Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ Sóng (hay, ngắn gọn)

---

---

Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh hay nhất, ngắn gọn. Mời các bạn đón đọc:

Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ Sóng (hay, ngắn gọn)

Bài giảng: Sóng (Xuân Quỳnh) - Cô Nguyễn Ngọc Anh (Giáo viên VietJack)

Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ Sóng - mẫu 1

   Bài thơ "Sóng"của Xuân Quỳnh sáng tác năm 1967, in lần đầu trong tập "Hoa dọc chiến hào",xuất bản năm 1968.

   Bài thơ là lời tác giả nói với mình, nói với người về tình yêu trẻ trung, nồng nhiệt gắn với khát vọng hạnh phúc muôn thuở của con người.

   Đầu để bài thơ là "Sóng", toàn bài được dệt bằng hình tượng trung tâm ấy. Xuân Quỳnh đã nối tiếp một truyền thống trong văn học ta là lấy đế hình dung tình yêu:

    Dữ dội và dịu êm

    Ồn ào và lặng lẽ

    Sông không hiểu nổi mình

    Sóng tìm ra tận bể

    Ôi con sóng ngày xưa

    Và ngày sau vẫn thế

    Nỗi khát vọng tình yêu

    Bồi hồi trong ngực trẻ

   Bắt đầu là sóng nước. Đúng là như vậy, không kể ở sông hay ở bể, có lúc sóng dữ dội, ồn ào,có lúc lại dịu êm, lặng lẽ. Sóng luôn luôn biến đổi muôn hình muôn vẻ. Quan sát những biểu hiện đa dạng của sóng, Xuân Quỳnh tìm thấy sự tương hợp với từng trạng thái tâm hồn của con người khi yêu. Đó là những trạng thái nhiều khi trái ngược, nó chứa đựng những khát khao to lớn về một tình yêu chân chính.

   Từ sông, "Sóng tìm ra tận bể" nơi mênh mông rộng, vô cùng sâu, trời nước bao la, có nồm nam êm nhẹ, có bão tố dữ dội... Ở nơi như thế, may ra sóng mới hiểu nối mình.

   Nếu "Sóng tìm ra tận bể" để tự hiểu mình thì em cũng sẽ tìm đến tình yêu anh để hiểu sâu hơn về con người đích thực của em. Giữa đại đương mênh mông ấy, nơi nào là nơi bắt đầu của sóng? "Sóngbắt đầu từ gió". Có gió mới có sóng, tất nhiên là vậy. Thế "Gió bắt đầu từ đâu"! Câu trả lời không phải dễ dàng. Thế là "ra tận bể" mà sóng cũng vẫn chưa hiểu nổi mình. Em cũng hòa nhập vào biển lớn của tình yêu anh mà nào em đã hiểu em? Em yêu anh từ đâu? Giọng nói? Nụ cười? Ánh mắt? "Em cũng không biết nữa" và chỉ cần hiểu rằng "ta yêu nhau" là đủ. Tâm trạng ấy có lẽ là điển hình của người đang yêu chăng?

   Như vậy sóng là biểu tượng của tình yêu. Và sóng cũng là nỗi nhớ da diết, cháy bỏng. Nó choán đầy không gian, thời gian, nó hiển hiện mọi nơi, mọi lúc:

    Con sóng dưới lòng sâu

    Con sóng trên mặt nước

    Ôi con sóng nhớ bờ

    Ngày đêm không ngủ được.

   Vẫn mượn chuyện sóng để nói chuyện người. Tình yêu của em chính là sóng đó. Chỉ có sóng đại đương mênh mông mới có thể sánh được với khát vọng tình yêu của em, "Con sóng dưới lòng sâu, con sóng trên mặt nước" là những cung bậc khác nhau của nỗi em nhớ anh. Nỗi nhớ có cái biểu hiện trên bề mặt mà cũng có cái ẩn chứa tận "dưới lòng sâu". Thức mà nhớ, không nói làm gì; trong mơ mà nhớ là cái nhớ đến dày vò, thao thức. Tình yêu là vậy: "Lòng em nhớ đến anh, Cả trong mơ còn thức".

   Ở trên đang còn che giấu ít nhiều nhờ lời sóng thì đến đây bỗng nhiên vứt bỏ cái vỏ vay mượn ấy đi, để trái tim tự thốt lên lời. Trái tim đòi nói thật bởi nó đầy ắp tình yêu và tình yêu ấy cũng đã chín muồi.

