Bài tập tính theo phương trình hóa học và cách giải

---

---

Với bài viết Bài tập tính theo phương trình hóa học và cách giải sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa học 8.

Bài tập tính theo phương trình hóa học và cách giải

A. Lý thuyết và phương pháp giải

- Tìm khối lượng chất tham gia và chất sản phẩm

Các bước thực hiện:

+ Bước 1: Viết phương trình phản ứng.

+ Bước 2: Tính số mol của các chất.

+ Bước 3: Dựa vào phương trình phản ứng để tính được số mol chất cần tìm.

+ Bước 4: Tính khối lượng của chất cần tìm.

- Tìm thể tích chất khí tham gia và sản phẩm

Các bước thực hiện:

+ Bước 1: Viết phương trình phản ứng.

+ Bước 2: Tìm số mol chất khí.

+ Bước 3: Dựa vào phương trình hóa học tìm ra số mol chất cần tìm.

+ Bước 4: Tính thể tích khí.

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho khối lượng của Fe là 5,6 g phản ứng với dung dịch HCl. Tính khối lượng của FeCl₂. Biết phương trình phản ứng là: Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂ 

Hướng dẫn giải

Ta có n_Fe = 5,6 : 56 = 0,1 mol

Phương trình phản ứng: Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

Tỉ lệ theo phương trình: 1 mol 2mol      1 mol    1 mol

Theo bài ra :                 0,1 mol ? mol     ? mol   ? mol

Theo phương trình phản ứng ta có $n_{FeC{l}_2}$= n_Fe = 0,1 mol

Suy ra khối lượng của FeCl₂ là: $m_{FeC{l}_2}=n_{FeC{l}_2}.M_{FeC{l}_2}$= 0,1.127 = 12,7 g.

Ví dụ 2: Tính thể tích khí CO₂ sinh ra (đktc) khi nhiệt phân 50g CaCO₃. Biết phương trình phản ứng: CaCO₃ $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$ CaO + CO₂ 

Hướng dẫn giải

Ta có ${\mathrm{n}}_{{\mathrm{CaCO}}_3 }= \frac{{\mathrm{m}}_{{\mathrm{CaCO}}_3}}{{\mathrm{M}}_{\mathrm{CaCO}3}}=\frac{50}{100}$ = 0,5 mol

Theo phương trình phản ứng ta có $n_{CO2 }= n_{CaC{O}_3}$= 0,5 mol

Suy ra $V_{C{O}_2}$= $n_{C{O}_2}$.22,4 = 0,5.22,4 = 11,2 lít

Ví dụ 3: Cho khối lượng của Mg là 7,2 g. Tính khối lượng của MgO, biết phương trình phản ứng là: 2Mg + O₂  $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$2MgO

Hướng dẫn giải

Ta có số mol của Mg tham gia phản ứng là n_Mg = 7,2 : 24 = 0,3 mol.

Phương trình hóa học: 2Mg + O₂ $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$ 2MgO

Theo phương trình hóa học: n_Mg = n_MgO = 0,3 mol

Vậy khối lượng của MgO là m_MgO = n_MgO.M_MgO = 0,3.40 = 12 g.

C. Bài tập tự luyện

Câu 1: Cho phương trình phản ứng: 4P + 5O₂ $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$ 2P₂O₅. Biết khối lượng của P là 1,55 g. Số mol của P₂O₅ là

A. 0,025 mol

B. 0,05 mol

C. 0,1 mol

D. 0,25 mol

Đáp án: Chọn A

Ta có n_P = 1,55 : 31 = 0,05 mol

Theo phương trình phản ứng ta có $n_{P_2{O}_5} = \frac{2}{4}{n}_P$ = 0,025 mol.

Câu 2: Cho 1,56 g Na₂S tác dụng với dung dịch H₂SO₄ thu được m (g) H₂S. Tính m, biết phương trình phản ứng là Na₂S + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂S

A. 1,02 g

B. 0,89 g

C. 0,68 g

D. 1,36 g

Đáp án: Chọn C

Ta có  $n_{N{a}_{2}S}=\frac{1,56}{78}$= 0,02 mol

$\begin{array}{c}N{a}_{2}S+H_{2}S{O}_4\to N{a}_{2}S{O}_4+H_{2}S\hspace{0.25em}\\ 0,02mol \mathrm{\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.17em}\hspace{0.33em}0},02mol\end{array}$

Suy ra  $m_{H_{2}S}$ = 0,02.34 = 0,68 g

Câu 3: Cho phương trình phản ứng 2NO + O₂ → 2NO₂. Tính thể tích của NO biết khối lượng của NO₂ là 0,46 g.

