10+ Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân (điểm cao)

Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân điểm cao, hay nhất được chọn lọc từ những bài văn hay của học sinh trên cả nước giúp bạn có thêm bài văn hay để tham khảo từ đó viết văn hay hơn.

10+ Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân (điểm cao)

Dàn ý Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân

1. Mở bài

- Giới thiệu đôi nét về tác giả, tác phẩm và nêu cảm nghĩ chung về bài thơ.

- Đỗ Trung Quân là nhà thơ, nhà báo, người dẫn chương trình trong các chương trình âm nhạc của bạn bè hay diễn viên. Nhiều bài thơ của ông đã được phổ nhạc và được khán giả yêu thích.

- Bài thơ “Quê hương” của ông là một trong những tác phẩm đã đi vào trí nhớ của nhiều người dân Việt Nam với những lời thơ đậm chất trữ tình và sâu lắng, “Quê hương” của Đỗ Trung Quân là những hình ảnh quen thuộc, thân thương nhất về nơi “chôn rau cắt rốn” của mỗi người. Bài thơ đã được nhạc sĩ Giáp Văn Thạch phổ nhạc và trở thành ca khúc nổi tiếng.

2. Thân bài

a) Phân tích nội dung đặc sắc của tác phẩm

-Tình quê đậm đà, tha thiết được ngân nga trong bài thơ “Quê hương” - một trong những giai điệu ngọt ngào và dịu dàng dành cho tuổi thơ êm dịu.

“Quê hương là gì hả mẹ

……………………

Ai đi xa cũng nhớ nhiều?”

- Quê hương là những nỗi nhớ mong, là những điều giản dị mà ai đi xa cũng nhớ nhiều. Quê hương quá đỗi gần gũi, thân thương. Quê hương ở trong tuổi thơ, trong câu chuyện bà kể, trong lời hát mẹ ru, trong trái cây dịu mát. Quê hương là chùm khế ngọt, quê hương là con đường đi học. …Quê hương có thể nhìn thấy, có thể cầm nắm, có thể thưởng thức được mỗi ngày.

- Quê hương - nơi chôn nhau cắt rốn, nơi ta sinh ra và lớn lên, nơi những người thân yêu của ta ở đó, nơi ta đã đi qua thời thơ dại với con đường đến trường rợp bướm vàng bay:

Quê hương là chùm khế ngọt
…
Con về rợp bướm vàng bay

- Quê hương ở ngay trong trái tim mỗi con người. Quê hương là máu thịt ta, kể từ khi lọt lòng, ta đã trao cho nó nửa linh hồn của mình vì vậy đi đâu cũng nhớ, cũng thương.

- Quê hương xuất hiện bình dị như con diều biếc chao nghiêng trên bầu trời tuổi thơ. Quê hương còn là những cánh đồng bát ngát hương lúa, là con đò nhỏ khua nước bên dòng sông thơ mộng. Những hình ảnh được nhà thơ sử dụng thật bình dị mà vô cùng tinh tế.

“Quê hương là con diều biếc
…

Êm đềm khua nước ven sông”

- Trong ta ai cũng có một quê hương, một vùng đất để khi đi xa mà thương, mà nhớ, một vùng đất để khi trưởng thành nhìn lại một thời của tuổi thơ với những kỷ niệm ngọt ngào...quê hương là những gì gắn bó, gần gũi, thân thuộc nhất với mỗi người, quê hương cho ta cảm xúc ngọt ngào, cho ta sự bình yên, thanh thản trong tâm hồn, cho ta sự yên ả, ấm êm như vòng tay ấm của bà, của mẹ để từ đó ta lớn lên, thành người.

- Quê hương là ánh trăng tỏ, là hình ảnh hoa cau rụng trắng thềm, là tất cả những gì thân thương, trìu mến khiến ai đi xa cũng nhớ về. Hơi thở ấm nồng của quê hương luôn bên ta, ru ta vào giấc ngủ bình yên, đem đến cho ta sự thanh thản, dịu êm:

“Quê hương là cầu tre nhỏ
…
Bay trong giấc ngủ đêm hè”

- Những điều thân thuộc, những kỉ niệm dung dị và những ký ức dịu êm chính là quê hương, là nơi chôn rau cắt rốn của mỗi người. Bài thơ “Quê hương” của Đỗ Trung Quân cũng đẹp tựa như thế với hoa bí vàng, giậu mồng tơi, là những cánh hoa râm bụt, là đóa sen trắng tinh khiết.

“Quê hương là vàng hoa bí
…

Màu hoa sen trắng tinh khôi

- Về với quê hương, như về với ký ức, như về với bản chất con người thuần túy, quê hương cho ta sự yên ả, tĩnh lặng, sự bình dị, thanh tịnh. Với ta, quê hương luôn gắn với vòng tay của bà, của mẹ, là nụ hôn, là giọt nước mắt. Ta muốn yêu, yêu hết tất cả mọi thứ của mảnh đất này!

- Quê hương trong thơ của Đỗ Trung Quân không chỉ đơn thuần là những hình ảnh của một vùng quê sông nước, mà còn chất chứa tâm hồn dân tộc. Bài thơ giàu nhạc điệu và cảm xúc nên đã được phổ nhạc thành bài hát quen thuộc “Quê hương”. Mỗi người Việt Nam chúng ta thật xúc động khi nghe bài hát với giai điệu ngọt ngào này..

Quê hương mỗi người chỉ một
…..

Quê hương nếu ai không nhớ…

- Quê hương ấm áp, ngọt ngào như dòng sữa mẹ, nuôi lớn ta từng ngày, từng ngày. Từ “chỉ một” như muốn nhắc nhở chúng ta, quê hương là duy nhất, nếu ai không nhớ quê hương, nhớ về cội nguồn, gốc rễ, thì hẳn “ sẽ không lớn nổi thành người” - không bao giờ trưởng thành được.