   Con sóng khao khát tới bờ đc vỗ về, ve vuốt; em cũng khao khát mong được đến với anh, hoà nhập trong tình yêu anh. Tình yêu và khát vọng của người phụ nữ thật trong sáng và mảnh liệt.

   Xuân Quỳnh còn mượn sóng để nói lên lòng chung thuỷ và niềm tin son sắt:

    Ở ngoài kia đại dương

    Trăm ngàn con sóng đó

    Con nào chẳng tới bờ

    Dù muôn vời cách trở.

   Hãy nhìn những con sóng đại dương. Dù gió xô bào giật tới phương nào đi nữa, cuối cùng sóng vẫn trở về với bờ. Em cũng vậy. Cho dù gặp bao khó khăn, em cũng sẽ vượt qua hết đổ đến với anh, bởi tình yêu đã cho cm sức mạnh. Niềm tin và nghị lực, em tìm thấy ở thiên nhiên và ở chính mình. Khi đã yêu thực lòng, "Dù muôn vời cách trở", chúng ta vẫn đến được với nhau. An ủi động viên mình và cũng là an ủi, động viên người yêu để có thêm ý chí trên đường đi tìm hạnh phúc.

   Cuối cùng, khát vọng tình yêu và hạnh phúc vĩnh cửu cung được gửi gắm vào hình tượng sóng. Người phụ nữ mong muốn được sống trọn vẹn cho tình yêu và được hòa nhập vói thiên nhiên vĩnh hằng bằng tình yêu của mình. Nỗi trăn trở đã thành bức xúc: "Làm sao được tan ra, Thành trăm con sóng nhỏ" trong đại dương bao la, vô tận kia để được sống mãi và yêu mãi: "Giữa biển lớn tình yêu, Để ngàn năm còn vỗ".

   Tình yêu bùng lên thành khát vọng. Khát vọng sôi sục mà vẫn khiêm nhường, đầy nữ tính. Mỗi câu, mỗi chữ trong đoạn thơ đều được chọn lựa, sắp xếp khéo léo nên giá trị biểu cảm rất cao.

   Qua hình tượng Sóng, Xuân Quỳnh đã làm nổi bật tâm trạng người con gái Việt Nam khi yêu: dịu dàng, thủ thỉ, đằm thắm mà không kém phần sôi nổi, mãnh liệt. Nét đẹp ấy được thể hiện bằng một hình thức tưởng như cũ mà lại rất mới. Hình tượng sóng nhiều nhà thơ lớp trước đã sử dụng nhưng vào thơ Xuân Quỳnh nó lại mang một vẻ đẹp lấp lánh, khác lạ.

   Người đọc yêu mến bài thơ "Sóng" vì nó đã biểu hiện những gì tinh tế nhất, huyền diệu nhất của một tâm hồn phụ nữ khi yêu và một trái tim nhạy cảm luôn khao khát yêu thương.

Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ Sóng - mẫu 2

Xuân Quỳnh (1942 - 1988) được biết đến với nhiều bài thơ tình như 'Thuyền và biển', 'Sóng'... Bài thơ 'Sóng' được sáng tác vào cuối năm 1967, xuất bản trong tập 'Hoa dọc chiến hào' năm 1968.

Bài thơ nói lên một tình yêu đẹp của một phụ nữ: tình yêu chân thành, nồng nhiệt và trung thành. Tình cảm trẻ trung ấy thể hiện khát khao hạnh phúc trọn vẹn của cặp đôi.

Sự diễn đạt trữ tình được thể hiện thông qua hình tượng của 'sóng'. Toàn bộ bài thơ là sự biểu đạt của những cảm xúc sâu thẳm trong tâm trí người phụ nữ đang yêu khi đứng trước biển, nhìn ngắm những con sóng vô tận, không ngừng. 'Sóng' là một hình tượng ẩn dụ, là sự thể hiện của cái 'tôi' trữ tình của nhà thơ, đôi khi hòa nhập, đôi khi lại là sự phân chia của 'em', của người phụ nữ đang yêu một cách say mê. 'Sóng' đã khơi gợi một tâm trạng thơ mộng, trong trẻo, mới mẻ và sống động, đầy khao khát. Với hình tượng của sóng, Xuân Quỳnh đã diễn đạt một cách tinh tế để miêu tả tâm trạng và tình yêu nồng nàn của người phụ nữ.

