Xác định công thức oxit dựa vào phản ứng hóa học và cách giải bài tập (hay, chi tiết)

---

---

Với bài viết Xác định công thức oxit dựa vào phản ứng hóa học và cách giải bài tập sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa học 8.

Xác định công thức oxit dựa vào phản ứng hóa học và cách giải bài tập

A. Lý thuyết & phương pháp giải

Các bước thực hiện:

- Bước 1: Gọi công thức tổng quát của oxit

- Bước 2: Viết phương trình phản ứng và cân bằng

- Bước 3: Lập phương trình và giải theo các ẩn số

- Bước 4: Giải phương trình và rút ra kết luận

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Đốt cháy một phi kim X trong bình chứa 3,36 lít khí oxi ở đktc, biết rằng sau phản ứng thu được 12 g 1 oxit có công thức là XO. Xác định công thức hóa học của oxit đó.

Hướng dẫn giải

Số mol của oxi là 0,15 mol

2X + O₂  $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$2XO

         0,15       0,3       (mol)

Theo phương trình phản ứng, ta có n_XO = 0,3 mol

Mà khối lượng m_XO = 12 g nên khối lượng mol của XO là: M = $\frac{12}{0,3}$ = 40 g/mol

Mà M_XO = M_X + M_O = 40 suy ra M_X = 40 – 16 = 24 g/mol

Vậy công thức hóa học của oxit là MgO.

Ví dụ 3: Dẫn luồng khí H₂ dư qua 10,2 g một oxit kim loại hóa trị III. Sau phản ứng thu được 5,4 g kim loại. Xác định công thức hóa học của oxit trên.

Hướng dẫn giải

Gọi kim loại hóa trị III là X, công thức oxit cần tìm là: X₂O₃

Số mol của oxit là:  $\frac{10,2}{2M_X+48}$(mol)

Phương trình hóa học:

X₂O₃ + 3H₂  $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$2X + 3H₂O

  $\frac{10,2}{2M_X+48}$   →     2.$\frac{10,2}{2M_X+48}$

Theo phương trình phản ứng ta có n_X =  $\frac{20,4}{2M_X+48}$

Mà m_X = 5,4 g suy ra $\frac{20,4}{2M_X+48}$.M_X = 5,4, suy ra 9,6 M_X = 259,2

Suy ra M_X = 27 suy ra X là nhôm

Vậy công thức hóa học của oxit là Al₂O₃.

C. Bài tập tự luyện

Câu 1: Oxi hóa 16,8 gam Fe, thu được 21,6 g oxit sắt. Công thức hóa học của oxit sắt là

A. Fe₂O₃

B. FeO

C. Fe₃O₄

D. Fe(OH)₃

Đáp án: Chọn B

Có n_Fe = 0,3 mol

2xFe + yO₂  $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$2Fe_xO_y

0,3           →      $\frac{0,3}{\mathrm{x}}$    (mol)

Có ${\mathrm{m}}_{{\mathrm{Fe}}_{\mathrm{x}}{\mathrm{O}}_{\mathrm{y}}} = \frac{0,3}{\mathrm{x}}$.(56x + 16y) = 21,6g

Suy ra: 4,8x = 4,8y suy ra x = 1, y = 1

Vậy công thức hóa học của oxit sắt là FeO.

Câu 2: Đốt cháy 3,2 g lưu huỳnh trong oxi thu được 12,8g một oxit có công thức SO_x. Xác định công thức của oxit trên.

A. SO

B. SO₃

C. SO₄

D. SO₂

Đáp án: Chọn D

Số mol lưu huỳnh là: 0,1 mol

2S + xO₂  $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$2SO_x

0,1                0,2        (mol)

Khối lượng của SO_x là 12,8 suy ra 0,2.(32 + 16x) = 12,8

Suy ra x = 2

Vậy công thức của oxit là SO₂

Câu 3: Một hợp chất oxit của sắt có dạng Fe₃O_x biết thành phần về khối lượng nguyên tố Fe so với oxi là 21 : 8. Tìm công thức hóa học của oxit đó.

A. Fe₃O₄

B. FeSO₄

C. Fe₂O₃

D. FeO

Đáp án: Chọn A

Công thức hóa học của oxit sắt là Fe₃O_x

Giả sử có 1 mol Fe₃O_x suy ra

Khối lượng sắt trong hợp chất là: 56.3 = 168 g

Khối lượng của oxi trong hợp chất là 16x

Mà m_Fe : m_O = 21 : 8 suy ra $\frac{168}{16x}=\frac{21}{8}$ suy ra x = 4

Vậy công thức hóa học của oxit là Fe₃O₄

Câu 4: Dẫn luồng khí H₂ dư qua 4g một oxit kim loại có dạng Cu_xO_y. Sau phản ứng thu được 3,2 g kim loại (Cu). Xác định công thức hóa học của oxit trên.