A. 0,224 lít

B. 0,336 lít

C. 0,448 lít

D. 0,560 lít

Đáp án: Chọn A

Ta có  $n_{N{O}_2}=\frac{0,46}{46}$= 0,01 mol

2NO + O₂ → 2NO₂

0,01 mol  $\leftarrow$  0,01 mol

V_NO = n_NO.22,4 = 0,01.22,4 = 0,224 lít

Câu 4: Cho 2,4 g Mg tác dụng với 8,96 lít khí clo (đktc). Hỏi sau phản ứng chất nào còn dư?

A. Clo

B. Mg

C. Không có chất dư

D. Cả 2 chất

Đáp án: Chọn A

Ta có n_Mg = 0,1 mol, ${\mathrm{n}}_{{\mathrm{Cl}}_2}$= 0,4 mol

Phương trình phản ứng: Mg + Cl₂ → MgCl₂

Ban đầu                         0,1    0,4                          (mol)

Phản ứng                       0,1 → 0,1 →      0,1             (mol)

Sau phản ứng                0        0,3        0,1             (mol)

Vậy sau phản ứng Clo còn dư.

Câu 5: Đốt cháy 8 g lưu huỳnh thu được m gam SO₂. Tính m và thể tích (V) của khí oxi (đktc) tham gia phản ứng.

A. m = 12 g, V = 5,6 lít

B. m = 16 g, V = 2,24 lít

C. m = 16 g, V = 5,6 lít

D. m = 14g, V = 3,6 lít

Đáp án: Chọn C

Ta có n_S = 8 : 32 = 0,25 mol

S + O₂ $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$  SO₂

0,25  0,25    0,25      (mol)

Vậy khối lượng của SO₂ là m = 0,25.64 = 16 g

Thể tích của khí oxi (đktc) là V = 0,25.22,4 = 5,6 lít

Câu 6: Cho phương trình phản ứng AlCl₃ + 3NaOH → Al(OH)₃ + 3NaCl

Biết khối lượng của NaOH là 1,2 g. Tìm số mol của NaCl sinh ra và AlCl₃ phản ứng.

A. 0,03 mol, 0,02 mol

B. 0,03 mol, 0,01 mol

C. 0,02 mol, 0,04 mol

D. 0,03 mol, 0,04 mol

Đáp án: Chọn B

Ta có n_NaOH = 1,2 : 40 = 0,03 mol

$\begin{array}{c}AlC{l}_3+3NaOH\to Al{(OH)}_3+3NaCl\hspace{0.25em}\hspace{0.33em}\\ 0,01 0,03 \to 0,03 \left(\mathrm{mol}\right)\end{array}$

Vậy số mol của NaCl là 0,03 mol, số mol của AlCl₃ là 0,01 mol

Câu 7: Phân hủy hoàn toàn 3,16 g KMnO₄ (ở nhiệt độ cao) thu được V lít khí O₂ ở đktc. Tính V

A. 0,336 lít

B. 0,448 lít

C. 0,112 lít

D. 0,224 lít

Đáp án: Chọn D

Ta có  ${\mathrm{n}}_{{\mathrm{KMnO}}_4}$ = 3,16 : 158 = 0,02 mol

$\begin{array}{c}2KMn{O}_4\mathit{ }\stackrel{{\mathit{t}}^{\mathit{0}}}{\mathit{\to }}\mathit{ }{K}_{2}Mn{O}_4+Mn{O}_2+O_2\hspace{0.25em}\\ 0,02\hspace{1em} \hspace{1em}\to \mathrm{\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}0},01\hspace{1em}\hspace{1em}\left(mol\right)\end{array}$

Vậy thể tích của khí O₂ là V = 0,01.22,4 = 0,224 lít

Câu 8: Cho a gam Mg tác dụng với dung dịch HCl thu được MgCl₂ và 4 gam khí H₂. Tìm a, biết phương trình phản ứng là: Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂

A. 4,8 gam

B. 48 gam

C. 24 gam

D. 0,24 gam

Đáp án: Chọn B

Có số mol của H₂ là n = 4 : 2 = 2 mol

$\begin{array}{c}Mg+2HCl\to MgC{l}_2+H_2\hspace{0.25em}\\ \mathrm{2\hspace{0.33em}} \hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}\hspace{0.33em}2\hspace{1em}\hspace{1em}(mol)\end{array}$

Vậy khối lượng của Mg là a = 2.24 = 48 gam.

