Các dạng bài tập về độ tan và cách giải

---

---

Với bài viết Các dạng bài tập về độ tan và cách giải sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa học 8.

Các dạng bài tập về độ tan và cách giải

A. Lý thuyết & phương pháp giải

- Để biểu thị khối lượng chất tan có trong một khối lượng dung môi, người ta dùng “độ tan”.

- Độ tan (ký hiệu là S) của một chất trong nước là số gam chất đó hòa tan trong 100g nước để tạo thành dung dịch bão hòa ở nhiệt độ xác định.

Ví dụ: Ở 25^oC, độ tan của đường là 204 gam.

- Công thức: S =$\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$  (1)

Trong đó:

+ m_ct là khối lượng chất tan để tạo thành dung dịch bão hòa

+ m_dm là khối lượng dung môi (nước) để tạo thành dung dịch bão hòa

Từ công thức (1) suy ra: m_ct = $\frac{S.m_{dm}}{100}$

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Ở 25$°\mathrm{C}$, hòa tan hết 33 gam NaCl vào 150 gam nước được dung dịch bão hòa. Xác định độ tan của NaCl ở nhiệt độ đó.

Hướng dẫn giải:

Áp dụng công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$ ta có:

Độ tan của NaCl là:

S = $\frac{33}{150}.100$ = 22 gam.

Ví dụ 2: Ở 20$°\mathrm{C}$, hòa tan m gam KNO₃ vào 150 gam nước thì được dung dịch bão hòa. Biết độ tan của KNO₃ ở nhiệt độ đó là 30 gam. Tính giá trị của m.

Hướng dẫn giải:

Công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$

Suy ra: m_ct = $\frac{S.m_{dm}}{100}$

Khối lượng KNO₃ cần hòa tan 150 gam nước để thu được dung dịch bão hòa là:

m = $\frac{30.150}{100}$ = 45 gam.

Ví dụ 3: Xác định độ tan của Na₂CO₃ trong 120 gam nước ở 18$°\mathrm{C}$, biết rằng ở nhiệt độ này khối lượng Na₂CO₃ hòa tan trong nước là 50,4 gam thì thu được dung dịch bão hòa.

Hướng dẫn giải:

Áp dụng công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$ ta có:

Độ tan của Na₂CO₃ là:

S = $\frac{50,4}{120}.100$ = 42 gam.

C. Bài tập tự luyện

Câu 1: Biết độ tan của K₂SO₄ ở 25 là 8 gam. Lấy m gam  K₂SO₄ hòa tan vào 250 gam nước thu được dung dịch bão hòa. Giá trị của m là

A. 20 gam

B. 21 gam

C. 22 gam

D. 23 gam

Hướng dẫn giải:

Công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$

Suy ra: m_ct = $\frac{S.m_{dm}}{100}$

Khối lượng K₂SO₄ cần hòa tan 250 gam nước thu được dung dịch bão hòa là:

m = $\frac{8.250}{100}$ = 20 gam.

Đáp án A

Câu 2: Ở 30$°\mathrm{C}$, hòa tan hoàn toàn 64 gam KCl vào 200 gam nước, thu được dung dịch bão hòa. Độ tan của KCl là

A. 30 gam

B. 31 gam

C. 32 gam

D. 33 gam

Hướng dẫn giải:

Áp dụng công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$ ta có:

Độ tan của KCl là:

S = $\frac{64}{200}.100$ = 32 gam.

Đáp án C

Câu 3: Độ tan của một chất trong nước ở nhiệt độ xác định là

A. Số gam chất đó có thể tan trong 100 gam dung môi để tạo thành dung dịch bão hòa.

B. Số gam chất đó có thể tan trong 100 gam nước để tạo thành dung dịch bão hòa.

C. Số gam chết đó có thể tan trong 100 gam dung dịch.

D. Số gam chất đó có thể tan trong 100 gam nước.

Đáp án B

Câu 4: Ở 30$°\mathrm{C}$, hòa tan m gam K₂CO₃ vào 95 gam nước thì được dung dịch bão hòa. Biết độ tan của K₂CO₃ ở nhiệt độ đó là 42 gam. Tính giá trị của m.

A. 37,2 gam

B. 40,1 gam

C. 38,9 gam

D. 39,9 gam

Hướng dẫn giải:

Công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$

Suy ra: m_ct = $\frac{S.m_{dm}}{100}$

Khối lượng K₂CO₃ cần hòa tan 95 gam nước để thu được dung dịch bão hòa là:

m = $\frac{42.95}{100}$ = 39,9 gam

Đáp án D

Câu 5: Hòa tan hoàn toàn 66 gam NH₄Cl ở 25$°\mathrm{C}$ vào 220 gam nước, thu được dung dịch bão hòa. Xác định độ tan của NH₄Cl.

