Phân loại và gọi tên oxit và cách giải bài tập (hay, chi tiết)

---

---

Với bài viết Phân loại và gọi tên oxit và cách giải bài tập sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa học 8.

Phân loại và gọi tên oxit và cách giải bài tập

A. Lý thuyết và phương pháp giải

a. Định nghĩa: oxit là hợp chất tạo bởi hai nguyên tố, trong đó có một nguyên tố là oxi.

Công thức tổng quát: M_xO_y

Trong đó: Kí hiệu của oxi là O kèm theo chỉ số y

      Kí hiệu của một nguyên tố khác là M (có hóa trị n) kèm theo chỉ số x

Theo quy tắc về hóa trị: II.y = n.x

b. Phân loại: oxit gồm 2 loại: acidic oxide và basic oxide

- acidic oxide thường là oxit của phi kim tương ứng với một axit.

Ví dụ: CO₂ có axit tương ứng là H₂CO₃

- basic oxide: thường là oxit của kim loại tương ứng với một bazơ

Ví dụ: Na₂O tương ứng với bazơ NaOH

c. Cách gọi tên

- Cách gọi chung: tên oxit = tên nguyên tố + oxit

- Với kim loại nhiều hóa trị: tên basic oxide = tên kim loại (kèm hóa trị) + oxit

- Với phi kim nhiều hóa trị: tên acidic oxide = tên phi kim (có tiền tố chỉ số nguyên tử phi kim) + oxit (có tiền tố chỉ nguyên tử oxi)

Các tiền tố: mono nghĩa là 1, đi là 2, tri là 3, tetra là 4, penta là 5.

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho các oxit sau: SO₂, CO₂, P₂O₅. Hãy cho biết các oxit trên là acidic oxide hay basic oxide và gọi tên các oxit đó.

Hướng dẫn giải

Các oxit SO₂, CO₂, P₂O₅ là acidic oxide.

Gọi tên:

SO₂: sulfur dioxide

CO₂: carbon dioxide

P₂O₅: diphosphorus pentoxide

Ví dụ 2: Cho các basic oxide sau: FeO, CuO, MgO. Hãy gọi tên các basic oxide đó.

Hướng dẫn giải

FeO: iron (II) oxide

CuO: copper (II) oxide

MgO: magnesium oxide

Ví dụ 3: Một hợp chất oxit của nhôm có thành phần về khối lượng nguyên tố Al so với oxi là 9 : 8. Tìm công thức hóa học của oxit và gọi tên.

Hướng dẫn giải

Gọi công thức hóa học của oxit nhôm cần tìm là Al₂O_x

Giả sử có 1 mol Al₂O_x, suy ra:

Khối lượng của nhôm trong hợp chất là: 27.2 = 54 gam.

Khối lượng của O trong hợp chất là: 16.x gam

Ta có: m_Al : m_O = 9 : 8 hay $\frac{54}{16x}=\frac{9}{8}$ suy ra x = 3

Vậy công thức của oxit là: Al₂O₃, có tên gọi là: nhôm oxit

C. Bài tập tự luyện

Câu 1: Tên gọi của SO₃ là

A. Sulfur trioxide

B. Sulfur dioxide

C. lưu huỳnh oxit

D. lưu huỳnh pentaoxit

Đáp án: Chọn A

Câu 2: Cách gọi tên nào sau đây đúng

A. P₂O₅: photpho oxit

B. CO₂: cacbon(II) oxit

C. Fe₂O₃: sắt oxit

D. K₂O: potassium oxide

Đáp án: Chọn D

Câu 3: Tiền tố của chỉ số nguyên tử phi kim bằng 4 gọi là

A. đi

B. tri

C. penta

D. tetra

Đáp án: Chọn D

Câu 4: Trong các công thức hóa học sau, đâu là công thức hóa học của acidic oxide

