Phân số (Lý thuyết + 15 Bài tập Toán lớp 4)

Lý thuyết & 15 bài tập Phân số lớp 4 chương trình sách mới gồm đầy đủ lý thuyết, bài tập minh họa có lời giải, bài tập vận dụng giúp bạn nắm vững kiến thức trọng tâm Phân số lớp 4.

Phân số (Lý thuyết + 15 Bài tập Toán lớp 4)

I. Lý thuyết

* Phân số:

Chia hình tròn thành 4 phần bằng nhau

 

- Tô màu 1 phần Ta nói: Đã tô màu vào một phần tư hình tròn   Viết: $\frac{1}{4}$                      Đọc: Một phần bốn $\frac{1}{4}$ là một phân số

- Tô màu 3 phần Ta nói: Đã tô màu vào ba phần tư hình tròn Viết: $\frac{3}{4}$                      Đọc: Ba phần bốn $\frac{3}{4}$ là một phân số

Ví dụ: Phân số chỉ số phần đã tô màu và không tô màu trong hình vẽ sau bằng bao nhiêu?

Hình vẽ được chia thành 9 ô vuông bằng nhau, đã tô màu 5 ô, không tô màu 4 ô

Vậy: Phân số chỉ số phần đã tô màu trong hình vẽ trên là: $\frac{5}{9}$

        Phân số chỉ số phần không tô màu trong hình vẽ trên là: $\frac{4}{9}$

* Tử số và mẫu số của phân số

• Phân số $\frac{1}{4}$ có:

Mẫu số là 4 cho biết hình vẽ được chia thành 4 phần bằng nhau

Tử số là 1 cho biết hình vẽ được tô màu 1 phần

• Mỗi phân số có tử số và mẫu số.

Tử số là số tự nhiên viết trên gạch ngang

Mẫu số là số tự nhiên khác 0 viết dưới gạch ngang

II. Bài tập minh họa

Bài 1. Hãy viết phân số chỉ số phần đã tô màu và không tô màu trong mỗi hình vẽ dưới đây

Hướng dẫn giải:

Hình A được chia thành 4 phần bằng nhau: đã tô màu 2 phần, không tô màu 2 phần

Vậy: Phân số chỉ số phần đã tô màu là $\frac{2}{4}$

         Phân số chỉ số phần không tô màu là $\frac{2}{4}$

Hình B được chia thành 8 phần bằng nhau: đã tô màu 3 phần, không tô màu 5 phần

Vậy: Phân số chỉ số phần đã tô màu là $\frac{3}{8}$

         Phân số chỉ số phần không tô màu là $\frac{5}{8}$

Hình C được chia thành 4 phần bằng nhau: đã tô màu 3 phần, không tô màu 1 phần

Vậy: Phân số chỉ số phần đã tô màu là $\frac{3}{4}$

         Phân số chỉ số phần không tô màu là $\frac{1}{4}$

Hình D gồm 2 hình tròn, mỗi hình tròn được chia thành 4 phần bằng nhau: đã tô màu 7 phần, không tô màu 1 phần

Vậy: Phân số chỉ số phần đã tô màu là $\frac{7}{4}$

         Phân số chỉ số phần không tô màu là $\frac{1}{4}$

Bài 2. Hoàn thành bảng sau (theo mẫu)

Phân số	Đọc	Tử số	Mẫu số
$\frac{2}{3}$	Hai phần ba	2	3
$\frac{7}{5}$
		1	8
$\frac{3}{7}$
		13	29
$\frac{54}{19}$
	Một trăm linh bốn phần hai trăm ba mươi mốt

 

Hướng dẫn giải:

 

Phân số	Đọc	Tử số	Mẫu số
$\frac{2}{3}$	Hai phần ba	2	3
$\frac{7}{5}$	Bảy phần năm	7	5
$\frac{1}{8}$	Một phần tám	1	8
$\frac{3}{7}$	Ba phần bảy	3	7
$\frac{13}{29}$	Mười ba phần hai mươi chín	13	29
$\frac{54}{19}$	Năm mươi tư phần mười chín	54	19
$\frac{104}{231}$	Một trăm linh bốn phần hai trăm ba mươi mốt	104	231

 

Bài 3. Đúng ghi Đ, sai ghi S

a) Phân số $\frac{7}{8}$ có tử số và mẫu số lần lượt là 7 và 8
b) Mẫu số là số tự nhiên viết dưới gạch ngang
c) 15 là mẫu số của các phân số $\frac{13}{15};\frac{7}{15};\frac{15}{4};\frac{19}{15}$
d) Mẹ cho An $\frac{2}{5}$ số kẹo trong túi có nghĩa là số kẹo trong túi được chia thành 5 phần bằng nhau và mẹ cho An 2 phần như thế
e) Chia một hình tròn thành 8 phần bằng nhau và tô màu 5 phần như thế thì phân số chỉ số phần không tô màu là $\frac{5}{8}$

Hướng dẫn giải:

a) Phân số $\frac{7}{8}$ có tử số và mẫu số lần lượt là 7 và 8
b) Mẫu số là số tự nhiên viết dưới gạch ngang
c) 15 là mẫu số của các phân số $\frac{13}{15};\frac{7}{15};\frac{15}{4};\frac{19}{15}$
d) Mẹ cho An $\frac{2}{5}$ số kẹo trong túi có nghĩa là số kẹo trong túi được chia thành 5 phần bằng nhau và mẹ cho An 2 phần như thế
e) Chia một hình tròn thành 8 phần bằng nhau và tô màu 5 phần như thế thì phân số chỉ số phần không tô màu là $\frac{5}{8}$

Sửa:

b) Mẫu số là số tự nhiên khác 0 viết dưới gạch ngang

c) 15 là mẫu số của các phân số $\frac{13}{15}\mathbf{;}\frac{7}{15}\mathbf{;}\frac{19}{15}$

e) Chia một hình tròn thành 8 phần bằng nhau và tô màu 5 phần như thế thì phân số chỉ số phần đã tô màu là $\frac{5}{8}$

Bài 4. Bác Hùng trồng hoa trên một khu đất. Khu đất của bác được chia thành 40 phần bằng nhau và bác phân bố trồng hoa như hình vẽ dưới đây. Em hãy viết phân số chỉ phần đất trồng mỗi loại hoa trên khu đất.