- Quê hương được so sánh với mẹ vì đó là nơi ta được sinh ra, được nuôi dưỡng lớn khôn, giống như người mẹ đã sinh thành nuôi ta khôn lớn, trưởng thành. Lời thơ nhắc nhở mỗi chúng ta hãy luôn sống và làm việc có ích, hãy biết yêu quê hương xứ sở, vì quê hương là mẹ và mẹ chính là quê hương và cũng bởi “Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở / Khi ta đi, đất đã hoá tâm hồn” (nhà thơ Chế Lan Viên).

b) Phân tích những đặc sắc về hình thức nghệ thuật

- Nhà thơ đã sử dụng biện pháp điệp ngữ, điệp cấu trúc, biện pháp liệt kê, cấu trúc thơ vắt dòng rất đặc sắc. Khung cảnh làng quê trên mọi miền Tổ quốc Việt Nam hiện lên thân thương, giản dị mà xúc động lòng người.Những cặp câu thơ dần hiện lên như những thước phim quay chậm, cảnh vật có gần có xa, có mờ có tỏ, có lớn có nhỏ.

- Nhịp thơ đều đặn, nhịp nhàng, gần như cả bài thơ chỉ có một nhịp 2/4. Cả ba khổ thơ với những câu thơ cùng một nhịp, kết cấu giống nhau nhưng vẫn nhẹ nhàng, thanh thoát vô cùng. Phải chăng, vẻ đẹp của những hình ảnh thơ đã làm cho người đọc quên đi hình thức bên ngoài của ngôn ngữ? Nhà thơ đã biến cái không thể thành cái có thể, và được độc giả nồng nhiệt đón nhận bằng một sự đồng cảm rất tự nhiên.

- Nhà thơ đã cụ thể hoá cái trừu tượng bằng những hình ảnh sống động và hình ảnh so sánh đẹp: “Quê hương là chùm khế ngọt, đường đi học rợp bướm vàng bay, con diều biếc thả trên cánh đồng, con đò nhỏ khua nước ven sông, cầu tre nhỏ, nón lá nghiêng che, đêm trăng tỏ, hoa cau rụng trắng ngoài thềm”…

3. Kết bài

- Khẳng định lại giá trị của bài thơ, nêu cảm xúc của cá nhân hoặc bức thông điệp mà tác giả muốn gửi tới mọi người.

Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân - mẫu 1

Đỗ Trung Quân là một nhà thơ lớn, ông sở hữu vô số bài thơ về quê hương rất tiêu biểu. Thơ của ông mang nhiều ý nghĩa đặc biệt, được phổ nhạc như một bài ca dân gian. Trong đó, phải kể đến đầu tiên là bài thơ Quê Hương, được nhiều người biết đến nhất.

Bài thơ Quê Hương được Đỗ Trung Quân viết vào năm 1986, cho đến nay, đây vẫn là một tác phẩm đặc biệt. Tác giả miêu tả về quê hương một cách quen thuộc, đơn giản nhưng giàu ý nghĩa. Ông sử dụng vô số hình ảnh, cây cối, làm người đọc hình dung về quê nhà trong cảm xúc dâng trào:

“Quê hương là gì hở mẹ
                  ….
Con về rợp bướm vàng bay”

Mở đầu bài thơ, tác giả đặt một câu hỏi tu từ thật ngọt ngào “Quê hương là gì hở mẹ”. Câu hỏi được lặp đi lặp lại 2 lần, nhằm nhấn mạnh sự da diết, lưu luyến của nó.

Chỉ là một câu hỏi nhẹ nhàng của em bé nhỏ mà sao nặng lòng đến vậy? Chính chúng ta cũng đã từng thắc mắc rằng quê hương là gì? Quê hương là nơi chúng ta sinh ra, khi đi xa luôn một lòng nhớ về những ký ức, hình ảnh nơi ấy. Nhớ thêm lời cô giáo dạy rằng, nhất định phải yêu quê hương.

Chỉ khi phân tích bài thơ Quê Hương của Đỗ Trung Quân, chúng ta mới cảm động trước những gì mà ký ức, cội nguồn mang lại. Tác giả trả lời rằng “quê hương là chùm khế ngọt”, nuôi nấng, bảo vệ ta trước mọi khó khăn cuộc đời. Chùm khế ngọt ở đây chính là người thân, là bố mẹ luôn yêu thương, ân cần với chúng ta. Đây chính là nguồn sống nuôi chúng ta lớn mỗi ngày, dạy nên người.

“Quê hương là con diều biếc

              ….

Bay trong giấc ngủ đêm hè”

Quê hương là chuỗi những kỷ niệm, tuổi thơ vui vẻ của mỗi người, là nơi “con thả diều trên đồng”. Tuổi thơ tại nơi vùng quê bình yên, an toàn, mọi thứ thật đơn giản, vui vẻ. Quê hương cũng là những cánh đồng rộng bao la, nhuộm màu vàng của lúa thơm nhẹ nhàng. Hình ảnh nón lá, con sông, cánh diều, cầu tre thật quen thuộc, bình dị nơi chốn làng quê Việt Nam.

Cụm từ “quê hương là” được lặp lại rất nhiều lần, khẳng định đa nghĩa về khái niệm của nó. Không thể tổng kết lại khái niệm quê hương là gì, bởi có vô số ý nghĩa. Đối với mỗi người, quê hương là cả ký ức, linh hồn, thương nhớ, thậm chí là không thể rời xa. Sự gắn bó của quê hương thật kỳ diệu, cũng chính nơi đó có tình thương, có bạn bè, người thân, thầy cô, …

Phân tích bài thơ Quê Hương của Đỗ Trung Quân để thấu hiểu được sự ngọt ngào của người mẹ. Đoạn tiếp theo, tác giả ví quê hương như một người mẹ, dang vòng tay rộng rãi, ấm áp để ôm lấy con cái. Kể cả khi không có nhà, quê hương vẫn bảo vệ con dưới cơn mưa.

Quê hương ở đây hay chính là hình ảnh người mẹ, luôn luôn hy sinh vì con cái? Quê hương còn là vầng trăng, soi sáng lối đi, dẫn dắt chúng ta đi đến muôn nơi. Vầng trăng ở trên cao vui, buồn cùng ta, luôn luôn đồng hành.

