sống chung trên những mảnh đất khác nhau nhưng cùng nhau. Do đó, hoàn cảnh của họ không khác biệt nhau nhiều. Nếu bí khô héo, bầu cũng sẽ không tươi tốt. Bầu yêu thương bí cũng chính là tự yêu thương bản thân. Nếu bí không sống sót, bầu cũng không thể phát triển.

Mặc dù câu ca dao nói về bầu và bí, nhưng dân gian không chỉ đề cập đến cây cỏ. Hình ảnh của bầu và bí là một thông điệp ẩn dụ để khuyến khích và khuyên bảo con người. Con người cũng giống như bầu và bí, mặc dù khác biệt nhưng lại sống chung trong một cộng đồng, một xã hội. Hình ảnh của cây giàn bầu và bí gợi lên hình ảnh của một đất nước, một xã, một làng, hoặc một nhóm cụ thể. Điều này cũng có thể ám chỉ đến một trường học, một công ty, hoặc một cộng đồng nhỏ. Bất kỳ ai trong cộng đồng đó cũng cần phải thương yêu và đoàn kết với nhau.

Không ai có thể sống cô lập, không có mối quan hệ với người khác. Mỗi người đều có quê hương, có những người đồng hương cùng làng xóm. Mỗi người cũng phải làm việc, và do đó có những đồng nghiệp. Trẻ con khi đi học sẽ có bạn bè cùng lứa tuổi, cùng thầy cô. Những điểm chung này đã giúp họ gắn bó với nhau hơn. Nhờ vào đó, họ hiểu biết và cảm thông với nhau, và hỗ trợ lẫn nhau. Cuộc sống sẽ trở nên tốt đẹp hơn nếu mọi người quan tâm và yêu thương nhau. Do đó, lòng yêu thương, tinh thần đoàn kết, sẻ chia, và nhường nhịn là những phẩm chất quý báu cần phải có ở mỗi người.

Lời khuyên và lời kêu gọi về tình yêu thương và đoàn kết không chỉ xuất hiện một lần qua câu ca dao trên. Chúng ta còn thấy điều này trong nhiều câu ca dao khác:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng

Khôn ngoan khi đối diện với người khác
Gà sinh cùng một mẹ, không nên hoài đấu nhau

Thực tế đã chứng minh sức mạnh của sự đoàn kết và lòng yêu thương của nhân dân Việt Nam mỗi khi đối mặt với kẻ thù ngoại xâm. Trong những trận chiến, tình thương và sự đoàn kết đã trở thành nguồn lực quan trọng giúp dân tộc ta giành chiến thắng. Từ miền núi đến miền biển, từ phía Bắc đến phía Nam, từ người lớn đến trẻ nhỏ, ai cũng hiểu rõ rằng chỉ có bằng lòng đoàn kết và yêu thương nhau mới có thể chiến thắng kẻ thù.

Hiện nay, dù đất nước đã thống nhất nhưng không phải mọi người đều có cuộc sống giàu có. Điều này tạo ra sự khác biệt trong cuộc sống của mỗi người. Có những người phải làm việc vất vả mỗi ngày để kiếm cái ăn, cái mặc. Trong khi đó, lại có những người may mắn hơn. Theo tinh thần truyền thông của dân tộc, chúng ta cần phải giúp đỡ những người khó khăn, giảm bớt bất công xã hội. Những người giàu có cần phải ủng hộ những người nghèo, tham gia vào các hoạt động từ thiện, thể hiện tinh thần đoàn kết và lòng nhân ái của cha ông. Nếu không có sự giúp đỡ và đoàn kết như vậy, làm sao chúng ta có thể cùng nhau vượt qua khó khăn trong cuộc sống?

