5+ Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng (điểm cao)

Đề bài: PGS.TS Văn Như Cương từng gửi đến học trò của mình trong ngày khai trường “Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng nhưng cũng chỉ là những vùng biển gần bờ mà thôi”. Hãy trình bày suy nghĩ của anh/chị về câu nói bằng đoạn văn nghị luận.

5+ Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng (điểm cao)

Nghị luận Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng - mẫu 1

Cuộc đời mỗi người luôn có rất nhiều những thử thách, khó khăn cần phải chinh phục. Và trong vô vàn những chặng đường đó có một vùng biển mênh mông, vô tận mang tên “tri thức” mà có lẽ sẽ mất rất nhiều thời gian để ta vượt qua. Nhiều người thường quan niệm rằng chỉ cần con thuyền của họ chở đầy sách vở là có thể hoàn thành cuộc viễn dương đó, nhưng dường như đó vẫn chưa đủ. PGS.TS Văn Như Cương – vị thầy đáng kính của biết bao thế hệ học trò đã nhắn gửi những lời chân thành nhất đến không chỉ các em học sinh mà còn tất cả chúng ta “Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng nhưng cũng chỉ là những vùng biển gần bờ mà thôi”.

Nếu so sánh những vùng biển gần bờ với cả đại dương mênh mông thì thật sự quá nhỏ bé, đặt chân đến đó chỉ giống như việc chúng ta đang tập làm quen với xung quanh để chuẩn bị cho những khó khăn gấp vạn lần ở vùng biển rộng kia mà thôi. Và những kiến thức nằm trong sách vở cũng vậy. Đó chỉ là nền tảng, là những thứ căn bản nhất còn tri thức của nhân loại lại vô cùng rộng lớn. Có được kiến thức ở sách vở, chúng ta đã có cho mình chiếc áo phao. Nhưng để điều khiển một con thuyền còn cần đến cả năng lực lái tàu, kinh nghiệm…Như vậy, câu nói của PGS.TS Văn Như Cương muốn truyền thông điệp đến mỗi chúng ta: Phải chuẩn bị cho mình những kiến thức thật tốt từ sách vở để đặt nền móng cho việc lĩnh hội tri thức và đồng thời cần bồi dưỡng theo năng lực, học cả trong cuộc sống, trong thực tế, việc thực hiện sóng đôi học và hành là vô cùng quan trọng. Quả đúng là như vậy.

Nếu chúng ta chỉ luôn giới hạn những hiểu biết của mình trong những trang sách, những kiến thức đã được quy chuẩn sẵn mà không biết tự tìm tòi, khám phá, suy nghĩ, sáng tạo hay không học vận dụng những kiến thức ấy vào thực tiễn thì mãi mãi trí óc cũng chỉ là một bức tượng vô cùng hào nhoáng nhưng vô hồn. Nhưng nếu chỉ chú trọng vào thực hành, trải nghiệm những kiến thức nền tảng lại rỗng thì sự thực hành rất dễ sai lầm, lệch lạc, thậm chí gây nên những hậu quả khôn lường. Không ai thông minh, thành công mà không có kiến thức và cũng không ai tài giỏi mà không có thực hành. Thiếu một trong hai yếu tố có thể khiến chúng ta trở nên lạc lõng so với thế giới. Đã có câu chuyện về cô kĩ sư điện tử có kiến thức chuyên môn rất uyên bác nhưng lại không biết đến điều đơn giản “Canh cua có thể nấu với gì?”. Nhiều người lên tiếng bảo vệ cô gái, có thể do cô làm việc bên nước ngoài nên không quen với những món ăn dân dã. Nhưng thử hỏi lẽ nào từ khi còn bé cô chưa bao giờ biết đến món ăn này, dù có thể không biết nấu ăn nhưng hình ảnh của bát canh cua hẳn cô đã thấy.

Và là một người Việt Nam, sinh ra lớn lên ở mảnh đất hình chữ S nhưng những món ăn truyền thống cô cũng không biết. Cô có thể giỏi về chuyên môn nhưng chính phần kiến thức từ cuộc sống, từ trải nghiệm lại thiếu hụt một cách trầm trọng. Mỗi chúng ta cần chủ động, tích cực học hỏi bằng cuộc sống của mình. Có thể trong quá trình tích lũy tri thức sẽ có những vấp ngã, sai lầm nhưng đó lại là khi cuộc đời cho chúng ta thêm một bài học về thực tế. Hãy luôn trang bị cho mình cả kiến thức cơ bản từ những cuốn sách và cả những bài học mà cuộc đời dạy cho ta để có thể vượt qua bất kỳ đợt sóng hay những thử thách trong quá trình chinh phục tri thức nhân loại.