Tác giả liệt kê hình ảnh thiên nhiên nơi quê hương bao gồm hoa bí, mồng tơi, dâm bụt, hoa sen. Đỗ Trung Quân kể đến chi tiết từng loài cây, nhằm nhấn mạnh kỉ niệm, ký ức luôn tồn tại. Hình ảnh quê hương đa màu sắc, muôn hoa khoe nở, tươi vui hơn bất cứ đâu. Tuy nhiên, không giống như những điều khác, riêng với quê hương, mỗi người chỉ có một. Quê hương là duy nhất, chúng ta chỉ sinh ra một lần, bất kỳ ai cũng sẽ có nơi đây để quay về.

Đoạn thơ cuối như một lời nhắc nhở chúng ta rằng hãy luôn nhớ về quê hương. Quê hương duy nhất chỉ một, cũng như mẹ chúng ta. Đỗ Trung Quân còn nhấn mạnh rằng “quê hương có ai không nhớ”, hầu hết đây là nơi duy nhất để về mỗi khi mệt mỏi. Quê hương được so sánh ngang hàng với hình ảnh người mẹ vĩ đại. Chính nơi đây đã nuôi chúng ta lớn khôn, trưởng thành để chống chọi với cuộc đời đầy bão giông.

Qua bài thơ Quê Hương của Đỗ Trung Quân để thấy hình ảnh quen thuộc, thân thương nhất. Dù có đi đến bất cứ đâu, chúng ta luôn có một quê hương để trở về, luôn bên cạnh chở che. Sống với quê hương, chúng ta được là chính mình, yên lặng, giản dị, đơn giản nhất.

Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân - mẫu 2

Quê hương là mảnh đất nuôi dưỡng tâm hồn mỗi con người, là nơi chôn nhau cắt rốn, nơi lưu giữ những ký ức đẹp đẽ nhất của tuổi thơ. Trong dòng chảy văn học Việt Nam, nhiều tác giả đã thể hiện tình yêu quê hương qua những trang thơ chan chứa cảm xúc. Một trong những bài thơ tiêu biểu về đề tài này chính là bài Quê hương của Đỗ Trung Quân. Với ngôn từ giản dị, mộc mạc nhưng sâu sắc, bài thơ đã khắc họa một bức tranh quê hương đầy yêu thương, gợi lên những tình cảm chân thành trong lòng độc giả.

Bài thơ mở đầu bằng những câu hỏi hồn nhiên của một đứa trẻ:

"Quê hương là gì hở mẹ

Mà cô giáo dạy phải yêu?

Quê hương là gì hở mẹ

Ai đi xa cũng nhớ nhiều?"

Những câu hỏi này không chỉ đơn thuần là sự tò mò của trẻ thơ mà còn gợi lên một vấn đề mang tính triết lý sâu sắc: Quê hương là gì? Vì sao con người phải yêu quê hương? Nhà thơ đã đặt ra một câu hỏi chung cho tất cả mọi người, để rồi từ đó từng hình ảnh của quê hương được tái hiện qua những ký ức ngọt ngào của tuổi thơ.

Tác giả không định nghĩa quê hương bằng những khái niệm trừu tượng mà diễn tả nó qua những hình ảnh gần gũi, thân thuộc:

"Quê hương là chùm khế ngọt

Cho con trèo hái mỗi ngày

Quê hương là đường đi học

Con về rợp bướm vàng bay."

Những hình ảnh như "chùm khế ngọt", "đường đi học", "bướm vàng" đều gợi lên những ký ức êm đềm của tuổi thơ. Đây không chỉ là những khung cảnh quen thuộc ở làng quê Việt Nam mà còn là những kỷ niệm gắn bó với biết bao thế hệ.

Không chỉ có thiên nhiên, quê hương còn là những kỷ niệm gắn với cuộc sống hàng ngày:

"Quê hương là con diều biếc

Tuổi thơ con thả trên đồng

Quê hương là con đò nhỏ

Êm đềm khua nước ven sông."

Những hình ảnh này không chỉ là vẻ đẹp của làng quê mà còn mang đậm dấu ấn tuổi thơ của mỗi người. "Con diều biếc" gợi nhắc đến những buổi chiều thả diều đầy ước mơ, "con đò nhỏ" gợi lên hình ảnh dòng sông êm đềm, nơi gắn bó với những chuyến đò ngang chở bao kỷ niệm.

Quê hương không chỉ là cảnh vật mà còn là tình cảm gắn bó giữa con người với con người. Tác giả đã thể hiện điều đó qua hình ảnh người mẹ:

"Quê hương là cầu tre nhỏ

Mẹ về nón lá nghiêng che."

Hình ảnh "mẹ về nón lá nghiêng che" vừa giản dị, mộc mạc nhưng lại chứa đựng tình mẫu tử thiêng liêng. Quê hương không chỉ là nơi ta sinh ra mà còn là nơi có những người thân yêu luôn chở che, yêu thương ta.

Bên cạnh đó, tác giả cũng gợi lên những âm thanh và hương vị thân quen của quê hương:

"Là hương hoa đồng cỏ nội

Bay trong giấc ngủ đêm hè

Quê hương là vòng tay ấm

Con nằm ngủ giữa mưa đêm."

Những hình ảnh "hương hoa đồng cỏ nội", "vòng tay ấm" khiến người đọc liên tưởng đến những ký ức êm đềm, những ngày hè yên bình hay những đêm mưa lạnh nhưng đầy ấm áp trong vòng tay cha mẹ. Đó chính là những thứ làm nên giá trị thiêng liêng của quê hương.

Tác giả tiếp tục khắc họa quê hương qua những gam màu rực rỡ:

"Quê hương là vàng hoa bí

Là hồng tím giậu mồng tơi

Là đỏ đôi bờ dâm bụt

Màu hoa sen trắng tinh khôi."

Những màu sắc này không chỉ tái hiện vẻ đẹp tươi sáng của làng quê mà còn là biểu tượng cho sự bình dị, chân chất của con người nơi đây.

Tình yêu quê hương được tác giả kết lại bằng hai câu thơ mang ý nghĩa sâu sắc:

"Quê hương mỗi người chỉ một

Như là chỉ một mẹ thôi."

