Soạn bài (Nói và nghe trang 29) Giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc một tác phẩm nghệ thuật theo lựa chọn cá nhân - ngắn nhất Chân trời sáng tạo

Soạn bài Nói và nghe: Giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc một tác phẩm nghệ thuật theo lựa chọn cá nhân trang 29, 30, 31, 32 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 11 Chân trời sáng tạo giúp học sinh soạn văn 11 dễ dàng hơn.

Soạn bài (Nói và nghe trang 29) Giới thiệu một tác phẩm văn học hoặc một tác phẩm nghệ thuật theo lựa chọn cá nhân - ngắn nhất Chân trời sáng tạo

* Đề bài (trang 29 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Giới thiệu và làm rõ giá trị của một tác phẩm văn học hoặc một tác phẩm nghệ thuật mà bạn yêu thích.

* Hướng dẫn:

Bước 1: Chuẩn bị nói

* Xác định đề tài, mục đích nói, đối tượng nghe, không gian và thời gian nói.

- Đề tài: giới thiệu về một tác phẩm văn học (tùy bút, tản văn, bài thơ…)  hoặc tác phẩm nghệ thuật (điện ảnh, âm nhạc, hội họa…) theo lựa chọn cá nhân.

- Mục đích nói: Giúp cho người nghe nắm bắt một số thông tin chính về tác phẩm để họ có thể cập nhật thông tin, chủ động tìm hiểu, thưởng thức… Ngoài những mục đích trên, bài nói của bạn còn có mục đích nào khác chưa?

- Đối tượng người nghe: Ngoài bạn bè, thầy, cô giáo, bạn còn muốn trình bày bài nói với ai?

- Không gian và thời gian nói: Không gian trình bày ở đâu? Bạn sẽ nói trong bao lâu?

*Tìm ý và lập dàn ý

Tìm ý: 

Để tìm ý cho bài nói, bạn nên:

- Chọn một tác phẩm văn hoặc tác phẩm nghệ thuật mà bạn yêu thích.

- Tìm hiểu kĩ tác phẩm. Có thể tham khảo thêm một số tư liệu liên quan đến tác giả, hoàn cảnh ra đời, vị trí của tác phẩm, đnahs giá của các nhà chuyên môn.

- Ghi chú lại những thông tin sau:

+ Tên tác phẩm nghệ thuật, thể loại, tên tác giả, tên nhà xuất bản/ đạo diễn/…

+ Một số đặc điểm về nội dung, hình thức nghệ thuật, chủ đề và thông điệp của tác phẩm, trong đó đặc biệt lưu ý

Đối với tác phẩm văn học, cần giới thiệu về đặc điểm nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

Đối với tác phẩm nghệ thuật cần giới thiệu về đặc điểm nội dung và nghệ thuật dựa trên đặc trưng loại hình của tác phẩm như: tác phẩm điện ảnh, tác phẩm hội họa, tác phẩm âm nhạc, tác phẩm điêu khắc.

+ Nhận xét, đánh giá điều bạn yêu thích/ không thích về tác phẩm, cảm xúc…

+ Cách thức thể hiện bài trình bày, ví dụ như đóng vai, đọc thơ, biểu diễn một phân đoạn nào đó của tác phẩm.

+ Ý tưởng về việc sử dụng phương tiện trực quan hỗ trợ cho bài giới thiệu.

Lập dàn ý:

Về nội dung thuyết trình, bạn có thể phác thảo dàn ý theo những gợi ý dưới đây:

PHIẾU GIỚI THIỆU VỀ MỘT TÁC PHẨM VĂN HỌC HOẶC

TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT

Tên tác phẩm văn học/ nghệ thuật: ………………………Thể loại…………………

Tên tác giả: ………………………………………………………………………….

1. Lí do chọn giới thiệu tác phẩm văn học/ nghệ thuật

……………………………………………………………………………………….

2. Nội dung giới thiệu tác phẩm văn học/ nghệ thuật

- Giới thiệu tóm tắt về nội dung và nghệ thuật:

………………………………………………………………………………………

- Giới thiệu về chủ đề, thông điệp của tác phẩm:

………………………………………………………………………………………

3. Trình này một số ý kiến nhận xét, đánh giá/ điều thích hoặc không thích về tác phẩm/ tình cảm, cảm xúc khi đọc/ xem/ nghe tác phẩm:

………………………………………………………………………………………

* Luyện tập

Khi luyện tập, bạn nên đối chiếu dàn ý nói với bảng kiểm. Để trình bày đạt hiệu quả tốt nhất, bạn nên:

- Mở đầu ngắn gọn, hấp dẫn, gợi hứng thú; kết thúc ấn tượng, đặc sắc, tạo dư âm.