Đọc lại câu ca dao kêu gọi lòng yêu thương và đoàn kết, chúng ta càng nhận ra giá trị to lớn của tình thương và sự sáng suốt của những người tiền bối. Tình thương giúp con người trở nên hòa nhã, thân thiện với mọi người xung quanh. Tình thương giúp chúng ta vượt qua khó khăn, thách thức trong cuộc sống. Yêu thương và quan tâm đến những người xung quanh, hàng xóm, bạn bè là phẩm chất cần thiết mà mỗi người chúng ta cần phải có. Chúng ta sẽ truyền lại cho thế hệ sau những giá trị tốt đẹp đó, giúp cuộc sống trở nên ý nghĩa và đẹp đẽ hơn.

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng - mẫu 4

Việt Nam từ xưa đã là quê hương của tình thương và lòng đoàn kết, mỗi người luôn quan tâm và giúp đỡ lẫn nhau. Tinh thần tương thân tương ái đó đã được thể hiện rất nhiều trong thơ văn, đặc biệt là trong ca dao - dạng hình thức văn học dân gian. Một trong những bài ca dao mà chúng ta không thể không nhắc đến là:

“Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”

Thực tế, ca dao là ngôn từ phản ánh cuộc sống hàng ngày của người lao động. Thông qua những câu ca dao này, cha ông đã truyền đạt biết bao bài học quý báu về cuộc sống. Vì vậy, ca dao luôn mang trong mình nhiều ý nghĩa sâu xa, tiềm ẩn. Hai câu ca dao này cũng không ngoại lệ. Ở một mức độ, chúng nói về mối quan hệ giữa bầu và bí, hai loại trái cây quen thuộc trong dân gian. Bầu và bí, mặc dù là hai giống cây khác nhau nhưng thường được trồng chung và leo chung trên một giàn. Vì thế, chúng trở nên gần gũi, thân thiết. Với cùng một điều kiện sống và số phận chung, bầu và bí không nên xa cách nhau. Việc bầu chê bí hoặc ngược lại chỉ là vô nghĩa, vì cả hai đều là cùng một họ. Bầu và bí chia sẻ mọi khó khăn và niềm vui, cùng nhau đối mặt với thời tiết xấu, và chỉ khi đoàn kết với nhau, họ mới có thể vượt qua mọi khó khăn.

Ngoài ý nghĩa hiển nhiên, bài ca dao còn chứa đựng ý nghĩa sâu xa. Đó là việc dùng câu chuyện về bầu và bí để nói về con người và cuộc sống. Cha ông đã truyền lại cho chúng ta một lời khuyên quý báu, đó là hãy yêu thương, đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau. Vậy tại sao cần phải làm như vậy trong xã hội? Lịch sử dân tộc đã chứng minh rằng chỉ có khi mọi người cùng nhau đoàn kết và yêu thương, chúng ta mới có thể vượt qua mọi thách thức, từ chiến tranh cho đến thiên tai. Ngày nay, khi đất nước đang phát triển, việc giúp đỡ và đoàn kết vẫn là điều cần thiết, giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn.

Trong câu ca dao và tục ngữ, có nhiều lời khuyên kêu gọi con người cần đoàn kết và yêu thương nhau:

“Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại thành hòn núi cao”

Thực sự, sức mạnh của tình thương và lòng đoàn kết, sự gắn bó và giúp đỡ lẫn nhau đã được chứng minh bằng thực tế làm cho chúng ta hiểu được tính đúng đắn của nó. Dân tộc Việt Nam đã chiến thắng biết bao kẻ thù xâm lược, giành độc lập - tự do và xây dựng được một xã hội văn minh, tốt đẹp như ngày hôm nay nhờ vào những truyền thống tốt đẹp đó.