Quê hương cũng giống như mẹ, là duy nhất, là không thể thay thế. Đây không chỉ là một lời khẳng định mà còn là một lời nhắn nhủ đầy cảm xúc, gợi lên trong lòng mỗi người nỗi nhớ quê hương da diết.

Bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân thành công không chỉ nhờ vào nội dung mà còn bởi nghệ thuật giản dị nhưng tinh tế:

Sử dụng điệp ngữ "Quê hương là...": Nhấn mạnh và khắc sâu những hình ảnh đặc trưng của quê hương vào lòng người đọc. với Hình ảnh gần gũi, thân thuộc Giúp người đọc dễ dàng đồng cảm và liên tưởng đến chính quê hương của mình. Ngôn ngữ mộc mạc, giàu cảm xúc giúp người đọc Dễ hiểu nhưng lại có sức lay động mạnh mẽ.

Bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân không chỉ là một bài thơ tả cảnh mà còn là một bài ca về tình yêu quê hương. Qua những hình ảnh thân thuộc, tác giả đã gợi lên trong lòng mỗi người những ký ức đẹp đẽ và tình cảm gắn bó với nơi chôn nhau cắt rốn. Đọc bài thơ, ta không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp của quê hương mà còn thấy được tầm quan trọng của việc trân trọng và gìn giữ những giá trị quê nhà. Mỗi người chúng ta, dù đi xa đến đâu, vẫn luôn mang theo hình bóng quê hương trong trái tim mình.

Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân - mẫu 3

Quê hương là nơi chôn nhau cắt rốn, là không gian nuôi dưỡng tâm hồn và ký ức tuổi thơ của mỗi con người. Từ bao đời nay, quê hương luôn là một đề tài quen thuộc trong thi ca Việt Nam, được các nhà thơ, nhà văn khắc họa qua những hình ảnh thân thương, gần gũi. Trong số đó, bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân là một tác phẩm tiêu biểu, thể hiện tình yêu sâu nặng với quê nhà qua những vần thơ giản dị mà chan chứa cảm xúc.

Bài thơ mở đầu bằng những câu hỏi ngây thơ của một đứa trẻ:

"Quê hương là gì hở mẹ

Mà cô giáo dạy phải yêu?

Quê hương là gì hở mẹ

Ai đi xa cũng nhớ nhiều?"

Câu hỏi tưởng chừng hồn nhiên nhưng lại mang tính triết lý sâu sắc. Đối với trẻ thơ, quê hương là một khái niệm trừu tượng mà các em chưa thể cảm nhận hết. Thế nhưng, từ những điều bình dị nhất, quê hương lại dần hiện lên trong tâm thức qua lời giải thích của người mẹ, qua những trải nghiệm tuổi thơ.

Tác giả không định nghĩa quê hương bằng những lời lẽ hàn lâm mà qua những hình ảnh bình dị, gần gũi:

"Quê hương là chùm khế ngọt

Cho con trèo hái mỗi ngày

Quê hương là đường đi học

Con về rợp bướm vàng bay."

Những hình ảnh như "chùm khế ngọt", "đường đi học", "bướm vàng" đều gợi lên những kỷ niệm tuổi thơ trong sáng và hồn nhiên. Cây khế nơi góc vườn, con đường làng với những cánh bướm bay lượn chính là biểu tượng của ký ức mà ai cũng từng trải qua.

Không chỉ dừng lại ở cảnh vật thiên nhiên, bài thơ tiếp tục mở rộng với những hình ảnh về sinh hoạt đời thường:

"Quê hương là con diều biếc

Tuổi thơ con thả trên đồng

Quê hương là con đò nhỏ

Êm đềm khua nước ven sông."

Những hình ảnh này khắc họa bức tranh quê hương yên bình, nơi có cánh đồng xanh mướt, có dòng sông êm đềm và có những trò chơi tuổi thơ đầy ắp tiếng cười. Quê hương hiện lên không chỉ qua cái nhìn của đứa trẻ mà còn trong nỗi nhớ da diết của những ai đã đi xa.

Quê hương không chỉ là nơi chốn, mà còn là nơi lưu giữ tình cảm gia đình thiêng liêng. Hình ảnh người mẹ xuất hiện đầy trìu mến:

"Quê hương là cầu tre nhỏ

Mẹ về nón lá nghiêng che."

Câu thơ gợi lên hình ảnh người mẹ tần tảo, dáng mẹ liêu xiêu trên chiếc cầu tre nhỏ, chiếc nón lá nghiêng che cả nắng mưa. Chính tình yêu thương của mẹ đã làm nên sự ấm áp của quê hương.

Không chỉ có hình ảnh, bài thơ còn tái hiện những thanh âm và hương vị quen thuộc:

"Là hương hoa đồng cỏ nội

Bay trong giấc ngủ đêm hè

Quê hương là vòng tay ấm

Con nằm ngủ giữa mưa đêm."

Hương hoa đồng nội, vòng tay ấm áp của mẹ cha trong những đêm mưa đã trở thành những kỷ niệm khó quên, khiến người con dù có đi xa vẫn không thể nguôi ngoai nỗi nhớ.

Tác giả tiếp tục vẽ nên quê hương bằng những gam màu đặc trưng:

"Quê hương là vàng hoa bí

Là hồng tím giậu mồng tơi

Là đỏ đôi bờ dâm bụt

Màu hoa sen trắng tinh khôi."

Những sắc màu này không chỉ gợi nhắc vẻ đẹp bình dị của làng quê mà còn chứa đựng những ký ức tuổi thơ. Mỗi loài hoa đều mang trong mình một phần ký ức, gợi nhắc về những ngày tháng vô tư, hồn nhiên.

Tình yêu quê hương được kết tinh trong hai câu thơ cuối đầy sâu sắc:

"Quê hương mỗi người chỉ một

Như là chỉ một mẹ thôi."

Quê hương giống như mẹ, là duy nhất, không thể thay thế. Câu thơ vừa là một lời khẳng định vừa là một lời nhắn nhủ đầy cảm xúc, đánh thức trong lòng mỗi người tình yêu và lòng biết ơn với quê nhà.

Bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân là một bài ca xúc động về tình yêu quê nhà. Với những hình ảnh thân thuộc, tác giả đã gợi lên trong lòng người đọc những ký ức đẹp đẽ và cảm xúc chân thành về nơi chôn nhau cắt rốn. Quê hương không chỉ là nơi sinh ra mà còn là nguồn cội, là nơi lưu giữ tình cảm gia đình và những kỷ niệm tuổi thơ. Bài thơ không chỉ khiến ta yêu hơn quê hương mình mà còn nhắc nhở mỗi người luôn trân trọng và gìn giữ những giá trị đẹp đẽ của quê nhà. Dù đi đâu về đâu, quê hương vẫn luôn là bến đỗ bình yên trong trái tim mỗi con người.

Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân - mẫu 4

Quê hương từ xưa đến nay đã là nguồn cảm hứng bất tận trong thu ca, là mảnh đất màu mỡ cho các thi ca, thi sĩ Việt Nam. Tác giả Đỗ Trung Quân cũng không nằm ngoài quy luật ấy. Trong bài thơ "Quê hương" tác giả miêu tả quê hương một cách thân thuộc, giản dị nhưng đầy ý nghĩa. sử dụng vô số hình ảnh và cây cối để người đọc hình dung về quê hương mình trong cảm xúc dâng trào.

Mở đầu bài thơ, tác giả đặt một câu hỏi tu từ đầy ngọt ngào “quê hương là gì, mẹ ơi”. Câu hỏi được lặp lại hai lần, để nhấn mạnh sự mong mỏi và khao khát của tác giả. Đây vốn đơn thuần chỉ là một câu hỏi đầy ngây ngô của một đứa trẻ nhỏ, nhưng tại sao nó lại nặng nề đến vậy? Không phải khi còn bé chúng ta vẫn thường hay hỏi bố mẹ mình những câu hỏi như: Quê hương là gì? Quê hương là nơi ta sinh ra, khi ra đi ta luôn nhớ về những kỉ niệm và hình ảnh của nơi đó. Chẳng phải từ thuở mới lọt lòng sinh ra qua những lời ru tiếng hát của bà, của mẹ đã dạy ta phải yêu đất nước của mình. Chỉ khi phân tích bài thơ Quê hương của Trung Quân, chúng ta mới xúc động bởi những kỷ niệm về cội nguồn mang lại. Câu thơ như như lời trả lời:

“Đất nước là chùm khế ngọt”

Đất nước là nơi nuôi dưỡng ta và che chở ta trước mọi khó khăn của cuộc sống. Hình ảnh chùm khế ngọt ở đây là những người thân, luôn tình cảm, ngọt bùi với ta. Đây là nguồn sống nuôi sống chúng ta hàng ngày, dạy dỗ chúng ta nên người. Cuộc sống trên quê hương là nơi no ấm, tự do, đùm bọc, nâng đỡ chúng ta thành công. Quê hương còn là những cánh diều xanh biếc thuở ấu thơ, quê hương là con đò nhỏ nhẹ nhàng xuôi theo dòng sông quê hương là chiếc cầu tre nhỏ, mẹ về nón lá là hương hoa đồng nội bay trong giấc mơ một đêm hè. Quê hương là một chuỗi ký ức, là tuổi thơ hạnh phúc của mỗi người, là nơi mỗi chiều chăn trâu em thả diều trên cánh đồng. Tuổi thơ ở một vùng quê yên tĩnh và an toàn, mọi thứ đều đơn giản và vui vẻ. Kỉ niệm quê hương trong em còn là những cánh đồng bát ngát, nhuộm màu vàng của lúa chín thơm. Quê hương còn là hình ảnh nón lá, dòng sông, cánh diều, cây cầu tre thân thuộc và bình dị ở các vùng quê Việt Nam. Cụm từ “quê hương là” được lặp lại nhiều lần, như muốn khẳng định nhiều nghĩa của nó. Đỗ Trung Quân không thể tóm tắt khái niệm quê hương là gì, vì nó có vô số ý nghĩa. Với mỗi người, quê hương là ký ức, là tâm hồn, là nỗi nhớ, là nỗi nhớ không thể rời xa. gắn bó với quê hương thật tuyệt vời, còn có tình yêu thương, bạn bè, gia đình, thầy cô, …

Trong đoạn thơ tiếp tác giả liệt kê một loạt những hình ảnh thiên nhiên quê hương mình như hoa bí, hoa dâm bụt, hoa râm bụt, hoa sen. làm trung quan chi tiết từng loài cây, để nhấn mạnh những kỉ niệm, những kỉ niệm luôn hiện hữu. Hình ảnh quê hương muôn màu, muôn hoa đua nở, tươi vui hơn bất cứ nơi đâu. tuy nhiên, khác với những thứ khác, đối với quê hương, mỗi người chỉ có một. Quê hương là duy nhất, bạn chỉ sinh ra một lần, ai rồi cũng sẽ có nơi để trở về. 

Đoạn thơ cuối như một lời nhắc nhở chúng ta rằng hãy luôn nhớ về quê hương. Nhà thơ ví quê hương như một người mẹ, dang vòng tay rộng rãi, ấm áp để đón lấy đàn con thơ trở về. Kể cả khi không có nhà, quê hương vẫn bảo vệ con khỏi bão tố, mưa sa ngoài kia. Quê hương ở đây hay chính là hình ảnh người mẹ, luôn luôn hy sinh vì con cái? Quê hương còn là vầng trăng, soi sáng lối đi, dẫn dắt chúng ta đi đến muôn nơi. Vầng trăng ở trên cao vui, buồn cùng ta, luôn luôn đồng hành. Quê hương duy nhất chỉ, cũng như mẹ chúng ta, chỉ có một người mẹ duy nhất trong đời. Đỗ Trung Quân còn nhấn mạnh rằng:

“Quê hương có ai không nhớ

Sẽ không lớn nổi thành người”

Quê hương được so sánh ngang hàng với hình ảnh người mẹ Việt Nam vĩ đại. Khi lớn lên, rời xa quê hương, rời xa vòng tay ấm áp của mẹ để bước vào đời mà lại không nhớ về quê hương cũng giống như chối bỏ sự chăm sóc của mẹ. Chính nơi đây đã nuôi chúng ta lớn khôn, trưởng thành để chống chọi với đời đầy bão giông. Thì thật bất hiếu, có lỗi với công ơn dưỡng duc, sinh thành. Câu thơ cuối như lời cảnh tỉnh, nhắc nhở nếu cứ tiếp tục sống như vậy cả cuộc đời này họ sẽ mãi chẳng bao giờ trở thành một công dân có ích cho cộng đồng, cho xã hội này. 