Dàn ý Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng

I. Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề

II. Thân bài:

- Nội dung vấn đề

- Vấn đề nói lên điều gì

- Ý nghĩa chính của vấn đề

- Vấn đề khuyên ta điều gì

- Vấn đề có tầm quan trọng như thế nào:

+ Trong học tập

+ Trong đời sống, xã hội

- Cảm nghĩ về vấn đề đó

III. Kết bài:

- Ý nghĩa chung về vấn đề

- Khẳng định vấn đề

Nghị luận Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng - mẫu 2

Lê – nin từng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học “Học, học nữa, học mãi”. Việc học là một quá trình gian nan, vất vả nhưng học ở đây không chỉ là học ở trường học, trong sách vở mà còn mở rộng ở ngoài cuộc sống rộng khắp. Bàn về vấn đề này, PGS. TS Văn Như Cương từng nói “Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng nhưng cũng chỉ là những vùng biển gần bờ mà thôi”. Đây là một nhận định vô cùng sắc sảo và đúng đắn về sự nghiệp học hành của mỗi người.

Thầy Văn Như Cương đã vì sự nghiệp học hành là mênh mông bất tận như đại dương bao la. Trong đó, việc học tập từ sách vở là rất quan trọng. Việc học trong sách vở, học tại trường cung cấp cho ta những kiến thức cơ bản về các lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, dạy ta cách tư duy, hiểu biết ở những lĩnh vực chung. Thông qua sách vở, ta có thể nắm bắt được lịch sử của nhân loại, biết được cấu tạo và sự tiến hóa của loài người, nắm được cách tư duy, tính toán trong những lĩnh vực quan trọng… Nhà trường là nơi giáo dục con người đến 20 năm đầu đời. Từ đây các bạn có thể học hỏi được rất nhiều điều, khám phá, sáng tạo được nhiều điều. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là một phần kiến thức nhỏ nhoi trong đại dương tri thức mênh mông. Đó mới chỉ là phạm trù kiến thức vô cùng nhỏ bé, hạn hẹp trong đại dương mênh mông rộng lớn. Các bạn vẫn chưa nắm bắt được những tri thức, hiểu biết bất tận ngoài xã hội. Điều đó các bạn sẽ không thể chỉ học trong sách vở mà còn học ngoài cuộc sống, xã hội.

Mỗi khi tiếp xúc với mọi người, chúng ta lại học thêm được nhiều điều trong cách giao tiếp ứng xử, đối nhân xử thế. Khi ra trường đi làm, ta được học nhiều điều trong công tác, làm việc, học được nhiều điều trong cách làm việc, triển khai, sắp xếp công việc. Tục ngữ có câu “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”, càng ra bên ngoài, càng đi nhiều, tiếp xúc nhiều thì ta lại càng học hỏi thêm được nhiều điều. Bác Hồ cũng từng nhận định về việc học là “Học ở trường học trong sách vở, học lẫn nhau và học ở nhân dân”. Như vậy, việc học là rộng khắp, ngay đến cả những danh nhân, những vị lãnh tụ vĩ đại, những con người tài hoa cũng đều phải vất vả, cật lực tìm hiểu nguồn kiến thức, tri thức trong nhân loại, trong cuộc sống muôn màu muôn vẻ chứ không phải gò bó trong khuôn khổ sách vở.

Mỗi bạn học sinh cần hiểu và nắm bắt được vai trò và tầm quan trọng của việc học. Không nên cứng nhắc, định nghĩa chỉ cần theo học theo đúng chương trình học ở trường là xong. Nếu các bạn chỉ muốn đối phó với việc học mục đích là để ra được trường, có bằng cấp, đối mặt với bố mẹ thầy cô thì điều đó chỉ khiến các bạn nảy sinh tâm lý chống đối, thái độ học tập vô cùng gượng ép, khô khan không hiệu quả. Các bạn cần ý thức được những gì học trong sách vở chỉ là một phần của cuộc sống nhưng nó đóng một vai trò rất quan trọng. Từ đây, các bạn phải vươn ra những biển trời rộng lớn, chủ động và tích cực học tập từ con người, từ những sự vật, hiện tượng đời sống, từ cuộc sống hàng ngày để trưởng thành về nhân cách và nâng cao tầm hiểu biết của mình.