Yêu thương, đoàn kết, và giúp đỡ lẫn nhau là truyền thống quý báu của dân tộc và nhân dân ta, và truyền thống này cần được duy trì và phát huy không chỉ ở hiện tại mà còn ở tương lai vì đây là đạo lý cốt lõi của con người, thể hiện lòng nhân ái giữa con người với con người. Trong thời đại toàn cầu hóa ngày nay, chúng ta có thể hiểu rộng hơn nghĩa của câu ca dao trên là cả loài người sống trên trái đất cần biết yêu thương, chia sẻ để xã hội không còn chiến tranh và phát triển ngày càng mạnh mẽ. Câu ca dao là lời dạy ấm áp về tình người, khuyến khích chúng ta mở lòng yêu thương và quên đi cái tôi để mở rộng lòng nhân ái.

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Dù cuộc sống có thay đổi, con người hiện đại có thể chú ý nhiều đến cá nhân họ, nhưng truyền thống đoàn kết và nhân ái vẫn giữ được giá trị quan trọng. Là một học sinh ngồi trên ghế nhà trường, tôi nhận ra rằng việc giúp đỡ những bạn học sinh nghèo có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống là một hành động vô cùng ý nghĩa, thể hiện lòng tương thân tương ái. Tôi hy vọng rằng, trong cuộc sống, sẽ còn nhiều hành động ý nghĩa như vậy để làm cho thế giới trở nên nhân văn hơn.

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng - mẫu 5

Trái bầu xanh, trái bí xanh, theo gió trong lành cất tiếng hát vui chung. “Bầu ơi thương lấy bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn...”. Câu ca dao xưa đã thành bài hát ngân nga khắp nơi nơi như một lời nhắn nhủ những người dân nước Việt hãy giữ vững truyền thống thương yêu đùm bọc lẫn nhau trong cuộc sống.

Bầu và bí là hai giống cây khác nhau nhưng thường được người nông dân trồng chung trên một rẻo đất ở bờ ao, góc vườn; thường leo chung trên một giàn. Vì thế bầu và bí trở nên gần gũi, thân thiết. Cùng chung một điều kiện sống, cùng chung số phận, cho nên bầu và bí đừng vì lí do nào đó mà xa rời nhau. Bầu chớ chê bí xấu hơn bầu, bí cũng chớ vì hoa bí thì vàng còn hoa bầu thì trắng, quả bí thì dài, quả bầu thì tròn để rồi ganh ghét, xa lánh nhau.

Vì sao vậy? bầu và bí tuy hai giống khác nhau nhưng cùng chung một họ. Mưa thuận gió hoà, bầu bí chung hưởng. Gặp khi nắng hạn, bầu bí cùng chịu đựng. Nếu chẳng may gặp cơn gió bão, thân bí dập, quả bí rụng, có lẽ nào bầu một mình tươi tốt như xưa? Câu ca dao mượn chuyện bầu bí để nói chuyện con người, chuyện cuộc đời. Ông cha ta đã cho con cháu một lời khuyên chân thành, kín đáo mà thiết tha, tế nhị.Sống ở trên đời, không ai giống ai. Mỗi người có một nguồn gốc, hoàn cảnh, điều kiện sống riêng. Tuy vậy, mọi người vẫn có những chỗ giống nhau. Anh em ruột thịt có chung cha mẹ. Bạn bè cùng lứa chung trường, chung lớp, chung thầy cô, chung sách vở. Hàng xóm láng giềng chung đường đi lối lại. Dù có khác nhau về điều kiện làm ăn, về lứa tuổi, ngành nghề, nhưng tất cả đều chung quê hương, đất nước.Những cảnh ngộ chung, những nét giống nhau đã làm nên mối quan hệ ràng buộc, gắn bó, là cơ sở để gần gũi, cảm thông. Và chính vì cái chung ấy mà mỗi người phải biết thương yêu đùm bọc, nhường nhịn sẻ chia để công việc chung được tốt đẹp, cảnh ngộ chung được cải thiện, hạnh phúc chung được giữ vững. Không ai có thể sống riêng lẻ, tách biệt vì tình thương làm cho con người gắn bó với nhau hơn và cuộc sống của mỗi người sẽ tốt đẹp hơn.