 Biển đổi. Sóng vỗ không ngừng. Triền miên và vô tận: 'Mạnh mẽ và nhẹ nhàng - Ồn ào và yên bình - Sóng mênh mông không hiểu mình - Sóng tìm thấy mình ở biển sâu'. Trạng thái của sóng cũng là những biến thái tâm trạng, những khát khao lớn lao về một tình yêu chân thành. Hành trình của sóng từ sông ra biển: 'Sông không biết mình - Sóng tìm ra biển' nơi bao la mênh mông. Chỉ khi đến nơi biển bao la, sóng mới thể hiện sức mạnh, mới thực sự hiểu rõ bản thân trong sức sống mãnh liệt với những khát khao to lớn.

Sóng được nhà thơ làm biểu tượng cho tình yêu. Miêu tả sóng biến đổi cũng là cách diễn đạt sự phức tạp, đa dạng, khó giải thích của tình yêu. Như sóng biển, tình yêu cũng là một hiện tượng kỳ diệu của con người, rất khó giải thích một cách toàn diện. Con sóng 'ngày xưa' và con sóng 'ngày nay' vẫn như vậy, vẫn tồn tại, không đổi. Nhưng tình yêu của con người, mãi mãi là 'khao khát' của tuổi trẻ, của cặp đôi, của 'em' và 'anh':

'Ôi con sóng xưa

Và ngày nay vẫn như vậy

Nơi khát khao tình yêu

Rối bời trong tim trẻ'.

Sóng đi đến biển, đến đại dương để tự nhận ra mình, cũng như em đến với anh, tìm kiếm một tình yêu đẹp để hiểu sâu hơn về tâm hồn em, về con người thực sự của em. Người con gái hỏi sóng, hoặc hỏi chính bản thân mình: 'Sóng bắt nguồn từ gió - Gió bắt đầu từ đâu - Em cũng không biết - Khi nào ta yêu nhau'. Sóng là sự nhận thức về cái 'quy luật' không thể nắm bắt được của tình yêu. Điều gì dễ dàng hơn là tìm câu trả lời cho khoảnh khắc gặp gỡ của cặp đôi 'khi nào ta yêu nhau'? Chính vì vậy, trong bài thơ số 21 (tập thơ 'Người làm vườn') thi sĩ Tagor đã viết:

'Trái tim anh cũng gần em như chính cuộc sống của em'

Nhưng em chưa từng hiểu hết nó đâu'.

             (Đào Xuân Quý dịch)

Câu thơ 'Khi nào ta yêu nhau' đã phản ánh đúng cảm xúc bất diệt của những người trẻ đang sống trong một tình yêu đẹp. Sóng vỗ 'mạnh mẽ..., nhẹ nhàng... ồn ào... yên bình'... sóng 'trong lòng đại dương' và 'trên bề mặt biển', sóng 'nhớ bờ' - tất cả đều biểu hiện cho tình yêu và nỗi nhớ. Tình yêu mãnh liệt, sâu sắc, Nỗi nhớ rộn rã, dằn vặt. Sự nhớ mong đó sâu đậm, quấn quýt, lan tỏa khắp không gian, nó chiếm hết cả đáy và bề ngang, nó kéo dài qua mọi thời gian:

'Con sóng trong lòng biển sâu,

Con sóng trên mặt biển

Ôi con sóng nhớ bờ

Đêm ngày không ngủ được'.

Thật tự nhiên và lãng mạn 'con sóng nhớ bờ', khiến cho ngày đêm sóng vỗ, sóng thao thức theo thời gian và đại dương. Giống như bến thuyền nhớ đến bờ, lúc nào người con gái cũng đong đầy tình cảm nhớ nhung:

'Tim em nhớ về anh

Mỗi khi em mơ màng'.

'Mỗi khi em mơ màng' nghĩa là mỗi lúc em đều thấy rõ hình bóng anh, ánh mắt anh, nụ cười anh... một tình yêu nồng nàn, say mê!