Nghị luận Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng - mẫu 3

Cuộc sống luôn được gieo trồng từ những điều nhỏ bé. Niềm vui hôm nay nảy mầm từ câu chuyện vui ngày hôm qua, tri thức hiện tại được gieo trồng từ quá trình học tập trong quá khứ, tri thức ấy lại là nguồn gốc của hạnh phúc. Cứ thế, học tập là hạt mầm xanh tươi trong cuộc sống mỗi người. Nhắc tới quá trình học tập của các em học sinh, trong buổi lễ khai giảng năm học 2015 – 2016 tại trường THPT Dân lập Lương Thế Vinh, thầy giáo Văn Như Cương từng dặn dò: Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng nhưng cũng chỉ là những vùng biển gần bờ mà thôi.

Học tập là quá trình tìm hiểu, khám phá, chiếm lĩnh những chân trời tri thức. Tri thức ấy không chỉ là những kiến thức khoa học kĩ thuật mà còn là những tri thức văn hóa xã hội đã tồn tại hàng nghìn năm trên những quốc gia khác nhau, là tri thức để con người có thể chung sống cùng nhau trong hòa bình, tiến bộ, văn minh. Với kho tàng tri thức kì vĩ và không ngừng tăng lên theo cấp số nhân của loài người, biển học quả thực là mênh mông. Việc học không chỉ trong mười hai năm đèn sách mà còn kéo dài cả cuộc đời, việc học có thể liên tục hoặc gián đoạn tùy cá nhân, tùy hoàn cảnh. Tuy nhiên, điều mà việc học hướng tới chính là phục vụ cuộc sống, giúp con người thành đạt, hạnh phúc, được là mình và khẳng định chính mình. Cũng như UNESCO đã khẳng định về mục đích của việc học: Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình. Như vậy, gieo trồng học tập để thu hoạch kiến thức chỉ là mục đích gần nhất của việc học, quan trọng hơn là dùng những kiến thức ấy để áp dụng vào cuộc sống thực tiễn để lao động, sản xuất, cống hiến hiệu quả. Những tri thức ấy cũng cần được áp dụng trong đối nhân xử thế mỗi ngày để con người có thể “chung sống” với nhau trong yêu thương, đùm bọc. Có làm được ba điều ấy ta mới có thể khẳng định bản thân mình giữa hơn bảy tỉ người trên hành tinh.

Trong quá trình học tập ấy, “sách vở tuy quan trọng nhưng cũng chỉ là những vùng biển gần bờ”. “Vùng biển gần bờ” là vùng biển gần với đất liền, an toàn hơn và cũng nghèo nàn tài nguyên hơn so với những vùng biển xa bờ. Tri thức sách vở cũng vậy, đó chỉ là một phần nhỏ bé và dễ nhận ra trong biển tri thức giàu có, trù phú và không phải lúc nào cũng dễ nhận ra. Nếu chỉ quẩn quanh trong vùng biển gần bờ sẽ không thể thấy hết được vẻ đẹp bao la của biển cả mênh mông, không thể lĩnh hội nhiều kiến thức không có trong sách vở, những bài học của cuộc đời phức tạp và biết bao nhiêu cơ hội ẩn chứa phía xa. Muốn thấu hiểu cuộc sống, vươn đến đỉnh cao chúng ta phải đi xa để nhìn rộng hơn. Kiến thức không chỉ nằm im ngay ngắn trên trang sách mà nó vô cùng sống động, linh hoạt, biến hóa và giàu có trong cuộc sống thực tế. Bởi vậy, học cần được hiểu theo nghĩa rộng và bám sát với thực tế cuộc sống.

Lời dặn dò của thầy giáo Văn Như Cương – một người thầy mẫu mực, nhiều tuổi đời và nhiều tuổi nghề là một ý kiến xác đáng và sâu sắc. Thầy đã khẳng định việc học tập tại nhà trường là quan trọng nhưng chưa đủ, nhằm hướng học sinh thấu hiểu học tập là quá trình dài lâu và xa rộng mà không có ranh giới hạn hẹp nào.

Quá trình học trong sách vở ở trường là quan trọng. Trường học cho ta kiến thức nền tảng, tạo điều kiện cho chúng ta trong quá trình nâng cao kiến thức sau này. Đồng thời, quá trình học tập tại trường cũng rèn luyện cho học sinh những kĩ năng cơ bản, đặc biệt là kĩ năng tự học để khi bước chân ra khỏi cổng trường, quá trình ấy không bị đứt đoạn mà ngày càng được mở rộng cả chiều sâu lẫn bề rộng. Hơn thế nữa, thời gian học tập dưới mái trường là khoảng thời gian đẹp nhất của mỗi người. Ở đó có một xã hội thu nhỏ, với những quan hệ bạn bè và rắc rối rất riêng, là nơi để chúng ta cùng nhau học tập, cùng nhau rèn luyện kĩ năng ứng xử, thực hành, vận dụng và cùng nhau trưởng thành.