Trồng hoa hồng	Trồng hoa hướng dương
Trồng hoa cúc họa mi	Trồng hoa lưu ly

Hướng dẫn giải:

Hoa hồng được trồng trên $\frac{6}{40}$ khu đất

Hoa cúc họa mi được trồng trên $\frac{10}{40}$ khu đất

Hoa hướng dương được trồng trên $\frac{8}{40}$ khu đất

Hoa lưu ly được trồng trên $\frac{12}{40}$ khu đất

Bài 5. Cửa hàng nhà cô Thảo vừa nhập về 100 thùng các loại quả trong đó có: 20 thùng táo, 15 thùng lê, 18 thùng dưa hấu, 23 thùng đào, 11 thùng xoài và 13 thùng nhãn. Em hãy viết phân số chỉ số thùng mỗi loại quả cửa hàng đã nhập

Hướng dẫn giải:

Phân số chỉ số thùng táo cửa hàng đã nhập là $\frac{20}{100}$

Phân số chỉ số thùng lê cửa hàng đã nhập là $\frac{15}{100}$

Phân số chỉ số thùng dưa hấu cửa hàng đã nhập là $\frac{18}{100}$

Phân số chỉ số thùng đào cửa hàng đã nhập là $\frac{23}{100}$

Phân số chỉ số thùng xoài cửa hàng đã nhập là $\frac{11}{100}$

Phân số chỉ số thùng nhãn cửa hàng đã nhập là $\frac{13}{100}$

III. Bài tập vận dụng

Bài 1. Chọn ý đúng. Đâu không một phân số?

  A. $\frac{2}{3}$        B. $\frac{0}{5}$            C. $\frac{4}{1}$               D. $\frac{6}{0}$

Bài 2. Chọn ý đúng. Phân số nào chỉ số phần đã tô màu trong hình vẽ bên?

A. $\frac{3}{8}$         B. $\frac{5}{8}$                           C. $\frac{7}{8}$         D. $\frac{6}{8}$

Bài 3. Chọn ý đúng. Phân số nào chỉ số phần đã tô màu trong hình vẽ sau?

 A. $\frac{13}{8}$           B. $\frac{5}{8}$         C. $\frac{3}{16}$               D. $\frac{13}{16}$

Bài 4. Hãy viết phân số chỉ số phần đã tô màu và không tô màu trong mỗi hình vẽ dưới đây

Bài 5. Hoàn thành bảng sau

Phân số	Đọc	Tử số	Mẫu số
		11	13
	Năm phần mười sáu
		12	7
$\frac{1}{3}$
	Sáu phần mười bảy
$\frac{0}{5}$
$\frac{2}{9}$

Bài 6. Đúng ghi Đ, sai ghi S

a) Phân số $\frac{3}{5}$ có mẫu số và tử số lần lượt là 3 và 5
b) Tử số là số tự nhiên viết trên gạch ngang
c) 17 là mẫu số của các phân số $\frac{5}{17};\frac{0}{17};\frac{7}{17}$
d) Mai cắt một chiếc bánh thành 8 miếng bằng nhau. Mai cho Linh 3 miếng như thế. Vậy Linh có $\frac{3}{8}$ chiếc bánh
e) Chia một hình tròn thành 5 phần bằng nhau và tô màu 2 phần như thế thì phân số chỉ số phần không tô màu là $\frac{3}{8}$

Bài 7. Bác Nam làm chuồng chăn nuôi trên một khu đất. Bác chia khu đất thành 30 phần bằng nhau và bác dự tính làm chuồng nuôi như hình vẽ dưới đây. Em hãy viết phân số chỉ phần đất làm chuồng nuôi của mỗi con vật trên khu đất.

 

                                                       

Chuồng nuôi gà

Chuồng nuôi lợn

Chuồng nuôi vịt

Bài 8. Nối

Bài 9. Hộp bánh có 24 chiếc bánh. Mẹ cho An, Mai, Minh, Tuấn lần lượt là 7 chiếc bánh, 5 chiếc bánh, 6 chiếc bánh, 5 chiếc bánh. Em hãy viết phân số chỉ số chiếc bánh mỗi bạn nhận được.

Bài 10. Em hãy khoanh tròn vào $\frac{1}{3}$ số quả có trong mỗi hình

Xem thêm lý thuyết Toán lớp 4 hay, chi tiết khác:

• Lý thuyết Toán lớp 4 Phân số và phép chia số tự nhiên

• Lý thuyết Toán lớp 4 Phân số bằng nhau

• Lý thuyết Toán lớp 4 Rút gọn phân số

• Lý thuyết Toán lớp 4 Quy đồng mẫu số các phân số

• Lý thuyết Toán lớp 4 So sánh hai phân số

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 4 hay khác:

• Giải sgk Toán lớp 4 Kết nối tri thức
• Giải Vở bài tập Toán lớp 4 Kết nối tri thức
• Giải lớp 4 Kết nối tri thức (các môn học)
• Giải lớp 4 Chân trời sáng tạo (các môn học)
• Giải lớp 4 Cánh diều (các môn học)

---