A. FeO

B. CuO

C. N₂O₅

D. MgO

Đáp án: Chọn C

Câu 5: Tên gọi của MgO là

A. Magnesium oxide

B. magie(II) oxit

C. magie trioxit

D. magie pentaoxit

Đáp án: Chọn A

Câu 6: Oxi hóa 5,6 gam Fe, thu được 8g oxit sắt. Tìm công thức hóa học của oxit sắt và gọi tên

A. FeO: sắt(III) oxit

B. Fe₂O₃: sắt(III) oxit

C. Fe₃O₄: iron (II) oxide

D. Fe₂O₃: sắt oxit

Đáp án: Chọn B

Có n_Fe = 0,1 mol

2xFe + yO₂ → 2Fe_xO_y

0,1           →     $\frac{0,1}{x}$     (mol)

Có ${\mathrm{m}}_{{\mathrm{Fe}}_{\mathrm{x}}{\mathrm{O}}_{\mathrm{y}}} = \frac{0,1}{\mathrm{x}}$.(56x + 16y) = 8 g

Suy ra: 2,4x = 1,6y nên $\frac{x}{y}=\frac{1,6}{2,4}=\frac{2}{3}$ suy ra x = 2, y = 3

Vậy công thức hóa học của oxit sắt là Fe₂O₃ và có tên gọi là sắt(III) oxit.

Câu 7: Cho dãy các công thức hóa học sau, dãy có công thức của oxit là

A. CaO, C₂H₆O, ZnO, CO₂

B. CaO, CO₂, MgO, ZnO

C. C₂H₆O, SO₂, H₂O, Al₂O₃

D. Fe₂O₃, CH₃OH, MgO, SO₃

Đáp án: Chọn B

Câu 8: Cách đọc tên nào sau đây sai:

A. ZnO: zinc oxide

B. N₂O₅: dinitrogen pentoxide

C. BaO: barium oxide

D. Fe₂O₃: sắt oxit

Đáp án: Chọn D

Câu 9: Trong các công thức sau, đâu là công thức đúng của basic oxide

A. SO₃

B. CO₂

C. P₂O₅

D. CuO

Đáp án: Chọn D

Câu 10: Cho các phát biểu sau:

(1) Phân loại oxit gồm acidic oxide và basic oxide.

(2) Tiền tố của chỉ số nguyên tử phi kim bằng 2 gọi là tri.

(3) Cách gọi tên của CO₂: carbon dioxide

(4) Oxit là hợp chất tạo bởi hai nguyên tố, trong đó có một nguyên tố là oxi. Công thức tổng quát: M_xO_y.

Số phát biểu đúng là:

A. (1), (2), (3)

B. (2), (3), (4)

C. (2), (4)

D. (1), (3), (4)

Đáp án: Chọn D

D. Bài tập thêm

Câu 1: Tên gọi của Al₂O₃ là

A. Aluminium trioxide.

B. Aluminium dioxide.

C. Aluminium (III) oxide.

D. Aluminium (II) oxide.

Câu 2: Nitrogen dioxide là tên gọi của hợp chất nào sau đây?

A. NO₂.

B. N₂O.

C. NO.

D. N₂O₅.

Câu 3: Trong các công thức hóa học sau, đâu là công thức hóa học của acidic oxide?

A. MgO.

B. CO₂.

C. BaO.

D. Na₂O.

Câu 4: Trong các công thức hóa học sau, đâu là công thức hóa học của basic oxide?

A. H₂O.

B. N₂O.

C. CaO.

D. N₂O₅.

Câu 5: Tên gọi của Fe₂O₃ là

A. Iron trioxide

B. Iron(III) oxide.

C. Iron(II) oxide.

D. Iron dioxide.

Xem thêm phương pháp giải các dạng bài tập Hóa học lớp 8 hay, chi tiết khác:

• Xác định công thức oxit dựa vào phản ứng hóa học và cách giải bài tập
• Điều chế oxi và cách giải bài tập
• Bài tập lý thuyết về hiđro, nước và cách giải
• Khử oxit kim loại bằng H2 và cách giải bài tập
• Bài tập về phản ứng oxi hóa khử và cách giải

---

---

---