Quá trình quan trọng nhưng chưa đủ, “những vùng biển xa bờ”, những kiến thức thực tế nằm ngoài trang sách, những bài học đối nhân xử thế… ngoài kia sẽ đem lại cho ta những công cụ và kinh nghiệm quý giá để sống tốt. Sẽ không còn những bài kiểm tra có chấm điểm và xếp hạng, không còn học tập vì điểm cao, vì danh hiệu. Học ở những “vùng biển xa bờ” để trở thành người có ích, để hiểu rõ hơn về mình và về thế giới xung quanh.

Tuy nhiên, việc học ở “những vùng biển xa” cần được định hướng và tạo điều kiện từ trong gia đình và nhà trường. Người Do Thái đã dạy con bằng “tình yêu đống lửa”, là sự nhen nhóm, khích lệ con tự tìm hiểu, khám phá những chân trời mới chứ không theo đuổi sự an toàn, bao bọc, đưa con đến tận chân trời ấy để con ngắm nhìn. Mỗi bậc cha mẹ Do Thái không tự nguyện cũng không biến mình thành quản gia cho con, họ giữ vai trò là những quân sư tốt để trí tuệ của con không phải là trí tuệ chết mà là trí tuệ được ứng dụng, được sống với khả năng, năng lực của chính mình.

“Học gói gọn trong nhà trường” là quan niệm hết sức cũ kĩ, sai lầm. “Chỉ những người đứng trên bục giảng mới là thầy cô” cũng là quan niệm thật hạn hẹp. Để có thể vươn ra vùng biển tri thức xa xôi “những dòng nước lớn”, với “những luồng cá khổng lồ”, “những rặng san hô kì vĩ” của tri thức, chúng ta hãy tự trang bị cho mình một lí tưởng đúng đắn làm “la bàn”, một ý chí làm sức mạnh và một tinh thần ham học hỏi cái mới làm cơn gió cảm hứng ra khơi… Niềm hứng thú chân thành đối với cái mới và những điều tốt đẹp sẽ giúp đánh tan suy nghĩ học tập chỉ để cầm trong tay một tấm bằng tốt nghiệp hay thái độ cầm chừng, mặc cả với việc học hỏi… Ngoài trường lớp, một cuốn sách giản dị có thể giúp ta học hỏi thêm những kiến thức mới; một bác lao công hàng ngày vẫn đi qua khu phố có thể dạy ta bài học về sự hi sinh thầm lặng; cha mẹ có thể dạy ta cách tổ chức cuộc sống sinh hoạt sao cho suôn sẻ ấm áp; người bạn hàng xóm có thể dạy ta cách kết nối với những người xung quanh; một tình huống rủi ro nào đó có thể dạy ta cách xử lí trong lần sau sao cho hiệu quả hơn; thiên nhiên dạy cho ta về sự quan sát… Bất kì ai, bất kì vật gì cũng có thể trở thành người thầy trong đời ta và cho ta hoa trái ngọt ngào của tri thức, kĩ năng và trải nghiệm.

Biển học rộng lớn, bao la với nguồn tri thức vô tận. Giống như ai đó từng nói, cuộc đời vốn là những nấc thang không có điểm dừng và học tập là một cuốn sách không có trang cuối, quan niệm về việc học cần được thay đổi và mở rộng hơn trong cả học sinh, gia đình và toàn xã hội. Nếu chỉ đọc sách mà không có khả năng ứng dụng thì trí tuệ chỉ là trí tuệ chết. Thay đổi nhận thức về việc học nhưng cũng cần biến nó thành hành động và nỗ lực mỗi ngày để chiếm lĩnh tri thức trên lớp, trong sách vở và mở rộng chúng không ngừng… Rèn luyện kĩ năng vận dụng, kĩ năng tự học, kĩ năng ứng xử… để mỗi chúng ta tiếp tục sự học mãi mãi chứ không an tâm dừng lại khi đã có tấm lòng.

Cuộc đời với những biến thiên không ngừng sẽ đưa chúng ta vào những con đường không biết trước. Con đường ấy có thể đứng với lựa chọn, sở thích, ý nguyện của chúng ta nhưng cũng có thể hoàn toàn lạ lẫm. Khi đó, những điều đã học theo nghĩa rộng, ở cả những vùng biển gần và vùng biển xa sẽ là hành trang giúp ta vững vàng bước tới.

Nghị luận Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng - mẫu 4

PGS.TS Văn Như Cương: "Biển học là mênh mông trong đó sách vở tuy quan trọng nhưng cũng chỉ là những vùng biển gần bờ". Đối với riêng em thì đây là một câu nói hay và giúp cho em hiểu ra một kinh nghiệm rèn luyện bản thân trên con đường học tập vô cùng quý giá và lớn lao.