- Lựa chọn từ ngữ đơn giản, dễ hiểu, sinh động; giải thích rõ những từ ngữ khó.

- Nắm vững bố cục bài trình bày, dùng từ ngữ chuyển tiếp giữa các phần để người nghe dễ theo dõi.

- Trích dẫn một số câu văn/ thơ, lời thoại giữa các nhân vật, ca từ, phân cảnh/ phân đoạn ấn tượng trong tác phẩm điện ảnh/ âm nhạc, trình chiếu hình ảnh của tác phẩm hội họa, điêu khắc để làm rõ nội dung giới thiệu.

- Sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ (phương tiện hỗ trợ trình bày, phương tiện ngôn ngữ hình thể) để tăng tính hấp dẫn, sinh động cho bài trình bày.

- Sử dụng một số kĩ thuật như: cách phát âm, sự nhấn mạnh, tốc độ nói, chỗ ngừng nghỉ,…

- Dự kiến một số vấn đề mà người nghe có thể trao đổi.

Bước 2: Trình bày bài nói

- Tạo không khí và mối quan hệ gần gũi, thân thiện, lịch sự với người nghe.

- Sử dụng thẻ ghi chú ghi lại những từ ngữ quan trọng; sắp xếp các thẻ ấy hợp lí để hỗ trợ người nghe theo dõi phần trình bày.

- Sử dụng cách xưng hô và các phương tiện phi ngôn ngữ phù hợp, thể hiện sự quan tâm đến người nghe, mời gọi người nghe tương tác với mình trong khi nói.

- Nói bằng giọng tự tin, rõ ràng, có cảm xúc.

Bài nói tham khảo

Ai đã đặt tên cho dòng sông? (Hoàng Phủ Ngọc Tường) không đơn thuần chỉ là tác phẩm miêu tả về vẻ đẹp thiên nhiên nước nhà mà đó còn là tác phẩm thể hiện tình yêu, niềm tự hào tha thiết, sâu lắng mà Hoàng Phủ Ngọc Tường dành cho dòng sông quê hương, cho xứ Huế thân yêu và cũng là cho đất nước.

Ai đã đặt tên cho dòng sông là một tùy bút súc tích và đầy chất thơ về sông Hương. Xuyên suốt toàn tác phẩm là hình ảnh con sông Hương xứ Huế vừa mang vẻ đẹp thơ mộng, êm ả, nhẹ nhàng; vừa mang vẻ đẹp hoang dã, bao la,mênh mông, hùng vĩ. Vẻ đẹp con sông Hương là vẻ đẹp làm xao động lòng người. Bên cạnh hình ảnh thiên nhiên quê hương ấy là tấm lòng thủy chung, son sắt, tự hào về vẻ đẹp thiên nhiên quê cha đất tổ, vẻ đẹp non nước quê hương của người con xứ Huế - Hoàng Phủ Ngọc Tường.
Văn bản sử dụng ngôn ngữ phong phú, giàu hình ảnh, bộc lộ cảm xúc, sử dụng nhiều biện pháp như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa. Có sự kết hợp hài hòa giữa cảm xúc và trí tuệ, chủ quan và khách quan. Chủ quan là sự trải nghiệm của bản thân. Khách quan là đối tượng miêu tả - dòng sông Hương.Ngôn ngữ giàu hình tượng; văn phong mê đắm tài hoa; chất trí tuệ và chất trữ tình hài hòa thống nhất; am hiểu nhiều lĩnh vực như địa lí, lịch sử, âm nhạc, thơ ca; cảm xúc dạt dào, tha thiết; cái tôi trữ tình hấp dẫn, lôi cuốn.

Chủ đề bài bút kí rất ấn tượng, kể về một dòng sông thơ mộng mà thiên nhiên dành tặng riêng cho xứ huế mộng mơ. Dòng sông Hương hiện lên lúc hoang dại như một cô gái Digan, lúc lại rất trữ tình và thơ mộng. Mang đến thông điệp vô cùng sâu sắc: Yêu thương, tự hào về vẻ đẹp thiên nhiên quê hương, xứ sở - Bài học về việc trân trọng, nâng niu, bảo vệ thiên nhiên môi trường.