Qua bài thơ Quê Hương của Đỗ Trung Quân để thấy hình ảnh quen thuộc, thân thương nhất. Dù có đi đến bất cứ đâu, chúng ta luôn có 1 quê hương để trở về, luôn bên cạnh chở che. Sống với quê hương, chúng ta được là chính mình, yên lặng, giản dị, đơn giản nhất. Cụm từ “quê hương là” được lặp lại rất nhiều lần, khẳng định đa nghĩa về khái niệm của nó. Không thể tổng kết lại khái niệm quê hương là gì, bởi có vô số ý nghĩa. Đối với mỗi người, quê hương là cả ký ức, linh hồn, thương nhớ, thậm chí là không thể rời xa. Sự gắn bó của quê hương thật kỳ diệu, cũng chính nơi đó có tình thương, có bạn bè, người thân, thầy cô, …

Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân - mẫu 5

Quê hương là đề tài luôn hiện hữu trong thơ ca Việt Nam, bởi đó là nơi chôn nhau cắt rốn, là nơi nuôi dưỡng tình cảm và lòng tự hào dân tộc. Bài thơ "Quê hương" của Đỗ Trung Quân là một tác phẩm đặc sắc thể hiện tình yêu quê hương sâu sắc, qua đó gửi gắm thông điệp về tình cảm bền chặt với cội nguồn, với những giá trị đơn sơ nhưng quý giá của quê hương.

Bài thơ "Quê hương" của Đỗ Trung Quân ra đời vào năm 1981, trong một thời kỳ đất nước vừa bước ra khỏi chiến tranh. Với những hình ảnh bình dị, gần gũi nhưng lại đầy xúc cảm, bài thơ đã vẽ nên một bức tranh đẹp về quê hương, đồng thời thể hiện tình yêu quê hương sâu sắc của tác giả.

Bài thơ "Quê hương" mở đầu với một hình ảnh rất quen thuộc, gần gũi với mỗi người dân Việt Nam: "Quê hương mỗi người chỉ một". Câu thơ không chỉ là sự khẳng định về một cội nguồn duy nhất mà còn như lời nhắc nhở rằng, dù đi đâu, làm gì, mỗi người đều không thể quên được quê hương, nơi đã sinh ra và nuôi dưỡng mình. Đây chính là một trong những điểm đặc biệt của bài thơ, khi tác giả bắt đầu bằng một câu khẳng định mạnh mẽ về tình yêu quê hương, như một thứ tình cảm bất diệt, không thể phai mờ.

Sau đó, Đỗ Trung Quân tiếp tục khắc họa quê hương qua những hình ảnh đặc trưng của vùng nông thôn Việt Nam: "Cây dừa, bến nước, con đò". Đây là những hình ảnh rất đỗi bình dị nhưng lại chứa đựng biết bao ký ức và cảm xúc. Cây dừa cao vút, bến nước, con đò là những yếu tố thân thuộc trong cuộc sống của mỗi người dân ở miền quê. Qua đó, tác giả muốn thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên, giữa con người và mảnh đất quê hương. Cây dừa đứng vững, bền bỉ như những con người ở quê hương – dù có bao khó khăn, thử thách thì vẫn luôn vững vàng, kiên cường.

Bài thơ còn gợi lên những hình ảnh rất gần gũi, đơn sơ nhưng lại làm sống dậy tình cảm sâu nặng đối với quê hương. Khi tác giả nhắc đến những cánh đồng bát ngát, những vườn cây trĩu quả, những con đò trôi lững lờ trên sông, không gian làng quê như hiện ra sống động trong mắt người đọc. Qua những hình ảnh đó, Đỗ Trung Quân thể hiện một tình yêu quê hương không chỉ là tình cảm mơ hồ mà là tình yêu thiết thực, gắn bó với những thứ rất đời thường, gần gũi.

Bài thơ còn thể hiện sự trân trọng, gìn giữ những giá trị quê hương, không chỉ là những cảnh vật mà còn là những ký ức, những kỷ niệm gắn bó suốt cả cuộc đời. "Quê hương mỗi người chỉ một", đó là một chân lý mà bất kỳ ai cũng phải công nhận. Tình yêu quê hương là tình yêu không biên giới, không có điều kiện. Dù đi đâu, làm gì, quê hương vẫn luôn ở trong tâm khảm mỗi người, là nơi mà mỗi người có thể trở về khi gặp khó khăn, khi cần sự an ủi, khi cần sức mạnh để tiếp tục.

Bài thơ "Quê hương" của Đỗ Trung Quân đã khắc họa thành công một tình yêu quê hương chân thành và sâu sắc. Qua những hình ảnh bình dị, tác giả đã thể hiện một tình cảm gắn bó chặt chẽ với quê hương, một tình yêu bền vững và không thể phai mờ theo thời gian. Bài thơ không chỉ là nỗi nhớ quê hương mà còn là lời nhắc nhở chúng ta về những giá trị quý báu của cội nguồn, là lời tri ân với những gì đã nuôi dưỡng và hình thành nên con người chúng ta. Tình yêu quê hương, qua bài thơ này, trở thành một sức mạnh vô hình, luôn đồng hành cùng mỗi người trong suốt cuộc đời.

Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân - mẫu 6

"Quê hương" là một trong những bài thơ nổi bật của Đỗ Trung Quân, được sáng tác với một cách nhìn gần gũi và đầy tình cảm về quê hương. Bài thơ không chỉ là những hình ảnh thiên nhiên đẹp đẽ, mà còn chứa đựng những suy ngẫm sâu sắc về tình yêu quê hương, là nơi chôn rau cắt rốn, nơi nuôi dưỡng và hình thành con người. Qua từng câu chữ, Đỗ Trung Quân đã khắc họa một quê hương thân thương, một hình ảnh về cội nguồn mà ai cũng luôn mang theo trong tim.

Mở đầu bài thơ, tác giả đặt ra một câu hỏi tu từ đầy ngọt ngào: "Quê hương là gì hả mẹ?" Câu hỏi được lặp lại hai lần, thể hiện sự tò mò, sự khao khát khám phá của một đứa trẻ về quê hương. Tuy nhiên, câu hỏi này không chỉ là lời của một đứa trẻ ngây thơ, mà còn là lời của mỗi con người khi trưởng thành, luôn muốn tìm về nguồn cội của mình. Câu hỏi ấy dường như chứa đựng cả một nỗi niềm, một sự khắc khoải muốn tìm ra ý nghĩa sâu xa của quê hương, một câu hỏi đơn giản mà lại chất chứa bao cảm xúc.

Tác giả không chỉ dừng lại ở câu hỏi, mà còn tự mình trả lời bằng những hình ảnh giản dị, gần gũi mà đầy ắp yêu thương. "Quê hương là chùm khế ngọt, cho con trèo hái mỗi ngày" – hình ảnh chùm khế ngọt là biểu tượng của sự ngọt ngào, của tình yêu thương vô bờ mà quê hương mang lại. Đây là những người thân yêu, là gia đình, bạn bè luôn ở bên cạnh, che chở ta, dạy dỗ ta nên người. Quê hương còn là những con diều biếc bay trên cánh đồng, là con đò nhỏ lặng lẽ xuôi dòng sông, là cây cầu tre nhỏ, mẹ về nón lá che chở, là hương hoa đồng nội bay trong giấc ngủ đêm hè. Mỗi hình ảnh đều khắc họa một phần trong ký ức tuổi thơ của mỗi người, những ký ức yên bình và ấm áp về một miền quê giản dị.

Hình ảnh "quê hương là con đường đi học, con về rợp bướm vàng bay" mang đến cho người đọc một không gian mênh mang, một tuổi thơ trong sáng, nơi học trò cắp sách tới trường trong niềm vui sướng. Những hình ảnh quen thuộc của quê hương như bướm bay lượn, cánh diều xanh biếc hay con đò trôi êm đềm trên sông đều tạo nên một không gian an yên, là nơi ta đã lớn lên, nơi gắn bó với những kỷ niệm đẹp đẽ.

Đỗ Trung Quân tiếp tục dùng những hình ảnh thiên nhiên khác để khắc họa vẻ đẹp quê hương. Những "hoa bí vàng," "hoa dâm bụt đỏ," "hoa sen trắng tinh khôi" là những loài hoa mang những màu sắc tươi tắn, sống động. Chúng không chỉ là nét đẹp thiên nhiên mà còn là biểu tượng của sự trong sáng, tinh khôi, giống như tâm hồn người con xa quê luôn khắc khoải hướng về nguồn cội. Mỗi loài hoa đều gợi lên những hình ảnh cụ thể của một miền quê đầy sắc màu, nơi có cả những niềm vui, nỗi buồn, những khát khao và hy vọng.

Tuy nhiên, đối với Đỗ Trung Quân, quê hương không phải là một khái niệm trừu tượng mà là một thực thể rất cụ thể, gắn liền với những hình ảnh, những kỷ niệm, những giá trị không thể phai mờ. "Quê hương mỗi người chỉ một, như là chỉ một mẹ thôi" – đây là sự khẳng định rõ ràng và sâu sắc rằng quê hương là duy nhất, giống như mẹ, là người không thể thay thế trong đời. Mỗi người có thể đi đâu, làm gì, nhưng chắc chắn sẽ luôn nhớ về quê hương, về mẹ, nơi đã nuôi dưỡng ta từ những ngày đầu tiên.

Đoạn thơ cuối cùng như một lời nhắc nhở, một lời cảnh tỉnh rằng nếu ai không nhớ về quê hương thì sẽ không thể trưởng thành được. "Quê hương có ai không nhớ, sẽ không lớn nổi thành người" – câu thơ này mang một thông điệp mạnh mẽ, rằng nếu thiếu đi tình yêu quê hương, thiếu đi sự biết ơn với cội nguồn, con người sẽ không thể vững vàng bước vào đời, không thể trưởng thành. Quê hương chính là người mẹ vĩ đại, là người luôn dang rộng vòng tay che chở, bảo vệ chúng ta dù có đi xa đến đâu.

Bài thơ "Quê hương" của Đỗ Trung Quân là một tác phẩm đầy ắp cảm xúc, thể hiện tình yêu quê hương chân thành, sâu sắc qua những hình ảnh giản dị nhưng đầy ẩn dụ. Qua đó, tác giả nhắc nhở mỗi người chúng ta về sự quan trọng của quê hương, về tình yêu và lòng biết ơn với cội nguồn, là động lực để chúng ta vững bước trên con đường đời. Quê hương là nơi nuôi dưỡng tâm hồn, là nơi ta luôn hướng về, là nguồn sức mạnh để ta vượt qua mọi thử thách.

Phân tích bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân - mẫu 7

Quê hương luôn là chủ đề thi ca vô tận, một nguồn cảm hứng sâu sắc và đầy đặn cho biết bao thế hệ thi sĩ Việt Nam. Đỗ Trung Quân, trong bài thơ "Quê hương," đã khắc họa một quê hương giản dị nhưng vô cùng thiêng liêng, gần gũi nhưng sâu lắng. Qua những hình ảnh thân thuộc về cảnh vật quê hương, bài thơ đã gợi lên trong lòng người đọc một tình yêu sâu sắc đối với cội nguồn, một lòng nhớ thương không thể tách rời.