Như chúng ta đã biết tri thức là vô tận cũng giống như biển vậy, gần như rất khó để có thể thấy được bờ. Và trong đó sách vở thật sự rất là quan trọng nhưng nó chỉ là những vùng biển gần bờ mà thôi. Nhưng nếu muốn đi tới biển học thức bao la bát ngát thì trước tiên chúng ta phải khai thác và đi qua được vùng biển gần bờ đã. Quả thật như vậy, việc học trong sách vở cung cấp cho chúng ta những kiến thức cơ bản, kinh nghiệm, chân lý được đúc kết quả qua quá trình lao động sản xuất của ông cha, cuộc đời của những người đã từng đi trước. Nhưng trên con đường học vấn, chỉ đọc sách thôi thì hoàn toàn chưa đủ mà còn phải thêm cả quá trình không ngừng học tập, rèn luyện, thực hành liên tục. Có thể có những vấp ngã, sai lầm nhưng vẫn đứng lên rút kinh nghiệm và làm lại. Và trong quá trình đó, đòi hỏi chúng ta cần có sự kiên trì, bền bỉ và không bao giờ bỏ cuộc.

Thế nhưng lấy thực tế trong học sinh chúng ta không thiếu những bạn ban đầu quyết tâm học tập nhưng lại bỏ cuộc, coi thường việc học và cho rằng nói không cần thiết. Đây là một hiện thực rất đáng chê trách mà chúng ta cần phải phê phán và đẩy lùi. Câu nói trên là bài học đối với tất cả mọi người đồng thời nó cũng là tiếng chuông cảnh tỉnh cho những người chỉ biết cúi đầu vào sách vở mà lại không thực hành, rèn luyện và học hỏi thêm từ những người xung quanh, những người đi trước. Bởi vốn dĩ, không phải ai đọc sách cũng giỏi được, mà nó chỉ là một tấm bản đồ dẫn chúng ta đi đến biển tri thức bao la vô bờ, nắm chắc phần kiến thức trong vở mà chúng ta đã học và đọc thêm nhiều cuốn sách hay và bổ ích sẽ giúp cho tấm bản đồ ngày càng chi tiết hơn. Nhưng có bản đồ là một chuyện nhưng có dám đi không lại là một chuyện khác. Vậy bạn có dám đi đến cảnh cổng tri thức với con đường gập ghềnh, khó đi này không? Hãy thể hiện câu trả lời của mình ngay hôm nay bạn nhé! Là một học sinh, em cảm thấy câu nói trên giúp em học hỏi và ngộ ra được nhiều điều mới lạ. Em sẽ luôn coi câu nói trên thành phương châm học tập và rèn luyện để cho chính mình cũng như tuyên truyền nó cho mọi người xung quanh.

Trong quá trình khai thác "vùng biển gần bờ" của mình, em đã đọc qua rất nhiều quyển sách hay và bổ ích cho bản thân. Những quyển sách mà em cảm thấy tâm đắc nhất vẫn luôn là cuốn sách "Tôi Tài Giỏi Bạn Cũng Thế" của tác giả người Singapore: Adam Khoo. Cuốn sách này đã giúp em rất nhiều trong việc học tập với những phương pháp học tập mới lại và rất hiệu quả. Mở đầu cuốn sách, tác giả kể về chính cuộc đời của mình, một cậu bé được gắn mắc là "đần độn", "ngu dốt", "hết thuốc chữa" lại bỗng chốc trở thành thiên tài, đậu đại học hàng đầu và bây giờ, ông đã trở thành một trong những tỉ phú trẻ nhất Singapore. Với minh chứng sống trên, cuốn sách kể lại chi tiết quá trình thay đổi của bản thân cũng như hướng dẫn chi tiết từng bước để đạt được những thành công vượt trội như bạn mong muốn. Có lẽ cuốn sách thực sự là một phép màu giúp cho em có được những kết quả như bây giờ. Nhưng tất nhiên cũng như đã nói ở trên, cuốn sách cũng chỉ là tấm bản đồ chi tiết cho chúng ta. Bản đồ có thể dẫn đến kho báu nhưng không phải ai có bản đồ cũng có thể tìm được. Nó đòi hỏi chúng ta phải thực hiện và làm theo những hướng dẫn trong sách thì mới có thể thành công được. Đối với em cuốn sách Tôi Tài Giỏi Bạn Cũng Thế là một người bạn tuyệt vời, dắt bước em ra khỏi sự lười nhác, bế tắc trong học tập và trở thành một con người như ngày hôm nay.