Bài bút kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường kể về một dòng sông thơ mộng mà thiên nhiên dành tặng riêng cho xứ huế mộng mơ. Dòng sông Hương hiện lên lúc hoang dại như một cô gái Digan, lúc lại rất trữ tình và thơ mộng. Đó cũng chính là tính cách như một cô gái ngang bướng, mạnh mẽ nhưng không kém phần mềm mại và thơ mộng. Con sông ấy không hề lặp mình trong những cảm hứng của người nghệ sĩ cho dù từ hiện đại hay ngược dòng thời gian về phong kiến xa xưa. Sự minh chứng về những vẻ đẹp của cảnh quan và sự gắn bó của sông Hương với tiến trình lịch sử, văn hóa của dân tộc mà nó xứng đáng là “dòng sông huyền nhiệm, nơi sinh ra vẻ đẹp tâm hồn của đất nước”.

Bước 3: Trao đổi, đánh giá

- Trao đổi:

 + Trong vai trò người nghe: thể hiện thái độ lắng nghe chăm chú, nghiêm túc bằng những tín hiệu không lời (ánh mắt, cái gật đầu, nụ cười…) nêu rõ những điểm thú vị trong câu chuyện của người nói, phản hồi lịch sự với người nói về những nội dung chưa hiểu rõ, những vấn đề mà bạn cho là chưa hợp lí, chưa đồng tình.

+ Trong vai trò người nói: Kiên nhẫn chờ đến lượt lời của bạn; tránh chỉ trích gay gắt, trao đổi trên tinh thần xây dựng; tôn trọng ý kiến của người khác; giải thích rõ hơn về những điều mà người nghe chưa hiểu về bài trình bày của bạn hoặc khác quan điểm với bạn (nếu có); cầu thị và ghi chép tóm lược câu hỏi hoặc góp ý của người nghe.

- Đánh giá:

Bảng kiểm kĩ năng giới thiệu một tác phẩm văn học/ nghệ thuật

Nội dung kiểm tra		Đạt	Chưa đạt
Mở đầu	Chào hỏi và tự giới thiệu
	Giới thiệu tên tác phẩm, thể loại, tên tác giả
	Nêu lí do lựa chọn tác phẩm một cách thuyết phục hấp dẫn.
	Nhận xét khái quát về tác phẩm
Nội dung chính	Giới thiệu đặc điểm nội dung và hình thức của tác phẩm.
	Trình bày ý kiến nhận xét, đánh giá về tác phẩm/ điều thích hoặc không thích về tác phẩm/ tình cảm, cảm xúc khi đọc/ xem/nghe tác phẩm.
	Sắp xếp các ý hợp lí, logic.
Kết bài	Tóm tắt được nội dung trình bày về tác phẩm
	Khuyến khích người nghe thưởng thức tác phẩm.
	Nêu vấn đề trao đổi hoặc mời gọi sự phản hồi từ người nghe.
	Cảm ơn và chào kết thúc.
Kĩ năng trình bày, diễn đạt	Diễn đạt rõ ràng, gãy gọn, dễ hiểu
	Sử dụng hiệu quả các phương tiện phi ngôn ngữ để làm rõ nội dung trình bày.
	Tương tác tích cực với người nghe trong quá trình nói.
	Phản hồi thỏa đáng những câu hỏi, ý kiến của người nghe.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 11 Chân trời sáng tạo ngắn nhất, hay khác:

• Nắm bắt nội dung thuyết trình và quan điểm của người nói; nhận xét, đánh giá, đặt câu hỏi về bài thuyết trình

• Ôn tập trang 35

• Tri thức ngữ văn trang 36

• Một cây bút và một quyển sách có thể thay đổi thế giới

• Người trẻ và những hành trang vào thế kỉ XXI

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 11 hay khác:

• Soạn văn 11 Chân trời sáng tạo (hay nhất)
• Soạn văn 11 Chân trời sáng tạo (ngắn nhất)
• Soạn Chuyên đề Văn 11 Chân trời sáng tạo
• Giải lớp 11 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 11 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 11 Cánh diều (các môn học)

---