Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Bài 15: Bài ca về mặt trời - Kết nối tri thức

Với giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Bài 15: Bài ca về mặt trời sách Kết nối tri thức hay nhất, chi tiết sẽ giúp học sinh lớp 5 dễ dàng làm bài tập trong vở bài tập Tiếng Việt lớp 5.

Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Bài 15: Bài ca về mặt trời - Kết nối tri thức

Luyện từ và câu: Luyện tập về từ đa nghĩa

Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 trang 54 Bài 1: Nêu nghĩa của từ hạt trong mỗi đoạn thơ nêu ở bài tập 1 (SHS Tiếng Việt 5, tập một, trang 74). Từ hạt trong đoạn thơ nào được dùng với nghĩa gốc?

- Nghĩa của từ hạt trong mỗi đoạn thơ:

a. ………………………………

b. ………………………………

- Trong đoạn thơ …………………., từ hạt mang nghĩa gốc.

Trả lời:

– Nghĩa của từ hạt trong mỗi đoạn thơ:

a. Trong đoạn thơ a, từ hạt có nghĩa là một bộ phận hình thành từ quả của một loại cây, có chức năng duy trì nòi giống, nảy mầm cây mới.

b. Trong đoạn thơ b, từ hạt có nghĩa là một giọt, lượng mưa nhỏ, có thể nhìn thấy và sờ thấy để biết số lượng, kích thước của chúng.

– Trong đoạn thơ a, từ hạt mang nghĩa gốc.

Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 trang 54 Bài 2: Trong hai đoạn thơ ở bài tập 2 (SHS Tiếng Việt 5, tập một trang 74), từ chân được dùng với các nghĩa nào? Các nghĩa đó có gì giống và khác nhau?

– Nghĩa của từ chân trong mỗi đoạn thơ:

a. ………………………………

b. ………………………………

– Điểm giống và khác nhau giữa các nghĩa nêu trên:

So sánh	Nghĩa của từ chân trong đoạn thơ a	Nghĩa của từ chân trong đoạn thơ b
Giống nhau
Khác nhau

Trả lời:

– Nghĩa của từ chân trong mỗi đoạn thơ:

a. Trong câu a (một chân, chân đứng, chân quay, ba chân): dùng với các nghĩa chuyển, là bộ phận tiếp xúc với đất, có chức năng đỡ, trụ cho bộ phận của vật đứng thẳng.

b. Trong câu b (chân em): được dùng với nghĩa gốc, là bộ phận của con người có chức năng nâng đỡ, di chuyển bước đi.

– Điểm giống và khác nhau giữa các nghĩa nêu trên:

So sánh	Nghĩa của từ chân trong đoạn thơ a	Nghĩa của từ chân trong đoạn thơ b
Giống nhau	Đều là bộ phận có chức năng làm trụ, tiếp xúc giữa vật/ người với mặt đất.
Khác nhau	Là bộ phận giữ thăng bằng, tiếp giáp với đất, làm trụ cho vật chứ không tự di chuyển được.	Là bộ phận di chuyển, bước đi được.

Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 trang 55 Bài 3: Đặt câu để phân biệt các nghĩa của mỗi từ sau:

a. mũi:

- Nghĩa 1: bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có xương sống, dùng để thở và ngửi.

Đặt câu: ………………………………

- Nghĩa 2: bộ phận có đầu nhọn nhô ra phía trước của một số vật.

Đặt câu: ………………………………

b. cao:

- Nghĩa 1: có khoảng cách bao nhiêu đó từ đầu này đến đầu kia theo chiều thẳng đứng.

Đặt câu: ………………………………

- Nghĩa 2: hơn mức trung bình về số lượng hay chất lượng.

Đặt câu: ………………………………

Trả lời:

a. mũi:

+ Câu theo nghĩa 1: Em bé có chiếc mũi thật xinh xắn.

+ Câu theo nghĩa 2: Bố dặn em phải cẩn thận với mũi kéo vì nó rất nhọn.

b. cao:

+ Câu theo nghĩa 1: Em chưa từng nhìn thấy toà nhà nào cao như vậy.

+ Câu theo nghĩa 2: Điểm thi môn Toán của em tương đối cao.

Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 trang 56 Bài 4: Đặt câu với mỗi từ dưới đây theo nghĩa chuyển:

a. tay:

b. chân:

c. mặt:

d. mũi:

Trả lời:

a. Mỗi khi em mặc áo sơ mi, bà em lại dặn xắn tay áo lên cho gọn gàng.

b. Chân bàn của em rất chắc chắn.

c. Lan ơi, lấy hộ tớ cây kéo ở trên mặt bàn nhé.

d. Mũi giày của bố đã bung rồi, em đang giành tiền để mua tặng bố một đôi giày mới.

Viết: Viết bài văn tả phong cảnh

Chọn 1 trong 2 đề dưới đây:

Đề 1: Tả một cảnh ao hồ, sông suối ở quê hương em hoặc ở nơi gia đình em sinh sống.

Đề 2: Tả một cảnh biển đảo em đã được thấy tận mắt hoặc xem trên phim ảnh.

Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 trang 56 Bài 1: Dựa vào dàn ý đã lập trong hoạt động Viết ở Bài 13, viết bài văn theo yêu cầu của đề bài em đã chọn.

Trả lời:

Nước ta là một nước có đường bờ biển dài từ Bắc vào Nam, tương ứng với đất liền là các đảo, quần đảo. Có lẽ tự hào và xúc động nhất phải kể đến các quần đảo nằm rất xa đất liền như Quần đảo Trường Sa – một quần đảo xa bờ của Việt Nam nằm hướng Đông Nam. Em đã từng được nhìn thấy quần đảo Trường Sa trên nhiều phương tiện như báo, đài, sách giáo khoa và tivi. 

Quần đảo Trường Sa là một tập hợp rất nhiều đảo nằm sát nhau, chi chít lại trên bản đồ. Nhưng thực tế, các đảo cách nhau xa tới hàng trăm ki-lô-mét nếu tính bằng đường bộ. Thời gian di chuyển giữa các đảo tính bằng hàng giờ đồng hồ, thậm chí nửa ngày, vài ngày… Những đợt sóng cứ vỗ vào đảo, nghe như những tiếng đồng hồ tích tắc. Có lẽ sóng biển là chiếc đồng hồ bấm giờ vĩnh viễn không hết pin, hết điện, cứ vỗ mãi, kêu mãi những tiếng xuyên ngày đêm như vậy.

Vào sáng sớm hay lúc chiều hoàng hôn, quần đảo Trường Sa đều được soi chiếu chói lọi bởi ánh Mặt Trời chiếu lên mặt biển. Những đợt sóng lăn tăn, những gợn, những đợt lấp la lấp lánh ánh Mặt Trời như kim cương rơi vào lòng biển rồi vỡ tan. Gió trên biển cũng thật khắc nghiệt, những đợt gió cả ngày cứ liên tục thổi vào các đảo, gió không ngừng như những đợt sóng vỗ bờ. Nhất là vào ngày mưa bão, gió thường rất to và đem theo mưa nhiều. Có khi gió quật đổ cây, tốc mái nhà. Do vậy, các chiến sĩ và người dân trên các đảo phải gia cố, nẹp và đổ rào quanh gốc cây. Có lẽ rễ cây cũng hiểu chuyện, lo lắng mà đâm rễ thật sâu vào lòng đất trên đảo. Thời tiết trên đảo chuyển mình rõ nhất có lẽ là hai mùa trong năm: mùa mưa và mùa khô. Tương tự như mùa mưa và mùa khô trên đất liền, ở đảo mùa khô cũng ít mưa, mùa mưa thì mưa rất nhiều, mưa như trút nước. Nơi đây thật sự rất khắc nghiệt.

Những lúc lặng gió, cây cối sừng sững như những người lính uy nghiêm bảo vệ vùng trời, vùng biển Tổ quốc. Lúc gió nổi lên, tán cây nghiêng mình như những cô gái múa ba lê, nhẹ nhàng mà khéo léo, cứ thế tránh được những làn gió muốn xô ngã, quật đổ mình. Đâu đó, những lá cờ Tổ quốc trên những cột cờ, những bia khắc tên đảo, những mái nhà trụ mình giữa đảo lớn, những boong tàu, trên lưng những người lính tuần biển,… đỏ rực, cờ bay phần phật, phấp phới không ngơi nghỉ. Những lá cờ bay mãi, dệt mãi nên tinh thần thép, bất khuất, hi sinh thân mình ra đảo xa bảo vệ lãnh hải nước nhà.

Trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng đưa tin, có rất nhiều những nguy hiểm, khó khăn rình rập các chiến sĩ nơi đảo xa. Lãnh hải của nước ta luôn đứng trước thách thức bị xâm phạm, chiếm đóng trái phép. Phải trực tiếp đến với biển đảo, ở đảo như các chiến sĩ mới thấy sự gian nan, khó khăn.

Là học sinh, em xin hứa sẽ học hành chăm chỉ, rèn luyện thật tốt để mai này trở thành người có ích cho xã hội. Em sẽ luôn yêu nước mình, yêu những người chiến sĩ vất vả. Màu cờ và sắc áo Tổ quốc là một niềm tự hào vô cùng lớn lao, cần phải được giữ gìn. Mỗi học sinh chúng em sẽ là một tuyên truyền viên, lan toả tình yêu và vẻ đẹp biển đảo tới khắp mọi người dân Việt Nam, bạn bè của chúng em.

Rất nhiều những hình ảnh đẹp, bài viết hay nói về quần đảo Trường Sa của nước ta. Đó chính là những tình yêu, những trái tim thổn thức, yêu thương tới nơi đảo xa. Chúc cho các chú chiến sĩ luôn kiên trì, nhiều sức mạnh để đứng vững giữa biển lớn, sóng cao.

Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 trang 57 Bài 2: Đọc soát và chỉnh sửa bài viết của em.

Trả lời:

- Em đọc bài viết của mình và chỉnh sửa cho hay hơn.

Vận dụng

Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 trang 58 Bài 1: Đọc bài văn của em cho người thân nghe và ghi lại những ý kiến góp ý của người thân.

Trả lời:

- Em đọc bài văn của mình cho người thân nghe và ghi lại những ý kiến nhận xét, góp ý.

Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 trang 58 Bài 2: Tìm đọc đoạn văn, bài văn tả cảnh miền núi, trung du, đồng bằng,... và chép lại những câu văn hay.

Trả lời:

– Đoạn văn tả cảnh rừng núi: Cây gỗ ở đây đều là các cây lá rộng, tán lá lớn, chúng phân thành từng tầng khác nhau vì mỗi loài cây thích nghi với lượng ánh sáng khác nhau. Có những cây hướng sáng, chúng vươn lên thật cao, bỏ lại chút tia nắng yếu ớt lọt xuống phía dưới cho những loài ưa bóng râm hơn. Cứ như thế chúng cùng tồn tại.

– Đoạn văn tả cảnh đồng bằng: Toàn bộ cánh đồng được bao phủ bởi một màu vàng xuộm của lúa chín, lác đác một vài ruộng lúa cấy muộn vẫn còn màu xanh. Những bông lúa trĩu nặng vàng ươm hạt đều tăm tắp, chắc và mẩy uốn cong mềm mại, ngả vào nhau thì thầm trò chuyện. Mỗi khi có gió, những sóng lúa lại nhấp nhô, xô đuổi nhau chạy mãi vào bờ. Một mùi hương thơm dịu dàng, thoang thoảng bay xa, hoà lẫn trong không khí làm người ta có cảm giác mát mẻ, dễ chịu lạ thường.

Tham khảo giải SGK Tiếng Việt lớp 5:

• Giải SGK Tiếng Việt lớp 5 Bài 15: Bài ca về mặt trời

Xem thêm các bài giải vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

• Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Bài 16: Xin chào, Xa-ha-ra

• Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Ôn tập giữa học kì 1

• Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Bài 17: Thư gửi các học sinh

• Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Bài 18: Tấm gương tự học

• Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Bài 19: Trải nghiệm để sáng tạo

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 5 hay khác:

• Giải sgk Tiếng Việt lớp 5 Kết nối tri thức
• Giải Vở bài tập Tiếng Việt lớp 5 Kết nối tri thức
• Giải lớp 5 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 5 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 5 Cánh diều (các môn học)

---