Đương nhiên, em vẫn còn rất nhiều thiếu sót và còn phải học tập và phát triển bản thân nhiều hơn nữa. Nhưng em sẽ không nản lòng và tiếp thu kiến thức từ nhiều nguồn, trau dồi kĩ năng để phát triển và hoàn thiện bản thân.

Nghị luận Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng - mẫu 5

Cuộc sống luôn nảy mầm từ những điều nhỏ bé, và niềm vui hôm nay thường bắt nguồn từ những câu chuyện vui ngày hôm qua. Tri thức hiện tại được xây dựng dựa trên quá khứ, và tri thức lại là nguồn gốc của hạnh phúc. Vì vậy, học tập có thể xem như hạt mầm xanh tươi trong cuộc sống của mỗi người.

Trong buổi lễ khai giảng năm học 2015-2016 tại trường THPT Dân lập Lương Thế Vinh, thầy giáo Văn Như Cương đã chia sẻ một lời khuyên: "Biển học là mênh mông, trong đón sách vở quan trọng nhưng chỉ là những vùng biển gần bờ mà thôi."

Học tập không chỉ đơn thuần là việc tích luỹ kiến thức khoa học và kỹ thuật mà còn là việc nắm vững tri thức xã hội và văn hóa đã tồn tại hàng nghìn năm trên các quốc gia khác nhau. Nó là nền tảng cho cuộc sống hòa bình, tiến bộ và văn minh, cho phép con người chung sống cùng nhau trong tình yêu và sự hiểu biết. Tri thức không ngừng phát triển theo cấp số nhân của nhân loại, biển học thật sự là mênh mông. Học không chỉ trong 12 năm đầu đời học sinh mà kéo dài suốt cuộc đời, có thể liên tục hoặc đặt điểm dừng tùy theo tình huống cá nhân và hoàn cảnh. Tuy nhiên, mục tiêu của việc học không chỉ là thu hoạch kiến thức, mà quan trọng hơn là ứng dụng kiến thức đó vào cuộc sống thực tế, để lao động, sản xuất và cống hiến hiệu quả.

UNESCO đã xác định mục đích của việc học như sau: Học để biết, học để làm, học để sống cùng nhau và học để tự khẳng định bản thân. Do đó, việc gieo trồng kiến thức chỉ là mục tiêu gần nhất của việc học. Quan trọng hơn, là sử dụng những kiến thức đó để áp dụng vào cuộc sống thực tế, để làm cho cuộc sống của chúng ta phong phú, hạnh phúc, cá nhân hóa và khẳng định bản thân. Giống như thầy giáo Văn Như Cương đã nói, sách vở chỉ là "vùng biển gần bờ".

Học tập là quá trình tìm hiểu, khám phá và chiếm lĩnh các chân trời tri thức. Tri thức không chỉ giới hạn ở kiến thức khoa học, mà còn là tri thức về văn hóa xã hội đã tồn tại hàng nghìn năm trong các quốc gia khác nhau, là tri thức để con người có thể chung sống với nhau trong tình yêu thương và sự đoàn kết, tiến bộ và văn minh. Với nguồn tri thức kỳ diệu không ngừng tăng theo cấp số nhân của loài người, biển học thực sự là mênh mông. Học không chỉ trong 12 năm đầu đời mà kéo dài suốt cuộc đời, có thể liên tục hoặc đặt điểm dừng tùy theo tình huống cá nhân và hoàn cảnh. Tuy nhiên, mục tiêu thực sự của việc học là phục vụ cuộc sống, giúp con người thành đạt, hạnh phúc, tự khẳng định bản thân và sống với nhau trong yêu thương và sự đoàn kết.

Trong quá trình học tập này, " sách vở quan trọng nhưng chỉ là những vùng biển gần bờ." "Vùng biển gần bờ" là nơi an toàn, nhưng cũng nghèo nàn tài nguyên hơn so với những vùng biển xa bờ. Tri thức trong sách vở cũng vậy, nó chỉ là một phần nhỏ và dễ dàng nhận ra trong biển tri thức phong phú, giàu có và không phải lúc nào cũng dễ thấy. Nếu chỉ giới hạn trong vùng biển gần bờ, chúng ta sẽ không thể thấy được vẻ đẹp rộng lớn của biển khơi mênh mông, không thể hiểu rõ nhiều kiến thức không có trong sách vở, những bài học phức tạp của cuộc sống và bao nhiêu cơ hội ẩn chứa phía xa. Để hiểu rõ cuộc sống, chúng ta phải đi xa để nhìn rộng hơn. Tri thức không chỉ nằm yên lặng trên trang sách mà nó sống động, linh hoạt, biến đổi và phong phú trong cuộc sống thực tế. Vì vậy, việc học phải được hiểu theo nghĩa rộng và áp dụng vào cuộc sống thực tế.