A. CuO

B. Cu₂O

C. CuO₂

D. Cu(OH)₂

Đáp án: Chọn A

Số mol của kim loại là: 0,05 (mol)

Phương trình hóa học: Cu_xO_y + yH₂  $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$xCu + yH₂O

                                            $\frac{0,05}{\mathrm{x}}$                         0,05               (mol)

Mà khối lượng của oxit là 4 g suy ra $\frac{0,05}{\mathrm{x}}$.(64x + 16y) = 4

Suy ra x = y = 1

Vậy công thức hóa học của oxit là CuO.

Câu 5: Đốt cháy 1 mol Fe trong oxi, sau phản ứng thu được 1 mol sắt oxit. Công thức của oxit sắt trên là

A. Fe₃O₄

B. FeO

C. Fe₂O₃

D. Fe(NO₃)₃

Đáp án: Chọn B

Câu 6: Đốt cháy 2,4 g cacbon trong không khi thu được oxit có dạng CO_y, biết rằng khối lượng của oxit là 8,8 g. Giá trị của y và công thức oxit là

A.1, CO₂

B. 2, CO₂

C. 2, CO

D. 3, CO

Đáp án: Chọn B

Số mol của C là: 0,2 mol

2C + yO₂  $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$2CO_y

0,2                   0,2    (mol)

Khối lượng mol của CO_y là: 8,8 : 0,2 = 44 g/mol suy ra 12 + 16.y = 44

Suy ra y = 2

Vậy công thức oxit là CO₂

Câu 7: Cho kẽm tác dụng với oxi được zinc oxide. Công thức hóa học của zinc oxide là

A. ZnO

B. Zn(OH)₂

C. Zn₂O

D. ZnO₂

Đáp án: Chọn A

Câu 8: Đốt cháy 1 mol Mg trong oxi, sau phản ứng thu được 1 mol magnesium oxide. Công thức của oxit trên là

A. MgO

B. MgO₂

C. Mg₂O

D. Mg₂O₃

Đáp án: Chọn A

Câu 9: Cho phương trình phản ứng: 2xP + yO₂ → 2P₂O₅

Hãy tính tổng x + y bằng bao nhiêu, biết rẳng tỉ lệ số mol của p so với oxi là 4 : 5

A. 7

B. 4

C. 5

D. 6

Đáp án: Chọn A

2xP + yO₂ $\stackrel{t^0}{\to }$ 2P₂O₅

2x       y

Theo phương trình phản ứng có:

Theo đề bài:$\frac{n_P}{n_{O_2}}=\frac{2x}{y}$

Suy ra: $\frac{2x}{y}=\frac{4}{5}$ suy ra $\frac{x}{y}=\frac{4}{10}=\frac{2}{5}$chọn x = 2, y = 5

Vậy công thức của oxit là P₂O₅, tổng x + y = 2 + 5 = 7

Câu 10: Dẫn khi CO dư qua ống đựng 2,16 g bột oxit sắt ở nhiệt độ cao. Kết thúc phản ứng thu được 1,68 g sắt. Xác dịnh công thức oxit sắt.

A. Fe₂O₃

B. Fe₃O₄

C. Fe(OH)₂

D. FeO

Đáp án: Chọn D

Có n_Fe = 0,03 mol

Fe_xO_y + yCO $\stackrel{{\mathrm{t}}^0}{\to }$ xFe + yCO₂

  $\frac{0,03}{\mathrm{x}}$                 0,03              (mol)

Suy ra $\frac{0,03}{\mathrm{x}}$.(56x + 16y) = 2,16

Suy ra 0,48x = 0,48y nên x = 1, y = 1

Vậy công thức oxit là FeO.

Xem thêm phương pháp giải các dạng bài tập Hóa học lớp 8 hay, chi tiết khác:

• Điều chế oxi và cách giải bài tập
• Bài tập lý thuyết về hiđro, nước và cách giải
• Khử oxit kim loại bằng H2 và cách giải bài tập
• Bài tập về phản ứng oxi hóa khử và cách giải
• Điều chế H2, phản ứng thế và cách giải bài tập

---

---

---