Câu 9: Đốt cháy 3,36 (l) khí C₂H₂ trong không khí thu được khi và nước. Xác định khí và cho biết số mol của khí đó và số mol của nước.

A. CO₂, 0,3 mol, 0,3 mol

B. C, 0,3 mol, 0,15 mol

C. CO, 0,3 mol, 0,3 mol

D. CO₂, 0,3 mol, 0,15 mol

Đáp án: Chọn D

Số mol của C₂H₂ là 0,15 mol

$$\begin{gathered} 2C_2{H}_2+5O_2\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }4C{O}_2+2H_{2}O \\ \mathit{0}\mathit{,}\mathit{15}\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{\to }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{0}\mathit{,}\mathit{3}\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{0}\mathit{,}\mathit{15}\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{ }\mathit{\left(}mol\mathit{\right)} \end{gathered}$$

Vậy khí cần tìm là CO₂ với số mol là 0,3 mol, số mol của nước là 0,15 mol.

Câu 10: Cho 3,5 g N₂ tác dụng với 0,56 lít khí O₂ ở đktc. Giả sử hiệu suất phản ứng đạt 100%, sau phản ứng chất nào phản ứng hết?

A. O₂

B. N₂

C. Cả 2 chất

D. Không có chất phản ứng hết

Đáp án: Chọn A

Số mol của N₂ là 0,125 mol, số mol của O₂ là 0,025 mol

Phương trình phản ứng: N₂  + O₂ → 2NO

Ban đầu                         0,125  0,025            (mol)

Phản ứng                       0,025 0,025   0,05    (mol)

Sau phản ứng                0,1      0          0,05     (mol)

Vậy sau phản ứng O₂ phản ứng hết.

D. Bài tập thêm

Câu 1: Cho phương trình phản ứng:  K₂CO₃ + 2HCl  → 2KCl + CO₂ + H₂O

Biết có 3,7185 lít khí CO₂ (đkc) tạo ra. Khối lượng K₂CO₃ đã dùng là

A. 13,8 gam.

B. 27,6 gam.

C. 20,7 gam.

D. 23,8 gam.

Câu 2: Cho phương trình phản ứng: 3Fe  + 2O₂ $\stackrel{t^0}{\to }$ Fe₃O₄

Biết có 7,437 lít khí oxygen (đkc) đã phản ứng. Khối lượng Fe₃O₄ thu được là

A. 15 gam.

B. 16,2 gam.

C. 32,4 gam.

D. 64,8 gam.

Câu 3: Cho phương trình phản ứng: Ba + 2HCl → BaCl₂ + H₂

Để thu được 4,16 gam BaCl₂ cần bao nhiêu mol HCl

A. 0,04 mol.                   

B. 0,01 mol.         

C. 0,02 mol.                   

D. 0,5 mol.

Câu 4: Cho phương trình phản ứng: Cu(OH)₂ + 2HCl  → CuCl₂ + 2H₂O

Biết có 9,125 gam HCl đã phản ứng.

a) Tính khối lượng Cu(OH)₂ đã dùng.

b) Tính khối lượng CuCl₂ thu được.

Câu 5: Khi hòa tan hoàn toàn 15,3 gam aluminium(III) oxide vào dung dịch hydrochloric acid vừa đủ thu được muối aluminium(III) chloride và nước. Viết phương trình hóa học xảy ra và tính khối lượng muối thu được.

Xem thêm phương pháp giải các dạng bài tập Hóa học lớp 8 hay, chi tiết khác:

• Bài tập có chất dư trong phản ứng và cách giải
• Tính hiệu suất phản ứng và cách giải bài tập
• Bài tập lý thuyết về oxi, không khí, sự cháy và cách giải
• Phản ứng cháy của kim loại, phi kim, hợp chất trong oxi và cách giải
• Phân loại và gọi tên oxit và cách giải bài tập

---

---

---