Trong những thời kì nước ta bị ngoại bang xâm lược, nhân dân Việt Nam dẫu có người sang, kẻ hèn; người giàu, kẻ nghèo; người hạnh phúc, kẻ bất hạnh... nhưng tất cả đều chung nỗi khổ mất nước, nỗi nhục nô lệ, chung một mong ước độc lập, tự do. Chính vì vậy mà mọi người đã thương yêu, đoàn kết lại thành một khối để chống quân cướp nước. Đó là nhu cầu tình cảm tự nhiên và cũng là điều kiện sống còn trước những hiểm hoạ đe doạ vận mệnh của đất nước, dân tộc.Dân tộc ta chủ yếu sống bằng nghề nông. Trong sản xuất, thời tiết và điều kiện tự nhiên ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả thu hoạch. Nếu mọi người không chung sức đắp đê chống lụt, trồng rừng ngăn lũ thì khó có thể bảo vệ được mùa màng và thành quả lao động phải vất vả một nắng hai sương mới làm ra được. Trong điều kiện sống khắc nghiệt, nếu không biết nương tựa vào nhau thì làm sao tồn tại nổi? Mối quan hệ chặt chẽ đã làm cho tình thương nảy nở và người Việt Nam đã coi đó là truyền thống quý báu tự bao đời.

Ca dao Việt Nam còn có câu:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước thì thương nhau cùng.

Cho dù cuộc sống ngày càng thay đổi, con người hiện đại chú ý nhiều đến quyền lợi cá nhân nhưng truyền thống đoàn kết và lòng nhân ái của dân tộc ta vẫn có giá trị trường tồn.

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng - mẫu 6

Người Việt Nam ta có một truyền thông rất quý báu, đó là tinh thần tương thân tương ái “lá lành đùm lá rách”, tinh thần đoàn kết giúp đỡ nhau “thương người như thể thương thân”. Truyền thông ấy đã trở thành đạo lí của dân tộc, được thể hiện trong tục ngữ, ca dao. Câu ca dao giàu hình ảnh dưới đây bắt đầu từ nguồn mạch ấy:

Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.

Nói đến lòng yêu thương lẫn nhau, đoàn kết với nhau, câu ca dao trên đã đưa ra hai hình ảnh so sánh giàu sức biểu cảm: “bầu” và “bí”. Bầu và bí tuy là giống khác nhau nhưng được trồng chung trên một mảnh đất, bắc chung một giàn tre. Chúng thường có chung môi trường, điều kiện sống. Chính vì vậy chúng càng gần gũi, thân thiết với nhau. Bầu thân mềm, bí cũng thân mềm. Bầu phải tựa vào giàn mới phát triển được. Bí cũng như thế. Chung một giàn còn có nghĩa là bầu và bí tựa vào nhau, tựa vào giàn. Giàn đổ thì bầu gặp tai vạ, bí cũng gặp tai vạ. Bầu và bí cùng chung một phận. Vì thế bầu chớ chê bí xấu, bí cũng không nên chê bầu hoa trắng không được duyên rồi ghét bỏ, xa cách nhau. Vì sao bầu bí khác giống nhau mà vẫn phải thương yêu nhau? Nhân dân đưa ra lí do “chung một giàn”. Chung một giàn là chung nhau địa điểm, chung nhau không gian. Bầu và bí cùng chịu mưa, chịu nắng, cùng sống chung bằng những tấc đất bạc màu hay trù phú, cùng được tưới những dòng nước mát hay cùng chịu những ngày hạn hán. Như vậy cảnh ngộ của chúng không khác gì nhau. Lẽ nào một mình bầu tươi xanh khi bí thì khô héo? Bầu thương bí cũng chính là thương mình. Bí có sống thì bầu mới sông. Nếu bí cỗi cằn thì bầu cũng chẳng tươi xanh.