A. 10 gam

B. 20 gam

C. 30 gam

D. 40 gam

Hướng dẫn giải:

Áp dụng công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$ ta có:

Độ tan của NH₄Cl là:

S = $\frac{66}{220}.100$ = 30 gam.

Đáp án C

Câu 6: Ở 20 có độ tan của NaNO₃ là 88 gam, hòa tan hoàn toàn NaNO₃ vào 110 gam nước thu được dung dịch bão hòa. Khối lượng NaNO₃ cần để hòa tan là

A. 99,2 gam

B. 96,8 gam

C. 97,1 gam

D. 98,4 gam

Hướng dẫn giải:

Công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$

Suy ra: m_ct = $\frac{S.m_{dm}}{100}$

Khối lượng NaNO₃ cần để hòa tan 110 gam nước để thu được dung dịch bão hòa là:

m_ct = $\frac{88.110}{100}$ = 96,8 gam.

Đáp án B

Câu 7: Xác định độ tan của Na₂SO₄ trong 180 gam nước ở 20$°\mathrm{C}$, biết rằng ở nhiệt độ này khối lượng Na₂SO₄ hòa tan trong nước là 90 gam thì thu được dung dịch bão hòa.

A. 30 gam

B. 35 gam

C. 45 gam

D. 50 gam

Hướng dẫn giải:

Áp dụng công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$ ta có:

Độ tan của Na₂SO₄ là:

S = $\frac{90}{180}.100$ = 50 gam

Đáp án D

Câu 8: Chọn đáp án đúng:

Công thức tính độ tan là

A. S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$

B. S = $\frac{m_{dm}}{m_{ct}}.100$

C. S = m_ct.m_dm.100

D. S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.\frac{1}{100}$

Đáp án A

Câu 9: Biết độ tan của NaCl ở 30$°\mathrm{C}$ là 36 gam. Lấy m gam NaCl hòa tan vào 190 gam nước thu được dung dịch bão hòa. Giá trị của m là 

A. 69,2 gam

B. 70,4 gam

C. 70,2 gam

D. 68,4 gam

Hướng dẫn giải:

Công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$

Suy ra: m_ct = $\frac{S.m_{dm}}{100}$

Khối lượng NaCl cần để hòa tan 190 gam nước để thu được dung dịch bão hòa là:

m = $\frac{36.190}{100}$ = 68,4 gam

Đáp án D

Câu 10: Xác định độ tan của K₂SO₄ trong 240 gam nước ở 20, biết rằng ở nhiệt độ này khối lượng K₂SO₄ hòa tan trong nước là 26,64 gam thì thu được dung dịch bão hòa.

A. 11,1 gam

B. 12,1 gam

C. 13,1 gam

D. 14,1 gam

Hướng dẫn giải:

Áp dụng công thức tính độ tan: S = $\frac{m_{ct}}{m_{dm}}.100$ ta có:

Độ tan của K₂SO₄ là:

S = $\frac{26,64}{240}.100$ = 11,1 gam

Đáp án A

D. Bài tập thêm

Câu 1: Khi hoà tan 50g đường glucose (C₆H₁₂O₆) vào 250 gam nước ở 20°C thì thu được dung dịch bão hoà. Độ tan của đường ở 20°C là

A. 20 gam.              

B. 10 gam.           

C. 15 gam.                 

D. 30 gam.

Câu 2: Độ tan của KNO­₃ ở 40°C là 70 gam. Số gam KNO₃ có trong 340 gam dung dịch ở nhiệt độ trên là

A. 140 gam.             

B. 130 gam.                

C. 120 gam.               

D. 110 gam.

Câu 3: Độ tan của NaCl trong nước ở 20°C là 36 gam. Khi mới hoà tan 14 gam NaCl vào 40 gam nước thì phải hoà tan thêm bao nhiêu gam NaCl nữa để dung dịch bão hoà?

A. 0,3 gam.                

B. 0,4 gam.                     

C. 0,6 gam.               

D. 0,8 gam. 

Câu 4: Khi tăng nhiệt độ thì độ tan của chất rắn trong nước thay đổi như thế nào?

A. Đều tăng.

B. Đều giảm.

C. Phần lớn tăng.

D. Phần lớn giảm.

Câu 5: Đồ thị dưới đây biểu diễn độ tan của các chất trong nước thay đổi theo nhiệt độ:

Ở 60°C, chất tan ít nhất là

A. NaNO₃.

B. NaCl.

C. KNO₃.

D. NH₄Cl.

Xem thêm phương pháp giải các dạng bài tập Hóa học lớp 8 hay, chi tiết khác:

• Nồng độ phần trăm của dung dịch và cách giải bài tập
• Nồng độ mol của dung dịch và cách giải bài tập
• Pha chế một dung dịch theo nồng độ cho trước và cách giải bài tập
• Pha loãng một dung dịch theo nồng độ cho trước và cách giải bài tập
• Pha trộn hai dung dịch không xảy ra phản ứng và cách giải

---

---

---