Lời dạy dỗ của thầy giáo Văn Như Cương - một người thầy mẫu mực, với nhiều tuổi đời và nhiều năm kinh nghiệm, là một quan điểm đầy sâu sắc. Thầy đã khẳng định rằng việc học tập tại trường học quan trọng nhưng chưa đủ, nhằm hướng học sinh hiểu rằng việc học tập là một quá trình dài lâu và bao quát mà không có ranh giới hẹp nào.

Quá trình học tập ở trường học quan trọng. Trường học cung cấp cho chúng ta kiến thức nền tảng, tạo điều kiện cho chúng ta trong quá trình nâng cao kiến thức sau này. Đồng thời, quá trình học tập tại trường cũng rèn luyện cho học sinh những kỹ năng cơ bản, đặc biệt là kỹ năng tự học để khi bước chân ra khỏi cổng trường, quá trình đó không bị đứt đoạn mà ngày càng được mở rộng cả chiều sâu lẫn chiều rộng. Hơn nữa, thời gian học tập dưới mái trường là khoảng thời gian đẹp nhất trong cuộc đời mỗi người. Đó là nơi có một xã hội nhỏ, với những mối quan hệ bạn bè và rắc rối riêng biệt, nơi chúng ta cùng nhau học tập, cùng nhau rèn luyện kỹ năng ứng xử, thực hành, vận dụng và cùng nhau trưởng thành.

Tuy quá trình này quan trọng nhưng không đủ, "những vùng biển xa bờ", những kiến thức thực tế nằm ngoài sách vở, những bài học về đối nhân xử thế... ở ngoài kia sẽ mang lại cho chúng ta các công cụ và kinh nghiệm quý báu để sống tốt. Không còn các bài kiểm tra có điểm và xếp hạng, không còn học tập chỉ để điểm cao, chỉ để danh hiệu. Học ở những "vùng biển xa bờ" để trở thành người có ích, để hiểu rõ hơn về bản thân và về thế giới xung quanh.

Tuy nhiên, việc học ở "những vùng biển xa" cần được hướng dẫn và tạo điều kiện từ trong gia đình và trường học. Người Do Thái đã dạy con bằng "tình yêu đốt lửa", là sự kích thích, thúc đẩy con tự tìm hiểu, khám phá những chân trời mới thay vì theo đuổi sự an toàn, bao bọc và đưa con đến tận chân trời ấy để con ngắm nhìn. Mỗi bậc phụ huynh Do Thái không tự nguyện cũng không biến mình thành quản gia cho con, họ giữ vai trò là những người thầy tốt để tri thức của con không phải là tri thức chết mà là tri thức được ứng dụng, được sống với khả năng, năng lực của chính mình.

"Chỉ những người đứng trên bục giảng mới là thầy cô" cũng là quan niệm hạn hẹp. Để có thể tiến vào vùng biển tri thức xa xôi "những dòng nước lớn", với "những luồng cá khổng lồ", "những rặng san hô kỳ diệu" của tri thức, chúng ta hãy tự trang bị cho mình một lý tưởng đúng đắn làm "la bàn", một ý chí làm sức mạnh và một tinh thần ham học hỏi làm cơn gió cảm hứng ra khơi... Sự hứng thú chân thành đối với điều mới mẻ và những điều tốt đẹp sẽ giúp đánh tan suy nghĩ học tập chỉ để nắm trong tay tấm bằng tốt nghiệp hoặc thái độ chỉ cầm chừng, mặc cả với việc học hỏi... Ngoài trường lớp, một cuốn sách giản dị có thể giúp ta học hỏi thêm những kiến thức mới; một công nhân hàng ngày vẫn đi qua khu phố có thể dạy ta bài học về sự hy sinh thầm lặng; cha mẹ có thể dạy ta cách tổ chức cuộc sống sinh hoạt sao cho suôn sẻ ấm áp; người bạn hàng xóm có thể dạy ta cách kết nối với những người xung quanh; một tình huống rủi ro nào đó có thể dạy ta cách xử lí trong lần sau sao cho hiệu quả hơn; thiên nhiên dạy cho ta về sự quan sát... Bất kì ai, bất kì vật gì cũng có thể trở thành người thầy trong đời ta và cho ta hòa trà ngọt ngào của tri thức, kỹ năng và trải nghiệm.