Câu ca dao nói về bầu và bí nhưng dân gian không chỉ nói chuyện cỏ cây. Hình ảnh bầu bí là hình ảnh ẩn dụ để khuyên nhủ người đời. Con người cũng như cây bầu, cây bí, tuy khác giống(không phải là anh em “Cùng chung bác mẹ một nhà càng thân”) nhưng lại sống chung trong một làng, một xã. Hình ảnh cái giàn của bầu và bí chung nhau gợi cho người ta liên tưởng đến một đất nước, một tỉnh, một huyện, một vùng quê, một xã, một làng. Cũng có thể đó là một trường, một lớp học hay một xưởng máy, một cửa hàng. Bầu hãy thương lấy bí hay là những người gần gũi trong một đơn vị tổ, nhóm hãy đoàn kết gắn bó và yêu thương nhau.

Không ai có thể sống đơn lẻ một mình không có mối liên hệ nào với những người khác. Ai cũng có quê hương nghĩa là có những người đồng hương chung làng, chung xóm. Ai cũng phải làm việc nên cũng có những người đồng nghiệp. Khi còn bé đi học, bạn bè cùng lứa tuổi cùng chung trường lớp, thầy cô. Chính những nét chung nhất ấy của họ đã giúp họ gắn bó với nhau hơn. Nhờ đò họ càng hiểu nhau, cảm thông cho nhau và giúp đỡ nhau, nhường nhịn nhau. Nhất định cuộc sống sẽ đẹp hơn nếu mọi người đều quan tâm, yêu quý nhau. Vì vậy lòng yêu thương, tinh thần đoàn kết, chia sẻ, nhường nhịn nhau là đức tính, phẩm chất quý báu cần có ở mỗi người.

Lời khuyên nhủ, kêu gọi yêu thương đoàn kết không chỉ được nhắc một lần qua câu ca dao trên. Chúng ta còn bắt gặp trong những câu ca dao khác:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng

Khôn ngoan đối đáp người ngoài
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau

Thực tế đã chứng minh sự đoàn kết gắn bó của nhân dân ta mỗi khi có giặc ngoại xâm. Trong những trận chiến đấu ấy, tình thương yêu, đoàn kết đã làm cho dân tộc ta có sức mạnh chiến thắng. Từ miền ngược tới miền xuôi, từ Bắc chí Nam, từ cụ già đến trẻ em, ai ai cũng đồng lòng giết giặc cứu nước. Bởi vì họ đều là dân của đất nước Việt Nam, cùng chịu chung nỗi khổ mất nước, chịu chung ách nô lệ. Chính vì vậy mà nhân dân ta đã đoàn kết, yêu thương nhau, cùng nhau chiến thắng kẻ thù.

Hiện nay đất nước ta đã thống nhất nhưng không phải mọi miền đều giàu có như nhau. Cuộc sống của mọi người cũng khác biệt. Có những người quanh năm làm lụng vất vả nhưng không sao đủ cái ăn, cái mặc. Lại có những người rất giàu sang, đầy đủ. Theo truyền thông yêu thương của dân tộc, cần phải giúp đỡ người nghèo xóa đói giảm nghèo. Những người giàu có giúp người nghèo vay vốn làm ăn, góp tiền ủng hộ quỹ từ thiện chính là thể hiện tinh thần “lá lành đùm lá rách”, truyền thông nhân ái “nhường cơm sẻ áo” của cha ông. Nếu không giúp đỡ, nương tựa vào nhau như vậy làm sao con người có thể đồng đều vươn lên trong cuộc sống?

Đọc lại câu ca dao kêu gọi lòng yêu thương đùm bọc, ta càng thấy ý nghĩa to lớn của tình thương và sự sáng suốt của người xưa. Tình thương làm cho người ta sống nhân hậu, thân ái với mọi người. Tình thương làm cho con người vượt qua được khó khăn, hoạn nạn. Yêu thương, quan tâm giúp đỡ những người xung quanh, những người hàng xóm, bạn bè là một phẩm chất cần có của mỗi người chúng ta. Người Việt Nam sẽ truyền cho thế hệ mai sau đạo lí tốt đẹp đó để làm cho cuộc đời này thêm đẹp, thêm ý nghĩa hơn.