Bài thơ "Quê hương" của Đỗ Trung Quân là một tác phẩm nổi bật trong nền văn học hiện đại, phản ánh tình yêu quê hương sâu sắc. Quê hương không chỉ là một địa danh, mà là nơi lưu giữ bao kỷ niệm tuổi thơ, là mảnh đất chôn nhau cắt rốn, là nơi mà mỗi con người dù có đi đâu cũng không thể quên. Trong bài thơ này, tác giả không chỉ miêu tả quê hương bằng những hình ảnh cụ thể mà còn khắc họa những tình cảm thiêng liêng, trìu mến dành cho nơi chôn nhau cắt rốn của mình.

Mở đầu bài thơ, Đỗ Trung Quân đã dùng một câu hỏi tu từ vô cùng ngây thơ nhưng cũng đầy sâu sắc: "Quê hương là gì hả mẹ?" Câu hỏi này không chỉ là sự tò mò của một đứa trẻ mà còn là câu hỏi mang tính khái quát của tất cả những ai xa quê, mong muốn tìm hiểu, khám phá sâu hơn về nguồn cội của mình. Câu hỏi ấy tưởng chừng rất đơn giản, nhưng lại chạm vào sâu thẳm tâm hồn, là khát khao tìm về cội nguồn, là ước muốn hiểu rõ quê hương mình trong chính trái tim mỗi người.

Ngay sau đó, tác giả tự trả lời câu hỏi của mình bằng những hình ảnh bình dị nhưng vô cùng đậm chất thơ. Quê hương không phải là một khái niệm trừu tượng, mà là một chuỗi những hình ảnh cụ thể, thân thuộc, gắn bó mật thiết với tuổi thơ mỗi người. Quê hương là "chùm khế ngọt," là "con đường đi học" đầy bướm vàng bay, là "con diều biếc" tuổi thơ thả trên đồng, là "con đò nhỏ" êm đềm xuôi dòng sông. Mỗi hình ảnh trong bài thơ đều gợi lên sự yên bình, giản dị của một vùng quê nông thôn Việt Nam, nơi mọi thứ đều gần gũi, thân thuộc và tràn đầy kỷ niệm.

"Quê hương là chùm khế ngọt cho con trèo hái mỗi ngày," câu thơ này không chỉ khắc họa một hình ảnh thiên nhiên, mà còn gợi lên sự nuôi dưỡng, che chở, bảo vệ của quê hương. Cây khế ngọt, với những quả chín vàng, là biểu tượng cho sự đùm bọc, sự ấm áp, sự ngọt ngào mà quê hương đã mang lại cho mỗi con người. Đây là một hình ảnh rất gần gũi, thể hiện mối quan hệ khăng khít giữa con người và thiên nhiên, giữa con người với mảnh đất nơi mình sinh ra và lớn lên.

Đỗ Trung Quân không chỉ dừng lại ở việc mô tả những hình ảnh vật chất, mà còn khắc họa những giá trị tinh thần sâu sắc của quê hương. Quê hương không chỉ là những hình ảnh thiên nhiên, mà còn là những giá trị văn hóa, những truyền thống đẹp đẽ. Những "hương hoa đồng cỏ nội" hay "mẹ về nón lá nghiêng che" là những chi tiết rất đỗi quen thuộc và thân thương trong ký ức của mỗi người con xa quê. Bài thơ không chỉ tái hiện cảnh vật, mà còn tái hiện những cảm xúc gắn bó, những giá trị tinh thần mà quê hương mang lại.

Lặp đi lặp lại cụm từ "quê hương là," Đỗ Trung Quân muốn khẳng định rằng quê hương không phải chỉ là một hình ảnh đơn lẻ mà là một tổng thể bao gồm nhiều thứ, từ thiên nhiên đến con người, từ ký ức đến những cảm xúc sâu lắng. Quê hương là duy nhất, "mỗi người chỉ có một quê hương" như mỗi người chỉ có một mẹ. Đây là thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm: Quê hương là điều không thể thay thế, là nơi bắt đầu của mỗi cuộc đời. Dù chúng ta có đi đâu, làm gì, thì quê hương vẫn là nơi ta luôn hướng về, là điểm tựa tinh thần vững chắc.

Bài thơ khép lại bằng một câu thơ mang đậm tính giáo dục và nhắc nhở: "Quê hương có ai không nhớ, sẽ không lớn nổi thành người." Đây là một lời cảnh tỉnh sâu sắc: nếu không nhớ về quê hương, không trân trọng nơi đã sinh ra mình, thì sẽ không thể trở thành một con người hoàn chỉnh, thiếu đi tình yêu thương, lòng biết ơn với cội nguồn, ta sẽ không thể đứng vững trong cuộc sống. Câu thơ như một lời nhắc nhở rằng, quê hương không chỉ là nơi sinh ra mà còn là nền tảng vững chắc để ta trưởng thành, là bài học quý giá mà cuộc sống mang lại.

Bài thơ "Quê hương" của Đỗ Trung Quân là một tác phẩm đầy ắp tình cảm và ý nghĩa, với những hình ảnh quê hương đẹp đẽ và sâu sắc. Qua đó, tác giả đã gửi gắm một thông điệp mạnh mẽ về tình yêu quê hương, về sự gắn bó không thể tách rời với cội nguồn. Quê hương là nơi sinh ra chúng ta, là nơi nuôi dưỡng tâm hồn, là điểm tựa tinh thần vững chắc trong cuộc đời. Bài thơ nhắc nhở chúng ta rằng, dù đi đâu, làm gì, chúng ta luôn cần nhớ về quê hương, nơi đã nuôi dưỡng và định hình con người chúng ta. Quê hương là một phần không thể thiếu trong cuộc sống, là nơi ta luôn hướng về trong những lúc khó khăn hay thảnh thơi.

Xem thêm những bài văn mẫu đạt điểm cao của học sinh trên cả nước hay khác:

• Phân tích bài thơ Quê hương của Giang Nam
• Phân tích bài thơ Rằm tháng Giêng
• Phân tích bài thơ Tây Tiến 14 câu đầu
• Phân tích bài thơ Tây Tiến đoạn 2
• Phân tích bài thơ Thiên trường vãn vọng

---