Biển học rộng lớn, bao la với nguồn tri thức vô tận. Giống như ai đó từng nói, cuộc đời vốn là những bậc thang không có điểm dừng và học tập là một cuốn sách không có trang cuối, quan niệm về việc học cần được thay đổi và mở rộng hơn trong cả học sinh, gia đình và toàn xã hội. Nếu chỉ đọc sách mà không có khả năng ứng dụng thì tri thức chỉ là tri thức chết. Thay đổi nhận thức về việc học nhưng cũng cần biến nó thành hành động và nỗ lực mỗi ngày để chiếm lĩnh tri thức trên lớp học, trong sách vở và mở rộng chúng không ngừng... Rèn luyện kỹ năng vận dụng, kỹ năng tự học, kỹ năng ứng xử... để mỗi chúng ta tiếp tục sự học mãi mãi chứ không an tâm dừng lại khi đã có tấm lòng. Cuộc đời với những biến thiên không ngừng sẽ đưa chúng ta vào những con đường không biết trước. Con đường ấy có thể đứng với lựa chọn, sở thích, ý nguyện của chúng ta nhưng cũng có thể hoàn toàn lạ lẫm. Khi đó, những điều đã học theo nghĩa rộng, ở cả những vùng biển gần và vùng biển xa sẽ là hành trang giúp ta vững vàng bước tới.

Nghị luận Biển học là mênh mông, trong đó sách vở tuy quan trọng - mẫu 6

Cuộc hành trình của cuộc đời mỗi người luôn rải đầy những thử thách và khó khăn cần phải vượt qua. Trong hành trình này, có một vùng biển bao la và bao quang gọi là "tri thức." Đó là nơi mà chúng ta có thể tìm hiểu, khám phá, và vượt qua những biển khơi tri thức đầy rộn. Tuy nhiên, nhiều người có thể hiểu lầm rằng chỉ cần một con thuyền đầy sách vở là có thể hoàn thành hành trình này, nhưng sự thực không phải vậy.

PGS.TS Văn Như Cương, người thầy đáng kính của nhiều thế hệ học trò, đã gửi đi những lời khuyên quý báu không chỉ dành cho học sinh mà còn dành cho tất cả chúng ta: "Biển tri thức là mênh mông, sách vở quan trọng, nhưng chúng chỉ giống như những vùng biển gần bờ." So sánh vùng biển gần bờ với đại dương bao la, bạn sẽ thấy rằng chúng rất bé nhỏ. Đặt chân đến những vùng biển này chỉ là bước đầu tiên, để chuẩn bị cho những thách thức gấp vạn lần tại đại dương kia. Tri thức trong sách vở cũng vậy. Đó chỉ là nền tảng, là kiến thức cơ bản, nhưng tri thức của nhân loại lại vô cùng rộng lớn.

Có được kiến thức từ sách vở là như việc chúng ta đã có chiếc áo phao để bơi lội ở biển tri thức. Nhưng để điều khiển một con thuyền, chúng ta cần năng lực lái tàu, kinh nghiệm, và thực hành. Vì vậy, thông điệp của PGS.TS Văn Như Cương là rõ ràng: hãy xây dựng nền tảng kiến thức tốt từ sách vở để chuẩn bị cho việc lĩnh hội tri thức. Đồng thời, hãy kết hợp học tập trong cuộc sống thực tế, vì việc học và hành động cùng nhau rất quan trọng.

Nếu chúng ta giới hạn kiến thức của mình trong sách vở, không biết tìm hiểu, khám phá, suy nghĩ và sáng tạo, hoặc không biết áp dụng kiến thức đó vào thực tế, thì tri thức sẽ không thể thêm sâu và đa dạng. Thực tế, tri thức phải được kết hợp với thực hành để trở nên hữu ích. Không ai có thể thành công hoàn toàn mà không có kiến thức, và không ai có thể trở nên giỏi giang mà không thực hành. Thiếu một trong hai yếu tố này có thể khiến chúng ta tỏ ra lạc lõng trong thế giới. Chúng ta cần phải cống hiến cho việc học hỏi thông qua cuộc sống của mình. Dù có thể gặp khó khăn và sai lầm trong quá trình tích lũy tri thức, nhưng đó chính là những bài học thực tế quý báu mà cuộc đời dạy cho chúng ta. Hãy luôn tự trang bị cả kiến thức từ sách vở và bài học từ cuộc sống để vượt qua mọi sóng gió và thách thức trong hành trình chinh phục tri thức của nhân loại.

Xem thêm các bài văn mẫu lớp 12 Ôn thi THPT Quốc gia khác:

• Viết đoạn văn về Lối sống ích kỉ hay nhất
• Viết đoạn văn về Đừng dối trá hay nhất
• Viết đoạn văn về Bình yên hay nhất
• Viết đoạn văn về Hãy sống trung thực hay nhất
• Viết đoạn văn về Lòng can đảm hay nhất

---