Con sóng khát khao vỗ vào bờ, vuốt ve 'Hôn nhẹ nhàng thật êm - Hôn êm đềm suốt đời....' (Xuân Diệu). Em cũng khao khát mong được gần gũi với anh, hòa mình trong tình yêu của anh. Tình yêu của người con gái thật sâu đậm và mãnh liệt. Dù có cách xa, sóng vẫn tìm đường 'tới bờ', giống như em và anh sẽ vượt qua mọi khó khăn, tiến đến một tình yêu đẹp, được sống trong hạnh phúc trọn vẹn cùng nhau:

'Ở bên dòng đại dương

Trăm ngàn sóng vỗ đó

Mỗi chơi chơi xổ sốu tới bờ

Dù có bao nhiêu khó khăn'.

Ước ao ấy thể hiện một tấm lòng, một trái tim nồng ấm chứa đựng yêu thương. Người con gái đó đã bày tỏ lòng chân thành và đam mê của mình. Sự ấm áp, chân thành và trung thành là những phẩm chất của tình yêu. 'Sóng' đã thể hiện nỗi lòng của người con gái, mong muốn sống hết mình với 'anh' trong một tình yêu vững bền:

'Dù đi về hướng bắc

Hay quay về hướng nam

Ở nơi nào em cũng suy nghĩ

Hướng về anh - một đường'.

Cuối cùng, sóng cũng thốt nên cho nhà thơ biết khao khát sống đầy đủ, sống hết mình trong tình yêu. Trong tình yêu hai người thật đẹp và vững chắc như 'trăm con sóng nhỏ' tan biến trên biển rộng mênh mông, được hòa mình trong 'đại dương tình yêu' của cả một cộng đồng. Lời nguyện cầu của người con gái thể hiện một tâm hồn rất cao cả trong tình yêu:

'Làm sao tan biến được

Thành trăm sóng con nhỏ

Giữa đại dương tình yêu

Để ngàn năm vẫn vỗ'.

Cả bài thơ, nếu nhắc thêm tiêu đề, tác giả 11 lần đề cập đến từ 'sóng'. Sóng vỗ biến đổi như tâm trạng xôn xao. Hình tượng sóng cung cấp cho chúng ta nhiều ấn tượng về âm điệu, nhịp điệu của sóng, cũng là giọng điệu tâm trạng, nhạc điệu của bài thơ. Thơ trôi chảy, phong phú về vần điệu, trong sáng trong biểu cảm, lúc đầy mê muội, lúc day dứt nghẹn ngào, lúc mạnh mẽ hùng dũng. Sóng trên đại dương cũng là sóng vỗ trong lòng người con gái. Điều đặc biệt của bài thơ là ở âm điệu ấy.

Qua tượng trưng của sóng và toàn bộ bài thơ, ta hiểu được vẻ đẹp thanh xuân, tâm hồn tinh khôi và đa tình của người phụ nữ. Cô ấy mạnh mẽ thể hiện những khát khao, những xúc cảm mãnh liệt trong tình yêu. Từ Vọng Phu, Trống Mái đến những câu chuyện tình thôn quê, Xuân Quỳnh khắc họa một hình ảnh tình yêu đẹp của người phụ nữ: quyết tâm vượt qua mọi trở ngại, khó khăn để xây dựng một tình yêu vững chắc, bền vững, trọn vẹn như hàng nghìn con sóng vẫn tiếp tục vỗ bờ ngàn năm trên biển rộng, trong “biển lớn tình yêu” bao la. Người phụ nữ trong bài thơ “Sóng” mang trong mình một tâm hồn đẹp, một mong ước hạnh phúc nên đã tạo nên một tình yêu trong sáng và vĩnh cửu.

Xuân Quỳnh viết bài thơ này vào cuối năm 1967, trong bối cảnh cuộc chiến chống Mỹ cứu nước đang diễn ra gay gắt. Nam thanh niên đang lên đường ra trận “Xe chạy dọc Trường Sơn đường về cứu nước”. Ở mọi nơi, từ sân đình đến bến nước, từ gốc đa đến sân ga, diễn ra những “cuộc chia li đau đớn”. Đặt bài thơ “Sóng” vào bối cảnh lịch sử lớn mạnh như vậy, ta mới cảm nhận được sự khát khao và nhớ nhung về hạnh phúc của người phụ nữ đang yêu:

'Ôi con sóng nhớ bờ xa xăm

Ngày đêm thao thức không gục ngã...'.

Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ Sóng - mẫu 3

Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Nhắc đến Xuân Quỳnh, chắc hẳn bạn đọc sẽ nhớ đến những vần thơ xúc động về tình yêu lứa đôi. Đặc biệt qua bài thơ “Sóng” ta càng cảm nhận sâu sắc hơn những nét tươi mới của tình yêu tuổi trẻ được tác giả thể hiện rất tinh tế qua những vần thơ, đặc biệt là cảm xúc của người phụ nữ đang yêu.

” Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể”

Em cũng là sóng biển, người con gái đang yêu thật lạ, sóng cũng là sóng của lòng. Khi yêu, biết bao cảm xúc cứ tự nhiên dâng lên trong lòng, lúc thì nhẹ nhàng, chân thành, lúc nhẹ nhàng ru người ta vào nỗi nhớ, lúc lại da diết, mãnh liệt. Ngoài điều đó ra, lòng em đầy vấn vương, nhiều lúc em cũng không hiểu nổi chính mình, nhưng chính vì thế mà em không ngừng hi vọng, không ngừng muốn yêu, vẫn muốn rẽ sóng để đến với biển cả. Có lẽ bây giờ em đang cố gắng chống lại sự ích kỷ hẹp hòi, lo lắng nhỏ nhen của mình để tìm về đại dương bao la của tình yêu cùng tiếng nói sâu thẳm trong trái tim:

“Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể”

Đây là khởi xướng của cô gái hiện đại trong tình yêu. Đừng đợi tình yêu đến, đừng đắn đo suy nghĩ, băn khoăn mà hãy đến bên người mình yêu để bày tỏ trọn vẹn tình cảm của mình.

” Ôi con sóng ngày xưa

Và ngày sau vẫn thế

Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ”

Tình yêu là khát vọng muôn thuở không của riêng ai, và chất trữ tình của bài thơ cũng vậy, bao nhiêu năm tháng đau thương đã qua, dù hiện tại hay tương lai họ vẫn luôn muốn sống, khát khao sống trong tình yêu của mình. Nhất là ở cái tuổi còn trẻ, khi tình yêu trở thành một thứ gia vị quan trọng trong cuộc sống, khi gặp được người mình yêu, tim em đập nhanh và rạo rực lạ thường. Tâm hồn người phụ nữ thật đẹp, thật mạnh mẽ khi yêu. 

“Trước muốn trùng sóng bể

Anh nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào sóng lên” 

Giữa đại dương bao la vô tận, giữa cuộc đời đầy khó khăn, lo toan và những hấp dẫn khác, trái tim em vẫn kiên định, vẫn hướng lòng về tình yêu của anh và của em. Không một khoảnh khắc nào dường như bị mất. Tâm hồn trong sáng của người phụ nữ khi yêu thật đẹp, họ luôn yêu người mình yêu, họ luôn dành những tình cảm quý giá và thiêng liêng nhất cho người mình yêu. Câu thơ “Sóng từ đâu đến” như một nỗi niềm khao khát, nghĩ về cội nguồn của tình ta, cội nguồn của tình yêu trong cuộc đời. Sau đó, “em” tự suy nghĩ và giải thích mọi thứ: 

“Sóng bắt đầu từ gió

Gió bắt đầu từ đâu

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau?”

Dường như khi yêu nhau luôn có những cảm xúc yêu đương nồng nàn trong sâu thẳm tâm hồn người phụ nữ. Trái tim em luôn suy nghĩ về tình yêu, lý giải sóng gió bắt đầu từ đâu, em chỉ muốn tìm câu trả lời cho tình yêu của em dành cho anh, tình yêu của chúng ta. Một câu hỏi tu từ được đặt ra sau khi nghe lý do tại sao lại có tình yêu như vậy là “Khi nào ta yêu nhau?”. 

Và người phụ nữ trong bài thơ cũng không nằm ngoài những cảm xúc tự nhiên ấy, nàng nhớ da diết, nhớ nhiều và bằng lòng với nỗi nhớ này:

“Con sóng trên mặt nước

Con sóng dưới lòng sâu

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức”

Nỗi nhớ tràn ngập cả không gian “dưới lòng sâu”, “trên mặt nước” và triền miên nhiều lúc “ngày đêm không ngủ”. Dù trong mơ em vẫn thấy anh, em luôn nhớ về hình ảnh của anh.