Nghị luận Bầu ơi thương lấy bí cùng - mẫu 7

Việt Nam là một đất nước từ lâu đời đã có truyền thống tương thân, tương ái, mọi người luôn quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau. Truyền thống tốt đẹp đó được phản ánh nhiều trong thơ văn, đặc biệt là trong ca dao – dân ca. Một trong số đó, chúng ta không thể không nhắc đến những câu ca dao đã trở nên quen thuộc với biết bao thế hệ người dân Việt Nam:

“Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”

Thật vậy, ca dao – dân ca là lời ăn tiếng nói hằng ngày của người dân lao động. Qua đây, cha ông ta muốn gửi gắm biết bao bài học nhân sinh quý giá ở đời. Thế nên, ca dao – dân ca luôn có tiếng nói đa nghĩa, ẩn dụ. Hai câu ca dao này cũng vậy. Tầng nghĩa thứ nhất, người đọc có thể hiểu đó là bài ca dao nói về mối quan hệ giữa bầu và bí, hai loại quả quen thuộc trong dân gian. Cả hai đều là họ nhà cây leo. Bầu và bí là hai giống cây khác nhau nhưng thường được người nông dân trồng chung trên một rẻo đất ở bờ ao, góc vườn; thường leo chung trên một giàn. Vì thế bầu và bí trở nên gần gũi, thân thiết. Cùng chung một điều kiện sống, cùng chung số phận, cho nên bầu và bí đừng vì lí do nào đó mà xa rời nhau. Bầu chớ chê bí xấu hơn bầu, bí cũng chớ vì hoa bí thì vàng còn hoa bầu thì trắng, quả bí thì dài, quả bầu thì tròn để rồi ganh ghét, xa lánh nhau. Vì sao vậy? Bầu và bi tuy hai giống khác nhau nhưng cùng chung một họ. Mưa thuận gió hoà, bầu bí chung hưởng. Gặp khi nắng hạn, bầu bí cùng chịu đựng. Nếu chẳng may gặp cơn gió bão, thân bí dập, quả bí rụng, có lẽ nào bầu một mình tươi tốt như xưa?

Ngoài tầng nghĩa tường minh ấy, bài ca dao có ý nghĩa ẩn dụ sâu sắc. Đó là mượn chuyện bầu bí để nói chuyện con người, chuyện cuộc đời. Ông cha ta đã cho con cháu một lời khuyên chân thành, kín đáo mà thiết tha, tế nhị: Người với người cùng sống trong một xã hội, hít thở một bầu không khí,… thì hãy yêu thương lẫn nhau, đùm bọc lẫn nhau, đoàn kết với nhau.Vậy, vì sao phải đoàn kết, yêu thương trong cộng đồng? Lịch sử dân tộc Việt Nam đã chứng minh rằng là trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ khi cả dân tộc ta nắm tay nhau quyết hi sinh tất cả để giành độc lập và bảo vệ non sông nước nhà chúng ta đã chiến thắng mọi thế lực hùng mạnh nhất. Ngày nay, chiến tranh đã lùi xa nhưng những mất mát do chiến tranh và thiên nhiên để lại vẫn luôn luôn cần được mọi người giúp đỡ. Thật vậy, khi cả dân tộc ta hướng về miền Trung, về miền núi hay hải đảo xa xôi thì có rất nhiều những mạnh thường quân, những con người đã không tiếc tiền bạc công sức của mình để chung tay cùng nhau vượt qua khó khăn.