Điều tình yêu cần nhất là sự thủy chung, một lòng không thay đổi trước những cám dỗ, đam mê. Lòng thủy chung trở thành thước đo để thể hiện tình yêu bền chặt. Ở đây cũng có tâm hồn người phụ nữ đầy đức tính cao đẹp này, nàng luôn thủy chung, son sắt với người yêu:

“Dẫu xuôi về phương Bắc

Dẫu ngược về phương Nam

Nơi nào em cũng nghĩ

Hướng về anh – một phương

Ở ngoài kia đại dương

Trăm ngàn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dẫu muôn vời cách trở”

Dù bao nhiêu khó khăn, trở ngại, đau đớn, khoảng cách, trái tim em vẫn hướng về anh, vẫn đợi và đợi anh. Vì trong tim còn hình bóng còn ôm yêu thương. Trong thâm tâm, cô gái ấy hiểu rằng tình yêu chỉ cần trái tim và thời gian của chúng ta, rồi một ngày chúng ta sẽ gặp nhau trong niềm vui và hạnh phúc lớn lao. Khoảng cách càng xa, tình yêu của chúng ta càng khó khăn, không thể là mãi mãi. Tuy nhiên, đời người thì có hạn mà tình người thì vô hạn, nên đôi khi nghĩ về cuộc đời cũng hơi đáng thương: 

 “Cuộc đời tuy dài thế

Năm tháng vẫn đi qua

Như biển kia dẫu rộng

Mây vẫn bay về xa”

Ai có thể chống lại quy luật tự nhiên. Chỉ biết rằng để vượt qua thực tại bạn phải nỗ lực, sống với khát vọng có ý nghĩa, với tình yêu lớn của mình: 

“Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để ngàn năm còn vỗ.” 

Một người phụ nữ khao khát được hòa mình vào những con sóng nhỏ để đi đến mọi ngóc ngách của tâm hồn và rồi hòa tan trong biển lớn. 

Dù trăm năm, tình yêu vẫn như sóng không ngừng vỗ bờ. Sóng có thể nói là một bản tình ca đẹp về sự thủy chung, bất diệt của tình yêu đôi lứa.

Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ Sóng - mẫu 4

“Sóng” in trong tập “Hoa Dọc Chiến Hào” xuất bản năm 1968 của nhà thơ tình nổi tiếng Xuân Quỳnh. Bài thơ nói về tâm trạng và tình yêu mãnh liệt của người con gái khi yêu. Đến với bài thơ bằng nhạc, giai điệu bài thơ là giai điệu của trái tim hòa cùng sóng, rung nhịp cùng sóng biển. Từ rạo rực, khao khát đến khắc khoải, giai điệu kéo theo hình sóng, nhịp nhàng, bồng bềnh, âm thanh bất tận như hơi thở xuyên suốt cả bài.

Đến với bài thơ này, Xuân Quỳnh đã khắc họa hình tượng “sóng” chính là sự hóa thân của nhân vật trữ tình “em”. Qua hình tượng trên, nhà thơ đã diễn tả một cách cụ thể và sinh động những nét tính cách, trạng thái và cung bậc cảm xúc của người phụ nữ trong tình yêu.

Mở đầu bài thơ, Xuân Quỳnh đã nói về tình cách của sóng để nói về tính cách và tâm hồn của người phụ nữ đang yêu:

“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”

Việc sử dụng nghệ thuật đối “dữ dội – dịu êm” và “ồn ào – lặng lẽ” của sóng, Xuân Quỳnh đã khắc họa chân thực những trạng thái cảm xúc của người con gái khi đang yêu. Có khi đầy dữ dội ồn ào, cũng có khi đầy yên bình, lặng lẽ. Trái tim người con gái khi yêu quả thật đầy khó hiểu. Để rồi “sông không hiểu nổi mình” khiến “sóng phải tìm ra tận bể” – hình ảnh nhân hóa với ý nghĩa em cũng giống như sóng kia – sẵn sàng chủ động tìm đến với người mình yêu, người có thể thấy hiểu được mình. Điều đó cho thấy một quan điểm thật mới mẻ trong tình yêu của Xuân Quỳnh.