Trong ca dao tục ngữ cũng có nhiều bài khuyên con người phải đoàn kết, yêu thương nhau:

“Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại thành hòn núi cao”

Quả thực, sức mạnh của tình thương, của sư đoàn kết, gắn bó, giúp đỡ lẫn nhau đã được thực tế chứng minh tính đúng đắn của nó. Dân tộc Việt Nam chúng ta với những truyền thống tốt đẹp đó đã chiến thắng biết bao kẻ thù xâm lược, giành độc lập – tự do và xây dựng được một xã hội văn minh, tốt đẹp như ngày hôm nay.

Yêu thương, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta, nhân dân ta và truyền thống này cần phải được phát huy không những ở thế hệ ngày nay mà còn phải duy trì đến tận mai sau vì đây là đạo lí cốt lõi của con người, thể hiện lòng nhân giữa người với người. Trong thời đại ngày nay, khi xã hội toàn cầu hóa chúng ta có thể hiểu nghĩa rộng hơn của câu ca dao trên là cũng là loài người sống trên trái đất chúng ta phải biết yêu thương nhau, chia sẻ với nhau để chiến tranh không còn và xã hội ngày càng phát triển. Câu ca dao là lời dạy ấm áp tình người, khuyên chúng ta biết bỏ đi cái vị kỷ cá nhân để mở rộng tấm lòng yêu thương.Vậy, những hành động như thế nào là thể hiện đúng với lời khuyên của bài ca dao? Chúng ta nhận thấy, có biết bao hành động thể hiện tinh thần giúp đỡ tương thân, tương ái, lá lành đùm lá rách trong xã hội cần được phát huy. Đó là quyên góp, giúp đỡ đồng bào bị lũ lụt; chương trình kế hoạch nhỏ ủng hộ quần áo, sách vở cho trẻ em nghèo; hay là xây dựng những căn nhà tình thương cho các bà mẹ liệt sĩ, các cụ già neo đơn… Có biết bao những hành động thể hiện tình yêu thương, nhân ái giữa người với người trong cuộc sống. Mỗi người chúng ta cần phải nhận thức được rằng bằng những hành động và việc làm cụ thể như thế này là chúng ta đang góp phần làm cho xã hội trở nên tốt đẹp hơn, ý nghĩa hơn. Tục ngữ, ca dao Việt Nam cũng có nhiều câu khuyên nhủ mọi người nên sống yêu thương, đoàn kết, tiêu biểu nhất là câu:

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Cho dù cuộc sống ngày một thay đổi, con người hiện đại chú ý nhiều đến cái riêng, đến cá nhân mình những truyền thống đoàn kết, nhân ái vẫn có giá trị trường tồn. Là một học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, bản thân tôi tự nhận thức được rằng những hành động nhỏ bé thể hiện tấm lòng tương thân, tương ái, yêu thương, giúp đỡ những bạn học sinh nghèo có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống là một việc làm vô cùng ý nghĩa. Và tôi hi vọng rằng, trong cuộc sống này, sẽ có nhiều hành động ý nghĩa như vậy được thực hiện để cho cuộc sống trở nên nhân văn hơn.

Xem thêm các bài văn mẫu lớp 9 hay khác:

• Bình luận câu tục ngữ: "Cái nết đánh chết cái đẹp"
• Phân tích câu tục ngữ: "Cái nết đánh chết cái đẹp"
• Bình luận về thói ăn chơi đua đòi
• Bình luận câu tục ngữ: "Có chí thì nên"
• Bình luận câu tục ngữ: "Đi một ngày đàng học một sàng khôn"
• Bình luận "Bầu ơi thương lấy bí cùng ..."
• Hãy bàn luận câu: "Tuổi trẻ cần có thói quen đẹp, đó là đọc sách. ..."

Mục lục Văn mẫu | Văn hay 9 theo từng phần:

• Mục lục Văn thuyết minh
• Mục lục Văn tự sự
• Mục lục Văn nghị luận xã hội
• Mục lục Văn nghị luận văn học Tập 1
• Mục lục Văn nghị luận văn học Tập 2

• Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

---

---

---