Tiếp đến, nhà thơ đã khẳng định một chân lý, nếu sóng tồn tại bất diệt với đại dương thì tình yêu tồn tại bất diệt với con người:

“Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”

Nếu con sóng tồn tại bất diệt với thời gian dù là “ngày xưa” hay “ngày sau” thì “vẫn thế” – không thay đổi. Thì tình yêu cũng vậy, nó luôn tồn tại vĩnh cửu vượt qua mọi thời gian, không gian. Nhưng đặc biệt nhất là ở “ngực trẻ”. Bởi có lứa tuổi nào mà tràn đầy rạo rực yêu đương như ở tuổi trẻ?

Để rồi Xuân Quỳnh tiếp tục lí giải về nguồn gốc của tình yêu:

“Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?

Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau”

Đứng trước đại dương mênh mông, em nghĩ đến anh đầu tiên rồi mới nghĩ về biển lớn. Em tự hỏi lòng mình rằng sóng bắt nguồn từ nơi nào. Để rồi em tự có được câu trả lời của mình: sóng bắt đầu từ những cơn gió – một cách lý giải rất thực tế. Nhưng nỗi băn khoăn vẫn không dừng lại: “Gió bắt đầu từ đâu?” thì lại không có câu trả lời. Cũng giống giống như thật khó để biết được từ khi nào tình yêu bắt đầu. Dường như khi đọc đến đây, ta có thể hình dung được cái lắc đầu đầy nũng nịu của em khi trả lời câu hỏi về nguồn gốc của tình yêu. Thế mới thấy trong tình yêu, người con gái trở nên dịu dàng và đáng yêu biết chừng nào.

Và có tình yêu nào mà không phải trải qua nỗi nhớ:

“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”

Dù ở không gian “dưới lòng sâu” hay “trên mặt nước”, dù “ngày” hay “đêm” thì con sóng vẫn nhớ “đến bờ” mà thao thức bồn chồn đến nỗi “không ngủ được”. Xuân Quỳnh đã lấy không gian và thời gian để đo đếm nỗi nhớ trong tình yêu. Nhưng nào ai có thể đong đếm hết được nỗi nhớ? Nếu con sóng nhớ đến bờ có thể bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Thì nỗi nhớ của “em” lại vượt qua mọi khoảng cách về không gian, thời gian. Nếu sóng nhớ đến bờ thì em cũng nhớ đến anh. Nỗi nhớ ấy luôn thường trực trong tâm trí của “em”. Ngay đến trong giấc mơ cũng chẳng thể nào ngừng được.

Trong tình yêu, người phụ nữ luôn giữ gìn được tấm lòng thủy chung son sắc:

“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu xuôi về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương”

Hình ảnh thơ đối lập “xuôi” – “ngược”, “phương Bắc”’ và “phương Nam” được nhà thơ sử dụng trái với quy luật thông thường (ngược về phương Bắc, xuôi về phương Nam) với dụng ý nghệ thuật sâu sắc. Dù cuộc đời có luôn biến chuyển không ngừng, đôi ta phải trả qua nhiều sóng gió, vạn vật có luôn đổi thay. Thì em vẫn luôn hướng về “phương anh”. Trái tim của em vẫn giữ được tình yêu nguyên vẹn dành cho anh dù có trải qua biết bao nhiêu khó khăn, sóng gió trong cuộc đời. Em vẫn hướng về “phương anh” – một phương duy nhất, không hề thay đổi. Tấm lòng thủy chung, son sắc của em thật đáng trân trọng.

Người phụ nữ vốn rất nhạy cảm, đặc biệt là trong tình yêu, họ luôn mang trong mình những dự cảm lo âu:

“Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa”

Nhà thơ đã ý thức được thời gian thì vĩnh cửu nhưng cuộc đời lại hữu hạn. Chính vì vậy mà “em” khao khát được dâng hiến, hy sinh cho tình yêu:

“Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàm năm còn vỗ.”

Đọc xong bài thơ “Sóng”, tôi càng khâm phục những người phụ nữ Việt Nam luôn thủy chung, luôn sống cho một tình yêu. Xuân Quỳnh xứng đáng là nữ thi sĩ của tình yêu lứa đôi, bà đã làm giàu cho nền thơ ca nước nhà.

Xem thêm các bài văn mẫu lớp 12 Ôn thi THPT Quốc gia khác:

• Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài thơ Sóng

---

---

---